Plaatselijk Nieuws.
opbrengst van sommige akker-
tuinbouwgewassen te wenschen, doch
voor de veehouderij zijn de tijden
voordeelig.
Ondanks eenige ongunstige omstan
digheden was in handel en nijverheid
in verschillende opzichten vooruitgan
waar te nemen.
Het scheepvaartverkeer nam weder,
en in niet onbelangrijke mate, toe.
In het scheepvaartbedrijf waren de
uitkomsten van de vrachtvaart ter zee
minder ongunstig.
De staat der koloniën geeft in menig
opzicht reden tot tevredenheid.
De meer geregelde toestanden, die
als gevolg van het in de laatste jaren
ten opzichte van de Buitenbezittingen
in toepassing gebrachte regeeringsbe-
leid in die streken zijn ontstaan, oefe'
nen eene verblijdende werking op de
ontwikkeling van handel en verkeer
en geven grond om een gestadigen
economischen vooruitgang van dat
gebied te verwachten.
Zeer betreur ik dat de cholera in
verschillende streken van Nederlandsch-
Indië slachtoffers eischte.
Burgerlijke en militaire landsdiena^
ren, zoo hier te lande als in de kolo'
niën vervullen hunne taak op eene
wijze die lof verdient.
Hoewel de loop van 's Rijks mid
delen niet onbevredigend is, blijft toch
ten gevolge van de vele hoogst nood
zakelijke nieuwe uitgaven de financieele
toestand des Rijks de grootste zorg
eischen.
Binnenkort zullen de reeds vroeger
aangekondigde ontwerpen tot herzie
ning van bet tarief van invoerrechten
en tot invoering eener inkomstenbe'
lasiing u bereiken.
Tot dekking van het zeer aanzien
lijke tekort op den aanstaanden dienst
zal de toevlucht moeten worden ge
nomen tot dezelfde tijdelijke maatre
gelen als voor het loopende dienstjaar
is geschied.
Wetsontwerpen ter verzekering van
arbeiders tegen geldelijke gevolgen van
invaliditeit en ouderdom en tot wijzi
ging der Ongevallenwet 1901 zullen
u bereiken.
De bij u ingediende wetsontwerpen,
alsmede die waarvan de indiening
reeds vroeger is toegezegd, zullen veel
van uw tijd en uwe inspanning eischen.
Toch zullen met het oog op noodig
gebleken voorzieningen daarnevens
nog eenige wetsontwerpen aan u
worden aangeboden.
Een wetsontwerp tot vaststelling van
eene eedsformule en van de gevallen
waarin de eed van getuigen in burger
lijke en strafgedingen kan worden ver
vangen door eene belofte, zal u bereiken.
Ook zullen u worden voorgelegd een
herziening van de bepalingen van het
Burgerlijk Wetboek omtrent de ver
bintenis uit onrechtmatige daad, als
mede van de wet op bet auteursrecht.
Bij de herziening der onderwijs-
wetgeving, welke naar aanleiding van
het rapport der ineenschakelingscom-
missie zal moeten worden overwogen,
zullen de onderwerpen, welke met de
jongste wijziging der Wet op het Lager
Onderwijs in nauw verband staan, als
mede de wettelijke voorziening in zake
het vakonderwijs het eerst de aandacht
vragen voor zooveel zulks, zonder het
geheel te verbreken, mogelijk blijkt.
Indiening van een wetsontwerp tot
herziening der Militiewet 1901 kan
spoedig worden tegemoet gezien, ter
wijl in verband daarmede eene wijziging
van enkele bepalingen der Landweer-
wet u ter overweging zal worden aan
geboden.
Was naar de dokter gevlogen. Had
zóó lang moeten schellen, kloppen,
smeeken, voordat dokter meekwam...
Had eerst boodschap uit een boven
raam gekregen, dat dokter morgen
vroeg wel eens zou komen kijken...
Maar Koen hield vol-schelde nog eens...
Had, in z'n wanhoop, geschreeuwd
dat-ie naar de politie zou gaan... Een
menschenleven was ermee gemoeid...
Hij zou de heereD van 't fonds waar
schuwen... Een passeerende agent kwam
erbij... Op-eens ging de straatdeur
open, dokter zelf, kant en klaar.
Had gedacht: anders krijg-je morgen
avond weer allerlei stukjes in de kran
tenInterpellatie in den raad misschien
'n Heele sensatie.
Zulke dingen worden tegenwoordig
opgeblazen... Maar inwendig kookte't
hij dokter, in z'n eerste nachtrust ge
stoord, van woede... Enfin, hij was dan
meêgegaan met Koen Tuinders. Marie
had inmiddels nog meer bloed opge
geven... Dokter zei dat 't zeer ernstig
was... Gaf zijne voorschriften. Zou
morgen vroeg terug komen... Ant
woordde verder niets op Koen's vragen...
Stapte haastig weg, naar z'n huis terug,
toch wat gekalmeerd in z'n ver
ontwaardiging door het besef van den
Een ontwerp van wet betreffende
den Landstorm is in bewerking en zal
u eerlang bereiken.
In aansluiting aan de verbetering
van de Waal zal in bet belang van de
scheepvaart een aanvang gemaakt wor
den met de normaliseering der Boven
Merwede.
Ontwerpen worden voorbereid tot
bevordering van de verbetering der
afwatering van de provinciën Friesland
en Groningen, van bet Meppelerdiep
en van de Vecht in Utrecht.
Voorstellen tot hervorming van het
binnenlandsch bestuur inNederlandsch
Indië zijn mede in voorbereiding.
Op uwe toewijding en ijver zal, naar
ik vertrouw, niet tevergeefs eer. beroep
worden gedaan. Gods zegen ruste op
uw arbeid.
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend.
Hare Majesteit de Koningin, ver
gezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid
den Prins der Nederlanden, Hertog van
Mecklenburg, en voorafgegaan door de
commissie, verlaat de vergaderzaal.
De Voorzitter sluit, nadat de com
missie in de zaal is teruggekeerd, de
vereenigde vergadering.
De openingsplechtigheid.
Tot de leden van het gevolg die
te paard het koninklijke rijtuig op
weg naar de Staten Generaal verge^
zelden, behoorden de adjudanten i. b. d
luitenant-generaal Kool, luitenant-
generaal Rost van Tonningen, gene-
raal-majoor De Lannoy, kolonel Tonnet
van het regiment Grenadiers en Jagers,
terwijl H. M. aan de Ridderzaal werd
opgewacht door de adjudanten i. b. d.
vice-admiraals jhr. Roel, Stokhuijzen,
baron Sweerts de Landas Wyborgh,
Ellis en den kapitein t)z Zegers Rijser.
Als kamerheeren i. b. d. volgden in
rijtuigen in den stoet mr. J. A. H.
baron van Zuylen van Nijevelt, E. R
baron van Weideren Rengers, jhr. mr.
dr. W. Röell, mr. W. A. baron van
Ittersum en jhr. Six, intendant van
het koninklijk paleis te Amsterdam
Uit Den Haag seint men nog:
Na twee jaar heeft de Koningin
thans weder in de Ridderzaal in per
soon de zitting van de Staten-Generaal
geopend. De zaal vertoonde weer het
bekende schitterende schouwspel van
uniformen rijk versierd met goud,
ordeteekenen en kleurrijke ordelinten,
van elegante damestoiletten, alles
beschenen door bet mystieke licht
uit de zijnissen der zaal en het ronde
venster van beschilderd glas hoog
boven de tribune.
De meeste Kamerleden waren in
hun gewone uniform, enkelen in rok
of gekleede jas, de militaire leden der
Staten-Generaal in groot tenue, de
heeren Bosch van Drakestein, Van
Wassenaer van Rosande, Van Lynden
van Sandenburg en Van den Borch
van Verwolde in hun zwaar met goud
versierde kleeding van kamerheeren in
buitengewonen dienst.
De voorzitter der Tweede Kamer,
graaf Van Bylandt, droeg de uniform
an gezant. Onder de Kamerleden trok
de aandacht dr. Kuyper getooid met
het groote paarsroode lint van het
grootkruis der Leopoldsorde, die zich
opgewekt te midden zijner ambtge-
nooten bewoog, links en rechts hand
drukken gevend. De leden van het
corps diplomatique zetten in hunne
exotische gala uniformen bijzonderen
luister bij aan het bont geheel, dat
zich in de zaal bewoog.
Tegen één uur namen allen op een
hamerslag van den voorzitter van de
Eerste Kamer, baron Schimmelpen-
ninck van der Oye, die in generaals
uniform de zitting leidde, op hunne
zetels plaats en werd het Koninklijk
besluit van den voorzitter door den
griffier voorgelezen.
Kort daarop traden de ministers
binnen en de leden van den Raad van
Sate. Tegen half twee verkondigde
het kanongebom en het hoerageroep
der menigte, dat gedempt in de zaal
doordrong, de nadering van den
Koninklijken stoet. Staande wachten
allen het binnentreden van de Konin
gin af. Na enkele oogenbltkken en
terwijl daarbuiten plechtig de tonen
van het oude Wilhelmus ruiscben
klinkt kort en krachtig! Hare Majes
teit! van den ceremoniemeester, die
den stoet voorafgaat. De deuren van
van de zaal worden geopend en statig
treden twee aan twee de adjudanten
en groot-officieren binnen, gevolgd
door het Koninklijk Paar, begeleid door
de commissie van ontvangst uit de
Staten-Generaal.
De Koningin die in een parelgrijze
robe was, en op het hoofd eene zee
groene toque droeg met witt aigret,
was evenals haar gemaal, die in ad
miraalsuniform was, getooid met de
bandeliere van het grootkruis van den
Nederlandschen Leeuw.
Zittend op den hoogen, rood fluweelen
met goud versierden troon, las H. M.
in ongeveer vijf minuten met haar
klankrijke stem de Troonrede voor.
Aan haar linkerzijde had de Prins op
een lageren zetel plaats genomen
Achter haar, scherp uitkomende tegen
roode velum van den achtergrond,
stonden ter weerszijden onbeweeglijk
eenige kamerheeren en hofdames.
Toen II. M. aan het einde van Haar
rede met eenige stemverheffing de
Staten-Generaalgeopend bad verklaard,
tegelijk van Haar zetel oprijzend
weerklonk een drievoudig Leve de
Koningin! en Hoera! Enthousiast
zwaaiden de autoriteiten in de zaal
daarbij met hunne steken en uniform
petten, terwijl de Koningin op Haar
terugweg naar den uitgang door het
lange middenpad der zaal voortdurend
naar weerszijden boog om voor de
ovatie dank te brengen.
Onder de grootoflicieren in het
gevolg der Koningin bevond zich de
oud-gouverneur-generaal Van Heutsz
Nederlandsehe bond van
Geiueeute-aiubtenaren.
Onder groote belangstelling werd
Donderdag te Middelburg de jaarver
gadering van deze vereeniging gehou
den. Den avond te voren werden de
opgekomenen verwelkomd ten stad-
huize door het gemeentebestuur, waar
de eerewjjn aangeboden, en de bur-
emeester de volledige sympathie be
tuigde van het gemeentebestuur met
het optreden van den bond. Afgevaar
digden waren tegenwoordig van Bel
gische, Fransche en Luxemburgsche
vereenigingen. De voorzitter, de heer
Va.n der Laan, sprak in zijn ope
ningswoord vooral over de Rijks-
pensionneering der gemeente-amtena-
ren. Dezer dagen is medegedeeld dat
deze pensionneering 50 a 60 millioen
zal kosten. Spreker uit het vertrouwen
dat dit cijfer niet zal afschrikken, wat
geenszins behoeft. Waar een wil is
daar is een weg en deze weg is ook
in dit geval zeer wel te vinden. Spre
ker blijft zijn vertrouwen uiten in
de regeering, die zeker zal tegemoet
komen aan datgene waarop de ge
meente-ambtenaren reeds zoolang hun
toestand, waarin hij patiënte had aan
getroffen-
Dat alles had oude meesterknecht
toen uit Koen's verhaal begrepen. De
arme kerel sloeg de handen vóór het
gezicht en barstte uit in gejammer
van radelooze smart... En meesterknecht
ging naar het kantoortje van den baas-
Had daar harde karwei... Want de
baas tierde er op los... Schreeuwde dat
't hem niet schelen kon... Dan maar
een ander-
Gelukkig hoorde Koen Tuinders er
niets van. Die was weêr op weg naar
huis, naar Marie... De rest liet hem
koud, onverschillig...
In de wachtkamer van dokter zaten
vijf menschen, en Koen was numero
vier. De klok wees al tien miDuten
vóór tweeën... Hij zat op heete kolen.
Ging eindelijk de gang in, naar den
knecht, om te vragen of hij niet
vóór zou kunnen gaan... De baas was
zoo lastig...
En ze vonden 't allemaal best. Eene
oude juffrouw knoopte praatje aan,
doch vruchteloos, want Koen Tuinders
luisterde niet naar wat ze zei, zoodat j
de juffrouw er haast toe zou gekomen
zijn om tóch maar eerst naar dokter
recht deden gelden en uit den
wensch, dat de troonrede Rijkspen-
sionneering zal toezeggen. Het bestuur
blijft inmiddels in deze zaak krachtig
werkzaam.
Het jaarverslag over 1909 vermeldt
een vermeerdering van ledental van
3363 op 3422. Commissiën werden
ingesteld voor een onderzoek naar het
leerlingwezen in de gemeente-admi
nistratie en een veranderde werkwijze
van den bond. Krachtig trad de bond
ook nu weder in de eerste plaats op
voor Rijkspensionneering van gemeen
teambtenaren en verder voor jaarwed-
deverbetering en regeling van den
rechtstoestand. Belangrijke instellin
gen bezit de bond in zijne bibliotheek,
het jaarboekje, het bondsorgaan, het
plaatsingbureau enz. Tal van gewich
tige onderwerpen staan nog op zijn
program.
De rekening over 1909 wordt goed
gekeurd. Ontvang f7498.19, uitgaaf
f 7311,94', batig slot f 186 24a De
begrooting voor 1911 wordt vastgesteld
op f 8018,24' ontvang en uitgaaf.
Met algemeene stemmen wordt aan
genomen een voorstel van het bestuur
om aan de commissie voor bet hulp
fonds, dat dringend versterking be
hoeft, machtiging te verleenen tot het
houden van eene verloting. De onder-
afdeeling 's-Gravenhage heeft zich be
reid verklaard deze zaak te leiden.
Vervolgens wordt op voorstel van
het bestuur in beginsel besloten tot
oprichting van een rust-en vacantie
oord. Het bestuur wordt uitgenoodigd
ter zake een uitgewerkt voorstel in
te dienen en ook de mogelijkheid te
overwegen van bet sluiten van con
tracten met pensionhouders. Daartoe
wordt een blanco crediet verleend.
Het bestuur stelt voor aan de re
geering te verzoeken maatregelen te
willen treffen ter bevordering van de
Zondagsrust der gemeente-ainbtena
ren. Een uitvoemg onderzoek heeft
aangetoond, dat Zondagsdienst in tal
van gemeenten voorkomt, vooral bij
den burgelijken stand doch dat dit
geenszins noodzakelijk is. Vooral blijkt
lit uit een rapport van den heer
Bredée, hoofdcommies bij den burger
lijken stand te Amsterdam.
Met groote meerderheid wordt ver
worpen een voorstel van de afdeeling
Noordholland om in de proeve tot
wijziging van de gemeentewet ook op
te nemen eene ontwerpregeling betref
fende toelage voor woninghuur aan
ite-arnbtenaren. Het bestuur
adviseerde allereerst aan te sturen op
eerie jaarwedderegeling die op zich
zelf voldoende is.
Onder applaus wordt aangenomen
een motie, voorgesteld door het be
stuur, waarin aan regeering en volks
vertegenwoordiging nogmaals beleefd
doch met den meesten aandrang wordt
verzocht te bevorderen eene spoedige
wettelijke regeling van den rechts
toestand der gemeente-ambtenaren.
Het gemis dezer regeling wordt door
de gemeente-ambtenaren in steeds
grooter mate gevoeld. Slachtoffers val
len voortdurend. Telkens weder wor
den gevallen bekend van ontslag, jaar-
weddevermindering enz., waarin naar
het oordeel van zeer velen aan be
langhebbenden ODrecht wordt aange
daan. In bijna al die gevallen staan
zoowel hooger gezag als belangheb
bende machteloos tegen plaatselijke
te gaan... Maar Koen veegde zich zoo
gejaagd over het bezweete voorhoofd,
zag er zóó onrustig, ongelukkig uit,
dat zij er zich mee vergenoegde met
eene andere juffrouw knikjes van ver
standhouding te wisselen... zich voor
bereidend om straks den knecht van
dokter toch eens uit te hooren... wat
was met dien man...
De klok wees al bijna vijf minuten
óver tweeën, eD nog had het schel
letje niet gerinkeld.. En er waren nog
twee patiënten bij-gekomen, zoodat
de knecht al iets had gemompeld van
«Ja, ik weet niet... Dokter moet straks
weg... De koetsier is er al lang..."
Plotseling werd de deur, die wacht-
van spreekkamers scheidde, met een
ruk geopend, schokje, varend door
groep van wachtenden... Dokter, in zijn
wit-lrnnen jas, met geagiteerde blik
kijkend naar het zevental... Denkend
aan 't vele, dat hij nog had af te doen
vóór zes uur... «Gauw dan maar asje
blieft... Wie volgt...«
Koen ging de spreekkamer binnen,
't Hart bonsde, bonkte hem in 't lij f.
«Wat is er Tuinders?... Ja, ik kom
straks wel aan, hoor..." En dokter
maakte reeds aanstalten om den vol
gende in spreekkamer...
«Eén minuut, dokter!" smeekte de
bleeke, gejaagde man, «eensecondetje..»
«Nou, wat is er dan? Zeg 't
gauw... Ze ziet...»
Koen mompelde, op heeschen toon,
wat-
Dokter irriteerde 't blijkbaar. Mid
den in de dolle drukte van spreekuur
kwam die man me daar waarachtig
vragen over... bijzonderheden van dat
geval...
«Dat weet je óók wel!» zei dokter,
zich niet bewust van de wonde, die
hij ging slaan, //natuurlijk hóógst
bedenkelijk Hoogst bedenkelijk.
't Spijt me voor jou, vriend... De
vader óók aan tering gestorven, hè
Neen... Neen... In de gegeven omstan
digheden... Néén...»
Nóg mompelde Koen Tuinders, die
zich van schrik aan de tafel had moe
ten vasthouden... Want hij kón, hij
woü niet gelooven, dat zijne Marie...
»Neen,« zei dokter, »je moet je
voorbereiden... 't haar natuurlijk zoo
makkelijk mogelijk maken, hè?... Ja,
daar kan ik geen antwoord op geven...
Hoe ling nog, zoo'n geval?... Dat
is niet te bepalen, 't Lijkt me snel-
verloopend Neen, vriend, heusch,
je moet je niet vleien, dat... maar
willekeur. Meermalen worden hun zelfs
geen redenen medegedeeld. In den re
gel wordt hun niet de minste gelegen
heid tot verdediginggegeven.Zelfsstaan
de gemeente-ambtenaren sedert het
arbeidscontract belangrijk achter bij
de arbeiders in het vrije bedrijf. Er
moet dan ook worden gevreesd dat
door het volkomen gemis van een
rechtsregeling de goede geest onder
de ambtenaren zal verminderen en
bovendien vele ambtenaren niet de
zoozeer noodige opgewektheid zullen
behouden om hunne steeds belangrij
ker wordende taak naar behooren te
kunnen vervullen. Zoowel bet algemeen
belang als het belang der gemeente
ambtenaren vorderen dus dringend,
dat aan den bestaanden onhoudbaren
toestand een einde kome. De aldus ge
motiveerde motie zal aan ministers en
kamerleden worden toegezonden, ter
wijl bij den minister van justitie
audiëntie zal worden aangevraagd.
B. en W. hebben d.d. 30 Aug.
een uitvoerig schrijven aan den ge
meenteraad gericht, waarin zij, op
grond van verschillende beweegreden
en, voorstellen, in beginsel te besluiten
tot de oprichting van een gemeente
lijke Handelsschool, behoudens steun
van Rijk en Provincie.
De bedoeling is hiervoor het «Werk
huis» te bestemmen. Het voorstel
strekt in hoofdzaak om kinderen van
12 tot 16 jaar uit den middenstand
gelegenheid te geven, zich voor den
handel te bekwamen hetzij dat zij later
een bestaan wenscben te vinden als
bedienden, betzij zij zelf aan het hoofd
van een zaak zullen komen te staan.
Gerekend op een subsidie van 5CW
van het Rijk en van 15% van de
Provincie, worden de kosten voor de
de gemeente geraamd op f4130 per
jaar.
B. en W van oordeel dat de ge
legenheid om een of meer perseelen
aan te koopen, die voor een doel
treffende eier- en boterrnark ingericht
kunnen worden, zich misschien niet
zoo spoedig zal voordoen, hebben nog
maals ernstig overwogen op welke
wijze een noodzakelijke verbetering in
den tegenwoordigen toestand kan ver
kregen worden.
Een ruimte van 450 vierk. M. is
voor de bedoelde mark benoodigd.
De tegenwoordige heeft slechts een
oppervlakte van 1.20 vierk. M.
Aan de gemeente-architect is nu
opgedragen een ontwerp voor een
markt te maken, daarbij in aanmerking
nemend dat het voormalig Waagge
bouw wordt afgebroken en de vrij
komende ruimte, in één geheel met
de Appelmark tot markhal wordt in
gericht. In hun toelichtig aan den
Raad schrijven B. en W. verder:
Daardoor toch wordt niet alleen een
belangt ijk grootere oppervlakte t. w.
580 MA, verkregen maar wordt
deze hal door baar gewijzigden vor
men aangezien de ruimte op de Ap
pelmarkt en die. thans ingenomen door
het Waaggebouw, verbonden zullen
worden door een overdekten doorgang.
Onder de opgegeven oppervlakte ad
580 M*. is niet begrepen de opper
vlakte van dezen doorgang.
Het gebouw is ontworpen in ge
construeerd ijzerwerk met lichtraam
in de eindvlakken, terwijl de geheele
ruimte afgesloten zal kunnen worden
met beweegbare ijzeren hekken, alleen
ik kom straks wel aan, hoorDie
poeiers om den hoest tegen te gaan,
den prikkel te verzachten, maar door-
gebruiken... Nou, dag Tuinders... Ik
kom straks wel...»
Dokter had de deur van spreekka
mer al opengemaakt:
«Wie volgt! Gauw een beetje!
Koen stond beneden, in de vestibule
met een arm tegen den muur geklemd,
't hoofd op elleboog gedrukt,teschreien
als een kind. Huisknecht poogde hem
te kalmeeren. Wou hem laten drinken.
Een van de meiden wilde hem in de
keuken laten komen... Den stakkert...
Maar koen weigerde alles. Het ge
jammer van zijn schreien klaagde
door de gang van het groote heeren
huis. Een minunt of wat zat hij in
doffe wanhoop, op de bank bij de
straatdeur. Zijn jammeren ging in
kreunen over, als van iemand, die
snerpende, snijdende pijnen verduurt...
Toen liep hij de straat op.
De oude meesterknecht was hem
al tegemoet-gegaan... Besefte dat er
iets-ergs zou gebeuren..
De baas stond wijdbeens in de werk
plaats. Hij kookte... Rukte zoo heftig
aan zijn rossige knevels, dat 't leek
of hij ze wilde kapot-trekken...
