NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
DE VRIJ-JACHT.
Woensdag 12 Maart 1913.
42e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Tarief-hervorming; of half stok.
BUITENLAND.
DE BALKAN-OORLOG.
BINNENLAND.
Xo 20
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en V rij dag.
Uilgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Laiigegtraat 17. Telephoonn. 69.
AD VER1 ENTlEN:
Van 16 regels f 0.50; iedere reg9l meer 7'/> Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Onder dezen titel bevat de Engel-
sche Economist van 18 Januari een
artikel, waarvan een deel ook voor
Nederlandsche toestanden van be
lang is.
Bekend mag verondersteld worden,
dat Joseph Chamberlain als een der
middelen om de veispreide deelell van
Groot-BiHianje en zijn koloniën lot
één imperium saam te smeden, tarief-
hervorming voorstelde, waarvan een
der hoofdpunten was. dat deproduk-
ten der Engelsche koloniën zouden
woiden bevoorrecht hoven die van
vreemde natiën, waarbij dan op wedet-
keerigheid werd getekend. Lie Engel
sche zelfbesturende koloniën, Canada
bovenal hebben dat plan van Cham-
betlain met weinig waimte begroet,
en van de unionisten bleef een deel
weinig geestdiifiig verre staan. De
vorige leider Balfour was er blijkbaar
mede verlegen en hield altijd een slag
om dpn arm.
Langzamerhand is aan de tegen
woordige leiders der partij wel ge
bleken, dat van invoerrechten op
voedingsartikelen een overwegend deel
hunner aanhangers geheel afkeerig is.
En daarom heeft Mr. Bonar Law, zoo
als de Economist het uitdrukt, zijn
vlag neergehaald en deze waait nu
half-stok, d. w. z. er is een wacht
woord uitgegeven, dat voortaaD de
quaestie van rechten op voedings
artikelen in 't midden moet worden
gelalen, niet meer aangeroerd mag
worden. Tarief her vorming zal lot nader
order beteekenen, rechten opfabrika-1
ten. Maar daarmede is, zooals ieder
begrijpt, tariefbervormiDg dood en
wacht nog slechts op een passende
begrafenis. Voor Canada en Australië
is nu het mooie er beelemaal af. In
voerrecht op tarwe, haver enz.; dat
was al-zoowat het eenige, dat in staat
was die koloniën er voor te winnen.
Bovendien, om aan de koloniën een
voorkeur te geven, moet men beginnen
met de heffing der rechten.
Maar, wat zeggen nu de medestan
ders van Chamberlain in Engeland?
Mr. C. A. Vince, een van hen, secre
taris van bet Imperiale tarief-comité
liet zich in de Birmingham Post over
de zwenking van den Unionislischen
leider als volgt uit:
»Ik vrees, dat wij die zwenking
moeten beschouwen als gelijkstaande
met de verwijdering van tarief-her
vorming in haar geheel uit de politiek
van onze partij, omdat de positie der
verdediging van tarief-hervorming zon
der rechten op voeding-artikelen, een
onverdedigbare positie zal blijken te
zijn, die slechts in aanmerking kan
komen als een halte op de linie van
de terugtocht. Er is geen voorbeeld in
eenig land dat rechten heft op invoer
van fabrikaten en met op ingevoerde
laudbouwartikelen In andere woorden,
geen natie, en ik geloof, geen partij
in eenige natie, heeft ooit den fabri
kant beschermd, zonder overeenko
mende bescherming aan den land
bouwer aan te bieden; en men zal
zich herinneren, dat in ons land de
afschaffing der graanrechten werd ge
volgd, als iets vanzelfsprekends door
de geleidelijke afschaffing van alle in
voerrechten, waardoor Britsche fabii-
kanten bescherming hadden genoten."
De poging van onze regeering om
te doen, wat Mr. Vince een onmoge
lijk beginnen acht, is hem untgaan.
De landbouwers van Lincolnshire
hebben iu een onlangs gehouden ver
gadering verklaard, dat zij niets willen
weten van een tarief-hervorming, die
hun alle nadeelen zal brengen van
protectie, boogere loonen, duurdere
levensbenoodigdbeden, zonder eenige
compensatie in hoogere prijzen van
hun producten. Zij zullen, zegt De
Economist, de candidaten bij de e. k.
verkiezing dwingen om of Cbamber-
lainisten (tariefhervormers over de
gbheele lijn, dus met inbegrip van
landbouwartikelen) of free-traders te
zijn.
Waarlijk, de tarief hervormers in
Groot-Brittanje hebben alle reden om
de rouw-vlag le hijscberi. Zullen bun
broeders aan deze zijde van de Noord
zee niet weldra hun voorbeeld volgen?
De hoop op een spoedigen
vrede verdwijnt.
In klingen der Porte verklaart
men, dat om redenen van binnen-
landsche politiek en met het oog
daarop, dat de voorgestelde voor
waarden door de verbonden Balkan-
staten niet zijn aangenomen de hoop
op een spoedigen vrede als verdwenen
moet worden beschouwd. De oorlog
zal onverwijld met kracht worden
voortgezet
Die laatste opmerking zullen we
nu maar laten voor wat ze is. Of
het Turksche leger nog in staat is
den oorlog »met kracht« voort te
zetten, wordt door velen betwijfeld.
Intusschen wordt het pessimisme
aangaande den toestand in de krin
gen van de verbonden Balkanstaten
gedeeld. In Sofia althans rekent men
op een spoedigen vrede niet. In ant
woord op de vraag betreffende de
wenschelijkheid om de reserve voor
eenigen tijd naar huis te zenden met
het oog op den veldarbeid, verklaarde
de Bulgaarsche minister van oorlog
in de Sobranje, dat de regeering dit
denkbeeld lang overwogen beeft, maar
dat zulk een maatregel in verband
met den oorlogstoestand niet goed
uitvoerbaar is.
Het weer is eindelijk ook omgesla
gen, zoodat het hervatten van den
strijd weer mogelijk) wordt. Uit be
richten van het oorlogsterrein zal men
dat kunnen zien.
In Gtiekenland rekent men al even
min op een spoedigen vrede. Minister
president Venizelos wees in een inter
view lachend de veronderstelling van
de hand, dat de verovering van Janina
door de Grieken weldra aan den oorlog
een einde zou hebben gemaakt.
In diplomatieke kringen is men
trouwens van oordeel, dat de val van
Janina de kansen op vrede heeft ver
minderd. Ten eeiste wei kt het voor
beeld van Janina prikkelend op Bul
garen en Montenegrijnen. om Adria-
nopel en Skoetari ten val te brengen,
en ten tweede doet de vermeestering
van Janina de Grieken een hooge borst
zetten. Minder dan ooit zijn nu de
Grieken geneigd de bemiddeling dor
mogendheden te aanvaarden. Zij vree
zen van de inmenging der mogendheden
een beknibbeling op hun eischen en
zouden daarom liever rechtstreeks met
het uitgeputte Turkije willen onder
handelen.
De Turksche regeering intusschen,
die toch al iD een uiterst lastige positie
verkeert, toont zich tn de laatste dagen
minder tot den vrede geneigd dan
voorheen, ten einde de verwijten, die
men in verband met den val van Janina
tot haar richten kan, waardeloos te
maken door baar onverzoeulijke hou
ding.
De Montenegrljnenen willen van
geen vredesonderhandelingen weten,
zoolang Skoetari Diet in hun banden
is. Het schijnt bovendien, dat men
van Russische zijde Montenegro nog
wat tijd wil geven om de stad in
zijn macht te brengen. Men weet, dat
Rusland wel toegegeven heeft aan
Oostenrijks eisch dat Skoetari bij
Albanië zou komen, maar onder be
ding, dat de stad niet vóór het sluiten
van den vrede in Monieriegrijnsche
handen zou vallen.
Eindelijk blijven alle verbonden
Balkanstaten op bet standpunt staan,
dat Turkije een oorlogsschatting te
betalen zal hebben en verlangen zij
om niet voor de tweede maal door
Turkije gedupeerd te worden, dat
eeist een aanneming der door hen
gestelde voorwaarden door Turkije
gegarandeerd worde.
Onder deze omstandi8heden kan
men vrijwel zeggen, dat de poging
der groote mogendheden om be
middelend tusscbenbeiden te komen,
mislukt is.
De strijd om Adrianopel.
Volgens nadere berichten zijn bij de
vermeestering van het fort Sjeitan Tarla
niet 400, maar 800 krijgsgevangen
gemaakt door de Bulgaren.
In Sofia verwacht men gewichtige
gebeurtenissen bij Adrianopel, wellicht
een algemeeue bestorming door het
belegeringsleger, dat met een nieuwe
divisie versterkt is. De manschappen
worden in allerijl geoefend in het weg
ruimen van allerlei hindernissen.
De belegering van Skoetari.
De sNeue Freie Presses meldt uit
Cettinje: Zondagmorgen trachtten
Turksche troepen van Brdica uit een
aanval te doen om in de omgeving te
fourageeren. De MoDtenegrijnsche voor
posten openden een hevig geweervuur,
dat door de artillerie der zuidelijke
colonne ondersteund werd. Na een
gevecht van vijf uur trokken de Turken
terug. 24 Landweermannen werden
gevangen genomen zij vertelden, dat
de Turken 25 dooden en 50 verwonden
hadden.
Een van onze merkwaardigste
liistorischegedenkteekenen,het Muider-
slot, is bij een groot deel van het
Nederlandsche volk, zoo al niet ge
heel onbekend, dan toch niet zóó
bekeud, als het verdient. De Com
missie voor de Inwendige Restauratie
wil derhalve trachten wat meer alge-
meene belangstelling te wekken en
levens de vele vreemdelingen, die het
volgende jaar hier verwacht kunnen
worden, tot een bezoek uit te lokken.
Daartoe zal een groot gedeelte van
het Slot van echte meubelen enz. uit
de eerste helft der 17e eeuw en vroeger
voorzien worden, opdat de bezoekers
een indruk krijgen, boe een bewoond
kasteel er uitzag in den tijd, toen
7)
Zoo stond hij lang daar, tot de
jongelingen uit de andere dorpen hem
achter den rug uitlachten zij riepen
hem toeof hij daar peterselie had
te verkoopen? Dat is bij ons de spot
ternij voor een meisje of jongen welke
niemand wil. Nog een langen en treu-
rigen blik wierp hij op de deur ver
volgens liet bij het hoofd op de borst
zinken en ging langzaam verder ,Zoo
langzaam, alsof hij dacht, dat ik hem
toch nog zou naloopen. 't Was alsof
een hand van ijs mijn borst greep en
mij het hart ineen drukte ik bleef
op den grond liggen Ik was als ge
broken. Ik kon zelfs niet weenen. Kou
de droppels liepen langs mijn hoofd
neder. Mijne moeder raasde steeds tegen
mij maar ik verstond geen woord.
Een doffe verdooving lag op mij. Ik
zag niet meer welke jongelingen voor
bij gingen. Maar mijne moeder paste
op mij als een meeuw op een visch.
Plotseling rukte zij mij nu met alle
geweld van den grond op en stiet mij
voor de deur nit. Daar bleef ik als
vastgeworteld staan, toen kwam er
iemand, nam mij in zijn arm en kuste
mij... ik zag niet eens op wie het was.
Maar het was Matthias van Hulsen-
hofe. Mijne moeder trad naar buiten,
trok ons beiden in huis en maakte
het sloof van den deurpost los
de vrij-jacht was uit. Moeder zond
Matthias spoedig weer weg, opdat hij
niet zou zien hoe het met mij gesteld
was. Maar ik was toch zijne bruid.
Al de dagen tot aan de bruiloft was
ik als in een droom. Zij konden met
mij doen, wat zij wilden ik liet
alles geschieden. Alles in de wereld
was mij onverschillig geworden. Maar
dat Jochim misschien ken denken, dat
ik vrijwillig mijn woord en trouw
jegeDS hem gebroken had zulks
deed mij toch in de ziel leed. Hij
ging mij steeds uit den weg, zoodat
ik hem niet eens kon zeggen hoe
alles gekomen was en hoe het mij in
het hart was. Dikwerf zag ik echter,
dat hij in de verte stond en mij treurig
aanschouwde als ik opzag, ver
wijderde hij zich haastig. En gisteren
zou het mijn bruiloft met Matthias
van Hulsenhofe zijn of was het
niet gisteren gisteren ik kan
bet mij nog maar niet goed herinneren,
en de oude Ilsabe met bet sneeuwwit
haar en het verweerde gezicht, en de
versleten kleeren,en de verlepte bruids
kroon legde weder nadenkend de band
aan het voorhoofd neen, ik wil
niet gaan, alles gonst hier verward
dooreen, als in een bijenkorf maar
het zal toch wel gisteren zijn geweest,
want was bet langer geleden, wat zou
Jochim dan al dien tijd buiten op zee
hebben gedaan dag en nacht? En
ik weet niet eens, of hij voedsel en
drank meegenomen heeft. Een dag
en nacht kan hij het wel uithouden,
zonder te verhongeren, niet waar?
Zoodra hij nog zin heeft, dat ik mijn
blauw sloof om hem heb uitgehangen
om hem alleen dan zal hij schie
lijk terugkomen en ik zal hem zoo
goed verplegen, dat bij alles vergeet,
wat hij ginder buiten beeft doorge
staan. Moeder kan ook niet meer op
hem schelden, zij slaapt dag en nacht
en zeer vast en ook vele andere
menschen, die gisteren op mijn brui
loft nog zoo vroolijk waren, en juichten
en schoten, zijn in slaap gekomen
en willen volstrekt niet weder ont
waken. Wanneer ik toch ook maar
zoo'n paar uren slapen kon ik weet
niet hoe de menschen zoo lang slapeD
kunnen ik kan volstrekt niet meer
slapen."
-Dus gisteren moest 't uw bruiloft
met den rijken Matthias zijn?" vroeg
ik zacht, om de arme oude Ilsabe
onmerkbaar weder aan den draad van
hare geschiedenis terug te voeren.
-Ja, gisteren; en 't was een groote,
prachtige bruiloft, zij moest drie dagen
en drie nachten aanhouden. Ik bekom
merde mij om niets. Moeder en Matthias
zorgden voor alles. De meisjes, met
wie ik mijne belijdenis heb gedaan,
kwamen en schikten mij op, en zetten
mij deze veelkleurige bruidskroon op
en verwonderden zich, dat ik zoo stil
en bleek was. Zij allen zouden gaarne
op de Hulsenhofe gehuwd zijn. Daarop
kwamen de vele boerenwagens met
vier paarden bespannen en met groote
beste tuigen opgeschikt voor de deur.
Op den eersten zaten de muzikanten
en speelden en de jongelingen schoten
en juichten steeds voort, zoodat mijn
hoofd en hart schier bersten wilden
van al dat geraas. Op den tweeden
wagen zat ik met de bruidsjuffers,
vervolgens kwam Matthias met zijn
kameraads en nog wel twintig wagens
volgden. Door 't geheele dorp werd
gereden en telkens stilgehouden
dan ging 't vreugdgejuich er recht op
los. Van Jochim zag ik niets. Ik had
ook 't hart niet naar hem te vragen.
Zoo reden wij naar de kerk van 't
naburig dorp. Toen het orgel begon
te spelen, hoorde ik achter mij fluisteren
en Jochim's naam. Ik luisterde, 't
Waren de bruidsjnffers. -Jammer, dat
Jocbim niet op de bruiloft is, hij is
toch de flinkste en beste danser van
allen!" zei er een. -Ja, verbeeld
je, hij is straks, toen wij naar het
bruidshuis gingen, moederziel alleen
naar zee gevaren en toch denkt heden
in 't geheele dorp niemand aan 't
visschen I" fluisterde de andere
-De arme jongen kan 't nog altoos
niet verkroppen, dat Ilsabe hem bij
de vrij-jacht voorbij liet gaan!"
-De dwaas, zich met den rijken Matthias
te willen meten een oude gebrekkige
boot en de Hulsenhofemeer hoorde
ik niet. De schoolmeester begon het
gezang en allen zongen mee.
Wordt vtrvolgd.)