Plaatselijk Nieuws.
PREDIKBEURTEN.
RAADSSTUKKEN.
Op uitooodiging van het bestuur
der Tuinbouwvereeniging «Amers
foort» had op Dinsdag 11 Maart ten
Gemeentehuize te Amersfoort eene
bijeenkomst plaats waaraan deelnamen
de Marktcommissie te Amersfoort en
de besturen der tuinbou wvereenigingen
te Amersfoort,Nijkerk en Scberpenzeel,
terwijl de tuinbouwleeraar uit Utrecht
en een ambtenaar der Heide
maatschappij verhinderd waren tegen
woordig te zijn. Mede aanwezig waren
de Burgemeester van Amersfoort, de
wethouder van Duinen en de gem.-
secretaris. De onderafdeeling Amers
foort der V. P. N. was niet vertegen
woordigd, doch zal uitgenoodigd worden
om mede zitting te nemen in bet
comité.
Op verzoek van den Voorzitter,
den heer Tromp van Holst, werd deze
vergadering geleid door den Onder
voorzitter v. d. Wal tevens lid der
marktcommissie. Deze opent de ver
gadering en heet alle leden welkom
in het bijzonder de Burgemeester en
de Bestuursleden van Nijkerk en
Scherpenzeel en brengt den dank
der vergadering aan den Burgemeestei
voor het beschikbaar stellen van het
gemeentebuis. De heeren Vels-Heijn
en Kroes, leden der marktcommissie
zijo verhinderd deze vergadering bij
te wonen. Voor 5 jaar heeft op verzoek
van de vereeniging voor «Handel en
Nijverheid» de heer Schuttevaer van
Nijkeik eene lezing gehouden met
bet doel op te wekken lot verbetering
van Markltoestanden en bevordering
van den tuinbouw. Deze lezing heelt
geen practiscbe resultaten gehad.
Langen tijd daarna is een markt
commissie benoemd die een rapport
heeft ingediend, dat tot beden is
blijven rusten.
Door de Ontwikkeling van den tuin
bouw in Nijkerk ontstond daar be
hoefte aan afzetgebied, maar bekend
met de plannen van Amersfoort, werd
met de marktcommissie in overleg
getreden. In dien tijd is te Scherpen
zeel een tuinbouwvereeniging opge
richt en heeft de Heidemaatschappij
ook groote belangstelling getoond,
wegens het ontginnen van uitgestrekte
terreinen te Voorthuizen.
De voorzitter richt de vraag tot
de vergaderingsis het wenscbelijk
pogingen aan te wenden, hier eèn
groenteveiling op te richten? zoo ja,
dan zal de marktcommissie baar plan
in dien geest wijzigen.
De heer Schuttevaer wijst er op
dat hij hier spreekt als voorzitter der
tuinbouwvereeniging Nijkerk en Putten
en omgeving. In de omstreken van
Nijkerk zijn proeven genomen met
gecombineerde teelten die tot f40
per Are bebben opgebracht. Onder de
tuinders zijn er daar velen voor een
groenteveiling, maar vonden dal
Amersfoort door zijne ligging daar
voor de aangewezen plaats is. Spreker
vraagt boe de heer Nobel daarover
denkt. De heer Nobel beeft vroeger
in eene vergadering van de tuinbouw
vereeniging als zijne meening gezegd,
daar m beginsel voor te zijn.
De heer Schuttevaer raadt aan de
verkoopers en teelers van groenten
bijeen te roepen en hen op bet voor
deel van eene veiling te wijzen.
De heer Schimmel (Scberpenzeel)
wijst er op dat daar de tuinbouw en
voornamelijk de fruitteelt toeneemt
en ook van daar aanvoer te ver
wachten is.
De heer Snappen vindt dat er reeds
nu behoefte is aan eene veiling voor
vroegere aardappelen en boonen.
De heer Van der Knoop wijst op den
aanvoer van fruit uit Neerlangbroek,
Wijk bij Duurstede enz.
Nadat de heer Schuttevaer gewezen
heeft op de slechte toestanden van de
markten in de omgeving en als voor
beeld noemt dat in Nijkerkerveen de
aardbeien voor 7 a 8 cent per pond
verkocht werden en terzelfder tijd op
de veiling 20 cent opbrachten, worden
voorbeelden aangehaald van de gun
stige werking der veilingen in andere
streken. Niet alleen dat er betere prijzen
gemaakt worden voor hetgeen ver
bouwd wordt, maar de teelers leggen
zich meer toe op massateelt b.v. van
vroege aardappelen, omdat ze hun
producten beter kunnen van de band
zetten.
De heer Van der Linde (Amersfoort)
zou als overgang eene vrije veiling
willen. Ook de heer v. d. Wal wijst
er op dat er bier een schroom bestaat
om zich bij contract te verbinden. De
beer Schuttevaer zou eene verplichte
veiling wenschen omdat er anders
alleen waar aan de veiling kon komen)
die de verkoopers elders niet kwijt
konden. De burgemeester vraagt of bet
invloed kan hebben op persoonlijk be
zoek van de buitenmenscben naar
Amersfoort, wat wel het geval schijnt
te zijn daar de veilingen bezoekers van
buiten trekken.
Er zal een commissie van voor
bereiding gevormd worden n.m. uit
ieder der genoemde tuinbouwvereeni-
gingen twee leden, benevens een lid
der Heidemaatscbappij, wanneer deze
vereeniging zicb daarmede vereenigen
kan, en der V. P. N. onderafdeeling
Amersfoort, waar ook de behoefte aan
een veilingsgebouw zich kan voordoen
wanneer de eierverkoop geregeld is
Met de marktcommissie zal steeds
overleg gepleegd worden, terwijl de
Amersfoortscbe tuinbouwvereeniging
pogingen zal aanwenden voor slichting
van een gebouw. De vergadering beeft
dus tot resultaat dat in beginsel be
sloten is tot de oprichting van een
groentenveiling te Amersfoort en het
stichten van een doelmatig gebouw op
een geschikte plaats. Onder dankzeg
ging aan de aanwezigen voor bunne
tegenwoordigheid en medewerking
sluit de voorzitter de vergadering.
Handel en Nijverheid.
Woensdagavond vergaderde H. enN.
in tide Zwaan" onder voorzitterschap
van den heer Krook.
De heeren Siücker en Van Waage
werden benoemd tot bet nazien der
rekening en verantwoording van den
penningmeester. De voorzitter deelde
nu mede, dat Donderdagavond 27
Maart door den heer D. Pbilippo,
directeur van den Haagscben keurings
dienst, een lezing zal worden gehouden
over: «vervalsching van levens
middelen."
De heer Frederiks vestigde de aan
dacht op een artikel in «De Midden
standsbond" van den beer de Jong
uit Arnhem over »Uitverkoopen."
Hierna werdeu de notulen van
11 Febr. gelezen en goedgekeurd.
Van de afdeeling Amersfoort van
«De Hanze" was ingekomen een
schrijven, waarin samenwerking met
H. en N. gevraagd werd omtrent een
motie over wettelijke winkelsluiting.
Aangenomen.
Ingekomen een schrijven van den
beer Stöcker over bet maken van
een panorama toren op den Berg.
De beer Stöcker deelde nog mede,
dat architeckt Pothoven de kosten op
f 500.schatte. De hoogte beeft
slechts 70 treden. De commissie voor
1913 wil een bank bij Lisiduna plaatsen.
De watertoren is een betere plaats.
De heer van Schalk kan zich niet ge
heel met de plannen van den heer
Stöcker vereenigen en wil afwachtten,
wat Burg. en Wetb. ervan zullen
maken.
De heer Eggink vindt deze zaak
ook zeer gewichtig.
De secretaris las nu voor het volgend
adres aan de Tweede Kamer:
Geven met verschuldigden eerbied
te kennen, ondergeteekenden, namens
de Middenstands vereeniging »H. en N."
te Amersfoort
dat gezien de handelingen van de
onderoflicieren vereeniging «Ons Be
lang", dewelke naar gegronde ver
moedens zicb niet ontziet zich te be
geven op bet coöperatieve terrein
buiten de grenzen van het leger,
redenen, waarom wij U Hoog
mogende Heeren beleefd docb dringend
verzoeken, paal en perk te stellen
aan een dergelijke unfaire con
currentie.
Besloten werd bet adres te ver
zenden.
De beer Stöcker meende, dat men
dan ook moest optreden tegen de
H.S M. en baar coöperatie.
De heer Houbaer zette deze zaak
nog nader uiteen. Het bestuur zal deze
zaak later ter sprake brengen en
trachten samenwerking te vinden
met de Hanze hier.
Hierna sloot de voorzitter de ver
gadering.
Gemeenschappelijke Keuken.
Om tot dit doel te geraken werd
Donderdagavond in het «Valkje» een
druk bezochte vergadering gebouden
onder voorzitterschap vanj den heer
J. W. Middelburg. Waarom deze bij
eenkomst is belegd, zette hij uiteen.
Wil men een Gemeenschappelijke Keu
ken dan moet er kapitaal zijn niet
alleen, maar ook verbruikers. Hierom
heeft hel voorloopigecomitémejuffrouw
Boon uitgenoodigd bier te komen
spreken.
Mejuffrouw Boon, directrice der
Coöperatieve Keuken te Utrecht, ver
kreeg nu het woord. Amsterdam heeft
reeds 3 zoodanige inrichtingen; erder
zijn er te Utrecht, Leiden, Haarlem,
Den Haag, Groningen en Nijmegen.
Amersfoort zal volgen. De Keuken te
Utrecht is twee jaar geleden opgericht
en het nut er van is gebleken. Op 12
November 1911 werden bons voor den
eersten maaltijd verkrijgbaar gesteld,
op Dinsdag den eersten dag waren er
60 porties noodig en Donderdags 100
en nu vorige week Zondags 200. Het
aantal verbruikers is dus in korten tijd
3 maal zoo groot geworden. Utrecht
heeft geleerd, dat de huishoudens er
gebruik van maken. Van 1100 porties
zijn er 900 aan huishoudens geleverd
en 200 aan kamerbewoners.
Het hoofddoel is om de kamerbe
woners een eenvoudig, smakelijk en
zindelijk bereid maal voor geringen
prijs te leveren. De dieDStbodennood
maakt, dat de huishoudens er ook van
profiteeren. In verschillende omstan
digheden is de Coöperatieve Keuken
een uilkomst: als de meid weggaat,
bij ziekte, schoonmaak, onverwacht
bezoek, verhuizing, drukte van zaken-
menschen, enz.
Een bezwaar is de zindelijkheid. Dit
is echter slechts denkbeeldig. In het
Binnengasthuis te Amsterdam wordt
voor 1000 personen eten klaar gemaakt
en alles is even zindelijk als in het
beste huishouden. Dan de levensmid
delen. Het succes van de Utrecbtsche
Keuken ligt in hoofdzaak in het streven
om alles van extra kwaliteit te hebben.
In Utrecht kost een maaltijd met
1 ons vleesch 46 cent, met IV, ons 54,
met 2 ons 62 en met 2'/, ons 70 cent.
De porties zijn zoo groot, dat meer
malen voor 3 personen 2 porties wor
den genomen.
Voor het brengen en balen der bussen
wordt 10 cent berekend. De bushuur
is 1 cent per keer, voor Zondags
verbruikers 5 cent.
Het is een voordeel het vleesch
apart verkrijgbaar te stellen. De prijzen
hangen natuurlijk af van bet aantal
verbruikers. De menigte maakt het
goed.
Spreekster vertelde nog, dat heel
dikwijls zonderlinge eiscben worden
gesteld. Men moet niet te veel onder
scheid maken naar de smaken der
menschen.
Spreekster hoopt, dat Amersfoort
spoedig een Coöperatieve Keuken tijk
zal zijn.
De beer Middelburg dankte de spr.
voor de prettige wijze, waarop ze de
voor- en nadeelen bekeken heeft. We
willen bier alleen aardappelen en groen
ten en ook alleen vleeSch en dan zonder
toespijs. Mejuffrouw Boon zeide, dat
elk portie dan ongeveer op 20 cent
zou komen.
De verbruikers behoeven geen aan
deelhouders te zijn, wel lid voor f 1.
per jaar.
Op een vraag antwoordde de voor
zitter, dat de Keuken wordt opgericht
als er voldoende sympathie voor is,
zoo mogelijk met September. Hierom
vroeg de voorzitter of de aanwezigen
voor de oprichting zijn.
Daar deze vraag algemeen toestem
mend werd beantwoord, meende de
voorzitter, dat te Amersfoort een
Keuken zal komen. De dames Tromp
van Holst, Heyligers en Reynders eo
de heeren Bersma en Middelburg zullen
de verdere regeling op zich nemen.
Hij dankte mejuffrouw Boon, de leden
van het voorloopig comité en de Pers,
in 't bijzonder mevrouw Frederiks
Van CleelT voor de groote medewer
king. Velen gaven zicb als lid op.
Hierna sloot hij de vergadering.
Donderdagavond vertoonde me
juffrouw Van Eek uit Den Haag in de
Remonstrantsche Kerk een reeks van
lichtbeelden, die bijna allen zonder uit
zondering zeer goed getroffen waren.
Ook gaf zij dikwijls een passende ver
klaring, waardoor de beteekenis beter
uitkwam. De beelden hadden voor een
groot deel op den oorlog en den vrede
betrekking, zoowel een oorlog uit den
ouden tijd, waarbij man tegen man
streed, als een moderne oorlog.
De portretten waren van bekende
mannen en vrouwen, die voor den
vrede ijverden elk op zijn wijze, we
noemen slechts Henr> Dunant, de stich
ter van het Roode Kruis en Florence
Nightingale en Tolstoi en W. Stead.
Wat met de millioenen gedaan kon
worden, weid zichtbaar gemaakt.
Aantrekkelijke platen waren die van
de helden zonder zwaard: een groep
brandweermannen, de helden van «den
Hoek» en dergelijke.
De laatst vertoonde plaat stelde voor
«de Engel van het verstand het laatste
kanon vei nagelende», naar de schil
derij van Jan ten Kate. Zoover zijn
we nog wel niet, maar we moeten
trachten zoover te komen.
Met de grootste aandacht werd de
spreekster den geheelen avond aan
gehoord.
Christelijke Oratorium vereeniging.
De C. O. V. geeft 9 April a. s.
haar voorjaarsuitvoering in het Con
certgebouw te Amsterdam. Uitgevoerd
zal worden»I,es Sept Paroles du
Christ" van Gustave Doreten «Oster-
kaniate" van Max Bruch. Solisten zijn
Mevr. Tilia Hill, Sopraan en de heer
Anton Brands, Rotterdam, Bas. Orgel:
de Heer Louis Robert Haarlem, Orkest
van het Concertgebouw.
De Componist, Gustave Dorel, zal
de uitvoering bijwonen en vermoede
lijk zijn werk zelf dirigeeren, terwijl
de «Osterkantate" onder directie van
Johan Schoonderbeek zal worden uit
gevoerd. Van «Les Sept Paroles du
Christ" is dit de eerste uitvoering
te Amsterdam.
De herijk voor fijnere weging zal
aanstaande Maandag plaats hebben
van 10 tot 12 en van 1 tot 2.
Apothekers, goud- en zilversmeden
zijn dus dien dag aan de beurt.
Herinnerd zij. dat maten en ge
wichten thans gestempeld moeten zijn
de letter t. en dat er bij verzuim of
verhindering om van de zittingen ge
bruik te maken, nog gelegenheid be
staat, maten en gewichten te laten
herijken aan het ijkkantoor te Utrecht
des Zaterdags van 9 tot 1 uur.
Ontspoord.
Op de stapelplaats van de H. S. M.
te Craailoo, tusschen Bussum en Hil
versum, derailleerde Donderdagmiddag
de machioe en een paar wagens van
een goederentrein bestemd voor die
stapelplaats.
Het verkeer in de richting Amers
foort ondervond eenige vertraging.
De trein, die om 1.30 uit Bussum
vertrekken moet, was bijna een half
uur te laat bier aan, doordat het
niet gederailleerde gedeelte eerst naar
Bussum teruggebracht moest worden.
De reizigers voor het Noorden mis
ten hier de aansluiting evenwel niet,
doordat de chef de sneltrein deed
wachten.
De ontsporing moet geweten wor
den aan het niet aansluiten van den
wissel.
Naar wij vernemen is thans ten
Raadhuize de mededeeling ontvangen
van de verkoopster der gronden ge
legen aan den Utrechtschenweg, ten
Westen van het Rijksopvoedingsge
sticht, dat zij bereid is de door haar
bedongen servituten te laten vervallen.
Men heiinnert zich. dat deze servi
tuten betroffen het niet bouwen van
fabrieken enz. en van woningen van
minder dan f250,— huurwaarde.
Tot agent van politie 2e klasse
zijn aangesteld II. J. van Appel,
agent te Kampen, J. Dekker ver
pleger te Ermelo, A. V. C. Holsten
te Utrecht en H. Wobben agent te
Delft.
Het examen voor de acte nuttige
handwerken werd met gunstig gevolg
alsnog afgelegd door de dames E. J.
Martens M. V. Lobmann en A. J.
Bongers.
Tot majoor bij het 5e regiment
infanterie is met ingang van 1 April
benoemd kapitein W. F. de Reede,
adjudant van den commandant der
stelling Amsterdam; tot kapitein bij
het 5e regiment de luitenant-adjudant
F. E. Knoote, van bet regiment
grenadiers en jagers.
Hedenavond boudt de plaatselijke
afdeeling van de Vereeniging voor
vrouwenkiesiecbt een groote propa
ganda-vergadering in «De Vereeni
ging"
Als spreekster zal optreden me
vrouw dr. WorpRoland Holst, als
declamatrice freule Sophie Wichers,
hier welbekend, die o.a. zal voor
dragen «Droomen" en «De gaven van
het leven" van Olive Schreiner en
«Vrijheid" van Scbermerhorn.
Ook wordt een tombola gebouden
ten bate van de tentoonstelling «De
vrouw 18131913.
Daar de Gymnastiek vereeniging
«Wilhelmina" onderafdeeling van de
Christelijke Jongelingsver. Ps. 119 9
eenigen tijd rustend was door gebrek
aan leden, en geheel tot bet ver-
ledene behoorde, is in een j.l. ge
houden vergadering besloten tot weder
oprichting, en mag ze zich nu weer
in een flink ledental verbeugen.
De oefeningen worden Vrijdags
avonds om half negen gehouden bij
den heer P. de Jong, Wilhelmina-
straat No. 2.
De dames M. C. Bietenaar en
H. A. J. Bos behaalden te Utrecht
de acte voor 't onderwijs in nuttige
handwerken.
De bevordering onder het offi
cierscorps der landmacht, welke noo
dig wordt door de legerhervorming
die bet aantal infanteneregimenten
zal verdubbelen zal afkomen zoodra
de heden door de Eerste Kamer af
gehandelde Oorlogsbegrooting door
H.M. zal zijn bekrachtigd.
De Mongolen, die sinds een paar
dagen de stad doorkruisen, hadden
gistermiddag veel last van de lieve
jeugd. Een jongen trof een vrouw
met een steen zoo tegen haar boofd,
dat ze een groote buil opliep.
't Is een schande, dat zoo iets in
onze dagen nog gebeuren kan. Amers
foort is en blijft zijn tijd toch ten
achter.
ZONDAG 16 MAART.
Remonstrantsche kerk.
Voorm. lO'/i uur, Ds. Hooykaas.
Bevestiging van nieuwe lidmaten.
Doopsgezinde Kring.
Logegiboov Van Ptriymiraat No. 1.
Voorm. 10'/> uur, Ds. E. M. Ten Cate.
Doopsbediening.
Evang. Luth. Kerk.
Voorm. 10Va uur, Ds. S. P. Bakels,
emeritus Doopsgezind predikant te
Haarlem.
Gercform. kerk (Langegracht).
Voorm. 10 uur, Ds. Dormer,
's Av. 5'/j uur, Ds. Donner.
Beide keeren Coll. Hulpbeb. kerken.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, Ds. Teerink.
's A». 5'/j uur, Ds. Teerink.
Collecte voor de Kas voor Emerit.
pred., weduwen en weezen.
Vrije Gereform. Gemeente.
Voorm. 9'/> uur, Godsdienstoefening,
's Av. 5 uur, Godsdienstoefening.
Chr. Gereform. Gemeente.
Lokaal «de Zaaier".
Voorm. 9J/» uur, Godsdienstoefening,
's Av. 57i uur, Godsdienstoefening.
Hersteld Apost. Gemeente
in de eenheid der Apostelen.
Geb. Eben-Haëzer, Muuihuizen 113.
Voorm. 10 uur, Godsdienstoefening.
Nam. 5 uur. Godsdienstoefening.
Straatverlichting.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot invoering van automatische
lantaarnontstekers.
Naar aanleiding van een desbe
treffend advies van de Commissie van
bijstand in het beheer der Gasfabriek
en Waterleiding is door ons College
in 1911 besloten eene proef te nemen
met automatische ontsteking en
blussching van enkele straatlantaarns.
Deze proef is als geslaagd te be
schouwen de commissie heeft thans
aanbevolen, de automatische ont
steking voor een deel der Gemeente
in te voeten en wij sluiten ons vol
komen bij dit advies aan.
Wij wijzen er op, dat de volgende
voordeelen aan eene automatische ont
steking en blussching der straat
lantaarns zijn verbonden: de ont
steking zoowel als de blussching
geschiedt op één en het zelfde oogen-
bliktbans moet ieder lantaarnopsteker
een aantal lantaarns bedienen, zoo
dat, met het outsteken vroeger moet
worden aangevangen en het blusscben
later afgeloopen is dan strikt noodig
is; hiervan is een niet onbelangrijk
onnoodig gasverbruik het gevolg.
Vervolgens wordt door de auto
matische ontsteking een niet onbe
duidend bedrag aan loonen bespaard,
dat grooter is dan de kosten van
rente en aflossing voor en controle
op de automaten.
Ten slotte is minder breuk aan
kousjes en glazen een gevolg van deze
wijze van ontsteking.
Het deel der Gemeente, waarvoor
tbans bet aanbrengen van automatische
toestellen aan de lantaarns wordt
aanbevolen, vormende drie opsteek-
en twee blusebwijken, omvat de
volgende wegen Utrechtscheweg met
terrein van het Rijksopvoedingsge
sticht, Appelweg, Berkenweg, Paulus
Buys-, Van Campen-, Johan van Olden-
barneveld-,Regentesse-,PrinsesMarie-,
Prins Hendrik- en Koninginnelaan,
Stationsplein en Stationsstraat,Soester-
weg, Puntenburgerlaan, Parallelweg,
Pieter Pijper-, Tuin-, Stellingwerf-,
Withoos- en Borstraat, Oude Soester-
weg en Eemslraat.