nriEWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
m
FEUILLETON.
No. 25.
Woensdag 27 Maart 1912.
41e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
VERVLOEKT EN VERSTOOTEN.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 17. Telephoonno. 69.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'l, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Revolking van Nederland.
Het Centraal Buieau voor de Sta
tistiek heeft de cijfers gepubliceerd
voor iedere Gemeente van Nederland
de peicentsgewijze verhouding aan
gevende tot de totale bevolking van
de personen die zich bij de volks
telling van 31 December 1909 hebben
opgegeven als
Nederduitsch Hervormd, Roomsch-
Katboliek, behoorende tot de Gere
formeerde Kerken.Israëlietisch (Neder-
landsch en Portugeesch), behoorende
tot eene andere dari de bovengenoemde
gezindten, zonder kerkelijke gezindte.
De cijfers der afzonderlijke genoemde
kerkelijke gezindten en die van per
sonen zonder kerkelijke gezindte zijn
in' een vijftal kaarten grafisch voor
gesteld, terwijl in eene afzonderlijke
grafische de toe- en afneming bij de
onderscheidene volkstellingen der bo
venstaande rubrieken voor bet Rijk
is voorgesteld, waarvan bieronder de
cijfers volgen.
Op 100 personen behooren tot
onderstaande kerkelijke gezindten
Nederduitsch Roomsch Beh. tot de
Hervormd Katholiek Ger. Kerken
1849
54,57
38,15
1859
54.94
37,14
•1869
54,67
36,53
-1879
54,50
35,86
1889
48,65
35.39
4.01
1899
48,41
35,07
7,08
1909
44,18
35,02
8.42
Israël.
Overige
Zonder
1849
(Ned. en Port.)
kerkgez
kerkgez.
1,92
5,36
1859
1,93
5,99
1869
1,90
6,90
1879
2,04
L29~"
1889
2,15
8,32
1,48
•1899
2,05
5 14
2,26
1909
1,81
5,60
4,97
De Tariefwet.
Men kent de geschiedenis van den
heer Van der Voort van Zijp, die te
Nijkerk over de Tariefwet sprekend.
die, volgens een plaatselijk blad, zou
hebben gezegd dat het Anti-Tarief-
wetcomité werd gesteund door Duitsch
kapitaal, en die toen door genoemd
comité in een »open brief" daarover
werd onderhanden genomen.
Het comité heeft geen antwoord
ontvangen, doch in sommige bladen
komt het volgende schrijven van den
heer Van der. Voort vaq Zijp voor.
»Een woord door mij te Nijkerk
vóór enkele weken gesproken over
.De beteekenis van de Courant" in
een vergadering, belegd door de Pers-
vereeniging «Het Arnhemsch Dagblad
heeft aanleiding gegeven tot een protest
van de zerde van bet antr-tariefwet
comité.
Reeds het feit, dat ik over de Courant
sprak, maakt hetzeeronwaarschijnlijk,
d3t ik daaraan verbinden zou een be-
strijdiug van bet A. T. Comité Ik deed
dit dan ook niet, noemde zelfs niet
den naam. gelijk dan ook blijkt uit
de door het comité aangehaalde zin
snede uit het verslag dat mij overigens
onbekend is.
Met het oog op de advertenties eener
courant wees ik erop hoe men in
bladen, die de Tariefwet verdedigen,
ongeteekende advertenties van legen-
standers van dit wetsontwerp aan
treft.
En ik sprak het vermoeden uit, dat
het zeer wel mogelijk is, dat Duitsch
kapitaal was bijeengebracht om met
dergelijke advertenties een tariefwet
te bestrijden in Uollandsche bladen,
die van deze wet verbooging van de
nationale welvaart verwachten.
Dat hieruit zou zijn te concludeeren,
dat ik eenig verband legde tusschen
de actie van het A. T. comité en
Duitsch kapitaal, meen ik ten eenen-
male te moeten betwisten. Dat is door
mij met geen woord geschied.
Nederlandsch heldenfonds.
Evenals in verschillende andere lan
den heeft de heer Andrew Carnegie
ook hier te iande een heldenfonds
gesticht met een kapitaal van twee
honderdduizend dollars, ten einde de
renten daarvan te doen strekken om
personen, die met eigen levensgevaar
anderen het leven hebben gered of
ernstige pogingen hebben aangewend
om dit te doen, bij alle gebeurlijk
heden en omstandigheden, waardoor
menschenlevens in gevaar worden ge
bracht, te bevrijden van geldzorgen,
die het [gevolg zouden zijn van hun
heldenmoed door het verleenen aan
hen of hunnen weduwen en kinderen
van tijdelijke ondersteuning en om
anderen voor wie geen geldzorgen uit
een door hen volbrachte heldendaad
voorlgevioeid zijn, te beloonen door
het toekennen van medailles of onder
scheidingen.
Deze stichting is thans in werking
getreden.
Het bestuur, waarvan de buiten
gewone gezant en gevolmachtigde
minister der Vereenigde Staten van
Amerika te 'sGravenhage, eere-voor-
zitter is, is door den Minister van
Binnenlandsche Zaken geconstitueerd
als volgt: de minister van staat jhr.
mr. A. P. C. van Karnebeek als voor
zitter, de administrateur van de gene
rale thesaurie als penningmeester, de
directeur-generaal van den arbeid, de
hoofdingenieur der mijnen, de hoofd
inspecteur voor de scheepvaart, de
voorzitter van den raad van toezicht
op de spoorwegen, de inspecteur-
generaal van het loodswezen en dr.
C. B. Tilanus, arts te Amsterdam,
voorzitter van de Nederlandsche Ver-
eeniging voor Eerste Hulp bij Onge
lukken, als leden als secretaris van
het bastuur zal fungeeren jhr. mr.
A. M. Snouck Hurgronje, commies bij
het Departement van Buitenlandsche
Zaken, ten wiens bureau het kantoor
der stichting zal gevestigd zijn.
Nationale Rondvlucht.
De heeren J. E. Scholten, voor
zitter, Groningen en jhr. I. L. van
den Berch van Heemstede, secretaris,
te 's Gravenhage, vertegenwoordigde
het Comité van Actie voor de Nationale
Rondvlucht in Augustus of September
a.s. te houden, hebben zich tot de
Staten der verschillende provincies en
tot een 14-tal gemeenteraden gewend,
met verzoek om subsidie voor het
beoogde doel.
Zij schetsen in hun adres in korte
woorden het belang der luchtvaart
en wat zoo in andere landen als in
Nederland aan deze kunst wordt ge
daan.
De uitgaven worden begroot op een
totaal bedrag van f 30,000.
Het Comité vraagt biervan f5000
subsidie verdeeld over 11 provinciën
f5000 verdeelt over de gemeenten
's Gravenhage, Amsterdam, Hoorn,
Leeuwarden, Groningen, Assen,Zwolle,
Utrecht, Arnhem, Maastricht, Gilze-
Rijen, Breda, Middelburg en Rotter
dam. Voorts wordt gerekend op een
subsidie van f 10.000 van het Rijk,
terwijl de overign f 10,000 zouden
moeten worden bijeengebracht door
belangstellenden en belanghebbenden
in geheel Nederland.
Een voorloopig technisch plan is
opgemaakt met de bedoeling dit,
alvorens het definitief wordt vastge
steld, te bespreken met de vliegeniers,
die zullen deelnemen, waarbij vooral
in het oog zal worden gehouden, dat
het onmogelijke niet zal worden ge-
ëischt en ook, dat de grootste bronnen
van gevaar zullen worden vermeden.
Men stelt zich voorloopig dus
voor, de vlucht als volgt in te richten
Ie dag:'s GravenhageAmsterdam
(50 K.M.), Hoorn 30 K.M), Leeuwar
den (over zee 80.20 K M Groningen
(50 K.M.), totaal 210 K.M.
2e dag: Groningen—Assen (30
K.M.), Zwolle (60 K.M.), Soesterberg
(80 K.M.) totaal 1/0 K.M. of Gro
ningenAssen (30 K.M.), Zwolle (60
K.M.), DeventerHet LooAmers
foortSoesterberg, totaal 190 K.M.
3e dag: Soesterberg—Arnhem (50 De Amersfoortsche Orkest-ver-
K.M.) Maastricht (130 K.M.), Gilze- eeniging, directeur de heer G. K. G.
Rijen (115 K.M.), totaal 295 K.M. van Aaken, zal op Zondag 5 Mei een
4e dag: Gilze RijenMiddelburg I middag-concert geven in de zaal van
(19 K.M.), Rotterdam (80 K M de sociëteit Amicitia, aangeboden aan
's Gravenhage (20 K.M.) totaal 190K.M.
De totale lengte der vlucht is dus
865 of 885 K.M.
Met het plan wordt sympathie be
tuigd door het hoofdbestuur der Ned.
Ver. voor Luchtvaart en door het
bestuur van de Vakafdeeling voor
Aviatiek dier Vei eeniging.
Het Comité zou vooral veler mede
werking op prijs stellen, omdat mis
schien pogingen in het werk zullen
worden gesteld om bij de opening van
het Vredespaleis in 1913 eene rond
vlucht voor Europeesche vliegeniers
over Nederland te organiseeren.
Daarom zou men thans gaarne bij
wijze van proef de Nederlandsche
vliegeniers deze vlucht laten doen.
Tuberculose-bestrijding.
De vereeniging voor personeel in
dienst der Nederlandsche Spoorwegen
tot bestrijding der tuberculose be
noemde lot lid der geneeskundige
commissie de heeten doktoren G.
Anderegg, St. Oedenrode, J. Frank,
Hengelo, H. G. Gooszen, Deventer,
L. C. Kersbergen, Haarlem en L. A.
de Vries, Oldenzaal. Zij verzocht de
directie der S. S., H. S. M. en N. C. S.
toestemming het Ernmabloempje te
mogen verkoopen op de stations (de
N. B. D. S. stond dit reeds vroeger
toe) doch aan dit verzoek kon niet
worden voldaan. De H. IJ. S. M. ver
klaarde zich bereid een jaarlijksche
subsidi te geven en de S. S. wil des-
gewensch bet verleenen van financi-
eelen steun in overweging nemen.
De Levensverzekering-Maatschappij
nUtrecht" schonk der Vereeniging als
werkende in het belang der volksge
zondheid een bedrag van 500 gld.
Een Roman uit de laatste Poolsche Revolutie
VAN
JULIUS ALICZNT.
15)
Maar hoe den graaf bekend temaken
met het gevaar, dat hem bedreigde?
Moest zij een bode naar Dubrovica
zenden? Welken? Kon zij een der
bedienden vertrouwen En zoo hij baar
bedroog Bliksemsnel verdrong in
baar brein de eene gedachte de andere
Zoo was zij weder in bet buis terug
gekeerd en overlegde of het niet bet
best ware bare ouders de gedane ont
dekking mee te deelen en zich aan
bun raad te onderwerpen. Daar trad
de kamenier binnen en berichtte, dat
de stalmeester liet vragen, welk paard
de vorstin straks voor de wandeling
begeerde, wijl baar gewoon rijpaard
aan de boef gekwetst was en voor
beden niet te berijden was.
Anka dacht een oogenblik na.
«Verzoek den stalmeester bij mij te
komen," zeide zij vervolgens.
"Hij waebt buiten."
"Des te beter; roep hem binnen"
Eerbiedig buigend verscheen de ge
noemde.
"Niet waar, ge zijt een Duitscher?"
vroeg hem de jonge vorstin in zijne
moedertaal.
"Ja, doorluchtigheid."
"Welk van onze paarden is de beste
looper
"Stellig Betsy."
«Goed, laat ze beden zadelen en ik
wenscb dat gij mij vergezelt."
"Maar doorluchtigheid, Betsy is ook
bet wildste dier, en ik kan moeilijk
de verantwoordelijkheid op mij nemen,
zonder verlof van mijnbeer uw va
der.
"Goed," viel zij hem in de rede. »Dat
verlof zal ik je verschaffen en dan zijt
ge van alle verantwoordelijkheid ont
heven," met een handbeweging werd
de stalmeester ontslagen.
Spoedig stond, zooals Anka gewen scht
bad, bet paard gezadeld op de binnen
plaats als fluweel glinsterde het glad
de zwarte baar in den zonneschijn en
de rijknecht bad moeite het fraaie
dier te beteugelen. Trotscb wierp het
den fraaien kop in de hoogte; onge
duldig in den toom bijtend, danste
bet in de rondte en scharrelde met
de voorhoeven in den grond.
De vorstin openbaarde bare vrees
dat haar dochter een ongeluk kon
overkomen, maar de vorst was ver
heugd over Anka's moed en stelde de
moeder gerust.
"Zij rijdt immers als een kun3rijdster
in den circus," lachte bij, "Betsy zal
zich wel aan hare meesteres moeten
onderwerpen."
Toen Anka zich in den zadel bad
gezet, liet zij haar paard eenige toeren
op de binnenplaats doen en riep tot
de vorstin omhoog: »Zie, mama, boe
gehoorzaam Betsy!"
In betzelfde oogenblik trad Senia-
witscb op de binnenplaatstoen de
rijdster hem gewaar werd, groette zij
haastig met de hand bare ouders en
rende van de binnenplaats naar buiten,
gevolgd door den stalmeester. Zij vrees
de dat Seniawitsch baar zou volgen en
in dat geval ware alles voor Dewbins-
ky verloren. Een lichte aanraking met
de karwatscb spoorde het dier tot een
snellen loop aanals een afgeschoten
pijl vloog het met zijne slanke berijd
ster voorwaarts. De stalmeester gaf
zijn paard de sporen, zoodat bet luid
binnektedaar Anka echter baar paard
nog altijd voortdreef, werd de afstand
tusschen haar en den stalmeester steeds
grooter, zoodat den armen man reeds
bet angszweet langs bet voorhoofd liep
doch het stelde hem eenigszins gerust
dat de jonge vorstin onwrikbaar in den
zadel zat.
Spoedig was Anka bij de kromming
van den weg in een bosch voor zijne
oogen geheel verdwenen en rende re
gelrecht op Dubrovica toe. Zoodra zij
zich overtuigd bad, dat zij alleen was,
matigde zij de snelheid van haar paard
en sloeg een zijpad in, langs hetwelk
zij in een uur haar doel bereikte.
Verwonderd, maar eerbiedig groette
baar Iwan, die juist in gesprek met een
kozak was, en hielp baar uit den zadel.
«Mijn paard is met mij doorgegaan,"
zeide zij, terwijl zij den kozak de van
zweet druipende Betsy overhandigde.
«Breng mij spoedig bij den graaf,"
fluisterde zij Iwan toe.
Iwan ging vooruit en Anka volgde.
Haar hart klopte onstuimig, de maag
delijke schaamte, alleen voor hem te
verschijnen, deed hare rechten gelden;
zij moest al baar moed verzamelen, om
niet terug te keeren. Maar gold bet
dan niet de redding zijns levens?
Nu kon ze hem de moedige daad,
welke bij voor baar gedaan bad, toen
zij in gevaar verkeerde, door een der
gelijke vergelden. Deze gedachte hield
haar de kracht bijeen.
«Als geëlectriseerd sprong Dew-
binsky van zijn stoel op, toen Anka
onaangediend met Iwan binnentrad.
Sprakeloos van verbazing en vreugde
bood bij baar een fanteuil aan, waarop
i zij zich neerliet.
Iwan verwijderde zich dadelijk, bij
vermoedde dat slechts iets van bet
hoogste gewicht de jonge vorstin aan-
i leiding tot dezen stap bad kunnen ge
ven. Nog voor dat Dewbinsky woor
den vond, zei Anka haastig:
"Mijnbeer de graaf, uw plan ter ont
vluchting is verraden. Ik wilde dat
bericht aan geen bode toevertrouwen,
zulks scheen mii te gevaarlijk! Wees
dus op uw hoede I"
"En hoe weet ge dat ik vluchten wil
vroeg de graaf, terwijl Anka's wangen
zich met een booger rood kleurden.
»Het toeval beeft het mij verraden,"
gaf zij ten antwoord. «O, ik bezweer
u, wees voorzichtigI"
Deze woorden met innige bezorgbeid
gesproken, veroorzaakten den graaf
een diepe aandoening. "Hoe verheug
ik mij u nog eens te zien," zeide hij.
"Ja, het is waar, ik wilde vluchten,
