NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
i\o. 4.
Woensdag 15 J Januari 1913.
42e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG ER ZATERDAG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Knecht en Meester.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door bet geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere reg9l meer 7'/- Cent.
AdvertentiêD viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend#
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Sneeuw in het buitenland.
De sneeuwsloten, die plotseling ge
heel Westelijk Euiopa in witte winier-
kleetlij heeft gestoken, begon Zaterdag-
dagmorgen met groote hevigheid in
Schotland en het Noorden en het mid
den van Engeland, alsmede in Ierland.
Op sommige plekken heiinneren de
bewoners zich niet, dal zij ooit tevoren
zulke massa's sneeuw hebben zien vallen.
Natuurlijk ondeivond het spoorwegver
keer groote verti aginghier en daar be
reikte de wind een snelheid varrlGOK.M.
per uur Het telefonisch en het telegra
fisch vei keer met de geteisterde landstre
ken was al spoedig geheel gestoord. In
Ierland zijn huizen vernield door het
stormgeweld en in Schotland vond men
bier en daar schapen dood in de weiden.
Het hardst hebben het de schepen te
verduren gehad, die zich in den stoi m
nabij de Engelsche kusten bevonden.
Zaterdag reeds werd het vergaan ver
meld van den kleinen Nederlandscben
schoener ïAafeina", van Bremen naar
Berwick bestemd, die te Carnoustie
strandde en geheel wrak weid. Nader
blijkt, dat van de 4 opvarenden alleen
de kapitein zich zwemmend heeft weten
te redden. Het Duitsche stoomschip
»Hebdomos", dat te Barry voor anker
lag, zonk tengevolge van een aanvaring
met het Engelsche stoomschip nGreen
Jacket". De bemanning slaagde er met
moeite in, het veege lijf te bergen.
Op vele plaatsen zitten schepen op
de kust en neemt men het aantal schip
breuken iri aanmerking, alsmede de om
standigheid, dat het stormweer de
meeste pogingen tot redding zeer be
moeilijkte, dan zijn er betrekkelijk wei
nig menschenlevens te betreuren.
Te Londen heeft het Zaterdag wel
hurd gewaaid, doch van sneeuw bleef
men er vrij. Tegen den middag viel
er een ijskoude regen.
Een aantal schepen waren door den
storm verhinderd. Zaterdag de Engel
sche havens te verlaten.
In Amerika dreigen weer overslroo-
mingen. Thans zijn de Ohio en de;
Mississippi deonheilbrengers.Hetstadje J
Wheeling in West Virginië, staat ge-
heel onder water en is volkomen van
het verkeer met de buitenwereld afge
sneden.
De Balkan-oorlog.
Uitstel en nog eens uitstel.
Het is waarlijk niet te vorwonderen,
dat men pessimistisch gestemd raakt
tengevolge van het herhaaldelijk uit
stel van de beslissende stappen, die
nu al zoolang in uitzicht zijn gesteld.
Zoo heette het beslist, dat gisteren
de nota der mogendheden aan de
Porte zou worden overhandigd. Er
schijnt evenwel weer een kink in den
kabel te zijn gekomen, met het ge
volg, dat de overhandiging tot van
daag of morgen is uitgesteld.
Ook Turkije schuift alle beslissingen
op de lange baan met een niet moeilijk
te gissen doel. Het bijeenroepen van
een nationale vergadering ter be
slissing over oorlog of vrede zal lijd
kosten. Want al mogen de deel
nemers aan die vergadering voor een
goed deel in Constantinopel wonen,
voor een ander deel .moeten zij uit
de verschillende deelen vanhetTurk-
sche rijk worden saamgeroepen.
Zelfs stelt men een beslissing ter
zake van de vredesconferentie te Lon
den maar voortdnrend uit. Nog altijd
heeten de onderhandelingen geschorst,
niet afgebroken. De gedelegeerden
der verbonden Balkanstaten zeggen,
dat zij uit eerbied voor de mogend-1
heden in Londen blijven, in de hoop,
dat de nota der mogendheden aan i
de Porte vruchten dragen zal en de
houding van Turkije binnen enkele
dagen zal worden gewijzigd.
En de Turkscbe gedelegeerden heb
ben wel gedreigd heden hun kofiers
te zullen pakken, maar de afkeuring,
welke dit besluit in diplomatieke krin
gen vindt, zal hen er allicht toe bren
gen nog wat te blijven in de Engelsche
hoofdstad. Men wijst er op, dat de
gedelegeerden niet kunnen vertrekken,
voor een nieuwe vergadering van de
conferentie is bijeengeroepen, zij het
dan ook slechts voor den vorm en
oin de ondei handelingen af te bieken,
wanneer zij zich althans niet aan een
ernstig vergrijp tegen de etiquette
willen schuldig maken en men ver
klaart dat een andere wijze van doen
beschouwd moet worden als een be
wijs van minachting van het land,
waar de conferentie is gehouden en
van den president.
De nota der mogendheden.
Hoewel de inhoud van de nota,
door de gezanten der groote mogend
heden te Constantinopel aan te bieden,
niet officieel bekend is, verluidt wel,
dat de mogendheden er hun verlan
gen in aan den dag leggen een her
vatting van de vijandelijkheden te
voorkomen. Zij wijzen verder op de
verantwoordelijkheid, welke de Turk
scbe regeering op zich zou laden door
den oorlog opnieuw te beginnen, daar
hij dan ook op andere punten van
Turkije (bedoeld is natuurlijk Klein-
Aziëjzou kunnen uitbarsten. De mo
gendheden beloven Turkije steun bij
zijn reorganisatie, als het zich naar
den wil der mogendheden voegt; die
steun zou moeielijk worden door een
onverzoenlijke houding. Derhalve wordt
aan de Porte de raad gegeven op het
stuk van Adrianopel toe to geven en
zich ten aanzien van de Aegeïsche
eilanden aan de beslissing der mogend
heden te onderwerpen.
De nota moet in flinke doch niette
min hoffelijken en vriendschappelijken
toon gesteld zijn.
Turkije en de nervus rerum.
Aan de ïNew-York Herald" werd
in een schrijven van Woensdag j I. uit
Konstantinopel nader bevestigd, dat
de Turksche regeering in groote
financieele moeilijkheden verkeert.
De correspondent van dat blad
vernam van eene hooggeplaatste
autoriteit dat de tractementen der
ambtenaren over December nog niet
werden uitbetaald en dat de minister
van financiën geen kans ziet, om de
noodige gelden te verkrijgen voor de
voorziening in de behoeften der be
zetting van de Tsjataldja-Iinie. Toen
de wapenstilstand was geteekend werd
door de administratie der openbare
schuld een voorschot verstrekt ten
bediage van 300,000 Turkscbe ponden.
Daarbij werd echter duidelijk te kennen
gegeven dat verdere verstrekkingen
zouden uitblijven, totdat het verdrag
van Londen zou zijn geteekend.
De minister van financiën deed
verleden week eene laatste wanhopige
poging om 1 millioen Turksche ponden
te bekomen. Toen hij echter bij geen
enkele bank-instelling eenige te
gemoetkoming vond, begreep het
ministerie, dat voortzetting van den
oorlog onmogelijk was. Onmiddellijk
werd toen aan de Turksche gevol
machtigden te Londen geseind, om
toe te stemmen in eene grenslijn van
Midia over Tsjorloe naar Enos eu het
aanbod te doen eener aan de Aegeische
eilanden langs de Kleine-Aziatische
kust toe te kennen autonomie, onder
den waarborg der mogendheden. Ten
slotte zouden dus de onderhandelingen
nog slechts loopen over den stratus
der Aegeische eilanden.
Bovendien vei klaarde de corres
pondent ten overvloede nog te hebben
vernomen, dat Turkije op geen finan-
cieelen sleun uit den vreemde kan
rekenen, zoolang de geschillen lusschen
dat land en de Balkanstaten niet op
afdoende wijze zullen zijn geregeld.
Is dat geschied, dan zijn de in Turkije
gevestigde bankinstellingen bereid de
noodige sommen voor te schieten voor
bet bestuur gedurende het loopende
jaar. Handelsblad.
Kerktelefoon t
Utrecht beeft zijn eerste kerktelefoon.
De Gereformeerde Keik is in deze
vooropgegaan, en heeft in de Ooster
kei k in de Maliebaan een 12 tal toe
stellen laten aanleggen. Zondag zijn ze
voor 't eerst in gebruik genomen en de
minder goed hoorenden hadden er
gemak van; ze konden nu zonder
moeite de predikatie volgen, dia hun
anders, als ze niet vlak vooraan zaten,
ontging. We hebben zelf ons oor teeen
den hoorn gedrukt zegt het Utr.
Dagblad en vingen niet alleen het
spreken, maar ook het zuchten van
den prediker op.
Of de inrichting dus zuiver werktI
Want de aansluitingen zijn niet met
een der vooraanstaande banken ge
maakt dan zou 't geluid te sterk
zijn maar met twee der achtersten.
De toestellen hangen aan een haak in
de voorgaande banken. Enn knop er
naast, waaraan het koord, dat door het
hoortoestel loopt, bevestigd is, kan met
in- of uittrekken het contact sluiten
of verbreken.
Aan den steel het hoornloestel
vasthoudende drukt men het tegen
het oor.
Voor zeer hardhoorenden is een
toestel, dat men over 't hoofd kan
doen, waardoor beide ooren het ge
luid opvangen
De geleidingen zijn onder den grond
aangebracht en staan in verband met
een microfoon op den kansel, welk
instrument het eenige is, dat dadelijk
in 't oog valt.
Of de predikant zich naar luik- of
rechts wendt, of gewoon naar -oren,
is allemaal 'Welfde, 't geluid blijft even
helder.
Alleen, als hij in 't vuur van zijn
rede op den Bijhei slaat, vau«t men
een reutelend geluid op, dat onaan
genaam aandoet.
Een aanbeveling dus, om zijn vuist
wat in te loomen I
Overigens wordt het op den duur
vermoeiend, het toestel met de hand
aan 't oor te houden. Daarom denkt
men er over, de stelen langer te
maken, zoodat ze op de knie kunnen
rusten.
Aanteekeningen van een commissaris,
van politie).
4)
Eindelijk had ik een bewijs tegen
Franke in mijn bezit. Alleen kon het
mij trouwens weinig baten, maar het
gaf mij de zekerheid, dat ik nu mijne
navorschingen slechts tegen Franke
behoefde te richten. Ik zelf sloeg hem
nu nauwkeurig gade, ik volgde hem
zelfs, wanneer hij zondags met zijne
vrouw of zijn zoon ging wandelen, of
's avonds in een bierhuis een glas bier
dronk.
De listige man leefde inmiddels
geheel zooals vroeger, steeds bekrompen
en spaarzaam, ook zijn zoon verteerde
niets meer dan zijne inkomsten hem
vergunden.
En toch was ik er stellig van over
tuigd, dat Franke zichzelf verraden
zou, hoe voorzichtig hij thans ook zijn
mocht. Daar kwam Franke's zoon bij
de politie om een pas voor Amerika
te halen, voorgevende, dat hij in een
bankiershuis te New-York een zeer
goede betrekking gekregen had. Er
was niets op hem te zeggen en de
politie vervulde mitsdien zijn verlangen.
Ik begaf mij tot den principaal van
den jongeling. Deze bevestigde dat de
jongeling een betrekking te New-York
gekregen had.
Weet ge dat zeker?» vroeg ik.
»Ja, zijn toekomstige principaal heeft
zich zelf tot mij gewend om betreffende
Franke getuigenis te erlangen. Ver
volgens heeft Franke mij den brief
getoond waarin hij vast geëngageerd
wordt. Hij hoopt in Amerika fortuin
te maken ik gnn het hem; wel zal hij
zich aanvankelijk teleurgesteld zien,
want zijn tractement bedraagt daar
niets meer dan hij hij mij verdient,
terwijl het leven aldaar veel duurder
is. Hij bezit echter veel kundigheden,
en ik twijfel niet dat hij er boven op
zal komen.»
Wilde Franke nu misschien de ge
legenheid waarnemen om met zijn zoon
mee te gaan Of had deze slechts de
betrekking aangenomen, om het door
zijn vader ontvreemde geld in veilig
heid te brengen, zonder opzien te
baren Het laatste scheen mij het
waarschijnlijkste. De oude man kou
hem immers dan later volgen? Wie
kon hem tegenhouden, zoo er geen
bewijs tegen hem was
Ik begaf mij naar den bankier M. om
te vernemen of Franke zich somwijlen
er over uitgelaten had.
»Gij voedt nog altijd verdenking
tegen mijn knecht, geloof ik?» zei M.
Ik haalde onverschillig de schou
ders op.
»Nu, ik wil u het bewijs zijner
onschuld geven,» voer de bankier
voort. »Hij heeft mij verhaald, dat
zijn zoon een betrekking in Amerika
aangenomen hadhij is er niet mee
tevreden, maar mag evenwel den
jongeling niet weerhouden, daar hij
het zich in het hoofd heeft gezet,
dat hij daar fortuin zal maken. Den
ouden man stonden de tranen in de
oogen toen hjj mij dat verhaalde.
»Ik zal hem misschien nooit weder
zien, zeide hij, en toen verzocht hij
mij, daar hij zijn zoon een deel van
het reisgeld wilde geven, eenig voor
schot op zijn loon. Hij heeft mij nooit
om eenig voorschot gevraagd, en zoo
hij het geld ontvreemd had, zou hij
het uu het minst noodig hebben, want
dan kon hij zijn zoon een zeer groote
som geven.»
»Zou het ook niet kunnen bewijzen,
dat de oude man zeer sluw is
antwoorde ik. »Kan het geen overleg
zijn, om elke verdenking van zich te
verwijderen
»Neen,» riep M. »Hij weet, dat ik
hem niet verdenk, want ik ken hem
sinds vele jaren, en zoo veel menschen-
kennis zult ge toch wel bij mij onder
stellen, dat ik lang ontdekt zou hebben
of hij tot zulk een daad in staat was.
Gij zoudt evenzoo oordeelen, indien
gij zoolang met hem bekend waart
geweest, maar de heeren van de politie
zijn veelal zeer eigenzinnig in het
vasthouden aan een eenmaal opgevatte
achterdocht en onderstellen bij anderen
minder scherpzinnigheid.»
«Gij hebt misschien gelijk,» ant
woordde ik glimlachend. »Die altoos
misdaden op te sporen heeft, wordt
licht wantrouwend.
Ik zocht te vernemen, wanneer de
jonge Franke voornemens was op reis
te gaan en het viel mij niet moeielijk
zulks te ontdekken, daar zijn reis
volstrekt niet geheim werd gehouden.
De dag er van was vastgesteld en
zelfs het uur. Hij wilde van den
laatsten avondtrein gebruik maken,
om zich naar Antwerpen te begeven,
waar hij scheep wilde gaan. Ik had
tegen dat uur eenige politiebeambten
op het spoorwegstation besteld en
begaf mij zelf daar heen, schoon ik
vermoedde dat Franke van dezen trein
geen gebruik zou maken. Mijn eef-
rnoedeD bleek verkeerd te zijn. Door
zijn ouders vergezeld kwam hij aan
het station en had zijn reiskoffer bij
zich. Hij was zeer vroolijk en ook bij
zijn vader zag ik weinig innige aan
doening, maar het viel mij op, dat
zijn blik onrustig en uitvorschend
in rondte zweefde, als wilde hij zich
overtuigen dat er geen gevaar voor
handen was.
Alleen de moeder van den jongeling
was door het afscheid bewogen en
weendede zoon poogde haar te
troosten en zeide: »Wees bedaard, ge
volgt mij immers?»
Deze woorden had ik gehoord, zij
verwijderden den laatsten twijfel
in mij.
(Wordt vervolgd.)
