NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecbt. BUITENLAND BINNENLAND. OP VREEMDEN BODEM No. 102 Woensdag 21 December 1910. Negen-en-dertigste Jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG LECTUUR. FEUILLETON. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het geheele Rijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Hureau: Langestraat 77. Telephoonu». 59. AD VERTENTIËN: Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 71/, Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Nu de tijd van lezen weder aange broken is willen wij daar het een en ander van zeggen. Boeken zijn een gids voor de jeugd en een genot voor den ouderdom. Niels is er misschien, dat met zoo veel kiacbt den arme verheft uitzijn ellende dat zijn lijden doet vergeten, den treurende zijn verdriet, den ver nederde zijne vernedering, als goede boeken. En toch, als men de ontzettende massa slechte lectuur ziet die onder den volke verspreid wordt, als men kent de gevaarlijke romanlectuur, de banale grappigheden, de valsche leer stukken, die dagelijks het volk ge boden en door het volk verslonden worden, dan zou men bijna geneigd zijn zich af te vragen of bet werkelijk wel een zegen is dat iedereen kan lezen. Vele jongelui hebben aan den demo- raliseerende invloed van deze slechie boeken hun ondergang te danken. Tab ijk zijn de voorbeelden van knapen, die door het lezen van boeken waar geschiedenissen van moord en dood slag schering en inslag waren, later tot misdadigers zijn geworden. Een beambte van bet Engelsche gouver nement heeft oris verklaard, dat biiria alle jongens, die voor bet crimineel gerechtshof verschijnen hun val te danken hebben aan slechte lectuur. Men kan »r dan de ouders niet genoeg op wijzen, terdege toe te zien welke boeken hunne kinderen lezen, er voor te waken, dat de vruchten eener goede opvoeding, dikwijls met zooveel zorg en jarenlang gekweekt, niet in korten tijd vernietigd worden door de prikke lende, verwarrendeendemoraliseerende lectuur, waarmede de markt in onze dagen overvoerd is en wordt. Een der groote couranten schreef nog dezer dagen dal Europa tegen woordig aan een ziekte lijdt die men Sherlochisme zou kunnen noemen. De geneesheeren dienen er hunne aandacht aan te wijden; als zij de eerste indicaties van de kwaal over het hoofd zien, zullen zij er later des te meer moeite mee hebben. Hel publiek dweept met den edelen Sherlock Holmes, die alles ziet, alles hoort Daarmede brak tevens voor de wereld van misdadigers en rechercheurs een nieuwe periode aan: de gauw dieven gaven gedenkschriften uil. die grif verkocht werden. Te New-York en ook te Amsterdam werd het bedrijf der inbrekers en biandkastforceerders op het tooueel aanschouwelijk voor gesteld. Hel is het ideaal der kinderen eenmaal een groot detective te worden, zooals ze vroeger wenschten een groot generaal te zijn. De Sherlock Holmes- lectuur laat niet na een nadeeligen invloed uil te oefenen. Het feit dat een zaak soms misbruikt wordt is volstiekt geen reden om te beweren, dat zij niet deugt, evenmin als het aangaat eeno leer te veroor- deelen omdat hare belijders niet over eenkomstig deze leven en handelen. Zoo is het ook met lezen. Niet tegen de leeskunst moeten wij ons verzetten, maar tegen de slechte lectuur, niet tegen de drukpers maar tegen de slechte producten, die ons daarvan in woord en beeld geboden worden. Welke boeken moet men dan lezen? zal wellicht menigeen vragen. Ons ant woord daarop is: Lees alleen die boe ken, welke den geest vei heffen, welke ons aansporen om iets te doen of iets te zijn, welke ons brengen in hoogere sferen, waar wij zuiverder lucht in ademen. Evenals men slecht gezelschap mijden moet en alleen behoort om te gaan met lieden, die tot goede daden inspireeren, zoo moet men ook slechts die boeken lezen, die een verheffende invloed hebben op den geest, die aan drijven tot edele en goede daden en werken. Vele onzer denkbeelden ont- leenen wij aan onze boeken. Indien wij gewoon zijn boeken te lezen, die ver heven van toon zijn, ruim vau stijl, gezond van redeneering en inzicht, dan zal onze geest weidia dezelfde eigen schappen gaan omwikkelen, evengoed als onze geest de fouten en gebreken van slechte lectuur zal overnemen. Nog iets is er, waar bij het lezen voor gewaakt moet worden, dat is overdrijving Er zijn menschen, die het eene boek na bet andere verslinden, die men thuis niet anders ziet dan met een boek in de hand die daardoor dik wijls schade doen aan hun gezondheid, aan den zin voor hun werk en aan hun omgeving. Het lezen behoort te zijn een genot, een verstrooiing en als zoodanig mag het nooit hoofdzaak woiden van ons bestaan. Al leest gij ook het beste hoek laat u dit niet afhouden van uw dagelijksch werk of tekort doen aan uw leven. Conflict in Mecklenburg. Tusschen Regeering en Landdag in Mecklenburg is een eigenaardig con- llict ontstaan, dat nauw verband houdt met de quaestie der invoering van de Giondwet in het Groothertogdom. De regeering had voor de kosten van het landsbeheer een verhooging der in komsten van 1.800 000 mark gevraagd. De burgemeesters weigerden die ver hooging toe te staan, daar de groot hertog met het budgetrecht wil in voeren. De Ridderschap stond een verbooging van 1.200.Ó00 mark toe. De regeertrigs-aanvrage is dus in beide ■landsvergaderingen gevallen. De Groothertog zal thans waarschijnlijk den Landdag ontbinden, Sardinië is nog altijd het land der roovers-geschiedenissen. De jongste daarvan is die vau een burgemeester- rooverhoofdman. Te Sisini is een bende gewapende en gemaskerde loovers het huis vau den bejaarden lijken grondeigenaar Aresu binnengedrongen. Zij worgden den ouden man. toen hij hun zijn geld niet wilde geven, en martelden zijne vrouw. Toen zij eenige duizenden lires in handen hadden, trokken zij heen. Maar juist kwam een neef van Aresu erop aan. Hij vervolgde de roovers, schoot een hunner dood en die gedoode roover bleek niemand anders dan de burgemeester van Sisini in eigea persoon te zijn. Voorspellingen in 1911. Het is bijna een vaste gewoonte geworden en wij doen er een genoe gen mee! dejaarlijksche voorspel lingen van de Fiansche waaizegster Mme De Thèbes hier mee te deelem Over het afgeloopen jaar is zij onge veer even dikwijls gelukkig geweest als ongelukkig; het aantal gekroonde hoofden, dat zij had aangegeven, is, gestorven het was slecht weer in den zomer, en de oogsten zijn hier en daar mislukt. Voor hetgeen minder goed is uitgekomen, gelde dat haar voorspel lingen betrekking hebben op het ster- kundige jaar, dat pas 21 Maart a.s. eindigt zoodat er nog van alleilei te verwachten valt. Zoo slaan ook haar nieuwe voorspel lingen op het eerstkonienende stel kun dige jaar. En dat jaar is weer vol goed en kwaad Eerder het laatste dan het eerste, want 1911 staat in het teeken van de schemering en onder den invloed van Venus en Mercurius. Aan Venus is vermoedelijk toe te schrijven, dal volgens mme, de Thèbes althans de vrouwenbewe ging zich het volgend jaar aanzienlijk zal uitbreiden,vooral in Frankrijk, waar de vrouwen in de groote veranderin gen, die Europa in 1913 zal ondergaan, krachtig de hand zullen hebben. Men moet niet rekenen op een mooi jaar; weinig goed weer, ongelijke temperatuur, trage lente, in het voor jaar etndelooze regens. Mijn hemel, alweer Tot in Augustus" achterstand bij de meeste gewassen. In het leven een aantal dramatische gebeurtenissen, vooral passioneele; met name zal Parijs drie dagen in rouw gedompeld zijn. In Berlijn finan cieels paniek, die men op het buiten land zal trachten te verhalen. Engeland zit m'dden in de gewijzig de maatschappelijke omstandigheden, waarvan zeer ernstige crisissen het gevolg zullen zijn; zelfs dreigt de kroon te waggelen, omdat een ver schrikkelijke beschuldiging tegen den eerste in den lande zal worden uitge bracht. Iu Oostenrijk een lang verwachte rouw; doch in tegenstelling met de sombere verwachtingen, breekt daar een tijdperk van roem en voerspoed aan. VVeenen schittert zelfs ten koste van Petersburg, waar alles mis schijut te zullen loopen. Italië gaat eveneens een goed jaar tegemoet; vooral als Vredes-apostel schijnt rnen vandaar iets te vei wach ten te hebben. Voor ons land geen enkele voor spelling door Mme De Thèbes. Trouwens, hoe weinig schijnen wij bij het sterrekundig orakel mee te tellen, waarvoor het loopend jaar niet eens het aftreden van onzen Munster van Oorlog voorzien was! Handelsbl Volkssanatoria v«or Borstlijders. In de Zondag te Utrecht gehouden algemeene vergadering der Vereeniging tot oprichting en exploitatie van Volks sanatoria voor Borstlijders in Neder land werd met algemeene stemmen goedgekeurd het voorstel van het hoofdbestuur om de oorspronkelijk op f60,000 vastgestelde41o geldleeniog te brengen op f75,000. De voorzitter heeft voorts, onder woorden van dank waarmede de vergadering instemde medegedeeld, dat wijlen rar, J. D. van Heusde, oud- kantonrechter te Gouda, aan de Ver eeniging heeft gelegateerd de som van f20,000 met don last die aan te wenden voor viije bedden. Een Zondagmiddag. De pomjesjiek*) Kamüjsjef heeft plaats genomen voor een rijk voorzienen disch en dejeuneert op zijn gemak. Een net gekleed, goed geschoren grijsaard zit met hem aan tafelhet is een Franschman. M. Cham- panne. M. Champanne was voorheen gouver- neur van de kinderen van Kamüjsjef, hij gaf hun les in goede manieren, in de uitspraak, in het dansen en later toen zij groot en officiers geworden waren, bleef hij bij hun vader, zoo iets als gezelschapsjuffrouw van het man nelijk geslacht. Zijne betrekking is heel eenvoudig en gemakkelijk waar te nemen. Hij moet zich keurig klee- den, geparfumeerd zijn, naar het nietig gebabbel van Kamüjsjef luisteren, eten, drinken en slapen en verder oogenscbijn- lijk niets; en daarvoor wordt hij ge huisvest, gevoed, en krijgt nu en dan eene onbepaalde som salaris. Groot grondbezitter. Kamüjsjef eet en babbelt terwijl, ouder gewoonte. »De dood" zegt hij, terwijl hij de tranen afveegt, die in zijne oogen opgeweld zijn ten gevolge van een stukje ham, dik met met mos terd besmeerd. »Oef! dat veroorzaakt een steek in het hoofd en in al de gewrichten! Jullie Fransche mosterd zou nooit hetzelfde effekt veroorzaken, al at men er een heelen pot van op.» »De een houdt van Fransche en de ander van Russische mosterd,» merkt Champanne beschroomd op. "Niemand houdt vau Fransche mos terd, behalve misschien de Franschen. En de Franschen eten alles wat men hun voorzet,kikvorschen, ratten, sprink hanen.... Br Jij bijvoorbeeltDie ham smaakt je niet, omdat het Russische ham is en als men je gebraden glas geeft en men zegt je dat het Franseh is, zal je het opeten, en je zult er je lippen vau aflikken. Volgens jou is alles wat Russisch is, slecht.» »Dat zeg ik niet.» »A1 wat Rusisch is, is slecht, en wat Franseh is o c'è trè joliVoor jou is er geen beter land dan Frankrijk en voor mij.... Enfin, wat is nu eigen lijk ronduit gezegd, Frankrijk. Een strook. Een strook grond! Zendt er onze iesprafniek heen en na verloop van een maand zal hij overplaatsing vragen. Geen plaats om je om te kee- ren. Men kan op één dag, te paard jou Frankrijk geheel en al doorkruisen en als je bij ons te paard uitgaat, dan zie je nergens het einde van het land Je loopt maar steeds door »Ja, mijnheer, Rusland is een onme telijk land.» »Of het dat is! Volgens jou zijner geen betere menschen dan de Franschen. Een ontwikkeld, schrander volkBescha ving' Ik geef toe, dat alle Franschen ontwikkeld en gemanierd zijn; dat is zooEen Franschman veroorlooft zich nimmer eene onbescheidenheid, hij zal als het noodig is, zijn stoel aan eene dame afstaan, hij zal geen kreef ten eten met een vork, hij zal niet op den grond spuwen; maar in dat alles zit geen ziel; hij heeft zelfs geen ziel in zich!.... Ongelukkig kan ik je niet zeggen hoe zal ik het uitdruk ken bij de Franschen ontbreekt het aan (Kamüjsjef bewoog de vin gers) aan ik weet niet watwat oordeelkundig handelen betreft.... Ik herinner me eens gelezen te hebben, Districtsrechter. dat jullie het verstand put uit de boe ken en dat het bij ons ingeboren is. Als men de wetenschappen goed onder wijst aan een Rus, dan zal geen enkele uwer professoren hem evenaren.» "Misschien,» zeide Champanne, als tegen wil en dank. «Neen niet, misschien, maar zeker. Je behoeft je voorhoofd niet te fron sen ik zeg de waarheid. De Russische schranderheid is een vernuftige schran derheid; maar men viert haar njet den teugel en zij weet zich niet te doen gelden. De Rus ontdekt iets, maar breekt het weder af, of geeft het aan de kinderen, om mee te spelen. En als uw Franschman de nietigste klei nigheid ontdekt, dan schreeuwt hij het uit, over de geheele wereld Mijn koetsier Jona had een klein houten poppetje gemaakt. Als men bij dat poppetje aan een touwtje trok, deed hij iets onkiesch Maar Jona pochte er niet op Over het algemeen val len de Franschen niet in den smaak. Ik spreek niet over u; ik spreek in het algemeen Het is een zedeloos volk. Uitwendig zien ze er uit als menschen, maar ze leven als dieren Beschouwen we in de eerste plaats het huwelijk. Bij ons, als men trouwt, is men verbonden aan zijne vronw, daar helpt niets meer aan. En hij u Bij u is het God weet watDe man zit den heelen dag in het café, en de vrouw haalt haar huis vol Franschen en babbelt met hen, zooveel het haar lust.» »Dat is een leugen!» riep Cham panne, die zich niet langer kon inhou den em eensklaps uitbarstte »Id Frankrijk, houdt men het familiebe ginsel heel hoog.» «Wij kennen dat grondbeginsel! Je moest je schamen, het te verdedigen. Men moet onpartijdig zijn; als we zwijnen zijn, moeten we als zwijnen leven Men moet den Duitschers dankbaar zijn, dat zij u overwonnen hebben! Ja we moeten er God voor danken. Dat Hij hen beware!» «Maar in dit geval, mijnheer,» zei de Franschman, opspringende met fon kelende oogen, «als u de Franschen zoozeer verafschuwt, dan begrijp ik niet, waarom u mij houdt.» »Waar moet je dan blijven?» »Laat mij vertrekken; ik zal naar Frankrijk terugkeeren.» «Wat? Zou men je nu nog in Frankrijk toelaten Je weet wel, dat je een verrader van je vaderland

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1910 | | pagina 1