NIEUWS Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utree lit 0afememee Zaterdag 4 Mei 1912. 41e jaargang. TDiDlonw-VereeDipE „Amersfoort". FEUILLETON. No. 30. VERSCHIJNT WOPSDAfi EN ZATERDAG PREMIE BINNENLAND. VERVLOEKT EN VERSTOOTEN. Amerstoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het geheele Rijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. BureauLangestraat 77. Telephoonno. 60. AD VERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/, Cent. Advertentièn viermaal geplaatst worden sleohts driemaal berekend Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. voor de lezers van deze courant Het heden verschenen 5e Nummer van den vierden Jaargang van -i'rihU'"' i bevat o.a. De nieuwe moord van de auto-ban dieten, met foto's van Robeit Blot, Jouin en Colmar, zoomede van den moordenaar Bonnot. Voorts foto's van het huis, waar de moord plaats had, het vervoer van het lijk, enz. enz. De Emma-bloem, met 3 foto's. Het stoomschip «Lapland", dat met de geredden van de «Titanic" te Ply mouth arriveerde. Een Ameri- kaansche Wereldreizigster. Het laat ste lied van de «Titanic" op het «speel werk te Amsterdam. Het provin ciaal geneeskundig gesticht voor krank zinnigen »Oud-Rosenburg« te Loos duinen, met foto's van het gebouw, de verpleegden, den directeur, enz enz. De kortelings opgegraven «Bar" te Pompeji. De mummie-zaal in het Pantheon te Gunajauato in Mexico. De eerste vrouwelijke met selaar in Berlijn. H. M. de Koningin te Arnhem, met 4 foto's. - Het vervolg van do uitermate boeiende Gedenk schriften van Madame Steinheil, met 2 foto's. Het vervolg van de serie Heldenfeiten uit het leven van Ridders van de Militaire Willemsorde, dooi den gep. Luit.-Kol. van het Indisch Leger A. S. H. Booms. De Voet balwedstrijd te Dordrecht op Zondag 28 April 1912. Voorts portretten van bekende land- genooten. De Rubriek van Redac teur X. Het kindernummer «Ons Prinsesje", met onder houdende kinder lectuur, enz. enz. De geabonneerde wonende wenscht zich te abonneeren op het weekblad ..PAK iME AIRE", tegen den prijs van 3'/> cents thuis bezorgd. Bijna in elk gezin wordt thans de moeilijkheid ondervonden om, tegen eenigszins billijken prijs, zich te voor zien van hetgeen allereerst noodig is voor het verzorgen van een gezonden, voedzaam middagmaaltijd,om tekomen aan frissche, smakelijke voorjaars groenten. En geen wonder; het meeste, dat re Amer sfoor t rhairs van den groente wagen wordt gekocht, is atkomstig van de grooie afslagplaatsen, waarvan bet, tra sorris eerst nog elders te zijn ge markt, riaar Amersfoort komtdus in de derde hand om eindelijk soms nog door- kleinere venters dus uit de vierde hand bij de gebruikers Je worden gebracht. Slechts enkele tuinders uit de omge ving, hebben iets van eigen teelt en beginnen nu hun eerste spinazie te verkoopen. In de geheele Meimaand eet men echter nog geen salade, wortels en dergelijke artikelen, of zij zijn van elders aangevoerd en komeri door vele handen, soms jropgefriscbl" in de beek, bij de verbruikers. Geen wonder dus, dat hetzoonoo- dige volksvoedsel gedurende een groot gedeelte van het jaar in zoo geringe mate te Amersfoort versch ver krijgbaar is en dat de prijzen zóo hoog zijn, dat het dagelijksch gebruik van v o I d o en d e gioenten (hetgeen regel moest zijn) voor velen slechts uit zondering is. Met fruit is het niet betei aard beziën en later andere fruitsoorten, komen óok als regel uit de derde of de vierde hand, en dan geprijsd per «glas vol", duur en niet frisch noch smakelijk bij het betrekkelijk kleine gedeelte der bevolking, dat zich de luxe kan veroorloven, een proefje te nemen. En toch, fruit, goed en veel fruit. van alle een ervaren tuinman, die zelf voor Amersfoort en omgeving noodige cultures kent, en ze heeft uitgeoefend, kunnen zien en leeren, hoe elders fruit, groenten wellicht ook bloemen worden geteeld. Door onderwijs en op vele andere wijzen zal de toepassing van de nieuwere methodes, vooral voor de beroepstuinders, worden aange- en volop versche groenten is een be-|moedigd. hoefte, welke de volksgezondheid enDoch dan is de medewerking van niet hel minst de gezondheid der velen noodig. kinderen raakt. In die behoefte kan worden voor zien, en er zal ook in worden voorzien, door het eenrge daartoe aangewezen middel: dat is de ontwikkeling van den tuinbouw in deze omgeving Duizenden guldens worden van Rijkswege jaarlijks voor dit doel be stemd. Van die gelden kwam aan Amers foort, tot voor kort geleden, weinig of niets ten goede, omdat hel eerst noodige, de samenwerking, de orga nisatie van de belanghebbenden ont brak. Thans is dat anders. Reeds in het vorige jaar zijn van Rijkswege enkele tuinbouw-proefvel- den aangelegd; tuinbouw-onderwijs is gevolgd en thans heeft Amersfoort een organisatie, de Tuinbouw - vereenrging «Amersfoort welke zich ten doel stelt, in deze om geving den tuinbouw door krachtige en practische middelen zoo spoedig mogelijk vooruit te brengen. Zoo is reeds, door het bijeen brengen van een kapitaal, de mogelijkheid ge opend, vermoedelijk nog dit jaar, door de oprichting van een proeftuin, ge legenheid te geven tot aanschouwe lijke voorlichting van de tuinders, waar toe ook de medewerking van het Rijk, de Provincie en de Gemeente is ge vraagd. Aan deze medewerking wordt niet getwijfeld, mits het particulier inifia- tief niet achterblijft. In den grooten proeftuin zal men De toetreding tot de vereenrgrng moet bijna algemeen zijn, want het geldt hier een algemeen belang. Niet alleen is het lidmaatschap noodig van de groenlentelers, die gaarne het geheele jaar groenten en fruit op hunnen wagen willen hebben, zonder deze te moeten koopen, aan bet spoor of elders, en die ook grootere opbrengst van hunne gronden zullen verkrijgen. Veel genoegeu van hun lidmaatschap zullen ook hebben zij, die zelf in het bezit zijn van een tuin of land, en de behandeling van bak of kas, van fruit- boomen en van heesters willen kennen. Eindelijk en bovenal zullen allen, die hunne groeuten moeten koopen, door hun lidmaatschap der vereeniging willen bijdragen tot de ontwikkeling van den tuinbouw, waardoor mede Nijverheid, Handel en Verkeer zullen worden bevorderd. Niemand wil bovendien gaarne zij 't ook ongemerkt jaarlijks vrij groote bijdragen offeren voor trans port en voor den tusschenhandel elders. Ieder zal willen medewerken om te verkrijgen frissche groenten en fruit in Amersfoort en omgeving, tegen billijken prijs, óok in het voorjaar en winter. De contributie voor de Tuinbouw- vereeniging «AmersfoorU bedraagt één gulden per jaar. De leden hebben vrijen toegang tot deringen, enz. Hunne namen worden opgenomen in het eerste jaarverslag der vereeni ging. Wie inderdaad belang stelt in de verbetering van den tuinbouw in deze streken worde lid van de vereeniging en geve zich daartoe op aan een van de leden van het Bestuur. A. M. TROMP VAN HOLST, Voorzitter. J. VAN DER WAL Kzn., Onder-Voorzitter. JOH. KNOPPERS. Penningm. H. VAN DER KNOOP, 2e Secr. F. LAMER1S, Commissaris. J. MEIJER, Commissaris. C. A. J. J. VAN DER LINDEN, le Secr., Schimmelp.straat 41. Centrale Commissie voor Plan 1913. Aan de plaatselijke Comite's ter ver wezenlijking van «Plan 1913" is door de Centrale Commissie een rnededee- ling verzonden, waaraan hol volgende is ontleend: Het ligt in de bedoeling van de Centrale Commissie, zoodra mogelijk een boekwerkje op ruime schaat te verspreiden, waarin omtrent de ver schillende plannen reeds zoo uitvoerig mogelijk voorloopig mededeeling wordt gedaan. Waar zulk een boekje veel van voorbereiding vereischt, wordt verzocht, indien eenigszins, mogelijk, vóór Juni a.s. mededeeling te willen doen aan het secretariaat onzer Com missie (Paviljoen Haarlem) van de plannen, die eventueel reeds zijn ge vormd voor eenige feestviering ten Uwent. Wij begrijpen zeer goed, dat op den door ons gestelden termijn van definitieve, gedetailleerde plannen nog slechts weinig sprake zal kunnen zijn, maar toch meenen wij met de uitgave van ons boekje niet te lang te mogen wachten, aangezien anders de beste den tuin en voorkeur bij verkoop van tijd om op groote schaal in bet buiten plantgoed, zeggenschap in de verga-1 land reclame te maken, verstreken Een Roman uit de laatste Poolsche Revolutie VAN JULIUS ALICZNT. 26) De oude diensmeid zette haastig thee, en gaf ze den ongelukkige te drin ken, die geen andere woorden uitte dan «vervloekt en verstooten I" De drie zagen elkander zwijgend aan en daar zij wel wisten dat hun meester eenige keeren het huis van den jood had bezocht, kwamen zij op het denkbeeld, hetwelk bij Sara's vader was ontstaan. Zij beloofden elkander toch wederzijds het geval geheim te houden en Sara niet te verraden. Het geen de arts voorspeld had, ontstond, bespoedigd door hetgeen het meisje het laatst had ondervonden, met alle kracht de zenuwkoorts brak bij haar uit en dreigde het leven van het jonge wezen uit te blusschen. Den volgenden avond kwam een boer in het kasteel en verlangde Iwan te spreken. Toen deze den man in een kamer had gebracht, haalde hij een mes te voorschijn en tornde zijn pels muts los; hij had er een brief voor Iwan in verborgen het was de bode van Dewbinsky. Iwan brak den brief open, nam het briefje voor Ankaer, uit, liet den bode onthalen en schreef da delijk een antwoord aan zijn meester; het was kort en belangrijk: Mijnheer de graaf! a Wees op uw hoede. Er zijn drie honderd dukaten op uw hoofd gezet. Ik zal pensoonlijk den brief aan de vorstin Anka overhandigen. De kozak ken zijn met graaf Seniawitscb, dien zij in het huis van Levi gevangen na men, en met een tuiniersknecht, van wien zij beweerden dat hij u, mijnheer de graaf, in uwe Ylucht behulpzaam was geweest, van hier hebben meege nomen, waarschijnlijk naar Warschau; Sara is door haar vader verstooten en des nachts uit het huis gejaagd. Zij is doodelijk ziek en ligt hier in het kasteel. Niemand weet iets van haar verblijf; wat moeten wij doen? Uw onderdanige Iwan." Dat briefje werd weder in de pels muts van den boer genaaid en deze verwijderde zich even onopgemerkt als hij gekomen was. Toen Baruch zijne dochter op de straat had geworpen, stormde hij als een dol geworden tijger de kamer bin nen, waar Rachel en Aron Teweles zich bevonden, en vloekte en weende in eenen adem, zoodat beiden geloof den, dat de oude man krankzinnig was geworden. Slechts met veel moite ge lukte het hen hem eenigszins tot bedaren te brengen. «Waar is uw dochter?" vroeg Aron, die uit de halve woorden van den ouden man afleidde, dat er een heftig tooneel tusschen vader en kind had plaats ge had. «Waar zij isherhaalde de andere, terwijl zijne oogen spookachtig glin sterden, «weg is zij uit mijn huis, dat zij onteerd heeft vervloekt en ver stooten is zij, als een verraadster van ons volk, als een afvallige van het ge loof onzer vaderen!" Met korte woorden verhaalde hij het gebeurde. Vervolgens schreeuwde hij plotseling jammerend uit«Ik heb geen kind meer I Aan alles heeft Dewbinsky schuld!" «Baruch," zei Aron met van woede gesmoorde stem, «wij zullen ons wreken en daarbij nog een goede winst maken wij zullen naar Lublin reizen, waar H urawieff zich thans ophoudt, wij zullen hem zeggen, waar hij de graaf kan vinden. Wij zullen den prijs van drie honderd dukaten verdienen, die op zijn hoofd is gezet." «Ja," viel Baruch Levi hem in de rede. «Sterven moet hijik zelf wil de Rus sen naar het slot der gravin Jablo- nowska voeren De dukaten moogt gij behouden; ik wil geen bloedgeld, ik wil wraak, slechts wraak!" «Mijn broeder Mozes," voer de an dere voort, «zal ons raad geven, hij zal ons de hand leeuen bij allesin drie dagen zal de fraaie graaf, de el lendige goj gevangen zijn I" a Op naar Lublin!" schreeuwde Ba ruch, «niet morgen, niet in vier uren nu oogenblikkelijk wil ik weg!" De oude man snelde naar beneden, trok den knecht van zijn bed, hielp zelf de paarden iospannen en een uur later reed een rijtuig op den weg die naar Lublin voert. De twee joden in hunne reispelzen gehuld zaten er inI geen van beiden sprak een woord, zij wisten dat hetgeen zij ondernemen, een gevaarlijke zaak was, want zij wil den de opstandelingen aan de Russen verradnn, en ingeval de Polen zulks ooit mochten ontdekken, konden beiden verzekerd zijn, dat zij het langst ge- leefd hadden. Nog denzelfden avond kwamen de reizigers te Lublin aan en werden on- middellijk bij Hurawieff toegelaten, i Zij hadden met hem een lang geheim gesprek. Den volgenden morgen nog vóór het krieken van den dag reden zij weder uit Lublin weg; maar vijfhonderd schre den achter hen reden op hun gemak twee kozakken, en achter hen op eeni- gen afstand ongeveer twintig en op dezen volgden iets verder achterwaarts vijf escadrons. Niemand was het ingevallen, dat de twee in het rijtuig zitten joden tot de troepen behoorden en toch was het zoo. Baruch Levi en Aron Teweles voerden de kozakken naar het kasteel der gravin JabloDowska Zij hadden Murawieff beloofd hem den graaf Dewbinsky over te leveren. Mu rawieff, om zeker van zijn zaak te zijn, zond langs een anderen weg een tweede afdeeling troepen tegen het slot. De

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1912 | | pagina 1