NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
So. 14.
Woensdag 18 Februari 1814.
43e jaargang
De Firma A. LEWEN STE1N
CATHERINA BRESJKOFSKAJA.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
45).
Jt
Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Hen late zich- onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewcnstein> machine aan
praten. Voor. Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMfcR, Krommestraat 24, Amersfoort.
UTRECHT, CIIOOHSTKAAT 14.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geüeele Kijk 1.25.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
vKBSIHIJNT UuENSIlAb E* /AIËKHAh.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 11. Telephoonu.
ADVERT E N T I i; N
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
(Ben levensbericht).
Zonder twijfel een van de meest
aantrekkelijke en nobele figuren uit
de Russische vrijheids-beweging is de
nu zeventigjarige Catharina Biesjkofs-
kaja. In haar komt op hijzonder tref
fende wijze aan 'i licht het samengaan
van oneindige opolTerende liefde voor
de verdrukten en lijdenden met held
haftige onverzettelijkheid tegenovei de
verdrukkers, dat in die heroïsch-
worstelende gestalten geest en gemoed
van den vrijheid-lievenden westerling
zoozeer boeit en bekoort.
Calherina Biesjkofskaja is uit een
rijk en adelijk geslacht geboren en in
glans en weelde opgevoed Beeds vroeg
werd zij aangegrepen door de liberale
en humanitaire denkbeelden, die na
de opheffing der lijfeigenschap in Bus-
land velen der besten uit de bevoor
rechte klassen vervulden. Kennis en
beschaving verspreiden onder de boe
ren, medewerken lot de stoffelijke en
geestelijke verhtffing dier zwoegende
massa's door het stichten van scholen,
bibliotheken en hospitaleu; dat werd
haar levensdoel. Maar als zoovele
anderen, stuitte zij bij eiken stap van
haar menschlievenden aibeid op de
hinderpalen, die het tzarisme, toen als
nu, aari de opheffing van bet volk uil
onwetendheid en ellende in den weg
stelde. En als zoovele anderen werd
zij, door de onmogelijkheid van iedere
wettelijke actie, gediongen tot deel
neming aan de onwettelijke, revolu
tionaire beweging der jaien zeventig,
die in de vereeniging «Grond en Vi ij-
heid'' baai middelpunt vond. Ter wille
van haar beginsel tneekl zij niet haar
man en me.l de knngeii, waarin zij
opgevoe'1 is als boerenvrouw verkleed,
zwerft zij van dorp tot dorp, van
gehucht tot gehucht om in de boereri
bevolking bet zaad vao bet vei zet te
sti ooien.
Na enkele maanden van onvermoeide
werkzaamheid wordt zij gearresteerd
en in het z.g. «proces der 193 lot
verbanning in woeste, ontoegankelijke
streken van Siberië veroordeeld. Dit
geschiedde in 1878. Na twee jaar
probeert zij te vluchten, maar wordt
weer gepakt en hel vonnis voor deze
mislukte poging luidt: tuchthuisstraf
en veertig geeselslagen. Dit laatste
deel van de straf echter wordt haar
in naam: met het oog op baar ge-
zondheidstoestand, kwijtgescholden.
Lichamelijke tuchtiging der politieke
i gevangenen kwam in bet «oude'' ab-
soluiisme zoo goed als niet voor; deze
schandelijke straf op hen toe te passen,
was aan bet «het vormde en parle-
mentaiie" tzarisme onzer dagen voor
behouden.
Eerst in 1896 kon Catharine Bresj-
kofskaja naar Busland terugkeeren,
waar zij trouwens ook verder onder
politie-toezicht stond. Haar lichaam is
verouderd en verzwakt, maar haar
moed bleef ongebrokenvrijheidsliefde
en liefde-tot-de-verdrukten brandden
even licht en warm in haar borst als
in de dagen van haar jeugd Zes jaar
lang voert zij nog onophoudelijk poli
tieke propaganda; zij kent geen rust;
voortdurend houdt zij nachtelijke
samenkomsten van boeren of intel-
leclueelensorns in een bootje op
den stroom, soms in een ellendige hut,
soms in de diepte van een bosch komen
zij samen. Steeds door de politie
achtervolgd, weet zij, dank zij de
waakzaamheid van haar vrienden en
baar eigen flinkheid en tegenwoordig
held van geest, telkens te ontkomen.
Eindelijk geeft zij genoor aan het
smeeken van baar vrienden ensterut
ei in toe, om voor een poos Rusland
te verlatenmaar niet om ie rusten;
neen, zij gebruikt dien «rusttijd'* om
in de Vereenigde Staten voordrachten
te houilen over de Ru-sische vi ijheMs-
beweging. In tal van sleden van de
machtige republiek klinkt haar be
zielend wooid; bet gelukt baar, de
publieke opinie warm te maken en
aanzienlijke geldsommen voor de strij
ders daar ginds te verzamelen.
Dan breekt in 1905 - de Rus
sische revolutie uit en zij haast zich
teiug om. naar zij hoopt, de dageraad
der vrijheid in haar Vaderland te zien
opgaan. Zij neemt deel aan de heroïsche
worsteling dier jaren, de worsteling
van de krachten van den vooruitgang
tegen die van behoud en reactie; van
het levende tegen bet afstervende
Rusland. Maar de reactionaire machten
blijken nog te sterk; de revolutie
wordt neergeworpen en Catberina
Bresjkofskaja -- nu een oude vrouw
met witte haren «grootmoedertje"
noemen de strijdmakkers haar
draagt mede het droevig lot der over
wonnenen. Op een propagandatocht
aan de Wolga wordt zij gearresteerd
en, zwaar geketend, onder militair
geleide, naar St. Petersburg overge
bracht.
Bijna twee jaar blijft zij in de be
ruchte Peter en Paul's vesting in voor
arrest, afgesneden van elk vei keer
met de buitenwereld, wachtend op
haar vonnis. Het luidt: levenslange
deportatie naar Siberië.
Zeven en zestig jaar oud, lichamelijk
gebroken door een leven van in
spanning, ontbering en lijden, legt zij
ten tweeden male den langen weg af,
dien zij dertig jaar te voren, gegaan
was, vol bloeiende jeugd en levens
kracht
Ver, ver weg in het onherbergzame
land, op de uiterste grenzen van het
leven, bij het verloren plaatsje Kiiensk,
wordt de oude grootmoeder onderge
bracht. Soldalen bewaken dag en nacht
baar hut. Zij is bedlegeng en hulp
behoevend, maar het jonge meisje,
dat haar een poos verpleegd heeft,
wordt gearresteeid en naar nog on
toegankelijker woestenijen verbannen;
de oude zieke vrouw blijft alleen
achter, zonder gezelschap, zonder
medische hulp zonder verzorging, in
den vreeselijken Siberischen winter,
in de naakte, armoedige hut In
Busland begint zelfs de conservatieve
pers te protesteeren tegen deze be
handeling, eetier zeventigjarige!
Van uit Engeland, waar zij vele
invloedrijke vrienden heeft, worden
herhaaldelijk verzoeken en vertoogen
tot de Russische regeering gericht.
Alles vergeefsch.
En de afzondering, de kwellende be
waking, de ondragelijke omstandig
heden van baar verbanning diijven
de oude vrouw tot een wanhopige
onderneming; zij besluit te vluchten.
Dacht zij. oud en zwak als zij was,
le kunnen volbrengen, wat baar voor
dertig jaar, in de volheid van haar
kracht, niet gelukte
Sloeg het vrijheids-begeeren nog
zóó k i ach tig in den klop van dit
dappere, ontembare hart. dat het al
de moeilijkheden, al de gevaren, al
den waanzin van haar poging vergat?
Vermomd in mannenkleeren, zwerft
grootmoedertje door enkele getrouwe
makkers begeleid, eemge dagen rond
in de Siberische toendwa. Maar zoodra
men baar gemist heeft, is de geheele
politie van 't district gealarmeerd ge
worden en de menschenjacht be
gonnen.
En éér Irkoe'.sk, de stad, waar zij
een schuilplaats hoopt te vinden, be
reikt is, vinden haar de gendarmes;
zij herkennen haar en voeren haar in
triomf naar de stad.
Op nieuw ondergaat zij een voor
arrest, ditmaal in de gevangenis te
Irkoetsk. En ditmaal luidt het vonnis,
gelijk de Irkoetsker correspondent
van de «Roesjkoje Slowo" dezer dagen
aan zijn blad meldde:
Twee jaar gevangenisstraf
Kan men zich één anderen Euro-
peeschen staat voorstellen buiten Rus
land, waar oude, afgeleefde vrouwen
de regeering nog met viees en angst
vervullen?
Grondwettelijke gelijkstelling van
mail en vrouw!
In het Paleis van Volksvlijt te
Amsterdam, werd Zondag vanwege
de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
een groote meeting gehouden, waarin
de volgende motie, voorgesteld door
freule Wichers, werd aangenomen:
De landelijke meeting, enz.
ontevreden met de in uitzicht ge
stelde grondwetsherziening, waarbij
alleen voor de mannen bet kiesrecht
in de Grondwet zal worden vastgelegd
van oordeel, dat de hedendaagsche
vrouwen in haar strijd om het bestaan
het kiesbiljel niet langer kunnen mis
sen, en dat het Nederlandsche volk
niet langer moet verstoken blijven
van de ervaring en het inzicht der
vrouwen bij tal van sociale maatregelen,
die door 8taat en Gemeente moeten
worden geiegeld;
stemt ten volle in het besluit van
de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
tot het houden van een volkspetili-
onnemenl om de Regeering met den
volkswil in dezen bekend te maken
en roept het Nederlandsche volk
van alle gezindten en klassen op. vao
deze meening te doen blijken, door
hel teekenen van de lijsten, waarop
de regeer ing zal verzoent worden in
de voorstellen tot grondwetsherziening
te brengen grondwettelijke gelijk
stelling van man en vrouw.
(Mndg. Ct
De Commissie voor Sport, Spel,
Lichaamsoefening en Speelterreinen
van de Tucbt-Unie heeft aan hot
Hoofdbestuur advies uitgebracht en
een program van werkzaamheid op
gesteld. dat de Unie h i. zal moeten
volgen om de sport, in den ruimsten
zin des woord, te bevorderen.
in dit program, waarvan de meest
voorname punten hier volgen, wordt
als middel lot het bereiken van
genoemd doel aangegevenhet
richten van adressen aan gemeente
besturen, om bij de vaststelling van
uitbreidingsplannen tekening tehouden
met de behoefte aan openbare speel
terreinen en om gymnastieklokalen
zooveel mogelijk beschikbaar te stellen
voor turnvereenigingen. Verder wordt
ALLES KOMT EENMAAL OP Z N
P00TEN TERECHT
DOOK
A. S. H. BOOMS.
Die twee liefhebbende zielen die
zoo geleden hadden bleven alleen; zij
in zaligheid geleund tegen zijn schou
der en verrukt tot hem opziende, hij
haar vasthoudende als vreesde hij haar
weder te verliezen, en terwijl hij haar
liefdevol aanzag streelde hij vol eer
bied de zachte lokken, zooals hij vroe
ger ook zoo gaarne deedzij, de vrouw
in hare volle heerlijke rijpheid, gekleed
in het van zooveel menschenliefde
sprekende gewaad van pleegzuster,
hij de kranige soldaat vol ondervin
ding, nog in de kracht van zijn leven,
heiden in hunne gedachten en ge
voelens weer eensklaps jonger al die
jaren die hen scheiden van dien merk-
waardigen Koningsverjaardag, beiden
oneindig zalig door die onverwachte
hereeniging.
Zij spraken weinig, slechts
enkele liefdewoorden, en geen
hunner vroeg het waarom of waardoor
dier lange scheiding I Hun weêr-
zien was één en al liefde, één en al
geluk en zaligheid.
En niet alleen die twee, maar ook
de moeder en haar kleinkind waren
gelukkig; de moeder door het groote
geluk harer dochter en de bakvisch
door het aandeel dat zij had aan de
romantische ontknooping van het
liefde-drama dat zy zoo heerlijk vond,
want toen tante te huis kwam, was
zij haar stralende van blijdschap om
den halp gevallen en had gejuicht,
nude man van 't portret, oom Nol,
is in de huiskamer met Oma!«« waarop
de tante zich losrukkende den jubel
kreet had geslaakt en op het haar
wachtende geluk was toegeijld.
Toen de moeder buiten de kamer
kwam waar zij de gelieven alleen liet,
vond zij de kleine Sophie voor de
deur op den grond zittende, in zalige
verrukking tranen stortende over dat
bijna sprakelooze heerlijke weerzien,
bij zichzelven zwerende dat zij nooit
anders wilde trouwen dan zoo'n kra-
nigen man, na zooveel beproeving,
met zoo'n goddelijk roerend einde.
XIII.
Het was dien avond een echt intiem
feest in de woning van de weduwe
Dorling, doch van al die daar ver
eenigde gelukkige menschen-kinderen
was Nol de ongeduldigste; hij wou
absoluut den volgenden dag aantee-
kenen en dan maar dadelijk trouwen,
want hij wilde de verloren tijd in
halen in dubbele weelde van geluk
en vond dat een engagementstijd van
drie-en-twintig jaren lang genoeg was
om elkaar zoo'n heel klein beetje te
leeren kennen. Met zijn onverwacht
geluk kwam de onde opbruischende
voortvarendheid van den jongen Kolo
nie-luitenant weer boven, en hij rustte
niet voor dat Sophie hem met 'n kus
beloofd had om den volgenden morgen
hare papieren bijeen te zoeken en alle
maatregelen te nemen om zich binnen
den kortst mogelijken tijd in haren
werkkring te doen vervangenuitzet,
inrichting en al die »snorrepi|perijen«»
vond hij onnoodig; een huis was er
met de geheele inrichting en wat
nog ontbrak kon mama gedurende de
huwelijksreis aankoopen en regelen.
Die huwelijksreis bepaalde hij dadelijk
op minstens drie maanden van echt
onbelemmerd vrij zijn en pierewaaien
met z'n eigen Sophie; overal zouden
zij nog wel iets voor het uitzet kunnen
koopen, want hij vond dat al dat uit
stel gevaarlijk was; 't zou misschien
maar oorzaak zijn dat zij elkaar weer
kwijt raakten en zich dan weer eerst
na nog eens zoo'n langen tijd terug
vonden dat waagde hij er niet meer op.
Lachende werd de hartelijke maar
nu ongeduldige man gerustgesteld, die
zoo in zijn nopjes was, dat telkens
in eens de geest van den ouden dollen
K'donie-luitenantotnden hoek gluurde;
van de kleim- bakvisch gloeide het
lieve gezichtje van genoegen nu haar
't geluk beschoren was twee zulke
romantische geliefden in hare familie
te hebben en van zoo nabij te kunnen
gadeslaan en zij benijd le hare tante
zoo'n vrijer wel eenigzins, wat zij haar
met een kus en een verraderlijk ver
legen kleurtje in 't oor fluisterde.
Twee dagen later waren de geluk
kigen aangeteekend en begonnen voor
hen nu werkelijk de bruidsdagen, die,
op verlangen der bruid, minstens één
maand zouden duren, iets waarop zij
onverzettelijk stond, hoezeer de on
geduldige verliefde bruidegom ook op
verkorting aandrong; ten slotte on
derwierp hij zich zuchtende, zeggende,
h .dat zij al dadelijk misbruik van hare
macht maakte en nu al de pantoffel
zwaaidewaarbij hij dan de jongste
Sophie onder den arm nam en dreigde
met die kleine mooie en lieve nicht,
die toch dezelfde naam droeg, inplaata
van met die afschuwelijke tante naar
het stadhuis te zullen gaan.
{Slot volgt.)
