NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
BUITENLAND.
No. 85
Zaterdag 22 October 1910.
IVegen-en-dertigste Jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
FEUILLETON.
DE INVASIE DER DÜITSCHERS.
-A~ T. D'u.cïisitea.ia..
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephoouuo. 69.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De Crippen-zaak voor den
strafrechter.
Had het Crippen-drama in ons land
afgespeeld, de zaak zou na onderzoek
door den rechter-commissaris verwezen
zijn naar de openbare terechtzitting
en dr. Chrippen, beschuldigd van
moord eri miss Ethel Le Neve, van
medeplichtigheid daaraan, zouden
terechtgestaan hebben voor de arron-
dissemeiits-reehtbank. Onze officier
van justitie of diens substituut zou
zijn opgetreden als openbaar aan
klager, zou straks zijn eisch gesteld
hebben; de advocaten van beklaagden
zouden daarna hebben verdedigd en
de rechtbank over zooveel dagen heb
ben te wijzen.
Het Engelsche recht is aeheel anders
dan bet onze en nu dr. Chrippen en
miss Le Neve, door den politie-magi-
straat van Bow Street, na langdurige
getuigenverhooren, waarvan ik uit
voering melding maakte, naar den
rechter zijn verwezen, of beter gezegd
waar die magistraat meende dat er
voldoende reden was om de zaak te
verwijzen naar rechter en «Grand
Jury«, en waar zij eergisteren daarvoor
in behandeling kwam, zullen onze
lezers wel eens willen weten hoe een
dergelijke sensatie-wekkende geschie
denis daar behandeld wordt. Daarvan
zal ik een en ander vertellen, want
over de eigenlijke behandeling zal ik
deze dagen niet veel meer behoeven
te zeggen. De zaak is bekendde meeste
getuigen zullen niets nieuws meer
kunnen vertellen. Er was zóóveel
vraag naar toegangskaarten dat tal
van liefhebsters, er óf geen kregen,
öf slechts eene die toegang gaf tot
een enkele of meer dan één der morgen-
of middag-zittingen en builenlandsche
dagbladcorrespondenten maken daarop
geen uitzondering.
De Under Sheriffs der City, die
toegangskaarten hadden uit te reikeD,
kregen wel 1500 aanvragen en dat
voor een zaal, waar hoogstens voor een
paar honderd menschen plaats is en
waar allereerst natuurlijk getuigen,
waardigbeidsbekleeders en Engelsche
journalisten recht hadden te zijn.
Honderden en honderden bevonden
zich dien ochtend in New Cate Street
en Old Baily, op den hoek van welke
straten het Central Criminal Court
zich verheft, hopende beklaagde Crip-
pen te zien aankomen en tal van
politie-agenten moesten het verkeer
gaande houden.
Groote crimineele zaken Londen en
omgeving betreflende, worden in het
Central Criminal Covert berecht, op
welks voorgevel men leest: «Defend
the children of the people and punish
the wrongdoer.(Bescherm de kinde
ren des volks en straf dengene, die
misdreef.)
Dat Central Criminal Court is het
gebouw voor belangrijke strafzaken
voor de County of Londen en voor
een groot deel der Counties of Midd
lesex, Essex, Kent en Surrey, om
vattende ongeveer zeven millioen zielen.
In vroeger eeuwen was het slechts
het gerechtshof voor de City of Londen
en vandaar dat behalve de Lord
Chancellor die eenigszins de
minister van justitie is en de ex-
Lord Chancellor en alle rechters den
hooge gerechtshoven, daar óók recht
mogen doen de Lord Mayor der City,
de Aldermen, de Recorder, de Comman
Serjeant, de beide Sheriffs der City.
Dat de Crippen-zaak hoogst belang
rijk geacht wordt, wordt wel bewezen
uit het feit, dat de Lord Chief Justice
of England, die na den Lord Chan
cellor de hoogststaande rechter is,
gemeend heeft zelf deze zaak te moeten
berechten.
Wie dien ochtend in de gerechtzaal
van de Central Criminal Court kwam,
kon daar zijn Lordschap in zijn huog-
staanden rechterstoel, waarboven hangt
het groote zwaard der gerechtigheid
in de scheede, zien zitten, in zijn roode
toga met wit-hermelijnen kraag, en
op het hoofd een «full-bottomed whigrr,
den grooteri pruik met afhangende
zij-stukken. Nevens hem za'ten de Lord
Mayor, de Aldermen, de SherilTs; in
de banken rechts de leden van de
«Grand Jury«, twaalf in aantal, en
de pers; in de banken links de leden
van het «City Lands Committee«, recht
hebbende daar te zijn, omdat het
gerechtsgebouw in de Citystaai. Voor
den rechter, in een ruimte onder zijn
platfoim, de banken van de verdedt
geride advocaten en openbare aan
klagers, en daarachter het «dockt.de
plaats der beklaagden, terwijl de
banken daarachter en de gaanderij
bezet waren door die bevoorrechten,
die toegangskaarten haddon, onder
wie een aantal »ladies«, want 't is
verwonderlijk hoe vooral dames gaarne
dergelijke sensatie-processen bijwonen.
Ook was er nog een dame, die ver
klaarde er «ik weet niet wat voor te
zullen overhebben ais zij maar één
Ciippen-zilting zou kunnen bijwonen!«
De twee SherilTs zijn de Sheriffs
voor de City ot London en de County
of Middlesex tevens, zij zijn feitelijk
degenen, die voor den Koning moeten
zorgen dat de straf door den rechter
opgelegd, wordt voltrokken. Werd
iemand tot den strop verocrdeeld en
was er geen beul te vinden, feitelijk
zouden dan de Sheriffs het vonnis
moeten voltrekken. In vroeger eeuwen
is dat wel voorgekomen, in onzen tijd
is er natuur lijk geen quaestie meer
van. Eigenaardig genoeg zijn de SherilTs
iedere County heeft er één ook
van rechtswege de «returning officers
der County-verkiezingen, eenigermate
dus hoofd-voorzitters der stembureaux.
De Common Serjeant en Recorder
zijn hoogstaande City-rechterseerst
genoemde wordt benoemd door de
Kroon, laatstgenoemde gekozen door
de Court of Aldermen der City.
Een officier van justitie, zooals wij
dien kennen, beeft men daar niet.
Dr. Crippen wordt voor de «Grand
jury" en Lord Justice heden van moord
op zijn vrouw Belle Elmore beschul
digd namens de Treasury, namens de
Regeetirig dus, en voor haar treedt
als zoodaning op een hoogstaand rechts
geleerde mr. Muir, die ter zijde wordt
gestaan door twee andere rechtsge-
leetden mr. Travers Humphreys en
mr. Ingleby Oddie.
De «solltcitor". die Crippen en Le
Neve voor den magistraat verdedigde,
mag dit voor den Judge niet doen,
Voor den rechter mogen alleen ver
dedigen «barristers", advocaten, in
den regel door den «sollicitor" in de
zaak daartoe aangezocht. Hoe belang-
i ijker proces, hoe bekwamer advocaten,
en alweer een bewijs welk een sen
satie-proces thans behandeld wordt,
is dat zooveel Crippen als Le Neve
als verdediger hebben een K. C., een
«King's Counsel", d. z. de bekwaamste
techtsgeleerden, die door den Koning
den titel K. C. ktegen de «barristers",
die «silk" dragen, d. w. z. zijde aan
hun toga's.
Dr. Crippen heeft als verdediger
mr. A. Tobtus, K. C., miss Le Neve
het bekende conservatieve Parlements
lid mr. F. E. Smith. K. C\, beiden
beroemd om hun wetskennis en
meesterschap in kruisverhoor. Hun
staan ieder twee andere advocaten ter
zijde, want nooit komt een K. C. al
leen in de rechtzaal om te verdedigen.
Doch alleen hij «crossexamines" er:
pleit, zijn jongere collega's helpen hem
met stukken, e. d.
De man voor wiens rechterstoel de
zaak behandeld wordt is de Lord
Chief Justice, Lord Alverstone, die het
best bekend was toen hij nog Sir
Richard Everard Webster was. Hij
maakte als Attorney-General lid uit
van conservatieve ministeries, o, a.
van het Kabinet-Salisbury van 1895
1900. Bekend was hij als verdediger
van zwakke conservatieve carididaten
op verkiezingsvergaderingen. Er wordt
o.a. van hem verteld dat eens, tijdens
een verkiezings campagne, een can-
didaat door een liberaal in een ver
gadering met lastige vragen bestormd
werd. Sir Richard Webster antwoordde
telkens voor den zwakken candidaat.
Endelijk stelde de liberaal nog een
vraag, er bijvoegende: «I dont want
any information from Webster's dio-
ttonaty". (Maar ik heb geen inlich
tingen uit Webster's woordenboek
noodig
Dat is het beeld van de gerecht
zaal in het Central Criminal Court
deze week en bet geheele drama draait
thans om beklaagde Crippen alleen.
Acht straks de jury hem schuldig en
wordt hij veroordeeld, dan komt
dearna miss Le Neve's zaak voor;
acht de jury hem onschuldig of niets
van den moord bewezen, dan komt
Le Neve vanzelf vrij.
Mr. Muir begon de zaak, door de
geheele geschiedenis voor jury en
rechter uiteen te zetten. Hij schetste
de vondst in de kelder van Crippen's
huis; wees er op dat hij destijds iu
financieele moeielijkheden was en Le
Neve wilde huwen en hoe hij door
zijn vrouw te doen verdwijnen haar
geld kon machtig worden en met Le
Neve huwen.
Daarna wees hij op hetgeen des
kundigen omtrent de gevonden men-
schelijke overbltjselen verklaard had
den en meende dat dr. Crippen zijn
vrouw vermoord had en later het lijk
had verminkt om de sporen van dien
moord te doen verdwijnen. Eindelijk
wees hij op de tegenstrijdige berichten
die Crippen over het verdwijnen zijner
vrouw had verspreid en op zijn vlucht,
en hoe hij in Canada door inspecteur
Dew gearesteerd, had gezegd «blijde
te zijn dat het maar gedaan was".
Waarom', vtoeg mr. Muir de jury,
«die vlucht, als Crippen's vroegere
vei klaringen juist waren geweest?"
De rede van den openbaren aan
klager duurde meer dan anderhalf
uur en toen begon hij de getuigen
voor te roepen, die door hem, dan
door mr. Tobies werden gehoord, ter
wijl de Lord Chief Justice af en toe
een vraag deed.
De meeste getuigen verklaarden
niets nieuws, doch belangrijker waren
twee tot dusverre niet gehoorde ge-
35) DOOE
Inderdaad zag hij nu, op een dui
zendtal schreden van hunne legerplaats
eenige ulanen, voorafgegaan door een
grooten herdershond, juist toen de
vrijschutter aan den zoom van het
hout verscheen, bekroop den viervoe-
tigen geleider de lust, eens een kijkje
te nemen in het bosch, waar de vrij-
schaar haar bivak had betrokken; de
spitse snuit zeer verdacht in de rich
ting van den schildwacht wendende,
loopt hij regelrecht op den zoom van
het woud af, langzaam gevolgd door
de ruiters, die reeds aan den goeden
uitslag van hun onderzoek wanhoop
ten.
In een oogwenk was de schildwacht
thans bij zijne makkers teruggekeerd
en wekte de naastbij zij nden, die op
hunne beurt onmiddelijk de anderen
deden ontwaken, zorgende dat alle
luidruchtigheid daarbij vermeden werd.
De schildwachten trokken op den
hoofdtroep terug.
"Achter de boomstammenkom
mandeerde de kapitein op gedemten
toon, welke maatregel echter weldra
vruchteloos bleek, daar de hond, door
zijn reukorgaan geleid, op een hon
derdtal passen van de vrijschutters
gekomen, stand hield, en een woest
geblaf aanhief.
"De schaapskop," riep Daan, die de
buks van een zijner kameraden, had
genomen, en den hond daaruit een
kogel toezond, die eAter miste, daar
het dier niet zoo dom was als Daan
veronderstelde, en onmiddelijk, toen
hij den geweerloop zag, het op een
loopen zette.
"De onvoorzichtige!» riep de kapi
tein, teleurgesteld, daar hij bemerkte,
dat de ulanen onmiddelijk na het schot
een paar honderd pas in galop terug
reden, vervolgens een oogenblik beraad
slaagden en toen voor goed verdwenen.
"Onmiddellijk de bagage bij elkander,
de zeilen opgerold, en gereed te ver
trekken», riep de bevelhebber.
Terwijl men zijn bevel opvolgde,
ontbood hij de beide gevangenen.
"Ziet om U been», zeide de kapitein,
toen zij in gespannen verwachting wat
hjj over hen zou beslissen, tegenover
den aanvoeder waren geplaatst »telt
onze hoofden, beschouwt onze wapenen,
prent U alles in het geheugen wat
hier geschiedt, en wanneer ge zeker
zijt, dat niets U ontgaan is, keert dan
naar uw leger terug, en zegt uwen
bevelhebber, dat gij te midden van
hen geweest zijt, die uwe treinen de
den derailleeren, zegt hem dat zy het
waren, en niet de vreedzame bewoners
der dorpen, die samenzwoeren om met
alle middeleD, die natuur en weten
schap hun aan de hand doen, de onder
nemingen van uw leger te dwarsboo-
men, te verijdelen waar dit mogelijk
is zegt hem, dat zij vol vertrouwen
op de rechtvaardigheid hunner zaak,
en in weerwil van de felste vervolging,
niet zullen aflaten, voor de laatste van
hen is gevallen maar bovenal, ver
geet niet, uw aanvoeder te zeggen,
dat ik, de hoofdman der vrijschutters,
thans verwacht, dat de onschuldige,
gevangenen overheidspersonen van
beide dorpen, hun vrijheid zullen ber
krijgen, die zij nooit hebben verbeurt.»
Daarop wenkte Korf ben been te gaan.
"Voorwaarts mannen in deze rich
ting,» kommandeerde de bevelhebber,
zich vervolgens tot de vrijschutters
wendende; zoo snel mogelijk gemar
cheerd, opdat zij het spoor bijster
worden; ik geloof dat die ulanen in
grooter aantal terugkeeren zullen
kunnen wij slechs tijdig een uitgestrekt
bosch bereiken, dan zijn wij behouden,
zoo niet, dan moet er gestreden wor
den. Dat gij ook zoo dom kondet wezen
om op dien hond te schieten voegde
de kapitein er met een schijn van
ontevredenheid bij.
»Hij had toch dubbel en dwars een
blauwe boon verdiend,» meend Daan.
«Maar als men een hond wil raken,
moet men geen bok schietenriep
Rijnders ietwat boosaardig.
»Als de canaille mij weer,voor de
voeten komt,» hernam de andere, den
schijn aannemende alsof hij het ge
zegde voor een aardigheid hield, dan
zal ik de revolver van Spitskerk nemen,»
«Tans is het zaak mijne vrienden,»
zeide de kapitein, te onderzoeken of
de notabelen uit hunne gevangenschap
zullen ontslagen worden. Wie van u
wil zich met deze zending belasten
«Als u mij die taak wildet toever
trouwen vroeg Edmond.
»Gij, mijn brave ik had waarlijk
liever, dat een ander zich daarmede
wilde belasten, doch daar er weinig
liefhebbers schijnen te zijn, zal ik er
maar in berusten, onder voorwaarde,
dat gij uiterst voorzichtig zult wezen.»
»U kunt op mij vertrouwen kapitein.»
Edmond legde thans alles af, wat
hem als vrijschutter zon kunnen doen
kennen en begaf zich op weg naar
Barneveld, in de nabijheid van welke
plaats bij tegen den middag aankwam.
Zich bij eenige over de heide huis
waarts keerende boeren voegende, be
gon hij een gesprek over onverschillige
dingen, doch als van zelve kwam men
weldra op den oorlog.
'T is nu zoo erg niet meer, zeide
een der lieden, maar de eerste week
bad ik dagelijks twintig man in kwar
tier en in het dorp was bet nog erger.»
"Woont gij dan niet in het dorp
»Toch niet, kijk daar ginds aan het
eind van dezen weg, waar de bei op
houdt, aan den boek, dat is mijn huis
't ligt juist achter het bosch van
het kasteel.»
»'T kasteel
»Wel ja, 't kasteel van Schaffelaar,
waar de generaal verblijf houd.»
»Zoo, zoo maar om op die inkwar
tiering terug te komen, moest gij die
lieden alle ook den kost geven
Wordt vervolgd).
