NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad Nlf
voor de Provincie Utrecht. ||p
gflfememee
ft'o. 83.
Zaterdag 17 October 1314.
43e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDA6.
PREMIE
&3ÜSsaöSSSS
Oorlog.
BUITENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlpk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 09.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/. Cent.
Adrertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
voor de lezers van deze courant.
Dit nummer berat uitsluitend foto's
betrekking hebbende op den Europee-
schen oorlog, door onze Correspon
denten genomen, als;
Soldaten die bezig zijn hun sokken
te stoppen. Antwerpen in vogel
vlucht. Duitsche gewonden in de
straten van Aalst, bewaakt door Bel
gische soldaten. De Belgische troe
pen bereiden de komst van de uhlanen
voor. Belgische artillerie wordt ge
reed gemaakt voor den strijd.
Duitsche soldaten verdekt opgesteld
achter heuvels. Uit Frankrijk:
Duitsche soldaten in de loopgraven
bij MonsFransche gevangenen komen
te Valenciennes aan. Uit Oost-
Pruisen: Oostenrijksche infanterie in
loopgraven Locomotief met Duitsche
soldaten op weg om tegen de Bussen
te vechten. Een zeer gelukkig»
vereeniging. De toren van het
kerkje te St. Gilles door een Duitsche
granaat vernield. Belgische soldaten
in de loopgraven van Antwerpen door
hun priester aangemoedigd. Het
oefenen der Engelsche legerkorpsen.
Veldbakkerij in het Duitsche leger.
Verstrekken van ammunitie aan
de Belgische burgerwacht. Voor
het treöen. Uitwerking van het
42 c.M. belegeringsgeschut op een
der Belgische forten. Het vernielde
kantoor van den Stationschef te Den-
dermonde. Duitsche verkenners te
St. Amand aan een kleinen jongen
den weg vragende naar Lille.
Een terugblik op de Fransch-Duit-
scbe oorlog van 1870'71
Prins Friedrich Karl van Pruisen
Generaal Mac MabonStraatsburg
tijdens het bombardement; Episode
uit den slag bij Weissenburg.
De geabonneerde
wonende
wenscht zich te abonneeren op het
weekblad „PAK ME MEE", tegen den
prijs van 3'/» cents thuis bezorgd.
Een Helgische proclamatie.
De Belgische regeering heeft, België
verlatende, de volgende proclamatie
uitgevaardigd
Medeburgers!
Sedert bijna twee-en-en-halve maand
verdedigen de Belgische soldaten ten
koste van heldhaftige inspanning voet
voor voet den vaderlandschen bodem.
De vijaDd dacht ons leger te vernieti-
!gen, maar een terugtrekkende bewe
ging, waarvan de orde en vaardigheid
onbetwistbaar zijn, heeft deze hoop
verstoord en ons het behoud verzekerd
van militaire strijdkrachten, die voort
gaan ononderbroken voor de recht
vaardigste en schoonste zaak te vech
ten. Van heden af opereeren deze
strijdkrachten aan onze zuidergrens,
waar zij door de verbondenen onder
steund worden. Dank zij de dappere
samenwerking, is de overwinning van
het recht zeker. Echter vragen de
huidige omstandigheden bij de op
offering die de Belgische natie zich
getroost met een moed, die slechts
door haar grootte geëvenaard wordt,
een nieuwe beproeving Op straffe van
de plannen des indringers te dienen
moet de Belgische regeering haar zetel
voorloopig in een plaats vestigen, waar
zij eensdeels in verbinding met ons
leger en anderdeels met Frankrijken
Engeland de uitoefening kan voort
zetten en bet voortbestaan der natio
nale souvereiniteit kan verzekeren.
Daarom verlaat zij heden Ostende met
de dankbare herinnering aan de ont
vangst, die deze stad haar bereid heeft.
Zij zal zich voorloopig te Havre
vestigen waar de edele vriendschap
van de regeering der Fransche Repu
bliek haar tegelijkertijd met de volheid
harer souvereine rechten de volledige
uitoefening van haar macht en baar
plicht aanbiedt.
MedeburgersDeze beproeving voor
het oogenblik waarvoor onze vader
landsliefde zich moet bukken, zal
daarvan zijn wij overtuigd, haar loon
niet missen. De Belgische takken van
dienst zuilen verder fuDctioneeren,
zooveel mogeljjk naarmate de plaatse
lijke omstandigheden het haar veroor
loven. De Koning en de regeering
rekenen op de wijsheid uwer vader
landsliefde.
Bekent van uw kant op onze alge-
heele toewijding, op de dapperheid
van ons leger en de hulp der ver
bondenen, om het uur der gemeen
schappelijke bevrijding te verhaasten.
Ons dierbaar vaderland, zoo afschuwe
lijk verraden en behandeld door een
der mogendheden, die hadden gezwo
ren zijn neutraliteit te waarborgen
heeft een gloeiende bewondering in
de geheele wereld opgewekt. Het zal
deze bewondering, die het nu tot
troost is, waardig blijven. Morgen zal
het grooter en schooner uit deze be
proeving komen, daar het geleden
heeft voor de rechtvaardigheid en de
beschaving.
Leve bet vrije en onafhankelijke
België!"
Deze proclamatie draagt de hand-
teekening van alle Belgische ministers
De slag op het nRloedveld".
Er zijn thans een ige bijzonderheden
bekend geworden over den grimmigen
strijd, die in de Santerre gewoed heeft
Santerre, was oorspronkelijk Sang-
terre, bet Bloedveld, en bet is aan
de aandacht der verklaarders van
orakels niet ontgaan, dat het Bloed
veld gekocht is door verraad. De naam
is een kwaad voorteeken voor den
binnenvallenden vijand. Daar is, ge
durende 3 weken een slachting gehou
den en de doodenlagen er op hoopen.
De Duitscber heeft voor het behoud
van dien boek gestreden met den
moed der wanhoop, nadat bij hem
bezet had na den eersten slag aan
de Somme op 26 tot 28 Augustus.
Het front reikte van Roye tot Rosière
en verder tot Brave en Albert.
Deze kleine Picardische steden zijn
telkens genomen en hernomen in den
geweldigen slag aan de Aisne. Vanuit
den boek van het Bloedveld hoopte
de Duitscher een wig te drijven tus-
schen de beide deeien van de Fransche
linie. Daarom viel hij dag en nacht
aan, bij nacht nog meer dan bij dag,
totdat bij eindelijk zijn phalanx een
weinig naar het Noorden verplaatste,
in de hoop langs den rechteroever van
de Ancre den vijand te kunnen om
trekken. Doch ook daar lukte 't hem
niet.
Er zijn thans ook bijzonderheden
bekend geworden over de gevechten
in den driehoek: AtrechtDouay
Rijssel.
Douay werd door de bondgenooten
den 2en October ontruimd na een
krachtigen tegenstand van de Fransche
linie-troepen, bijgestaan door Engel
sche cavalerie en gepantserde auto's,
fn de gevechten langs den weg van
Douay naar Bouchain liet de vijand
tal van gewonden achter: maar de
bondgenooten hadden daar te weinig
troepen om de Duitsche strijdmacht
te weerstaan, die uit het dal van de
Schelde kwam opzetten.
Toen trachtte de vijand van Tour-
coin en Dounay naar Rijssel op te
trekken. Een afdeeling van 't leger
der bondgenooten van Atrecht komen
de, ontmoette hem al te talrijk bij
Vitry-en-Artois en trok op Lens
terug.
Op 3 October vaardigde de burge
meester van Rijssel een proclamatie
uit om de burgers tol kalmte te ver
manen bij de nadering van den .vijand.
Op Zondag den 4den werd een ge-
pantserden trein op een kilometer
afstand van de stad beschoten, terwijl
een troep van 3000 Duitsche infan
teristen door een bataljon jagers werd
achteruitgedreven. Op Zondag en den
volgenden dag werd een afdeeling van
den vijand verslagen en tusschen Ar-
mentières en Warneton over de Bel
gische grens gedreven. De gevechten,
in 4 verschillende richtingen geleverd,
verijdelden de Duitsche pogingen om
Rijssel van 4 verschillende kanten
tegelijk aan te vallen. De insluiting
der stad werd Woensdag en Donder
dag van de vorige week opgeheven,
althans voorloopig. Langs de lijn van
het Kanaal Aire, Bethune en La Bas-
sée schijnen aan het einde der vorige
week groote cavaleriegevechten gele
verd te zijn.
Officieren, die van het front zijn
teruggekeerd, vertellen, dat in de
buurt van Roye een Duitsch convooi
met 850 man en machinegeweren in
handen der Franschen gevallen is.
Uit door Burgemeester en Wet
houders aan den Gemeenteraad ge
zonden missieven vernamen wij dat
behoudens nadere goedkeuring van
den Raad de Kalkweg, waaraan thans
door lieden aangewezen door het
steuncomité wordt gewerkt, het na
volgend profiel te geven: een rijweg
van 6 M. met daarnevens een gras
rand van M., aan weerszijden daar
van een rijwielpad en een ruiterpad
van 2'/. M. en daarnaast een grasrand
van 1 M. met beplanting van een
rij hoornen. Langs de hoornen een
wandelpad van 3 M. Dit laatste zal
voorloopig niet worden verhard, in
verband met het later daarin leggen
van de buizen voor gas- en waterlei
ding. De verharding geschied door
steenslag, terwijl de weg, om hem
stofvrij te maken zal worden geteerd.
Ook vragen Burgemeester en Wet
houders een crediet van f 2848.
voor beplanting der nieuw aangelegde
wegen Berg Zuid en langs de tram
baan. Men wil daarvoor gebruiken
Amerikaansche eiken, bolvormige ac-
cacia's, pluimiepen, groene en bruine
beuken.
In de morgenavond te houden
religieus-socialistische samenkomst zal
mejuffrouw Jacoba Mossel uit Amster
dam spreken over «De zonen van
Kain«.
Voor de plaatselijke vereeniging
voor Hooger Onderwijs buiten de
Universiteit zal prof. H. A. Nierslrasz
uit Utrecht dezen winter een cursus
geven over: «Welke gevaren bedreigen
onze gezondheid van de zijde der in
secten». De heer W. Wirtjes assistent
in de Tandheelkunde aan de Univer
siteit te Utrecht zal een lezing houden
over tandheelkunde. De beeren Albert
Verwey en Hovy zullen letterkundige
voordrachten houden.
Inlichtingen omtrent geïnterneerden.
Men verzoekt ons mede te deeien,
dat Belgische vluchtelingen en ook
anderen, die inlichtingen wenschen te
ontvangen omtrent geïnterneerde Bel
gische of Duitsche militairen, zich
kunnen wenden tot het Informatie
bureau van het Nederlandsche Roode
Kruis, Kneuterdijk te 's-Gravenhage.
Er is een middel gevonden om
de gescheidenen te hereenigen. In Den
Haag is een Centraal-bureau opgericht
(adres: Lange Voorhout 45).
Ieder die zijn adres wil opgeven of
vrag6n wil naar de adressen van zijne
verwanten, wendde zich daarheen, zoo
wel nu als later, wanneer men weer
in het oude land teruggekeerd is.
Door de tijdelijke arbeidsbeurs
alhier werden gedurende de maanden
Augustus en September van de 659
werkeloozen die zich aanmelden 389,
personen, hetzij in eigen dan wel in
andere beroepen geplaatst. Hieronder
waren 583 mannen boven en 50 be
neden de 18 jaar, 17 vrouwen van
18 jaar en ouder en 9 meisjes beneden
de 18 jaar.
Door de gemeente zelve werden in
verschillende beroepen(schilder,grond
werker, fitter a. d. gasfabriek, enz
geplaatst: 63 personen ouder dan 18
jaren, en voorts aan den Kalkweg
(gemeenteeigendom) welke ter be
strijding der werkeloosheid wordt aan
gelegd 132 personen boven en 3
personen beneden 18 jaren
B(j eene vechtpartij in een dans
huis aan de Weverssingel tusschen
burgers en militairen werd van het
mes gebruik gemaakt. Een der vech
tersbazen kreeg een gevaarlijken steek
onder het schouderblad terwijl een
ander een geweldige jaap over den
arm bekwam. Leden der Roode Kruis-
colonne verleenden de eerste hulp.
Lijst van brieven en briefkaarten,
geadresseerd aan onbekenden, verzon
den van het Postkantoor Amersfoort
gedurende de le helft October 1914.
Brieven Binnenland.
D. van Bloemendaal 4e div. veldleger.
B. van Goor
Mej. Lena Kuipers Amersfoort.
Mevr. M.Nieuwenhuizen Bloemendaal.
Schut Rotterdam.
I. Soer Oisterwijk.
Mej. N. Teeseling A'dam.
W. A. v. d. Wall Bake Amersfoort.
J. Wondenberg Maasjedijk.
Columbusstr. 190 Haag.
1 zonder adres.
Briefkaarten Binnenland.
Breed veld
A. Epskamp
Kapitein Gelderman
M. M. Janssens
C. Kallenbach
R. Kok
R. Koekoek
H. v. d. Meer
A. Mol
Mulders
Cor v. d. Oever
K. H. Oven
J. Peters
9
J. Th. v. Stockum
J. Stapper
A'dam.
Tilburg.
4e div. veldleger.
Ngmegen.
Tilburg.
4a div. veldleger.
7
Goes.
R'datn.
Scheveningen.
Tilburg.
4e div. veldleger.
9
A'dam.
4e div. veldleger.
9 9
9 1> 9
9 9 9
C. Stuus Rotterdam.
Mej. Termeen 9
B. Torenstra Oisterwijk (veldleger).
A. Vial Haag.
Irma Zufang Nijmegen.
3 zonder adres.
26 drukwerken.
Door wijlen mevrouw de weduwe
J. Zandijk, geb. van de Gumster, on
langs te Amsterdam overleden, is aan
de Ned. Herv. gemeente alhier gele
gateerd een som van f5000, vrij van
rechten en kosten.
De groote of Sint Joris-kerk
was gisterenavond bij lange na niet
gevuld. Zulks was dubbel jammer
omdat de afwezigen een uur van hoog
kunstgenot hebben gemist en tevens
omdat daardoor het bedrag aan het
steun-comité af te dragen niet grooter
kan zijn. De uitvoering in details te
bespreken achten wij onnoodig. Het
zou t-ouwens een onafgebroken lofrede
zijn. Daarom slechts een woord van
hartgrondigen dank aan de hoogbe
gaafde zangeres en den uitnemenden
organist voor de genotvolle ure ons
geschonken en voor hunne onbaat
zuchtigheid om de totale opbrengst
af te staan voor zoo goed een doel.
Tilly Koenen en Louis Robert stichten
zich daardoor een eerezuil in elk
warmkloppend Nederlandsch hart.