NIEUWE
Nieuwe- en Advertentieblad
voor ie Provincie Utrecht
Schetsen uil ie rechtzaal.
Premie voor k lezers van flit
No. 80
Woensdag 5 October 1910
Negen-en-dertigste Jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
0®00®@®
„813"
©@©0©®©
ftUn'EM.AiN'l).
i. P. StöETZGER Jr., Tuinarchitect.
Steniaweg V S ZEIST.
Aanleg van Buitenplaatsen, Partawsnz.
F EU I LLETON.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad f 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
BureauLangestraat 77. Telephoonno. 69.
ADVERTENT1ËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Het is den Uitgever van deze Cou
rant eene aangename taak, den talrijken
lezers de mededeeling te kunnen doen,
dat, ingevolge eene overeenkomst met
de directie van „Pak me mee voor
5 cents" dit rijk geïllustreerd "Week
blad al PREMIE bij deze courant zal
worden verkrijgbaar gesteld.
»PAK ME MEE" bestaande uit 16
pagina's, gedrukt op goed papier en
bevattende in woord cn beeld de
voornaamste binnen- en buitenlaml-
sclie gebeurtenissen, kost in den
handel 5 Cents per exemplaar, maar
in vereeniging met deze courant, wordt
de prijs
op slechts 3 Cents
gesteld.
gJfijU Vooral nn weldra een begin
wordt gemaakt met den boeienden
roman MAURICE LEBLANC, getiteld
de nieuwste avonturen van Arsèné
Lupin wordt men aangeraden zich ten
spoedigste op "PAK ME MEE"
als premie te abouneeren.
SfüSF" Beleefd wordt men verzocht
onderstaand Inteekenbiljet, voorzien
van naam en woonplaats af te geven
aan den looper, of te doen bezorgen
aan het bureau van dit blad.
DE UITGEVER.
Dynamietaanslagen te Los Angeles.
De dynamietaanslagen te Los Ange
les. in California, waarvan in een
telegram kortelijk mr LI in p is gemaakt,
tiebben groote opgewondenheid gewekt
daar ter stede en door bRt geheele land.
De »Los Angeles Times# nas een
blad dat zeer krachtig ijvert legen de
Iarbeideisvereenigingen, en men ge-
looft, dat de nog steeds onhekcnde
plegers van de aanslagen gezocht moe
ten worden onder de vooistarideis
daarvan; het zal bij onderzoek moeten
blijken, in hoeverre die beschuldiging
gegrond is.
De eerste pn hevigste ontploffing
geschiedde juist toen het ochtendblad
gereed was voor de peis. in de zetteiij,
op de nveede verdieping, waar onge-
vepr 50 mannen aan 't werk waren.
Het gebouw van drie verdiepingen
stond binnen weinige oogenblikkeri
in lichtelaaie, van boven tot beneden
en ria een uur was liet geheel vernield.
Twintig mannen kwamen om het
leven en vele anderen werden zwaar
gewond. Verscheidenen sprongen uit
de vensteis om zich te redden en bra
ken armen of beenen bij den val. Een
zelter brak den nek. Onder de zwaar
gewonden zijri twee sub-redacteurs.
Ue telegrammenredacteur is onder de
vermisten.
Later werd ook het huis van den
eigenaar van hel blad,generaal Harrison
Otis, door een dynamielontplolling
vernield.
Er werd voorts een mislukte poging
gedaan om een hulpgebouw van de
»Times» in de lucht te laten springen,
en ook oriderde woning van een ijverig
vriend van het blad, den heer J. F.
Zeehandelaar, secretaris der «Vereeni-
ging van kooplieden en fabrikanten»,
is een bom gevonden.
De stoffelijke schade wordt geschat
op f 1.200.000.
De gemeenteraad van Los Angeles
heeft 5000 dollars bestemd voor het
onderzoek naar de plegers van de aan
slagen en de besturen der typografen-
vereenigingen, die ten sterkste ont
kennen dat zij eenigszins bii de aan
slagen betrokken zijn, loven eene
belnoning uit voor het ontdekken van
de boosdoeners.
Cook en Peary.
De Londensche berichtgever van de
»New-Coik Herald» beweert dr. Cook
te Londen te hebben gesproken. De
poolreiziger vertelde hem, dat hij
na zijn verdwijning achtereenvolgens
Kanada. Engeland, Gibraltar. Marokko,
Portugal, Argentinië en Chili had be
zocht en daarna weder naar Engeland
was gekomen. Hij hield nog steeds
vol, dat hij de eetnge is, die de Noord
pool heeft bereikt.
Cook iet telde den coi respondent,
dat hij te Londen de voorlezing van
Peary had bijgewoond en zich toen
slechts op enkele meters afstand van
zijn tegenstander had bevonden.
Voorloopig verdwijnt hij weder.
De Köpenicker oplichterij vindt nog
steeds navolging. De opvolgers van
den handigen schoenmaker blijven
actueel. Te Cuiseaux stapten verleden
week een »mecano« af in het eerste
hotel en maakte bekend dat hij kwar
tier kwam maken vooreen groot aantal
lucbtvaarders en hun personeel, die
men den volgenden ochtend verwach
ten kon
Terwijl bij het zich gemakkelijk
maakte in zijn hotel en zich de fijnst
schotels en merken liet voorzetten,
werd door de opgetogen bevolking
in allerijl het noodige in gereedheid
gebracht, om de vliegmenschen waar
dig te kunnen ontvangen.
Den volgenden ochtend vertrok de
mecanicien op een rijwiel naar een
naburige plaats, om ook daar eenige
orders uit te voeren, zooals hij aan
den hoteleigenaar zeide.
Al spoedig bleek toen, dat een han
dige oplichter misbruik had gemaakt
van het goed vertrouwen der eenvou
dige gemeentenaren. De gendarmerie
door-geheel Nej
Levering der verschillende gmSWientegen BILLIJKE PRIJZEN.
niet wegneemt, dal, naar de algemeene
overtuiging aan beide zijden der
Vogezen, een Fransche vlieger, die bij
toeval in Duitschland neerkwam, heel
wat onvriendelijker zou bejegend zijn.
Toen Engelhardt deri volgenden dag
wilde opstijgen om terug te vliegen,
kwam er een douane-ambtenaar op
hem af en vroeg 117 francs en 14
centimes als invoerrecht. Wanneer
hij aan de grens, in Duitschland terug-
keerende zijn machine of haar restes
toonde, zou men hem de som terug
geven.
begaf zich ijlings op het pac( en was
zoo gelukkig het heerschap te St.
Etienne-du-Bois te achterhalen.
Er wordt medegedeeld, dat de
Ouitsche vlieger, kapitein Engelhardt,
die van Trier naar Metz wilde vliegen,
bij ongeluk de Fransche grens heeft
overgevlogen en bij Pont a Mousson,
nabij Nancy, is neergedaald. Hij was
Metz voorbijgegaan, had de stad wel
opgemerkt, maar gedacht dat hij pas
bij Diedenhofen was. De Duitsche
vlieger is door de Fransche burgers
en autoiiteiten met de grootste hof
felijkheid ontvangen, ofschoon bij
Duitsch militair is Hij is door den
eigenaar van hel landgoed, waar hij
landde, opgenomen, heeft daar gedi
neerd en geslapen, terwijl zijn machine
goed verzorgd en opgeborgen was.
Men zal zich herinneren, dat eenigen
tijd geleden enkele Duitsche bladen
de Fransche vliegers Aubrun en
Leblanc gedreigd hebben, ben met
geweerschoten neer te knallen, in
geval zij boven Duitsch gebied kwamen.
De Franschen hebben nu door hun
beleefdheid jegens dezen Duitseben
indringer hun buren een niet onaardig
lesje in het internationale hoffelijkheid
gegeven, en 't is te begrijpen dal thans
de Fransche bladen de Duitsche drei
gementen in herinnering brengen.
Frankrijk's houding wordt evenwel,
dunkt ons, niet mooier gemaakt
wanneer men, zooals b.v. de president
der nationale luchtvaartvereeniging
in het Journal de Paris doet, gaat
snoeven op Frankrijks traditioneele
edelmoedigheid, die thans weer eens
schitterend gebleken zou zijn. 't Geen
De gioote uitsluiting in het Engel-
scbe katoenbedi ijf is, niettegenstaande
alle pogingen tot voorkoming, ten slotte
toch gekomen. In ongeveer 700 fa
brieken ligt het werk stil en circa
160.000 arbeiders zijn uit hun brood.
In Oldham alleen zijn er 50.000 wei k-
lieden uiigeslolen en in Bolton 30 000.
Natuurlijk lijden niet alleen de katoen
spinners nadeel, maar heel de handel
en industrie, vooral kleine winkeliers
e. d in de plaatsen die van het katoen-
bedrijf leven
Hoop op verzoening bestaat voor
eerst nog niet. Geen der partijen is
geneigd om ook maar iets toe te geven.
De sluiting der fabrieken is zonder
ongeregeldheden geschied, maar de
geest onder do mannen is bitter. Ze
hebben al kwade lijden achter den rug
en de uitsluiting is de genadeslag. Van
verschillende kanten wordt geïnsinu
eerd dat de patroons uitgesloten heb
ben, omdat zij behoefte gevoelden de
markt van voorraad te ontdoen, ten
einde den weg te banen voor betere
zaken. Natuurlijk wordt dit stellig
In de webbe.
Hij veegde met z'n zakdoek over
liet klamme voorhoofd en zag zijn over
buurman aan het cafétafeltje met
smeekende oogen aan... Wenkte hem
om toch zachter te spreken... Zlichter...
Wat hadden andere menschen met
hunne zaken te maken?...
»Zitkenl?» gromde de dikke man,
die meer biertjes scheen verschalkt te
hebben dan voor 'm dienstig was, dien
ochtend, »zilken!? noem jij dat
zakenEen mooie historie! Dat
noem ik...»
Weer wenkte de ander met smee-
kend gebaar... Drupten de droppels
angstzweet van zijn hoofd. Keek hij
schuw om zich heen... De eenige kellner
van de gelegenheid stond rustigjes te
luisteren, den blik strak gericht ep
het tweetal. Hij fluisterde iets met de
buffetjuffrouw, die ginnegapte achter
handje... 't Werd helsch, de foltering,
die hij te verduren had.
Overbuurman, met onvaste ge-
haren van half-beschonkene, grab-1
belde in z'n jaszak, naar zijn notitie-
boekje. Kon het juiste blaadje niet
vinden... Tikte om nieuwen voorraad
bier, keek hem aan met nijdig driftige
oogen, onderwijl hij 't boekje weer
opborg.
»W...weet je wat jij bent?... Ja,jij,
met je deftigheid... Zeg, Frits» tot
den kellner, die met versch biertje
aankwam en den royalen klant, den
vet in z'n duitjes zittenden aannemer,
had te ontzien... «zeg, Erits, weet jij
wat meheer Koenders 'r voor een is?—
wéét je dat?...» Zelfs Erits, voor geen
kleintje vervaard, werd er tikje ver
legen onder, had medelijden met den
gemartelde, die daar zat, wrijvend
over zijn hoofd, gloeiend van schaamte—
»W...weet jij dat!?»
Erits had tact. Fluisterde aannemer
iets in, waarvan hij vermoedde dat 't
hem kon interesseeren... Poogde hem
af te leiden...
Maar meneer Van der Hoeve, de
half-besehonkene, hield met koppigheid
van alcoholist vast aan z'n chapiter...
Duwde Frits, den kellner, weg...K...kan
me niks bommen! Geen steek! Hoor je
dat?... Heelemaal niet!... Niks!... Ik
vr...vraag je, weet jij wat hier deze
meheer... deze sinjeur is?...»
Erits bepaalde er zich toe om royalen
klant een knipoogje toe te werpen van
»Nou, öf ik 'm in de gaten heb!...»
En liep haastig naar het buffet om een
eind aan de vertooning te maken.
»0 zool» bromde meneer Van dei-
Hoeve, zijn bierglas neersmakkend op
het buffetje, »o zoo! Frits weet
't ook...»
Waarop hij lodderig voor zich uit
ging zitten turen.
De ander fluisterde nog wat. Op
heeschen toon praatte hij tegen credi
teur, nederig, zoeterig, vleiend,
kruipend, zóó hang dat de marteling
weer zou beginnen.
't Duurde een poos.
Toen zei meneer van der Hoeve,
zwaar van tong en dreigend van blik
»H... Hoeveel ken-je nou. Noü,
op staande-voet, zie-je... Geen smoes
jes!... Geen uitvluehte...Begrijp-je dat?»
Het roode, vleezige hoofd kwam vlltk
bij hem. De groote oogen schoten
vuur... Hij rook den alcohol-adem van
zijn schuldeischer... Voelde ijskoü van
angst strijken over zijn rug, over zijne
handen...
»Allo! Vooruit! W... Wat ken-je
me dan afdoen
Hij prevelde iets... De volgende week
Woensdag, vóór twaalven... Zonder
mankeeren... Hij was direct bereid er
zijne hand voor te teekenen...
Maar plotseling dreunde een slag op
café-tafel, dat men het wrakke bont
hoorde splijten. Een tweede, een derde
slag...
»Jouw handteekening... Jouw... Eles-
sehentrekkerI... Afzetter!... Dok-ópI...
Dok-óp, zeg ik je!»
De kastelein en Erits kwamen er
hij te-pas.
J Doodsbleek, duizelend stond de an-
,der erbij, verduurde de minachtende
oogen van hen, die meneer van der
Hoeve trachtten te beteugelen...
De waard fluisterde aannemer iets
in 't oor... Frits hield hem tegen...
»Ik zlil hem... ik zitl den schooier-
Bij de tachtig gulden mot-ie me beta
len... Over de zes weken houdt-ie me
al aan het lijntje. Ik zal 'mDade
lijk naar zijn baas... Zoo'n fielt mot
ges... signaleerd worden... Waar of
niet. De Klerk? Wddr of niet?...»
«Zeker, zeker!» beaamde kastelein
»u hebt volkömen gelijk, 't Is schan
dalig... 't Is... Maar u staat te hoog,
véél te hoog, meneer van der Hoeve,
1 om u in het publiek, op 'n publieke
plaats... Dót is 't hier toch, niet waar-
Een man van uwe positie... Waar ieder
den hoed voor afneemt... Denk aan
uw naam!... Ik heb te-veel respect
voor u om 't te kunnen aanzien, dat
u... Zeg nou zelf, meneer!»
I Het sloeg in. In plotselinge vertee-
dering van gestreelde ijdelheid stak
aannemer roode, dikke knuist naar
De Klerk, eigenaar van »De Kraan,»
j uit... 't Werd stil in het lokaaltje. De
bleeke, bange man zat, met z'n schande
en z'n schaamte, eenzaam aan 'n ta
feltje— Waagde 't nog niet te ver
trekken. Kastelein en meneer van der
Hoeve zaten samen te fluisteren...
Crediteur was nu, als hij tooverslag,
kalmer geworden. Hij had De Klerk's
raad gevolgd, -een kop koffie be-
steld. Patroon had Frits gewenkt...
»Sterk, hoor! Je weet er alles van!"
Over 't gevalletje werd nu gesmoesd.
Telkens schudde kastelein het hoofd...
De ander voelde wat hij woft uit
drukken: Zoo'n schoft, zoo'n field,
zoo'n afzetter... En dan wierp patroon
even-snel koud-minachtende blik op
debiteur...
Ze zaten op den weg, tusschen de
plek, waar hij, schuldenaar, was en de
deur— Hij, Koenders, dacht aan den