Plaatselijk Nieuws.
Ingezonden.
pensioenen en verlofstraktementen,
waarvan jaarlijks 13 millioen wordt
uitbetaald in Nederland.
Sommige dezer cijfers spreken voor
zichzelf, andere behoeven voor een
juist begrip hunner eenige nadere
toelichting. Wij stellen ons voor die
te geven tegelijk met eenige bijzon
derheden ter zake van bet handels
verkeer, waaromtrent wij voor het
oogenblik vermeenen te moeten vol
staan met de vermelding, dat volgens
de in- en uitvoerstatistiek over 1912,
bier te lande wordt ingevoerd uit
Indië voor 496 en uitgevoerd naar
naar Indië voor 154 millioen gulden,
en dat de vier maatschappijen, die
de geregelde stoomvaartverbindin
gen met Indië en tusschen de ver
schillende deelen van den Archipel
onderhouden, thans 170 stoomschepen
in de vaart en 15 in aanbouw hebben.
Agenda voor de openbare ver
gadering van den Raad der gemeente
Amersfoort op Dinsdag den 27 Januari
1914, des avonds ten 8 ure.
1. Benoeming van een onderwijzer
aan de O. L. School C.
2. Benoeming van eene onder
wijzeres in de nuttige handwerken
aan de O. L. school F.
3. Benoeming van een onderwijzer
aan de O. L. school B.
4. Benoeming van een tijdelijk
leeraar in de oude talen aan het
Gymnasium.
5. Benoeming van 5 leden van het
college van curatoren van het Gym
nasium.
6. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
eervol ontslag aan de onderwijzeres
in de nuttige handwerken aan de
O. L. School E. Mej. A. G. Vernooys.
7. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
ziektevrrlof aan de onderwijzeres aan
de O. L. School G. Mej. C. Hulsteyn.
8. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
ziekteverlof aan den onderwijzer aan
de O. L. School F. A. Elzenga.
9. Voorstel Burgemeester en Wet
houders tot vaststelling van een rooi
lijn aan de Stationsstraat hoek Soester-
weg.
10. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van de
Instructie van den Gemeente-Ont
vanger.
11. Voorstel vun Burgemeester en
Wethouders tot regeling van de wijze,
waarop door den Gemeente-Ontvanger
zekerheid kan worden gesteld.
12. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders inzake de levering van
gas en water buiten de grenzen der
gemeente.
13. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van'
a het raadsbesluit, dd. 23 Maart
1913, No. 274, waarbij aan de stich
ting ïVolkshuisvesting IIn een voor
schot uit de gemeentekas is toegekend
b. het raadsbesluit, dd. 30 Sep
tember 1913, No. 426, waarbij aan
de vereeniging R R. Bouwvereeniging
»St. Bonifaciusx een voorschot uit de
gemeentekas is toegekend;
c. het raadsbesluit, dd. 29 April
1913, No. 2756, waarbij aan de onder
officiers woningbouwstichtingsV.I.O.Sf
een voorschot uit de gemeentekas is
toegekend
d. het raadsbesluit, dd. 28 Maart
1913, No. 274, sub o genoemd, waarbij
hot bedrag van het verleende voor
schot ad f174 460 wordt verhoogd
met f 16000.
14. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
wachtgeld aan een drietal oud-werk
lieden bij de brandweer.
15. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een
strook grond, gelegen aan den Soes-
terweg hoek Pieter Pijperstraat, van
J. Soerewijn.
16. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot onderhandscbe ver-
buring van een perceel grond, ge
legen nabij de Bloemendalschepoort.
17. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling eener ver
ordening, regelende de wijze, waarop
de gemeente de in het Grondbedrijf
gebrachte gronden zal verkoopen, als
mede de voorwaarden van verkoop,
die in bet algemeen belang zullen
gelden.
18. Voorstel van Burgemeester en
naar de oudere dame, die eenigzins
grooter zijnde, het hoofd vriendelijk
luisterend tot haar overboog.
Wordt vervolgd.)
Wethouders tot wijziging der ver
ordeningen, regelende de buisnumme
ring en de verplichting tot het doen
van aangifte van verhuizing binnen
de gemeente; tot vaststelling eener
lijst van straatnamen.
19. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot bet aangaan van eene
geldleening.
20. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging der ver
ordening betreffende het verleenen
van verlof aan onderwijzers en onder
wijzeressen.
21. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders inzake het verleenen van
ontslag aan ambtenaren bij het ba
re ken van den 65-jarigen leeftijd.
22. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging der be
grooting, dienst 1913.
23. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling van het
8e aanvullingskohier der Inkomsten
belasting.
24. Rapport Reclamecommissie, 2e
gedeelte.
25. Benoeming van een wethouder.
De Voordracht ter benoeming
van een onderwijzer aan de O. L.
school B. bestaat uit de beeren:
1. K. Westeibeek, onderwijzer te
Amersfoort; 2. A. Frank, id. te Bos
koop; 3. D. Koriker, id. te Enschede.
De Voordracht ter benoeming
van een onderwijzeres in de nuttige
bandweiken aan school F: bestaat
uit: 1. Mej. G. A. Jonker; 2. Mej.
J. W. M. Bremer; 3. Mej. R. A.v.d.
Hoven.
Den 20en dezer promoveerde
aan de Universiteit te Parijs tot doc
tor in de artsenij-bereid kunde de beer
H. W. de Boer, directeur van den
keuringsdienst alhier. De promotie ge
schiedde cum laude.
De Zeëreerw. heer M. W. Oltbof,
als rector verbonden aan het Rijks
opvoedingsgesticht en verblijf hou
dende in het St. Jozefklooster, hoopt
15 Februari den dag te berdenken
waarop hij vóórl2'/i jaar de H. Pries
terwijding ontving. nEemb.c
Op 60-jarigen leeftijd overleed
j.l. Woensdag na een sleepende ziekte
alhier Pieter Joseph de Jager, hoofd
agent der gemeentelijke politie.
In de 35 jaren gedurende welke hij
in politiedienst was gaf hij meermalen
blijk van groote bekwaamheid, terwijl
door zijn tactvol optreden eenieder
hem gaarne mocht en respecteerde.
Bij zijn zilveren ambtsfeest mocht
hij dan ook als belooning van H.M
de Koningin de zilveren medaille der
Oranje-Nassau orde ontvangen.
Ons politiecorps verliest in hem een
ijverig beambte die zoowel bij zijn
chefs als ondergeschikten in vriende
lijk aandenken zil blijven.
Naar wij vernemen worden
pogingen aangewend tol bet oprichten
eener »AmersfoortscheIJsvereeniging",
wier doel is het verkrijgen eener eigen
ijsbaan, teneinde niet langer afhanke
lijk te zijn van den willekeur en
schromelijke exploitatiezucbt van den
eigenaar van »de Maath".
Bij Kon. Besluit is de luit-kolo-
riel H. J. Indewey, commandant van het
16e regiment infanterie benoemd tot
kolonel en is genoemde hoofdofficier
ter zake van tijdelijke ongesteldheid
op non-activiteit gesteld.
Kapt. J. M. C. Haak van het !9e
reg. infanterie is met ingang van 1
Februari overgeplaatst bij den plaat
selijken staf en benoemd tot plaatselijk
adjudant te den Helder.
De afsluiting der Zuiderzee en het
kanaal door de Geldersche Vallei.
Donderdagavond sprak de heer
A. A. Beekman in het Valkje over
bovenstaand onderwerp voor een
volle zaal.
Voorzitter was de Burgemeester.
De spreker begon met eraan te her
inneren, dat deze kwestie al van bet
raidden der vorige eeuw dateert.
Sedert zijn verschillende plannen tot
droogmaking gemaakt, terwijl in
1877 het ministerie Heemskerk zelfs
met een wetsontwerp tot droogmaking
van bet zuidelijk gedeelte kwam. In
1885 hebben de beeren Buma en van
Diggelen bet groote belang van de
geheele droogmaking betoogd. Een
gevolg hiervan is, dat in 1886 de
Zuiderzeevereeniging is gesticht. De
heer Lely heeft een technisch onder
zoek ingesteld. In 1892 kwam het
plan tot afsluiting en werd een Staats
commissie benoemd om rapport uit
te brengen.
In 1894 achtte de commissie bel
werk in 's lands belang.
Het voorstel is nu een afsluitdijk
van Ewardssluis over Wieringen naar
Piccaan. De zee is hier zeer ondiep,
behalve enkele diepe geulen, zooals
die van den Tesselstroom en van het
Vlie.
De IJsel en andere riviertjes monden
in deze afgesloten plas uit. Dit water
moet weer over Noord-Wieringen met
groote sluizen geloosd worden. De
drooggemaakte stukken zijn groot
211000 11. A. Het IJselmeer, dat over
blijft is groot 145000 H. A. Dit geeft
de oplossing van de IJselkwestie.
Het water, dat de IJsel afvoert,
kan stiigen tot 2000 Ms. in de seconde,
soms nog meer.
De ringkanalen dienen om de af
watering en scheepvaart niet te
onderbrekori, o.a. langs de Utrechtsche
en Geldersche kust naar den IJsel.
Hierin ligt de verlengde Eem. Dit
kanaal heeft een bodembreedte van
40 M. en een diepe van 4 M. be
neden IJselmeerpeil.
Deze bodembreedte is noodig, omdat
de Eem per seconde 70 M. kan af
voeren. Hierdoor kan men bij Amers
foort een peil krügen van 15 M. A. P.
De scheepvaart zal hierbij veel
winnen. Inplaats van de vaak woelige
Zuiderzee krijgt men een kalm IJsel
meer, dat een veilige vaart biedt. De
scheepvaart op de Zuiderzee is zeer
ontwikkeld. De afwatering komt in
veel beteren toestand De Oosten
winden zullen bet water van de kus
ten van Overijsel afwaaien. De kwestie
van wateraanvulling en waterverver-
sching is een groot voordeel van de
afsluiting.
Watergebrek heerscht dikwijls in
den zomer in het polderland. Rjjnland
kan dit krijgen door de sluis bij
Gouda. In Friesland gaat dit niet. In
een drogen zomer is het hier dan
ook een woestijn. Alles ondervindt
biervan dan de nadeeleo. Het IJsel
meer wordt een prachtige bron voor
zoet water om alle omliggende lauden
te voorzien.
Had men in Friesland altijd over
zoet water te beschikken, dan zou
de HA. f5 a f6 meer opbrengen,
wat voor heel Frm-iand 30 millioen
vertegenwoordigt. Voor andere streken
is dit evenzoo. Nog een voordeel is,
dat de waterkeeringen vrijkomen. De
drooggemaakte gronden zullen vrucht
baar zijn, wat bewezen is door 1049
boringen.
De bodem daalt langzaam af, waarom
de polders niet eenzelfde bodempeil
zullen kunnen hebben. Eerst zal de
grond langs de kust droog komen,
welke tnen dan kan verkavelen.
In de nieuwe provincie zullen 300.000
menscben een bestaan kunnen vinden.
Het verloren gaan van de Zuiderzee
visscherij mag hiertegen geen gewicht
in de schaal leggen. De biuto opbrengst
van de visscherij is bier 2 millioen
an die van de nieuwe provincie 60
h 70 millioen.
Zoo leverde indertijd de Wijker-
meer aan twee visschers een bestaantje
Na de inpoldering leefden er 10 land
bouwers die f40 000 verloonden.
Het werk zal lang duren. Voor den
afsluitdijk zal 9 jaar noodig zijn. Men
heelt uitgerekend, dat bel geheele
weik 33 jaar zal duren.
De begrooting is 189 millioen. De
toestand is thans zoo, dat men spoedig
een wetsontwerp tot drooglegging
mag verwachten.
Hierna werd gepauzeerd.
Na de pauze sprak de heer Beekman
over het kanaal door de Geldersche
vallei in verband met afwatering en
scheepvaart. Met die afwatering in
de Geldersche vallei is het niet in
orde, eeuwen lang niet. In oude tijden
waterde het zuidelijk gedeelte af op
den Rijn. In de 15e eeuw is dit lang
zamerhand veranderd. In 't Zuiden
om Veenendaal is bet terrein door
afgraving verlaagd, terwijl de rivier
standen verhoogd zijn. Zoo verloor
men het verval op den Rijn beele-
maal.
Eerst is toon de Bisschop-Davids-
grift en in de 16e eeuw de Schoone-
beekergrift gegraven. In 1560 zijn
die twee verbonden en zoo kreeg men
in bet zuiden van de Geldersche vallei
gelegenheid om het water te brengen
op de Luntersche Beek. Deze werd
weer in 1599 afgedamd In 1647 werd
de Broekersloot gegraven, waardoor
nu nog de afwatering plaats beeft.
Gelderland beeft de Slapet dijk gelegd
en de Grebbedijk verwaarloosd. In
1714 kwam men tot een convenant,
waai bij in den Slaperdijk 3 kleine
geultjes zijn gemaakt, waarvan nooit
meer dan 2 tegelijk mogen openstaan.
Men moet niet denken, 't is altijd
zoo gegaan, maar de kwestie is of
men de landerijen niet veel kan ver
beteren door betere afwatering. Deze
afwatering is met geringe kosten veel
te verbeteren. De Luntersche beek
kan recht gemaakt. Het kanaal kan
dienen voor scheepvaart, doch ook
voor afwatering. Een paar plaatsen
hebben, wat industrie en handel be
treft, veel belang bij het kanaal, n.l.
Veenendaal en Amersfoort.
In 1877 is door minister Heemskerk
een plan ingediend tot droogmaking van
bet zuidelijk deel der Zuiderzee en een
kanaal door de Geldersche Vallei. Dit
zou een kanaal zijn op peil, door hooge
dijken ingesloten. Het zou veel geld en
veel moeite kosten. Gelukkig is dit plan
ingetrokken. Tak heeft in 1878 een
nieuw plan ingediend. Met één stem
werd dit afgestemd. Amsterdam kreeg
nu z'n Merwedekanaal, dat aan de
eischen van tegenwoordig niet meer
kan voldoen. Het plan Tak hield in.
dat het kanaal ging van Sch<dlirig-
woude langs de Zuiderzee naar Amers
foort, en vandaar langs Woudenberg
naar den Rijn en de Waal, omdat
deze een doorloopende diepte heeft
van 3 M. beneden normaal lagen
waterstand, terwijl de Rijn maar 2 M.
diepte heeft.
Men tracht den Rijn een diepte te
geven door kribwerken.
Het Merwedekanaal voldoet niet
meer om twee redenen. Het is er
te druk. Met het Zuid-Bevelandsch
kanaal en dat bij Chicago is het 'i
drukste der geheele wereld. En in
de tweede plaats zijn de afmetingen
te klein. De schepen worden steeds
grooter. Er moet een bepaalde ver
houding bestaan tusschen de schepen
en het kanaal.
Amsterdam kan niet meer met Rot
terdam concureeren en zal dus wel
geld over hebben voor bet kanaal door
de Geldersche Vallei, dat voor econo
misch vervoer schepen van 600 ton
moet kunnen bevatten.
De voorzitter dankte den spreker
voor zijn helder betoog en sprak de
hoop uit, dat het kanaal er spoedig
zal komen.
Hierna gaf hij bet woord aan den
heer Van Maanen. die voor de Ned
Heidemaatschappij het groote belang
van dit kanaal voor den landbouw uil
eenzette, nl. de afwatering. Veel gron
den zijn nu bijna waardeloos doordat
ze des winteis onder water staan.
Door bet kanaal zal de industrie
vooruitgaan. Dit hebben we gezien bij
de Keulsche Vaart.
Nu is de eerste vraag, kan de land
bouw zich aanpassen bij de industrie.
Die gronden zijn geschikt voor de
meeste cultures. Een goedkoop ver
voer van producten zal dus meebi engen,
dat de tuinbouw zich uitbieidt.
Uit dit oogpunt beschouwd is het
kanaal ook van veel belang.
De voorzitter biacbt den spreker
dank voor zijn rede en sloot de ver
gadering na een krachtige opwekking
lid te worden en een woord van dank
aan de Pers voor den vei leenden
steun.
Helpsters van het Hoode Kruis.
Aan de Redactie.
Mag ik nog éen keer een beroep
doen op uwe gastvrijheid en U
plaatsing voor het volgeude vragen?
Op mijn artikel nHelpsters van het
Roode Kruis" kwam namens het
Hoofdbestuur van Nosokomos een
antwoord, dat mij een paar op
merkingen in de pen geeft.
Nosokomos meent, dat er in oorlogs
tijd voldoende personeel onder de
volledig opgeleide verpleeg-
sters(gers) zal te vinden zijn en maakt
dan de volgende berekening: »In de
ziekenhuizen bedraagt het aantal ge
diplomeerden de helft der leer
lingen 1700'Buiten de ziekenhuizen
zegt Nosokomos, zijn 800 gediplo
meerden, die zich beschikbaar zullen
stellen. Totaal dus 2500.
Deze som gaat op; maar is de
redeneering wel juist Is de helft der
leerlingen volledig opgeleid? Hoe weet
Nosokomos, dat de 800 gediplomeerde
buiten de ziekenhuizen zich allen be
schikbaar zullen stellen? Is dit geen
fantasie? Meent Nosokomos, dat er
iemand gevonden zal worden, die op
de hoogte van den toestand is, die
ook maar een oogenblik zou meenen,
dat er 2500 volledig opgeleide ver-
pleegsters(gers) zullen gevonden
worden?
Het deed mij genoegeu, dat Noso
komos de berekening van generaal-
majoor Quanjer aanneemt, die meent,
dal in oorlogstijd minstens 1400 ver
pleegsters noodig zijn. In hetzelfde
artikel waarin generaal Quanjer deze
berekening maakt (Het Reddingwezeo,
2de jaargang no. 18, bldz. 103 en v.)
schrijft hij: izal het mogelijk bdjken,
van de thans meerendeels met werk
overladen 9000 Hollandsche vei pleeg-
sti rs niet allen gediplomeerd
tijdig een 1400 tal beschikbaar te
krjjgen voor nieuw in te richten, resp.
uit te breiden, ziekenhuizen in oor
logstijd?"
Na nog een tweetal andere vragen
schrijft bij: »Als men deze vragen
met mij ontkennend beantwoordt,
dan zij nog de volgende vraag ge
steld'', enz. enz.
Nu boude Nosokomos mjj ten goede,
dat ik de autoriteit van generaal
Quanjer, die, als Inspecteur van den
Geneeskundigen dienst der landmacht,
zeer z*ker geheel tot oordeelen be
voegd is, stel boven die van bet
Hoofdbestuur van Nosokomos en dat
als generaal Quanjer van meening is,
dat er geen 1400 verpleegsters in
ooilogstijd beschikbaar zullen zijn, ik
geen vrijheid vind om de beiekening
van Nosokomos, dat er wel 2500 be
schikbaar znllen zijn, juist te vinden.
Wat de kwestie van het costuum
betreft, kan ik kort zijn. Wat doet
het er nu toe of er verpleegsters zijn
die een grijs, geel, blauw af anders
gekleurd costunm hebben? De zaak,
waar 't op aankomt, is dezede help
sters hebben een bepaald vooi ge
schreven costuum, dal haar onder
scheidt van anderen.
Ten slotte zij het mij geooiloofd,
een vraag aan Nosokomos te richien.
Als Nosokomos wei kelijk ovei luigd
is, dat in oorlogstijd 2500 vodedig
opgeleide verpleegsters(geis) beschik
baar zullen zijn, zou Nosokomos.
Nederlandsche vereeniging tol be
vordering der belangen van verpleeg
sters en verplegers, dan voor dit bij
zondere geval vrijheid kunnen vinden,
ook iels te doen voor de belangen
van de zieke en gewonde krijgslieden?
Zou Nosokomos willen medewerken
om die 2500 verpleegster s(gers) ver
bonden te krijgen aan het Neder
landsche Roode Kruis, als buiten
gewone leden Mocht Nosokomos
daartoe bereid gevonden woiden dan
zeer zeker zou zij aanspraak mogen
maken op de dankbaarheld van ieder
weldenkend menscb, omdat zij, of
schoon opgericht voor de bevoidering
der belangen van verpleegsters en
verplegers, dan ook een open oog
blijkt te hebben voor de belangen van
het algemeen.
Met dank voor de plaatsing,
Uw. dw dien.
J. W. JORISSEN,
Lid v./h. Hoofcomité v b. Ned.
Roode Kruis. Amersfoort, Januari
1914.
MAKKTUthlCHT.
AMERSFOORT, 23 Januari 1914
Tarwe f 0.Rogge f 0.Boek wen f 0.
appelen f 6.k f 10. - Peren f 0.a f 00.ICIei-
Aardapp. f 0a f 0.zandaardapp. f2.00 a f2.25
Hoendereieren f66.90 p. 10" et. Bruine
eieren f7.a f7.50 per lOOst. Boter i 1.50
a t 1.65 per kilo. Mir^aiine f 0.a f 0.
Zoetern. kaas f 0.a f 0per 50 kilo
Kippen f 1.10 a f 1 75 Kuikens fl 50 2.Piep
kuikens f 0.00 a f0.Ganzen f u. a f 0Eenden
f0 00 a f 0.00 p. st. Jonge fü.OO a fO.OO. Hazen
f0.a f0.Wilde koi ïjnen 0.50 a f 0.60
Tamme f 0.80 k f170 Dun cn f 0.50 a f 0.60 paar
Magere varkens '00. a 00. Varkens t. export
f0.a f0Zeugen f60.a f100.Biggen
f7a '12 Schrammen f0.afOVette
koeien f 000.a f 000.Guste koeien t 000.
RECLAME.
Het werk van vrouwen
houdt nooit op.
Moeders hebben steeds haar handen vol, de
zorgen voor het huishouden en de kinderen
gaan steeds door en zoodoande hebben z\j geen
tijd om de noodige rust en afleiding te nemen,
geen tijd om acht te slaan op waarschuwende
pijnen. En zoo gaan zij lijdzaam voort, zoo
go«d als z\j kunnen. Zij beschouwen de hevige,
terneerdrukkende pijn in de lendenen, die buk
ken of opstaan tot een kwelling maakt dat
vermoeide, doffe gevoel, waaraan zrj zich niet
onttrekken kunnen die ellendige zwakte,
hooldpijn en duizeligheid, die haar werk dub
bel zwaar maken, als kwalen aan vrouwen
eigen.
Doch het is niet noodig, dat vrouwen altijd
lijdend zyo. Er zijn minder vrouwenkwalen dan
gedacht gedacht wordt, vaker zgn haar kwalen
te wijten aan overwerkte nieren, die haar ge
wichtig werk, het filtreeren van het bloed, niet
behoorlijk verrichten, waardoor de onzuiver
heden, die in het bloed achterblijven langza
merhand ziekte door uw geheele gestel ver
spreiden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen werken recht
streeks op de nieren en blaas en zorgen voor
een geregelde urine-afr-cheiding, waai door de
onzuiverheden afgevoerd worden. Zij zgo der
halve bekend als het geneesmiddel bij uitne
mendheid tegen alle nier en blaaskwalen.
Te Amersfoort verkrijgb. bij dc h.h. A. van
de Weg, Langestr. 23, en P. de Zwart, Lan-
gestr. 94. Toezending geschiedt franco na
ontv. v. postwissel u
L df f 1*75 voor één, of
f 40.voor zes doozen.
Eischt de echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen,
lTrl4nMliT^i weigert elke doos, die
niet voorzien is van
nevenstaand handels-
merk 27
