Gemeenteraad.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Art, 24 der Gemeentewet.
In Baarn is men benieuwd naar
den ailoop van een conflict naar
aanleiding van art. 24 der Gemeente
wet, dat aan een Raadslid verbiedt
leveranties te doen ten behoeve van
de gemeente.
De heer N. Wafelbakker heeft ten
behoeve van den reinigingsdienst wel
eens paard en voerman verhuurd en
nu zijn er personen van meening,
dat daarmee gehandeld is in strijd
met art. 24 der Gemeentewet. Het
is de heer W. al aangeraden zijn
ontslag te nemen als raadslid. Maar
deze is van meening, dat het ge
noemde art. 24 alleen slaat op levering
van onroerende zaken en geen be
trekking heeft op hetgeen hij gedaan
heelt.
Kamerverkiezing-Ommen.
Men schrijft aan Het Vad.:
Zaterdag is in een voorloopige ver
gadering van besturen van enkele
kiesvereenigingen en uitgenoodigden
besloten tot het stellen van een can-
didaat van vrijzinnige richting in de
vacature-Kuyper.
Zaterdag a s. zal de candidaat ge
kozen worden.
Wanneer de voorieekenen niet be
driegen, belooft deze verkiezing wel
een spannende te worden. Zeer waar
schijnlijk zal ook een Christ.-histori
sche candidaat, gesteld worden. Als
men nu bedenkt, dat bij de laatste
drie verkiezingen de verhouding tus-
schen de coalitie en de vrijzinnigen
steeds 4 3 was en dr. Kuyper in
1908 en 1909 minder stemmen kreeg
dan de helft van het aantal kiezers
dan begrijpt ieder, dat onze strijd
niet hopeloos is. Maar dan zal veel
laksheid overwonnen en veel onver
schilligheid afgeschud moeten worden.
Het is bekend genoeg, aan welke zijde
de tliuisblijveis moeten worden ge
zocht.
Ter gisterenmiddag onder praesi-
dium van den burgemeester J. C.
Graaf van Randwijk gehouden ver
gadering van den gemeenteraad waren
de heeren Kroes, Achterberg, Ooster-
veen, Ruys en van Duinen mét de
heeren Hagendoorn, Houbaer en Biiët
zonder kennisgeving afwezig.
Na goedkeuring der notulen van de
vergadering op den 10 Sept. deelde
de voorzifter mede dat de navolgende
stukken waren ingekomen
Besluit van de Gedeputeerde Staten
van Utrecht van 9 September 1912
3e afd. No 3613/2528 tot goedkeu
ring van het raadsbesluit van 27
Augustus 1912 No. 337 betreffende
overname van een strook grond van
B. J. v. Enst. (Voor kennisgeving
aangenomen).
Een dankbetuiging van J. Schulte
Nordholt en van A. E. Blok voor de
hen toegekende honoraria. (Voor
kennisgeving aangenomen).
Een verzoek van de onderwijzeres
aan de O. L. school A G. van 't Slot.
om eervol ontslag met ingang van
1 Dec. 1912. (Om advies aan B en W.)
Een adies van de muziekvereeni-
ging »De Harmonie» te Amersfoort
om een jaarlijksche subsidie van
f 100.(Om advies aan B. en W.)
Een adres van de vereeniging van
gymnastiekonderwijzers in Nederland,
houdende verzoek de bezoldiging van
den leeraar in gymnastiek aan de
//Dan zult ge,// voer de voorzitter der
vierschaar voort, //de u opgelegde boete
volbrengen. Gij zult daar aan den door
beulshand ter dood veroordeelden deli-
quent het ambt van den scherprechter
uitoefenen en dadelijk er toe overgaan.//
Op een wenk van den burgemeester
haalde nu de scherprechter een glin
sterend zwaard van onder zijn rooden
mantel te voorschijn en hield het zwij
gend den markies voor.
Op aller gezichten vertoonde zich
een onbeschrijfelijke angstige spanning.
De mai'kies stond een oogenblik met
trotsch opgeheven hoofd en zonder een
hand te verroeren tegen over den
scherprechter. Vervolgens wierp hij
een vlammenden uittartenden blik om
zich heen en greep, hoewel doodsbleek,
doch vast en cordaat het geweldige
zwaard.
Nauwelijks had hij het noodlottig,
blank geslepen staal gegrepen of hij
stroopte den rechtermouw van zijn ge
waad op en haastig, zonder zijn be
doeling te laten vermoeden, trad hij
eenige schreden ter zijde een weer
licht en een kreet van ontzetting
vulde plotseling den geheelen ruimen
kring om het schavot.
Met een bekwamen »n krachtig
Hoogere Burgerschool meer in over
eenstemming te brengen met die van
de overige leeraren aan die inrichting.
(Om advies aan B. en W
Een adres van de N. V. Stoom-
olieslagerij en Graanhandel J. van
Vollenhoven, houdende verzoek eene
andere bestrating op den Grooten
Koppel en Kleine Spui te doen aan
brengen. (Om advies aan B. en W.)
Een ongeteekend adres in zake het
rijden met vrachtauto's. (Als onge
teekend en ongezegeld ter zijde gelegd).
Een adres van de typografische
studieclub »Amersfoort« houdende
verzoek een lokaal in een der ge
meentescholen beschikbaar te stellen
benevens een subsidie van f 25 of
f 30. (Om advies aan B. en W.)
Vervolgens stelde de Raad achter
eenvolgens vooi'loopig vast: de balans
en winst- en verliesrekening der gas
fabriek over 1911 de gemeentereke
ning over 1911; de rekening van het
stratenfonds over 1911; de rekening
van het Burgerlijk Armbestuur over
1911 en de rekening van het Burger
weeshuis over 1911. De jaarwedde
en pensioensgrondslagen voor het
personeel "verbonden aan het Gymna
sium en de Hoogere Burgerschool
werden conform het voorstel van
Burgemeester en Wethouders vast
gesteld.
Tot curator van het Gymnasium
werd benoemd de heer Mr. J. H. H.
de Beaufort met 5 tegen 4 stemmen
op de heer Dr. L. de Rochemont.
Een biljet werd ongeldig verklaard,
daar een der raadsleden de onhandig
heid had gehad dat in te vullen met
de naam Rochefort.
Voorts werd nog het gewijzigd
reglement van orde voor de vergade
ringen van Burgemeester en Wet
houders goedgekeurd en de vergade
ring daarna gesloten. En dit alles
geschiedde binnen tien minuten
tijds.
Kapitein Louman had het onge
luk Maandagochtend met zijn paard
op den middenweg voor de infanterie
kazernes te vallen. Hij kwam met het
hoofd op de keien terecht en werd
in bewusteloozen toestand naar het
militair Hospitaal overgebracht. De
geneesheeren vreesden nu hersen
schudding en schedelbreuk. Tol dus
verre is hij nog niet lot bewustzijn
teruggekeerd.
De heer J. v. d. Heuvel en
mej. Chr. Heinz, leden van de tooneel-
vereeniging: «Door Inspanning Uit
spanning» behaalden in de nalionalen
wedstrijd in duetten te Deventer den
2e piijs.
De 20-jarige arbeider J. B. is
wegens diefstal van een pink uit eene
weide te Hoogland door de recht
bank te Utrecht veroordeeld tot 6
maanden gevangenisstraf met aftrek
der preventieve hechtenis.
De le luitenants F. Hekkema
en W. van der Mandele van het 4e
regiment huzaren, gedetacheerd bij
de rij- en hoefsmidscbool worden I
October overgeplaatst bij de depóts
huzaren te Haarlem.
Luitenant J. W. de Koff, van
het le regiment veld-arlillerie, wordt
1 October overgeplaatst van de 6e
batterij naar de trein-afdeeling te
Utrecht.
Tot leeraar in Handteekenen
aan de Handelsschool is benoemd de
heer B. van Kasteele, te Utrecht.
Do le luitenants II. Keppel Hes-
selink en J. A. Alma, van het 4e regi
ment veldartillerie, onderscheidenlijk
voerden bouw had de markies zijne
rechterhand van den arm gescheiden.
Druipend van bloed gaf hij den scherp
rechter het zwaard terug, waarop hij
tot de gerechtspersonen riep:
//Heeren rechters I Meldt den conne-
tabel hoe de markies de Giac zijn eer
gered heeft. Zegt hem, dat de Giac
weet te sterven, maar dat hij geen
hand meer heeft om zich als beul te
onteeren!"
Dat deed uitwerking. De burgemee
ster deed den connetabel verslag van
het gebeurde en nog dienzelfden dag
ontving de markies wegens het moedig
redden //zijner eer" de gelukwenschen
en de geheele begenadiging des konings.
Nog lang hierna zag men den mar
kies de Giac aan het hof van Karei
VII een invloedrijke rol spelen. We
gens zijne zelfverminking had de ko
ning aan het wapen van zijn in ge
nade weder aangenomen gunsteling
dit devies gevoegd
"jvllss voos na sesI"
te Ede en te 's-IIertogenbosch in gar
nizoen, worden 1 October gedetacheerd
bij de rijschool alhier.
Zoolang de voorhanden voorraad
van de blauwe uniformen duurt, zul
len de miliciens der nieuwe lichtingen
bij het in dienst treden in de oude
uniform worden gekleed. De nieuwe
grijsgroene uniformen zullen voor die
miliciens derwijze worden ingevoerd,
dat deze aan ben eerst bij het met
groot verlof vertrekken zal worden
uitgereikt
Wind en weder dienende zal
Zondag 29 September wederom een
afstandsrit voor wielrijders plaats
hebben. De at te leggen route is
ditmaal AmersfoortUtrechtAm
sterdamAmersfoort, 110 K.M.
Eenige bewoners van de Muur
huizen, tusschen Kamperbinnenpoort
en Scherbierstraat, en van de tusschen
gelegen straatjes, werden gistermiddag
hoogst aangenaam verrast toen ze in
of bij de deur van hun woninkje twee
of drie gekookte kip-eieren vonden.
Inderdaad een zeer aardige wijze
om in stilte wel te doen.
Voor de meesten hunner is een ei,
vooral nu ze zoo duur worden, een
lang niet alledaagscbe tractatie.
Amersf. Crt.
R. K. Openbare Leeszaal en
Bibliotheek.
Maandagavond sprak baron Van
Wijnbergen, lid van de Tweede Kamer,
in het Patronaatsgebouw op 't Zand
over: vDe R. K. Openbare Leeszaal
en Bibliotheek
De heer B. H. Kuiper opende de
vergadering en gaf het woord aan den
spreker, die ongeveer het volgende
zeideLeest men eenigszins aandachtig
de dagbladen en neemt men kennis
van t geen in verschillende gemeenten
gebeurt, dan wordt men aangenaam
getroffen, doordat zooveel gelezen
wordt van Amersfoort, waar een op
gewekt leven is, ook onder de Katho
lieken. Hierom heb ik geen oogenblik
geaarzeld de uitnoodiging om hier te
spreken te aanvaarden, omdat er kans
is, dat het gesproken woord daad zal
worden. Het onderwerp is reeds in een
daad belichaamd, want er bestaat een
vereeniging tot oprichting eener R. K.
openbare leeszaal en bibliotheek. Ik
zal nu trachten uiteen te zetten wat
de Katholieken van de strooming te
houden hebben. Eerst een enkel woord
over de ontwikkelingin onzen modernen
tijd. Volksontwikkeling is het wacht
woord. De dorst naar kennis moet
worden bevredigd en de Katholieken
mogen niet achterblijven. Dit zij toe
gegeven. Maar wij mogen nooit ver
gelen, dat wij reeds op zoo'n hoogen
trap van ontwikkeling staan, omdat
we ons heilig Roomsch geloof hebben.
Dit bedenken we, voordat we gaan
meedoen aan de moderne volksont
wikkeling.
Men onderscheide toch vooral goed
In de navolging Christi van Thomas
a Kempis wordt gewaarschuwd tege/z
de valsche ontwikkeling. Hetisnoodig,
dit in herinnering te roepen, om niet
meegevoerd te worden met den hoog
moed der moderne ontwikkeling. God
heeft verschillende rangen en standen
gewild, en ook verschil in ontwikkeling.
We moeten de ontwikkeling noodig
voor ons levensdoel trachten te be
reiken. Een middel hiertoe is de open
baie leeszaal. En de vraag is nu: »Hoe
moet deze voor de Katholieken wezen?»
Die kan en moet altijd Kathobek zijn.
We richten de leeszaal niet op, omdat
bet mode is, maar omdat het is een
voor dezen tijd geëigend middel, waar
door we het doel, waarvoor we ge
schapen zijn kunnen bereiken.
Welke werken booren er in?
Hierop geeft de eerste ies van den
Catechismus bet antwoord. We zijn
op aarde om God te dienen en daardoor
in den hemel te komen. Dit wijst aan,
hoe do leeszaal moet zijn ingericht.
Zij, die er komen, moeten loeren, beter
hun plichten te vervullen en daarnaast
opdoen, wat dienen kan om vooruit
le komen in den godsdienst. Hierom
moet de priester de leidsman zijn, omdat
hij bij uitstek is aangewezen in deze
leiding te geven. Wij komen er rond
voor uit, dat we een leeszaal willen
om volgens het Katholieke leven te
ontwikkelen De heer Vari Vuuren heeft
dat in de Tweede Kamer ook gezegd.
In de openbare Leeszaal wi! meri
stof dom vinden voor ie/Iers gading
Wij willen echter uitmaken, wat voor
ons bruikbaar is. Men heelt gezegd,
dat in de leeszaal nel alles broederlijk
naast elkaar kan liggen, dat we hiel
de positieve neutraliteit hebben Doch
wij, Katholieken, verworpen die neu
traliteit even krachtig en op dezelfde
principieele gronden als die van de
school. Wij willen de leeszaal om het
doel, niet om den mensch alle moge
lijke systemen bij te brengen.
Neen, we willen een positieve ont
wikkeling, die leidt in de goede rich-
ling, welke we noodig achten.
En juist h'erom de leiding. Is het
geloof van de Roomsche jongens en
mannen dan zoo zwak, dat het niet
Legen een bezoek van de openbare
leeszaal kan? Dit is dwaze praat.
Acht men op het gebied der volks
gezondheid ook geen leiding noodig?
Vragen we aan den geneesheer geen
leiding? Kiest een reiziger in een
vreemd land niet den allerbeste reis
gids om dien zoo nauwkeurig moge
lijk te volgen? Zou men zich op de
reis door het leven dan niet laten
leiden door den priester? Onze Room
sche kerk heeft reeds 20 eeuwen
gestreden tegen de meest onbeperkte
vrijheid van onderzoek. Ze is er nog.
We voelen ons dus ook het veiligst
bij onze kerk. Van dat vrije onderzoek
komt men meer eri meer terug. Dit
leert Duitschland in den laatsjen tijd.
Ook minister Heemskerk zeide in
de Tweede Kamer, dat niet alles in
de leeszaal kan liggen, dat er een
index moet zijn. Waar is de grens?
Omdat we een levende leer hebben,
hebben we een grens. Bij de openbare
leeszaal volgen we onze leer, onze
kerk. Dit is ons systeem.
We zijn niel tegen volksontwikke
ling, doch wenschen geen schijnwe-
tenschap.
We zien er in achteruitgang van
de ergste soort, als boe langer hoe
meer menschen atheïst worden. Tegen
hel gezegde, dat de Roomsche kerk
de ontwikkeling zou tegen houden,
protesteeren we. Ieder, die wat ge
schiedenis kent, weel, dat de Roomsche
kerk alle eeuwen door de ware weten
schap heelt bewaard. Dit geldt ook
nog voor onzen tijd, waar men in de
Seminaria en kloosters de hooge we
tenschappelijke ontwikkelmg vindt.
We wenschen een Roomsche lees
zaal ter lief/le Gods en tevens ook in
ons eigen belang, want door een
openbare leeszaal blijven we beter op
de hoogte van onze katholieke lectuur.
Ook is de Roomsche leeszaal in het
algemeen belang, want anderen kun
nen kennis nemen ven de Roomsche
lectuur en zien wat de Roomschen
willen.
Ten slolte de nuchtere vraag of
aan zoo'n Roomsche leeszaal subsidie
moet worden gegeven. Deze moet
gegeven worden als particuliere krach
ten te kort schieten en dit zal veelal
wel 't geval zijn. De katholieke ka
merleden hebben zich scherp verzet
tegen /Ie subsidieering alleen van de
neutrale leeszaal. De minister heeft
dit ingezien en gezegd, dat de kat
holieken ook moesten geholpen worden.
In Amersfoort is veel ambitie voor
de katholieke leeszaal. Ik wek u allen
op mede te werken tot de oprichting
ervan, opdat het Roomsche Amers-
fooit wehlia in bet bezit zal zijn van
een leeszaal, die een voorbeeld zal
zijn voor geheel Nederland.
De heer Kuiper dankte den spreker
voor zijn boeiende rede en wekte op
tot steun.
Hierna sloot de voorzitter de ver
gadering.
Een komeet?
Uit Rosmalen wordt aan de 's-H. Cl.
gemeld
Zondagavond omstreeks kwartover
tien zagen we aan den oostelij
ken hemel op een afstand van 40 gr.
een prachtige, helderlichtende komeet
verschijnen, meteen langen naar het
Z.O gerichten staart. Wat ons 't meest
opviel was het intens heldere licht, zoo
wel van de ster zelf als van den
staart. Oogenschijnlijk slechts lang
zaam nam zij haar richting naar het
Noorden, waar zij op gelijke hoogte
plotsolirig verdween, na eerst nog
bijzonder helder op te lichten. Het
prachtige natuurverschijnsel duurde
ongeveer een minuut.
Bijgeloof.
Men schrijft uit de provincie Gro
ningen aan de »N R. Ct.":
Een meisje, een 14-jarige dochter
uit een groot gezin te O, was sedert
de laatste drie jaren ongesteld. Eenige
dokters waren reeds geraadpleegd,
zelfs uit een naburig dorp, terwijl
mede een geneesheer uit een van de
Duitsche grensplaatsen om raad was
gevraagd.
Niets echter hielp, zelfs de vele
huismiddelen, waartoe de ouders hun
toevlucht namen, hadden weinig ver
andering in de ziekte van het meisje
gebracht.
Toen men eenige maanden geleden
plotseling beterschap meende te be
speuren; de patiente kreeg meer eet
lust en begon zich zoo nu en dan in
de buitenlucht te vertoonen.
Wat er dan wel was gebeurd?
Niels anders, dan dat de melk, die
door de patiente nu werd gebruikt,
werd gemolken uit een witte geit.
zonder hoornen
Men had n.l. een oude vrouw, eenige
uren ver van het dorp O. wonende,
om raad verzocht en deze had bij
een bezoek aan de zieke dadelijk op
gemerkt, dat melk van een onge
hoornde witte geit haar zou doen op
knappen.
Eeu vernuftige uitvinding.
Door den heer V. S. Ohmstede te
Alkmaar is voor Nederland in den
handel gebracht een machinetje, waar
mee men zeer gemakkelijk van één
pond boter twee pond boter kan maken
door toevoeging van een halve liter
zuivere volle, zoete melk en een
weinig zout.
In een steenen pot wordt deze massa
door elkaar gedraaid en wanneer het
dan verkregen mengsel 3 uur gestaan
heelt, is het stijf geworden en voor
gebruik gereed. De verkregen boter
is wij overtuigden er ons zelf van
uitstekend van smaak en vooral
voor tafelboter zeer aan te bevelen.
In den tegenwoordigen duren tijd zal
het vele huismoeders van pas komen
op deze wijze boter voor het huis
houden te kunnen bereiden.
Behalve boter kan men met dit
machinetje ook roomijs vervaardigen.
De machines, die in den regel gebruikt
worden om roomijs te bereiden, leerien
zich echter niet tot het maken van
bovenbedoelde boter. (Alkm. Ct.)
Het nieuwe hoogte-record.
De Parijsche correspondent van het
Handelsblad schrijft:
Van hoe weinig nut dit steeds-
hooger willen vliegen ook moge zijn
en hoeveel noodeloos gevaar de telkens-
herhaalde pogingen om een voorganger
weer met eenige honderden meters
te ovei treffen ook moge opleveren,
men kan toch niet dan met bewondering
de bijzonderheden lezon van Legag-
neux's nieuwste hoogte-vlucht. Garros
was den 8en September tweehonderd
meter hooger gekonen dan het topje
van den Mont-Blanc. Legagneux, op
zijn Morane-Saulnier, legt er eer
gisteren dadelijk weereen zevenhonderd
meter bovenop, en stijgt in een
prachtige, regelmatige, accidentlooze
vlucht tot 5681) meter!
De vlieger zelf, wien alles ditmaal
voor den wind ging, praat over deze
duizelingwekkende opstijging als over
iets doodgewoons.
nik was zoo vertelde hij toen
hij weer veilig beneden stond
nogal onder den indruk gekomen van
de raadgevingen van mijn vrienden,
die mij allemaal eenparig aanraadden
zuurstof in te ademen, heel dikke
kieeren aan te trekken, op te letten
dat mijn hart niet bleef stilstaan, niet
te eten, langzaam te dalen, en weet
ik wat nog meer.
«Maar nu heb ik de zekerheid dat
vluchten op zulk een groote hoogte
in het geheel geen gevaar opleveren,
't Is kinderspel, en ik verzeker u dat
ik nog veel hooger zou kunnen stij
gen wanneer mijn record bedreigd
werd. Bovendien werd ik geholpen
door prachtig weer, en toen ik eenmaal
de eerste duizend meter te boven was,
vloog ik in een uiterst kalme atmosfeer.
Ik had 50 liter zuurstof meegenomen,
maar toen ik er, op 4800 meter
gekomen, mijn neus in stak trok ik
hem er dadelijk weer uit. (Wie
Legagneux» geweldigen luifel kent,
onderstelt allicht dat zijn »neusvola
wat te veel geweest is I Corr.) ik had
het trouwens erg warm op deze hoogte,
en trok zelfs mijn bandschoenen uit.
Eerst toen ik een wolk van 500 meter
diepte doorkwam heb ik echt kou
gevoeld, maar ze hinderde mij niet
bovenmate.
»Op 5000 meter hoogte verloor ik
het land uit het gezicht. Toen begon
ik den tijd lang te vinden de een
zaamheid een beetje drukkend. Ik
had, als afleiding, wel aan de scloche"
te trekken die hot diepte-roer be
stuurt, met mijn oogen de wijzers van
barometer en horloge te volgen, van
tij/1 tot lij/1 aan de zuurstof-buis te
zuigen, maar al die bezigheden ver
hinderen niet toe te geven aan een
plotselinge eindelooze moeheid. De
aarde was verdwenen en ik verveelde