MI1U1I
Nieuws- en Advertentieblad
voor de frowiici® Utrecht
C ifi gffige
m
No. 100.
Zaterdag 14 December 1912.
41e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
PREMIE
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad f 1.15;
Franco per poet door bet geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag,
Uitgever J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestrnat 37. Telephconn. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 1regels 0.50; iedere reg9l meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsmimte.
voor de lezers vau deze courant
Het beden verschenen 37e nummer
van den vierden jaargang van
n'-irhiilad .m
bevat o.a.:
Dr. ABRAHAM KUYPER, IN ZIJN
STUDEERVERTREK.
Voorts: De begrafenis van de Gra
vin van Vlaanderen. Een drietal
interessante foto's van den Balkan
oorlog, als: De Duitsche Matiozeri te
Konstantinopel, die het Gezantschap
bewaken. De pooit van Konstan
tinopel, waardoor de Bulgaren van
plan waren geweest, de stari binnen
te. rukken. Een Turkeche afdeeling
achter de verschansingen van de
Tschatalscha-linie. Vervolgens: Een
belangwekkend artikel overdeCholera.
»die ook al samenspande tegen Tur
kije", met vier foto's van cholera-
baccillen. De Skisporl te Oberam-
mergau. Nederlandsche officieren,
winnaars van den American-Cup op
het Concours llippique te New-York.
Het africhten van trekhonden voor
de mitrailleurs in het Nederland scha
leger. Medaille, uitgegeven door de
Kon. Utr. fabriek van C. J Begeer'te
Utrecht, tor gelegenheid van de a. s.
opening van het Vredespaleis. De
speelmakker van het Regiment.
Eenige interessante kiekjes in 's-Rijks
Artillerie-inrichtingen aan de Hem-
brug bij Amsierdam, met 7 foto's, als
Pantsergranaten op de draaibank.
Het afdraaien van Marinegranaten.
Het gieten der kogels. Het be
wet ken der geweerkolven.Het vul
len der kogels. Het sorteeren der
afgewerkte hulzen. De afdeeling
der draagbare wapens.
Ten slotte De zestiende Esperanto-
les. De Rubriek van Redacteur X.
Het vervolg van den oorspronke-
lijken roman van Eline van Stuwe
(Jacqueline Reyneke van Stuwe) ge
titeld «Donkere Wolken", en het
Kindernummer »Ons Prinsesje", met
onderhoudende en leerzame lectuur
voor onze Kinderen.
De geabonneerde
wonende
wenscht zich te abocneeren op het
weekblad „PAK ME MEE", tegen den
prijs van 3'/i ceuts thuis bezorgd.
Prins Luitpold van Beieren, t
Prins Luitpold van Beieren, de een-
en-negontig-jarige, die gedurende meer
dan dertig jaar als regent over het
Beiersche Koninkrijk geregeerd heeft,
is j.l. Woensdag gestorven, en onge
twijfeld zal de rouw over zijn heen
gaan algemeen zijn in het Beiersche
land, warrt zeker is hij populair bij
zijn volk als weinig vorsten in de
Duitsche staten.
Als derde zoon van Koning Leopold
den Eerste, heelt prins Luitpold in
zijn jongelingsjaren wel nimmer ge
droomd dat hij nog eenmaal gedu
rende tientallen van jaren de kroon
der Beiersche Koningen zou dragen,
al was het dan maai in de hoedanig
heid van regent. En eerst op zijn vijf-
eri-zestigsle jaar gebeul de bet dal de
Prins, een oud-gedieride al, dio inde
oorlogen van '06 en 70 zijn sporen
bad verdiend op de slagvelden, ge
roepen werd tot het regeeringsambt,
als regent over zijn neef, den onge-
lukkigen en genialen Lodewijk den
Tweede, den vriend van Richard Wag
ner, den stichter der schitterende en
weelderige kasteelen in de omgeving
van Miiiicben, die toen tot algdheelen
waanzin was vervallen. Aanvankelijk
was het Beiersche volk weinig inge
nomen met den nieuwen regent wiens
eenvoudige aard zoozeer afstak bij
dien van den genialen Lodewijk, vooi
wien de Beieren een bijna afgodischen
eerbied koesterden, ofschoon hij.
met hel geld uit de belastingen op
een zonderlinge manier omsprong, een
manier, die hi el dicht bij verkwisting
kwam. Langzaam aan evenwel heb
ben de Beietsche bergbewoners, juist
om zijn eenvoudig, natuurlijk gemoed
en de oprechte en onomwonden
manier van omgaan met de onderda
nen, den Piins-Regent leeren waar-
deeren en liefhebben, steeds meer,
toen met het klimmen zijner jaien
men meer en meer in hem de figuur
van den »laridsvader« ging zien.
Ook na Koning Lodevvijk's tragisch
einde in de golven van hal Slarnber-
ger meer, kwam er geen einde aan
Luitpold's regentschap, want Lode
vvijk's opvolger, zijn broeder Otto, was
eveneens geestesziek en vei toeft sinds
zijn kinderjaren reeds tn een gesticht.
Voor hem heeft prins Luitpold de
regeering waargenomen tot op den
dag van gisteren.
Hij heeft dat niettegenstaande den
zwaren last zijner jaren steeds met
de grootste zorg, grondwettig en toch
onafhankelijk gedaan, en hel ligt ons
nog versch in het geheugen, hoe hij
voor een jaar in het Beiersche poli
tieke leven ingreep op een wijze, zooals
het hem zijn plicht als constitutioneel
monarch voorschreef: tegen den
wensch van zijn regeering en van de
Kamer-meerderheid in ging hij over
tot parlements-ontbinding, wijl bij
reden had te vermoeden dat de samen
stelling varr de Kamer niet meer be
antwoordde aan den werkelijker) wil
des volks.
Prins Luitpold van Beieren werd
den 12n Maart 1821 geboren.
De nieuwe Prins-Regent zal de zoou
des overledenen zijn. Prins Lodewijk,
geb. 7 Jan. 1845 en gehuwd met de
Oostenrijksche Aartshertogin Maria
Theresia.
De ontevredenheid onder het spoor
wegpersoneel in Engeland is opnieuw
tot uitbarsting gekomen naar aanlei
ding van een overigens onbelangrijk
incident. Een machinist was wegens
dronkenschap in rang achteruitgezet,
nu ongeveor een maand geleden, en
de vakvereeniging verzocht eerherstel
voor hem. Daar de maatschappij dit
weigerde, heeft men een groote mee
ting georganiseerd waar tot de staking
besloten werd. Meer- dan 3000 man
van de Noord-Ooster-spoorweg heb
ben Zaterdag het werk neergelegd.
Het was de maatschappij slechts met
giootn moeite mogelijk enkele treinen
te laten loopen eri de electrische dienst
tusschen Newcastle en de kust kon
alleen met lange tusschenpoozen onder
houden worden. Het passagiersverkeer
heeft men, naar sommige berichten te
oordeelen, geheel moeten stopzetten.
Feitelijk is bet noorden van Engeland
thans zoo goed als geïsoleerd. Er
heerschl vooral in degoederen-stations
groote wanorde, door de opeenhoping
van Kerstmiszendingen. Aan verschei
dene belangrijke stations hebben de
stationsboamten en de kruiers zich
met de stakers solidair verklaard, wat
het goederenvervoer natuur lijk geheel
onmogelijk maakt. De schade, die door
vele fiima's geleden wordt wegens de
onmogelijkheid om de Keistmisartike-
len te verzenden, moet zeer aanzienlijk
zijn. De prijzen van de noodigste
leverisbehoefren, o. a. die van steen
kool, zijn oogeribl.kkelijk gestegen,
daar de nood zich onmiddellijk heeft
doen voelen. Een Reuter telegram meldt,
dat de arbeiders in de haven van
Newcastle eveneens in staking gegaan
zijn. Uit het feit, dat in die haven
jaarlijks 7,000,000 ton steenkool ver
scheept wordt,kan men reeds eeniger-
mate opmaken hoe nadeelig deze
staking voor de welvaart van Engeland
moet zijn.
Een poging om in het Consett-
district een trein te laten verongeluk
ken, heeft men nog tijdig kunnen
verijdelen.
De stakingskoorts breidt zich ook
onder andere categorieën van werk
lieden uit. Te Dublin hebben de zee
lieden met staking gedreigd, indien
het loon niet verhoogd wordt.
Internat. Roode Kruis vloot.
De »N. R. Ct." heeft van zeer be
voegde zijde vernomen, dat het Ne
derlandsche Roode Kruis een plan
ontworpen heeft tot het in het leven
roepen van een internationale Roode
Kruisvloot. Men herinnert zich dat
door Neerlandia dezer dagen een
wonsch in dien geest werd geuit.
De ontwerper gaat uit van de mee
ning, dat het karakter van bedeeling
aan het verleenen van de hulp moet
ontnomen worden, en hij zou daar
voor in de plaats willen stellen een
internationale verzekering.
Het ontwerp beoogt het in het leven
roepen van een internationale vloot
van op zijn minst drie groote Roode
Kruis-schepen, waarvan het beheer
en de exploitatie zouden berusten bij
het internationale comité te Genéve.
Deze schepen zelf zouden reeds een
groote ruimte bieden voor de verple
ging van gewonden en zieken en voor
het medevoeten van een ruime hoe
veelheid ambulance-materiaal naar
eenheidstypen bovendien zouden zij,
naar omstandigheden gebezigd kun
nen woideti voor de sanatorium-be
handeling ter zee. De bemanningdenkt
men zich internationaal, evenals een
kern van ambulance-personeel, dat
steeds op de schepen aanwezig zou
moeten zijn en in tijden van mobi
lisatie onmiddellijk kan worden uitge
breid door tevoren samengestelde
groepen van personeel.
De exploitatie zou dan plaats vin
den gedeeltelijk door het bezigen van
de schepen als herstellingsoorden en
de kosten zouden verder te vinden
zijn door schenkingen eendeels, ander
deels doordat alle landelijke Roode
Ki uiscomité's zich zouden verbinden
tot een jaarlijksche vrijwillige bijdrage.
Bij mobilisatie zouden de oorlogvoe
rende natiën verplicht zijn tot een
uitkeering, waarvan het bedrag door
het internationale comité te Gerè.e
bepaald kan worden. Elke oorlogvoe
rende pai lij zou de beschikking krij
gen over een schip, terwijl het derde
in reserve zou blijven, het transport
wezen zou door stoomhaikassen eriz.
geregeld kunnen worden.
Zoo georganiseerd, kan natuur lijk
van een soort bedeeling riiet meer ge
sproken woiden, integendeel zullen
de partijen, die zelve haar aandeel in
de kosten drógen, hulp kunnen eischen
die bedoeld is als oen algemeene
reserve op hetgeen eigen ger.eeskur
Uiige diensl en Roode Kruis in staat
.zijn te bieden, en die voor den be
etrokken Staat grooter en kostbaarder
I moeten zijn, indien b.v. zou blijken, dat
I de eigen organisatie verwaarloosd is.
De ontwerper verwacht van zijn
plan o.m. ook een nieuw element van
verbroedering en hij meent, dat ons
optreden bij den Balkanoorlog ons het
recht geeft, in deze het initiatief te
Behandeling als noodwet van de
pensioniieering der gemeente
ambtenaren.
Een juichtoon is opgegaan in de
gezinnen van de tienduizenden ge
meente-ambtenaren door geheel hel
land, daags voor Sint-Nicolaas, toen
de dagbladen hun brachten het heer
lijk bericht, dat de regeering thans
eindelijk bij de Tweede Kamer der
Staten-generaal heeft ingediend de
ontwerpen van de reeds tientallen van
jaren met vurig verlangen verbeide
pensioenregeling voor de gemeente
ambtenaren en voor hunne weduwen
en weezen. Dat dit verlangen vooral
de laatste jaren zoo groot was als
nimmer te voren, bewees wel de aan
houdende, krachtige en onvermoeide
actie van den Nederlandschen bond
van gemeente-ambtenaren. Reeds be
gon men hier en daar te wanhopen
of de tegenwoordige regeering nog wel
gelegenheid zou vinden om, zooals zij
het herhaaldelijk had uitgedrukt,
deze zaak »tot een goed einde te
brengen". Een schande noemde minis
ter Heemskerk in de Tweede Kamer
het ontbreken van deze regeling en
inderdaad weid daarmede niet te veel
gezegd. Er is dan ook alle aanleiding
om deze ontwerpen te behandelen als
noodwet. Dat is blijkbaar ook de be
doeling van de regeering, die immers
voorstelt de bij koninklijke boodschap
van 2 December ingediende ontwer
pen reeds 1 Januari a s. in werking
to doen treden. Hoezeer de Tweede
Kamer ook met werk overladen is,
kan zij tegen behandeling als nood
wet zeker moeilijk bezwaar maken.
Er is inderdaad noodstand, het be
ginsel is sedert jaren algemeen erkend
en de totstandkoming behoeft niet
noemenswaardig tijd te vorderen.
Twistpunten, die bij de regeling der
materie nog konden rijzen, zijn op
gelukkige wijze tot oplossing gebracht
of ontweken. De regeling sluit zich
aan bij de burgerlijke pensioenwet,
die in de practijk reeds de vuurproef
heeft doorstaan. De hoop is dan ook
zeer levendig onder de gemeente
ambtenaren, dat de Tweede Kamer
binnen zeer enkele dagen de ontwer
pen in de afdeehngen zal onderzoe
ken, dat het vooi loopig verslag levens
eindverslag zal mogen zijn en dat bij
een van de hoofdstukken der staats-
begrocting (binnenlandsche zaken of
financiën) deze dringende regeling zal
worden behandeld en aangenomen.
Mocht de totstandkoming dan mis
schien toch nog iets later worden dan
1 Januaii 1913, dari mag zeker wor
den vertrouwd, dat, nu deze datum
eenmaal voorgesteld is, tot 1 Januari
1913 terugvvei kendo kracht zal wor
den verleend De gemeente-ambtena
ren en hunne vrouwen en kinderen,
de gemeenten wier belangpii bij deze
zaak mede in hooge mate zijn betrok
ken, zij hebben er recht op, dat de
aangelegenheid als noodwet worde
afgedaan.
Het centraal persbureau van
den Nederl. bond van gemeente
ambtenaren.
De salaris-meeting der onder
wijzers, Zondag in Deri Haag gehouden,
werd door zoovelen bezocht, dat het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pon te klein was, waarom ook in
Diligentia werd vergaderd. De voor
zitter, de beer Van Zadelhof, deelde
mede, dat een groot aantal brieven
en telegrammen waren ingekomen,
uit Binnen- en Buitenland. Een tien
tal kamerleden was aanwezig. Na
afloop werd de volgende motie aan
genomen
De vergadering, uitgeschreven door
het Hoofdbestuur van den Bond van
Ned. Onderwijzers,gehouden don 8sten
Dec. 1912 in het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen te 's-Gravenhage,
gehoord de inleiders,
overwegende,
dat een der eerste voorwaarden voor
goed volksonderwijs is een goed ge-
salariëerde onderwijzersstand,
dat reeds sedert jaren Nedei land in
dit opzicht behoort tot de meest achter
lijke staten van Europa;
dat vooral ten plattelande de nood
dermate is gestegen, dat de onder
wijzer daar ternauwernood in staat is
in zijn allereerste levensbehoeften te
voorzien, terwijl ook in de steden de
salarieering verre blijft beneden dat
gene, waarop de onderwijzer krachtens
