BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Voor Huis en Hof.
Advertenriën.
beeld, dat bij ondervinding gebleken
is de beste methode van getuigen,
bet vruchtbaarste propagandamiddel
te zijn.
Daarmee is niet gezegd, dat men
volmaakt moet zijn om tegen de vele
onvo'tnaakiheden waarschuwend op
te treden Ook hier moet de ijver de
leiding aanvaarden van het vertrou
wen en van den tact, moeten het
spreken en bet handelen geen andere
drijfveer hebben dan zuivere broe
derliefde.
Door het Hoofdbestuur van
Volksonderwijs is het navolgende adres
verzonden aan den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken.
Excellentie!
Met groote instemming heeft het
Hooldbestuur der Vereeniging n Volks
onderwijs", laatstelijk goedgekeurd bij
Kon. Best. van 28 Nov. 1908, No 17,
kennis genomen van het besluit der
Regeering tot instelling van een
Staatscommissie aan welke wordt op
gedragen
Wettelijke maatregelen te ontwer
pen ten aanzien van de voorziening
in de kosten van hel openbaar en hel
bijzonder onderwijs, waardoor de
deugdelijkheid en de krachtige voor
uitgang van het onderwijs der jeugd
wordt verzekerd onder behoud van de
opvoedkundige zelfstandigheid van het
bijzonder onderwijs.
Met groote instemming, omdat het
streven onzer vereeniging, ook blijkens
haar Statuten waarvan het hierbij
de eer heeft een exemplaar over te
leggen zich gedurende de bijna
vijftig jaren van baar bestaan heeft
gericht op de bevordering en verbe
tering van het volksonderwijs in al
zijn geledingen, dit zoowel door den
plaatselijken arbeid van haar afdee-
Itngen, nu tot een aantal van 275
gestegen, als door den arbeid van het
Hoofdbestuur in opdracht van de nu
meer dan 21.000 ledeD, die de ver
eeniging telt.
Niets toch heeft onze vereeniging
in haar opbouwenden arbeid meer
tegengeweikt en in de tenuitvoer
legging van haar program meer op
gehouden dan de in ons land bestaande
onzalige politieke schoolstrijd, die op
het terrein van het volksonderwijs en
der volksopvoeding steeuen gaf voor
brood. Een krachtig streven tot ver
betering van het onderwijs heeft daar
door in ons volk niet kunnen opko
men; van een opbloeiende belang
stelling in de hoogst belangrijke
vragen betreffende de innerlijke be-
teekeriis van het volksonderwijs in
zijn geheelen omvang, kon daardoor
geen sprake zijn.
De ernstige poging, door de huidige
Regeering thans door de instelling van
de bovengenoemde Staatscommissie
tot beëindiging van dien strijd gedaan,
wordt door ons Hoofdbestuur dan ook
niet alleen om de zaak zelve, maar
ook in verband met het streven van
onze vereeniging ten zeerste op prijs
gesteld.
Het meent zich dan ook de vrijheid
te mogen veroorloven Uwe Excellentie
beleefd in kennis te stellen met de
wijze waarop onze vereeniging
bedacht als zij is geweest op het zoo
veel mogelijk steun verleenen aan elke
krachtige poging, die van de zijde van
eenvrijzinnigeregeeringtot een verzoe
nmg der strijdende partijen op school
gebied eenmaal zou kunnen leiden
zich een oplossing dezer voor land en
volk zoo hoogst belangrijke kwestie
denkt.
Evenals «Volksonderwijs'' na jaren
van propaganda in het land voor het
beginsel van den leerplicht, zich des
tijds tot de Regeer ing richtte met eeri
ïConceptwetopden leerplicht", waarin
zij haar meerlingen en wenschen ten
aanzien van de toenmaals in uitzicht
gestelde wetgeving kenbaar maakte,
heeft zij iri de jaren van 19071911
haar afdeelingen geraadpleegd en is
in verband daarmee door een daai toe
benoemde commissie een »Concepl-
wel lot regeling van het lager onder
wijs" ontworpen, waarin zij naast haar
wenschen betreffende de reorganisatie
van bet voorbereidend, lager en voort
gezet onderwijs, ook haar verlangens
op het gebied der verhouding van het
den besten meestbiedende, soms iemand
zor.der hart, met immoreel karakter
en leege hersenkas doeh veel geld en
door de hulp van den Mr. tailleur en
coiffeur uiterlijk vertoonbaar als man,
zonder meer
Wordt vervolgd
openbaar en het bijzonder onderwijs
tot den Staat heeft aangegeven.
Met alle bescheidenheid meent het
Hoofdbe-tuur de aandacht van Uwe
Excellentie thans op dezen arbeid te
mogen vestigen Het doei dit in het
volle vertrouwen, dal Uwe Excellentie
kennis zal willen nemen van den in
houd van hot hierbijgaande exemplaar
van genoemde Concept-welspeciaal
van de op deze materie betrekking
hebbende titels II en III, handelende
respectievelijk over hel openbaar en
het bijzonder onderwijs, niet minder
ook van de toelichting tot de daarin
vooi komende artikelen.
Het Hoofdbestuur wenscht aan het
bovenstaande nog als zijn meening toe
te voegen, dat voor de totstandkoming
van de in deze concept wet aange
geven regeling zeer ingrijpende wijzi
gingen van de huidige wet op het
Lager Oudeiwijs noodzakelijk zijn.
zonder dat deze wijzigingen in stiijd
geacht kunnen worden te zijn met
art. 192 van de Grondwet.
Het heeft de eer te zijn, Excellentie,
Hel Hoofdbestuur v. Volksonderwijs"
C. A. ZELVELDER, Alg. Voorz.
KL. DE VRIES Sz., Alg Secr.
Amsterdam, 12 Jan. 1914.
Overtreding der Loterij wet.
Namens den Munster van Justitie is
aan allo houders en verkoopers dei
particuliere loterij ondernemingen r
sLotisicoc, Wille Krui-n, «Prinses
Juliana«, oTijdgeesta «Fortunari e.a.
medegedeeld, dat zij ter giiflie van
hpt kantongerecht in hun arrondisse-
ment afschriften kunnen doen nemen
van de boeken en bescheiden, Dinsdag
13 Januari j.l in beslag genomen.
Dit verlof wordt dooi den Minister
verleend om te voorkomen, dat hei
publiek, hetwelk loten van deze par
ticuliere lotei ij-ondernemingen beeft
gekocht, juist nu de 5e klasse der
Staatslotei ij, waarop deze particuliere
loterijen hun zaak bebhen ingericht,
liekl schade lijden zal.
Te Amsterdam werd Zaterdag aan
de griffie van het kantongerecht een
druk gebruik van deze bevoegdheid
gemaakt.
De spaarpot van een bedeelde.
In de woning van de alleenwonende
bpjaarde A. B. te Woerden, die eenige
weken geleden is overleden, na jaren
lang door de diaconie dei Ned. Heiv
Gemeente en het Burgerlijk Aimbe
stuur te zijn onderhouden en van wie
reeds werd gemeld dat men in haar
huisje ruun f380 vond, heeft thans
de voddenkoopman, die den geheelen
inboedel heeft gekocht, verborgen in
het beddensiroo gevonden een potje
met f 190, samen alzoo reeds bijna
f 600!
Zondag a.«. wordt in de Kapel
van het Oud-Kath. Seminane den
Eerwaarden beer A. Rinkel, diaken
van liet Bisdom Haarlem, door Mgi
N. Prins bisschop van Haarlem de pries-
terwijding toegediend.
De heer W. G. de Haas legde
aan de Utrechtsche Hooge-.chool met
gunstig gevolg het examen af voor
semi-arts.
Tot geestelijk adviseur van den
R. K. Volksbond alhier is benoemd de
Kapelaan P. J. van Schaik.
Zon.lag 25 Januari as s Zal des
avonds in «Ons Huis" een leligieus
socialistische bijeenkomst plaats vinden,
in welke als spreker zal optreden
Ds. v. d. Bergh van Eysinga predikant
te Zutphen.
Bij Kon. besluit is aan de ge
meente Amersfoort verleend een voor
schot uit 's rijks kas lot een bedrag
van ten hoogste f178,218 70, ten einde
genoemde gemeente in staat testellen
een voorschol van gelijk bedrag te
verleenen aan de R -K bouwvereeni-
ging »St. Boriifacius" aldaar, ten be-
hoevp van den aankoop van groi d
voor en den bouw van een 80-tai
arbeiderswonirgen.
«Brand aan den Berkenweg 12'
werd Maandagavond ongeveer half
acht getelefoneerd. In een zeer korten
tijd waren genoeg mannen aanwezig
om de bevroren brandkranen te ont
dooien en nog vóór acht uur gaven
de spuiten water. Gelukkig viel er
geen werkelijke brand te blusschen.
doch was het alleen maar een propf
urn ie zien hoe er met deze lempe-
ratuur gpwerki zou wor lm. Ile/e proef
i weer uilslekmd geslaafd
De akten, xirneris voor nu'tige
e.. fraaie handwerken in Utrecht van
gen aan op 12 Februari.
In de j 1. Zondag gehouden jaar
vergadering van het Kruisveroond
St. Franciscus werd als bestuurslid
herkozen de heerj. van 't Walderveen
In de vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer L. J. Hemels
werd gekozen de heer J. Ver molen.
De vereeniging lelt thans 110 leden
en kan over bet afgeloopen jaar een
batig saldo boeken van f 139.
Tegen eenige militairen werd
door de politie procesverbaal opge
maakt wegens verstoring der open
bare orde in dronkenschap en verzet
tegen een beambte in functie.
Begunstigd door het fraaiste
winterweer hadden j.l. Maandagoch
tend op de ijsbaan «de Maalh« scbaat
senwedstrijden plaats tusschen de
militairen van het 5e en 16e Regiment
Infanterie. De wedstrijden werden door
de Stafmuziek van het 5e R-gimeuf
opgeluisterd. Generaalinajoor P. W
VVeber woonde tot het einde de wed
strijden bij en loofde ten slotte zelf
nog twee geldprijzen uit voor de eerste
en tweede prijswiniieis der beide corp
sen. Milicien Slagter was zoo gelukkig
den len prijs ie verwerven terwijl den
tweeden aan Sergeant Leybaai tj ten
deel viel. Omstreeks 1 uui keerden de
troepen met de muziek en prijswiirnors
aan het hoofd naar de kazerne terug.
Naar wij vei nemen heeft de heer
S. J. van Du neri zijn ontslag als wet
houder ingediend.
De afdeeling Amersfoort van den
Ned. Mil. Bond houdt a. s. Vrijuag
hare jaarvergadering in het Tehuis
voor Militairen, Lange Beekstraar.
Tot buitengewoon tijdelijk leer
aar iu de oude talen aan het Gymna
sium alhier is benoemd Dr. J Helder,
voormalig rectoi van het Vossius-Gym-
nasiurn te Amsterdam.
De heer H. B. Ilehenkamp, lid
van de th ma Fuitmann Si Helienkamp
en Penningmeester van de confeientle
Sl Martinus der Vmcenlius-veieeni-
ging, is op 4l-jingen leeftijd ovei-
leden
Onder voorzitting van den heei
dr. Jorissen vergaderde Maandag l.l.
het Comné voor Amersfoort e. O. >an
het Ned. Rooda Kruis in nel Patro-
naats gebouw op het Zand.
De voorzitter heette allen welkom.
Met vreugde en voldoening kan up
liet jaar '13 wor den ter ug gezien Ook
dit jaar begint goed. De nieuwe leilm
heette hij van harte weikoin en hoopte,
dat het volgend jaar 50 nieuwe leden
hier zou brengen. Na opening van
de vergadering gaf hij hel wool daan
dan Secretaris, den heer P.J.Frede-
riks, die het jaarverslag vooi las, dal
vervolgens werd goedgekeurd.
De penriingrreesteros, Mej. Azijuman
deed rekening en verantwoording.
Hieraan ontleenen we, dat de ont
vangsten bedroegen f501.18
de uitgaven f263,05
Derhalve een batigsaldo van f 238,l3
De heeren Van Wezel Eriens,
Tromp v. Holst en Ribbermk zagen
de rekening en verantwoording na en
bevonden alles in orde. De vooizitter
dankle de penningmeesteres voor baar
nauwkeurig beheer en hoopte, dat ze
nog vele jaren als zoodanig moctn
werkzaam zijn.
Mej Krudop, de heer Seouwen en
Mevr. Toxopeus die als bestuuisleden
aan de beun van aftreding waren
werdeu herkozen.
Tol afgevaardigde naar de alg,
vergadering went mevr. van Wezel
Errens vei kozen.
Hel was den voorzitter aangenaam
te kunnen meedeelen, dat vier dames
het diploma le klas hebben verkregen
als helpster terwijl 2 dit binnenkort
zullen verwerven; één is reeds als
leerling-verpleegster te Amsterdam ge
plaatst
Dames, die aan den nieuwen cursus
wenschen deel te nemen, moeten zicb
spoedig aangeven.
Naar aanleiding van een viaag van
den heer Gr nenhuizen zal hel Bestuur
pogingen aanwenden oor den zieken
wagen van de H. IJ. S. M. voor de
leden ter bezichtiging le stellen.
Niets meei aan de orde zijnde
sloot de voorzitter de vergadering.
Gisteravond werd in Amicitia
opgevoerd «Do Meid" door de N. V.
Tooneelvereeniging onder directie van
Herman Heyermans. Het is jammer,
dat de zaal niet vol was, want er
werd zier goed gespr-eht. M j. de Buer
van Rijk rrail op in de rol van Alini mie,
rie iue.nl en luornie weei ver-l talsirl
le beZMien Van liet stok zelf is niet.
Veel goeds le zeggen
Tul uasluk«Nocturne," een drama
tische schets in één bediijf van Heyer
mans. Het was maar een zeer een
voudige schets, weinig gegevens, doch
het spel maakte alles goed.
Een gevaarlijk heerschap.
Zondag ontmoette een chaulleur uit
Leuven (België), Cockelberghs ge
naamd, een man, die hem een dronk
aanbood. Bij bel gesprc-k stelde de
vreemde den chauffeur voor een Bel
gisch Hollandschen trein te plunde
ren. Hjj moest de locomotief doen
ontsporen en den machinist bedwel
men, opdat de vier medeplichtigen van
den onbekende hun slag konden slaan.
Na een plaats van samenkomst in een
café te Antwerpen te hebben bepaald,
verdween het geheimzinnig heerschap.
De politie doet ijverig nasporingen naar
ilerr man. Men geloofi, dat hij ook
betrokken was bij den spoorwegdiefstal
»an 360 000 mark (216 000 gulden)
in den Duitschen trein.
Het stelen van rijwielen is lang
zamerhand iels heel gewoons gewor
den. De aardigheid is eraf! Men weer
nu eenmaal dat een rijwiel er is om
vandaag of morgen spoorloos te ver
dwijnen. Elk jaar worden er, alleen
in Den Haag, een kleine 2000 gesto
len, terwijl hoogstens'n 25 a 30 zaak
jes voor den rechter' gebracht kunnen
worden.
BURGERLIJKE STANDEN
Amersfoort.
Van 8 tot en met 16 Januari.
Geboren: Een natuurlijk kind van
het vr geslacht. Cornells Arie, z.
van Pieter Johannes de Groot en
Johanna Hnogerrtijk. Pieter Hubert,
z van Peter Gerardus Coenen en
Anltje Peters Elbert, z van Jacohus
Bouwman en Johanna Geeriruida ter
B-esl. Ivo Willem Complis. z. van
Gerrit Bos en Jarme'je Rerntje van
Diermen. Janna, d van Albertus
Marinus Botienbuig en Franeina van
IJzendoom Geeriruida, rt van
Gerardus Cornells van Schalkwijk en
Geiarda Spijker. Nicolaas Willem,
z. van Gernt Jan Donderwinkel en
Maria Polman. Hendi ik Jonannes
z. van Klaas Penning en Geraida
Cornelisse. Carolina JaCoha, d van
Jan Leen'let t van Innnei zeel en Anna
Hendrika Kerling. Jouke Arnolda,
d. van Jin Cornells Kamphoist en
Sistke Boonstia. Allda Maria Mai -
garetha Hendrika, d. van Cort ehs
Hendrik Teunis Dirk de Gans en
Alargaretha Hendnka de Wit. Jo
hannes Cornells Aiiioiiiijs. z. van Wil-
nelmus Buntnk en Sophia Everarda
Willigenburg. Anna Maria, d. van
Johannes Cornells Kuijlaars en Geer-
truida Maria van Burgsteden.
Jeannette Trijntje Geertruida, d. van
Bernardus Johannes Jens en Trijntje
Blom. Maria Chiistina. d. van
Johannes van Bogaiijen en Everarda
van 't End.
Ondertrouwd: Frans Wilhelm Muller
en Maria Catruia Spiekerinann.
Arie Terschegget en Gerretje Meer
wijk. Everardus Hooll en Theodora
Geertruida Pot. Getril Hagevooil
en Cairma Maria Schippers. Cor
nells Johannes Scbieudei en Pieije
Antonia Bouw.
Getrouwd: Gerardu0 Laurij-sen en
G-r aida Catrina Antonia Huurdeman.
Arie Jansen en Cornelia Reuma
Lablai.s. Jacob Jonannes der Mole
naar en Willemina van den Brink
Overleden: Maria H-ndnka van
E'-ch, 68 ji.. wed. van Theodorus van
Stokkurn. Jenneken Nibbelu.k 36jr.
ongeb. Een als levenloos aange
geven kind. Daniël Coenraa i Smul
ders, 75 jr. echtg. van Pelronella
Johanna Wllhelmina Beurs. Frans
Eduaid Spellen, 47 jr. Catrina
Maria Hazelaar, 31 jr., eebtg. van
Peter de Ruiter.
Leusden.
Gehoren' Gernt. z. van Hendrik
van 'i Hoog eii van Geeriruida Zwiese-
rijn.
Ondertrouwd: Gusta f Leonardos
van der Heijden en Cathanna Mai--
garetha Kraaijkamp
Gehuwd: Joannes Houtveen en
Allegonda Tijmensen
Overleden: Arnoldus Albertus Jo
hannes van Empelen, oud 12 dager.
Stoutenburg.
Gehoren: Aan, zoon van Herman
van Vaneveld err van Antje vai^de
Buut.
Woudenberg.
Ondertrouwd: Gernt Hooijer, 27
jaren en Teunisje ter Maaten, 30 jaren.
Vijgen.
Het melksap van vijgen bezit,
evenalsdat van de melurnenbooni-
vruchi (Carica Papiya) de ei
genschap, de spijsvei lering te
bevoideren, door vleescbvezels
en bard gekookt eiwit vloeibaar
te maken. Gelijk hekend is worden
de vijgen bij zweren op het tand-
vleescb enz. als volksmiddel aan
gewend. Reeds de profeet Jesaja
genas daarmee de boosaardige
kliergezwellen van koning Hiskia.
In de nieuwere geneeskunde heeft
men zich van de oplossende
eigenschap van vijgensap bediend,
om wonden zuiver te houden en
diphteritischen uitslag te ver
nietigen, waaruit blijkt dat de
wijsheid der ouden en van bet
volk dikwijls bet juiste middel
beell gevonden, ook zonder de
wetenschappelijke verklaring te
kunnen geven.
Zandtaartjes.
250 gr. bloem. 150 gr. boter.
50 gi. poedersuiker. 50 gr. ge
wone suiker, leis zout.
BEREIDING, lie bluem in een
kom doen, de buter bij kleine
stukken tegvlijk er bij voegen,
ook het zout en de suiker en
dit alles met een houten lepel
of met de handen flink door
elkaar kneden, ongeveer een
balf uur.
Kleine zandtaanvoimpjes met
een kwastje met boter inwrijven,
In ieder vormpje een balletje
van de deegmassa leggen en de
vormpjes ongeveer 20 minuien
in den oven zetten tot de taar
tjes biuin en gaar zijn.
De waarde van een kop koffie.
Wanneer men kofiie en thee
met elkaar vergelijkt, dan vindt
men hetzelfde alcalo'id caffeine
in koffie en in thee, maai de
ver bin.ringen van die stof in
beide zijn geheel verschillend.
In ihee-aftreksel vormt hal al-
coioïd noodzakelijk looistofver-
bindingeri, die onoplosbaar zijn
in tiet maagsap. In koffie daar
entegen is het alcohol gemak
kelijk oplosbaar. The Lancet
meent hienn de verklaring te
moeten zoeken van de snelle wer
king van koffie als herstellend en
opwekkend middel, metnameook
bij liet gebruik als tegengif tegen
naicotische vergiften.
Koffie beeft wel geen direcle
voedende waaide, maar in zoo
ver als bet zenuwvermoeienis
doet verminderen, wei kt een kop
van dezen sirnuleerenden drank
toch indirect mee tot versterking
van de spierkracht.
Wafelen.
Wafelen bakt men in een wafel
ijzer op kolen- of houtvuur; bet
ijzer moet, alvorens bet beslag
er wordt ingedaan, met een in
gesmolten boter gedoopt kwastje
worden ingesmeerd.
Beslag. Een pond bloem
wordt even verwarmd, met 3
ons gesmolten boter vermengd
eri één ons gesmolten reuzel, een
geklotst ei en een half ons gist,
e«en met een weinig melk en
suiker aangelengd. Dit alles goed
doureengekneed zijnde voegi men
er langzaam een liter lauwe,
zoete melk bij Nu laat men hel.
toegedekt op een warme plaats
lijzen en grei er, even het
bakken, een halve liter koud
watej en een glaasje rum of
arak dooi heen. De wafelen wor
den vóór hel opdoen, bestrooid
met suikei en kaneel.
Observator
Heden overleed tot
mijn diepe droefheid, tijdig
voorzien van de H.H. Sacra
menten -der Stervenden, na
een smartelijk lijden, mijn
dierbaren Compagnon de
heer
IIEINBICII BERNHARD
IIEIIENKAMP,
in den ouderdom van 41 jaar.
Amersfoort 18 Jan. 1914.
H. B. FORTMANN.
Irma FORTMAND HEHENKAMP.
