NESTLÉ
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
KENNISGEVING.
farine\|
iACTÉE^I °^lk
Graaf Co.'s Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeloopen week,
eindigende 25 Sert., in Nederland uit
gesproken 41 faillissementen tegen 24
faillissementen in dezelfde week van
het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 1020 faillissementen
tegenover 1206 over hetzelfde tijdperk
van het vorige jaar.
Briefport voor militairen!
Wegens het misbruik, dat gemaakt
werd van den vrijdom van briefport
voor militairen, is hierin een belang
rijke beperking gebracht. Nu wijst de
heer C. Wafelbakker, luitenant-kolo
nel der artillerie, te Wormermeer in
het Hbl. op het stelsel dat in Frank
rijk wordt toegepast en dat zijns in
ziens ook hier wel ingevoerd kon wor-
deD. Daar wordt aan elk militair een
zeker aantal zegels van 10 en 20 cen
times verstrekt, overdrukt met F. M.
(Franchise Militaire), bijv. 6 per maand
Zij moeten hun correspondentie met
de zegels frankeeren.
Geven wij aan elk man 6 zegels
per maand, met eenige letters bijv.
V. B. overdrukt, dan is men uit het
geknoei.
Tot heden werd door den Keu
ringsdienst Afd. vischverkoop, ruim
9000 halve K.G. goedkoope viscb ver
strekt, tegen inkoopsprijzen.
Eiken Dinsdag en Vrijdagmorgen
vanaf 8 uur v.m. is dit goedkoope
volksvoedsel bij uitnemendheid, aan
het Laboratorium, Groenmarkt, voor
iedeteen verkrijgbaar.
Vanaf Dinsdag 28 Sept. wordt be
halve schelvisch en schol ook makreel
verkrijgbaar gesteld, terwijl naar alle
waarschijnlijkheid Vrijdag 1 October
een aanvang zal worden gemaakt met
den verkoop van poon en kleine kabel
jauw, uitstekende vischsoorten, die
helaas in Amersfoort nog veel te
weinig bekend zijn.
Ter vergelijking van de voedings
waarde van eenige vischsoorten en
varkens- en rundvleescb, diene navol
gende tabel
Makreel 48 9—23.4% eiwit, 8.8—
16.4% vet, prijs per 'li K.G. f 0.14
f 0.16.
Schelvisch 16 918.5% eiwit, 1.3
vet, prijs per 'h K.G. f 0 10— f 0.13.
Schol 18.119.4% eiwit, 1.8 2.1%
vet, prijs per 'li K.G. f0.10f0.14.
Kabeljauw f 18.121.6% eiwit,
0.5% vet, prijs per K.G. fO.10
f 0.14.
Haring 18.9% eiwit, 16.8 vet, prijs
per 'li K.G. f0.30.
Varkensvleesch 20.1% eiwit, 6.3%
vet, prijs per K.G. f 0.60.
Rundvleesch 18.1422.4% eiwit,
2.85.9vet, prijs per 'li K.G f 0.65.
Terwijl viscb dus in voedingswaarde
niets achter staat bij varkensvleesch
en rundvleesch, is visch, wanneer men
30% verlies rekent voor kop, inge
wanden en graten, minstens 23 maal
zoo goedkoop als varkensvleesch en
rundvleesch.
Konden wegens de tijdsomstan
digheden verleden jaar de abonne
mentsconcerten van het bureau Stoker
en Reddingius niet doorgaan, ditmaal
hebben eenige Amersfoortsche muziek
liefhebbers aandrang geoefend om
dezen winter het weer eens te pro-
beeren.
Gezien de namen der artisten, welke
de directie thans aankondigt, kunnen
we niet anders verwachten dan dat
de poging volkomen slagen kan. Want
alle Amersfoortsche muziekvrienden
zullen stellig van de gelegenheid willen
profiteeren om deze buitengewone
kunstenaars eens te hooren.
Het eerste abonnementsconcert zal
reeds in October gegeven worden door
Miss Wadna Keil, beroemde Spaansche
violiste, leerlinge van Carl Flesch,
aan het klavier onze zeer begaafde
landgenoote mevr. van Lunteren
Hanssen.
In November het tweede concert:
Louis Closson, pianist uit Parijs, met
buitengewoon programma als Appas-
sionata Beethoven, 42e Rhapsodie Liszt.
Het December-concert zal een Lie-
derenavond zijn van de bekoorlijke
zangeres Meta Reidel, sopraan, ge
accompagneerd door mevr. Van Lun
terenHanssen.
Het laatste concert, in Januari, zal
ons het genot verschaffen van den
bekenden violist Alex Schmuller, aan
den vleugel M. v. Gooi.
De muziek-vereeniging «Harmo
nie» zal hedenavond van 7 tot 9 uur
een concert geven in de tent op het
Plantsoen en daarbij onderstaand pro
gramma ten gehoore brengen
1. Salut au drapeau, marsch, Victor Maillv.
2. Lea bourgeois de Calais, ouverture, F. Mourgen.
3. Flots du Danube, valse, J. Ivanovici.
4. La Dame blanche, fantaisie, Boïeldieu.
5. Krommenic's Industrie, marsch, M. Lieutwant.
0. Rose des Alpcs.redowa, solo 2 pistons, F.Ercke.
7. Souvenir de Mettet, galop, Aug. Tack.
8. Ballet-fantaisie, L. Montagne.
9. Finale, marsch.
Het verslag van de gisteren
avond gehouden Raadsvergadering
wordt in het eerstvolgend nummer
opgenomen.
Ter kaasmarkt van Maandag 27
Sept.j.l. werden aangevoerd 50 wagens,
waarop 6000 K.G. kaas.
De prijs liep van f53.tot f56.50
per 50 K.G. De handel was redelijk.
Ernstig vliegongeluk.
Men meldde Maandagmiddag uit
Groenekan aan het »Utr. Dagbl.«
Hedenmiddag dteef boven De Bilt
een vliegmachine, wier bewegingen
algemeen de aandacht trokken. Het
vliegtuig schommelde voortdurend op
en neer en het was duidelijk, dat er
aan het mechaniek iets moest haperen
Aan de achterzijde, boven de moter,
steeg een blauwe damp opde machine
was zóó laag, dat men de vinnen van
de schroef kon zien draaien. Af en
toe stond de motor stil, even later
deed zij weer enkele slagen, om dan
opnieuw stil te staan. Het vliegtuig,
dat klaarblijkelijk niet meer te be
sturen was, dreef van De Bilt naai
de richting van de Groenekan; op
eens duikelde het gevaarte bijkans
loodrecht naar beneden met den kop
omlaag. Het was voor de toeschou
wers een angstig gezicht; de machine
plofte met een doffen smak in een
weiland, even achter de hofstede van
Dorrenstein.
Zij, die het eerst kwamen toegesneld,
zagen één militair vlieger onder het
vliegtuig liggen, de ander (het waren
beiden officieren) hing er ten deele
buiten. Eén hunner bleek zwaar ver
wond te zijn en bloedde hevig; de
ander lag buiten kennis onder de
machine.
Het was een vreeselijk schouwspel.
Van alle kanten uit den omtrek
kwam hulp opdagen; het vliegkamp
te Soesterberg werd telefonisch ge
waarschuwd, eveneens het militair
hospitaal te Utrecht.
Een der verslaggevers van het blad,
die zich direct naar de plaats des
onheils begaf, schrijft omtrent het
ongeval:
Een korporaal, die zich in de buurt
van de boerderij bevond toen de vlieg
machine kwam aanvliegen, schetste
ons, wat h(j gezien heeft, als volgt: Het
was ongeveer half 4 toen de tweedekker
met de bekende oranjedistincturen in
oostelijke richting te zien kwam. Het
vliegtuig bevond zich toen boven de
bosschen rechts van den Soestdijkschen
Straatweg. De motor maakte toen al
blijkbaar geluiden, die verrieden, dat
de machine niet geheel op orde was.
Instee van een regelmatig gegons, was
een afwisselend gestoot hoorbaar,
waaruit de menschen, die het toestel
zagen, afleidden, dat de motor af en toe
stil stond, en dan telkens weer aan
gezet werd, in plaats van constant,
werd er bij korte tusschenpoozen rook
uitgelaten.
Eindelijk bevond de machine zich
op een hoogte van ongeveer 150 Meter
boven de weide.
Klaaiblijkelijk maakten toen de
vliegers aanstalten om een noodlan
ding te beproeven. Het toestel zweefde
in wijde kringen die geleidelijk samen
trokken, boven het weiland.
Eén der ooggetuigen, die het cir
kelen van de machine uit de verte
heeft waargenomen, meende te zien,
dat een van de twee inzittenden in
het vliegtuig stond, volgens zijn gissing
orn iets aan den motor te herstellen.
Anderen hadden dit evenwel niet ge
zien, maar wél meende een der door
ons ondervraagde personen te hebben
gezien, dat de vliegmachine telkens,
bij kortere of langere tusschenpoozen,
de kop weer op hief; blijkbaar be
proefden de vliegeniers nog alles, om
den tocht op regelmatige wijze voort
te zetten.
Toen het toestel op deze wijze 4 a 5
tal cirkels had beschreven en het zich
ongeveer op een hoogte van 100 Meter
bevond, scheen de motor plotseling
te weigeren, waardoor de tweedekker
loodrecht oa3r beneden schoot en in
geweldige vaart neerviel, waarbij de
kop in den grond boorde en het ge
heels toestel een buiteling maakte.
Een geweldige slag werd gehoord,
alsof een zware boom geveld werd,
terwijl ook vonken te zien waren.
Dadelijk snelden verscheidene per
sonen die het toestel reeds een tijdlang
in zijn bewegingen hadden gevolgd,
toe en vonden de inzittenden in be-
treurenswaardigen toestand. Ze zaten
gedeeltelijk bekneld tusschen de ma-
chinedeelen en waren beiden bewuste
loos, terwijl bloedende wonden hun
gelaat bedekten.
Nadat de beide zwaargewonde avia-
teurs uit het toestel waren gelicht,
werden zij de hofstede binnengedragen,
waar dr. Lette van De Bilt, het eerst
tegenwoordig was, om de ongelukkigen
te verbinden.
Het ergst was gewond de 2e luite
nant II. Polis, die als waarnemer den
eigenlijken vlieger den 2en luit. L. J.
Hofstee, had vergezeld. De geneesheer
constateerde behalve de kleinere en
grootere verwondingen, een ernstige
heupfractuur.
Luitenant Polis werd kort nadat
het eerste verband was gelegd, in
bewusteloozen toestand per auto over
gebracht naar het militaire hospitaal
te Utrecht, en vandaar doorgevoerd
naar het St. Antonius-gastbuis.
Luitenant Hofstee bleef nog eenigen
tijd in de boerderij, waarvandaan men
hem te kwart na 5 eveneens naar
Utrecht vervoerde. Zijn verwondingen
waren minder ernstig, zoodat hij bij
oogenblikken het bewustzijn herkreeg.
Inmiddels waren ook eenige mili
taire artsen en hoogere militairen per
auto ter plaatse verschenen.
Het toestel was zoo goed als geheel
vernield. De vleugels waren gedeelte
lijk gescheurd, terwijl de verbinding
stangen waren doorgeknakt of ver
bogen. De stuurstoel was ten deele
ineengedrukt en de schroef voor de
helft versplinterd. De cylinders echter
waren bij oppervlakkige beschouwing
nog geheel gaaf.
De aviateurs waren ongeveer 3 uur
te Soesterborg opgestegen.
Een persoon, die daar de opstijging
bijwoonde, vertelde ons, dat kort na
elkaar twee vliegtuigen de lucht in
gingen. Het eene zette direct koers,
terwijl het andere op de omstanders
den indruk maakte, dat er iets haperde.
Dit vliegtuig is het geweest, dat onder
De Bilt is neergevallen.
In Duitsche gevangenschap.
Men schrijft uit Vlachtwedde aan bet
«Nieuwsblad van het Noorden»
De beide voorwerkers van de Neder
landscbe Heidemaatschappij, die 7
Augustus j.l. door onwetendheid on
geveer 500 M. te midden in het heide
veld, in het »Hebrechl« alhier over de
grens waren gedwaald en toen door de
Duitsche militairen zijn meegenomen,
zijn teruggekeerd.
Een hunner, Van Tiel, heeft ons een
en ander daarvan meegedeeld:
Hij was niet best te spreken over de
behandeling van onze naburen. Ze
waren bijna nooit anders genoemd dan
Hollandsche zwijnen, varkens en meer
van die namen.
Van Oude Rhede af waren ze ge
boeid naar Ascbendorp geloopen, van
daar per spoor naar Papenburg gegaan,
waar ze 10 dagen waren opgesloten en
vandaar waren ze naar Osnabrück ge
leid, waar ze de eerste 4 weken elk
afzonderlijk ineen cel waren opgesloten.
Den laatsten tijd moesten ze arbeid
verrichten, o.a. maaien, steenen sjou
wen enz.
Het eten was allertreurigst en ze
kregen nog niet half genoeg. Voor geld
konden ze niets krijgen.
Het geld, dat ze bij zich hadden,
ruim f 50, wat meest aan de Neder-
landsche Heidemaatschappij behoorde,
moesten ze afgeven, waarvan ze bij hun
vertrek zooveel terug kregen, dat ze in
Nederland konden komen.
Lichamelijk en geestelijk hebben deze
jongelui veel geleden. Ze huiveren als
ze in de verte de grens zien of van
Duitschland hooren spreken.
De ÏOO.OOO.
Deze prijs in de Staatsloterij is groo-
tendeels te Haarlem gevallen; ver
scheidene personen uit de arbeidende
klasse hebben er een portie van ge
kregen. O.a. heeft een 10-tal werk
lieden van de gemeentereiniging op
1/20 lot dit gelukje gehad en ook eenige
slagersknechts badden zoo'n voor
deeltje.
Ons lichaam en onze gezondheid.
De invloed van vruchten.
Vruchten zijn gezond, vooral ons
Nederlandschooft. Appelen, vooral zure,
zijn goed voor de maag, maar hebben
ook een uitstekenden invloed op de
hersenen en op het zenuwstelsel; tal
rijke natuurgeneesheeren bevelen ze
nuwachtige menschen het eten van
veel appelon aan, en men zegt, dat er
uitstekende resultaten mee worden
bereikt. Napoleon at een appel, wan
neer hij een moeilijke kwestie had op
te lossen. Beethoven zou een appel
gegeten hebben, wanneer hij niet in
slaap kon vallen.
Ook pruimen kalmeeren zenuw-
achtigen. Bovendien heeten zij de
spieren te versterken.
Een zeer gezonde vrucht is voorts
de zoete amandel. Ook de noot is
buitengewoon goed. Het Fransche tijd
schrift, waaraan wij deze gegevens ont-
leenen die wij voorts voor rekening
van zijn redactie laten concludeert,
dat vooral de wei kers met den geest
ooft moeten gaan eten. Zij, die zwaren
handenarbeid verrichten, hebben peul
vruchten noodig en spek, maar de
werkers met het versland, die geen
handenaibeid verrichten, kunnen best
uitsluitend van amandelen, noten, ba
nanen, meloenen, appelen, peren, pi ui-
men, kersen en bessen leven.
Maximumprijs boter.
De Burgemeester der gemeente
Amersfoort maakt bekend, dat de
maximumprijs van boter blijft vastge
steld op f 1.60 per K.G., f0.80 per
'h K.G. of pond, f0.40 per 'U K.G.
of 'li pond. doch voor 'lus K.G. of 1
ons fOlTh berekend mag ivorden.
Amersfoort, 24 September 1915.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDW1JCK.
Bevorder de Vaderlandsche Indu
strie door geen orders te plaatsen
bij buitenlandsche fabrieken. Daar
door helpt ge mede om werkeloos
heid te voorkomen en Nederland's
welvaart te bevorderen.
RECLAME.
0 ln h6t
Spaarzaam
en zuinig
In hot
gebruik
(KINDERMEEL)
In tedere
Apotheek of
drogisterij
voorhanden
r>
-hét beste
Voedingsmiddel
Voor Kinderen
komen een buiging voor den koning in het Noorden maken.
Die teenen banden om den hals zijn het teeken der onvrijheid.''
Ik keerde mij af en vroeg verontwaardigd: „Zijn dat Friezen?"
Toen verdween het gezicht. En plotseling stond ik bij den
Saksischen hertog van den stam der Angrivariers. Ik was te
Enger en wel bij den burcht. Ik zag hertog Warnechin
Btaan. Hij stond naast zijn paardenwed, waarin hij juist twee
zwarte hengsten liet zwemmen. Hij keek mij aan, maar gaf
geen teeken van herkenning. Hij leunde tegen den achthoekigen
steen die voor de burchtpoort ligt. Aan zijn linkerhand zag ik
dien wonderbaren reuzenbeuk, die dicht bij den grond in zeven
stammen zich splitst, welke boven weder bij elkander komen en
dan een geweldige kruin vormen. Ik weet, dat die boom staat
op de plaats waar in den tijd van Hermann en den slag in het
ïeutoburgerwoud, de groote heilige eik stond. Ik wenkte War
nechin, maar hij zag mij niet. Ik keerde mij om en zie daar
hoor ik een stem die zegt: „Tudinka gaat heen, pas op Radboud."
Toen verdween hertog, burcht en reuzenbeuk."
Vreemd, vreemd," zei Grimoald, die met ingehouden adem
luisterde.
„Nietwaar," zei de koning. „Maar nu kwam het derde tafereel.
Ik zag een bosch en een beek hier in den omtrek van Medem-
blik. Ik hoorde een gegons van stemmen en een geluid van
voetstappen alsof duizenden spraken en duizenden heen en weder
liepen. Ik zag een menigte hooge geestelijken, prachtig gekleed,
sommige met roode opperkleeden en witte mouwen, andere met
roode mouwen en witte opperkleederen. Ik hoorde bellen klinken
en klokken luiden, een vreemde geur alsof er reukwerk gebrand
werd, snoof ik op. Ik zag honderden monniken, het was alsof
geheel Ierland was leeggeloopen. Er werden sommige zinnen
hardop gezegd, die dan door knapen in koor werden herhaald.
Ik zelf liep te midden van al die menschen en zij staarden mij
aan; mijn Friezen stonden van verre en keken naar mij alsof
zij iets zagen wat hun ongelooflijk voorkwam. Ik was haast niet
gekleed, slechts een groot, wit stuk doek omhulde mij. Daar
hoorde ik een stem, krachtig en gebiedend. Er moest iemand
gedoopt worden en dat scheen ik te zijn. Ik herinnerde mij
opeens dat men mij vroeger een verhaal gedaan had van het
doopen van Clovis, nu tweehonderd jaar geleden. En dat de
bisschop van Reims toen gezegd had„Buig den fleren hals,
Sikamber." Ik had er mij altijd boos over gemaakt dat een bis
schop zoo tegen een koning der Franken durfde spreken. Toen
ik nu die stem hoorde, toornde het in mij„Ik wil niet buigen
als Clovis," wilde ik roepen. Dit was dwaas, want die stem
had in het geheel niet van Clovis gesproken. Ik had aan Clovis
gedacht, dat was alles. Ik deed een vraag en kreeg daarop van
die stem een antwoord dat mij als een beleediging van mijn
voorvaderen voorkwam. Toen werd ik toornig en weigerde te
doen wat men mij vroeg. Plotseling verdween alles, ik werd
wakker maar kort daarna viel ik in een gerusten slaap. Lang
duurde die echter niet. Ineens was ik in Neustrië, in uw land,
Grimoald. Er was een reusachtig leger op de been. Het waren
Franken, maar er waren ook een menigte Friezen onder. Zij
moesten strijden tegen een vijand, die naderde en die een aantal
vaandels had waarop een sikkel van een maan geborduurd was.
Die vijand had prachtige paarden, zeldzaam schoone dieren, met
fijne kopjes en dunne pooten, o, zulke mooie beesten, mooier
nog dan Fcnrir. De meeste vijanden hadden een donkere, bruin
achtige kleur; blijkbaar was het volk uit warme landen. De
veldheer was prachtig gekleed in kostbare zijden stoffen en had
een kunstig bewerkt krom zwaard. De veldheer der Franken
was een flink man, met een fier gelaat, en Grimoald, hij
geleek op u, hij had dezelfde oogen. Het was of ik hem meer
gezien had, het was of ik met hem gestreden had. Ik hoorde
zijn naam roepen. Hij heette Karei, dat beteekent kerl, man,
nietwaar? Nu hij was een man. Hij versloeg die bruine men
schen. Ik dacht: kijk die bruine menschen verslaat hij en nie
mand is tegen hem opgewassen, verneem ik, maar zij vergeten
dat ik, Radboud, hem eens bij Keulen versloeg."
Grimoald keek den koning vragend aan.
„Ja," zei deze, „ik begrijp heelemaal niet wat dat beteekent.
Zou dat nog moeten gebeuren, zou er een tijd komen dat ik
mij met een zekeren Karei, geboren uit uw geslacht, hij geleek
op u als een broeder, zou moeten meten
Grimoald verviel in gepeins. Hij dacht aan Alpaïde. Indien
zij zonen mocht krijgen, zouden zij zijn halfbroeders zijn en
konden op hem gelijken.
Plotseling stond Grimoald op en wendde zich tot den koning.
„Hoogheid," zei hij, „vergeef mij mijn ongeduld, maar het ver
langen naar eene ontmoeting met uwe dochter laat mij goen rust
meer. Zoudt u haar nu willen doen wekken P"
