BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
een veilig oord en meermalen gelukte
het hun, hier op een of andere wijze
werk te vindeD, waardoor zij eenigszins
in hun onderhoud kunnen voorzien.
Desertie is geen misdrijf tegen het
gemeene recht, waarvoor men uitge
leverd wordt maar erger wordt bet
voor deserteurs wier geweten ook
tegenover den burgerlijken recbter niet
zuiver is, want, komen zij, na gedeser
teerd te zijn, in Nederland en verzoekt
de Duitscbe regeering hun uitlevering,
niet wegens de desertie, maar op
grond van het een of ander burgerlijk
strafdelict, dan moet hier aanhouding
en uitlevering volgen. Op die wijze
komt de ongelukkige dus in Duitsch-
land terug om voor den burgerlijken
strafrechter te verschijnen maar valt
dan tevens ook binnen het bereik van
den militairen strafrechter. Zelfs al
zou de burgerlijke strafrechter hem
vrijspreken, b.v. op grond dat zijn
schuld naar het feit waarvoor Zijn
uitlevering aan de Nederlandsche
Regeering was gevraagd niet voldoende
bewezen kon worden, dan zou toch
voor hem het groote gevaar blijven
bestaan om, terstond na zijn ontslag
uit de hechtenis, door een militaire
patrouille te worden opgepikt en dan
voor een krijgsraad te moeten ver
schijnen, wegens desertie.
De straf daarvoor in oorlogstijd is
onverbiddelijk de kogel.
In den hachelljken toestand, als hier
boven geschetst, bevindt zich een
Duitsche onderofficier, uit de omgeving
van Wezel afkomstig, die te 's Gra-
venhage door de politie werd gearre
steerd omdat door de Duitsche justitie
zijn aanhouding was verzocht als ver
dacht van inbraak en diefstal en die
thans, in afwachting van zijn uitleve
ring in bet Huis van Bewaring te
Rotterdam is opgesloten.
Door bemiddeling van een landge
noot van den man ook gedeser
teerd en die hier te lande het geluk
heeft gehad in dienst te komen van
het Engelsche consulaat vernamen
wij de volgende bijzonderheden om
trent hem
Hij was motorrijder en bad dienst
gedaan als koerier van den keizer,
waardoor hij tijdens den oorlog her
haalde maleD in diens onmiddellijke
nabijheid was geweest. Bij het uit
breken van den oorlog lag bij in
garnizoen te Hannover en den 28en
Juli om kwart voor zessen 's avonds
kwam bet bevel dat men zich voor
het vertrek gereed moest houden.
Den volgenden dag om kwart voor
tweeën 's middags vertrok bet leger
naar België onder bevel van generaal
Von Emmich. Zonder te vechten ruk
ten de Duitschers op Belgisch gebied
voort tot Tirlemont en den Oen Augus
tus opende de zware artillerie van
het 42e regiment bet vuur op de
forten van Luik, terwijl ook het 74e
regiment infanterie aan den aanval
op deze vesting deelnam.
Daar werd verwoed gevochten. Van
een gebeele compagnie bleven 118
man over en van een bataillon, ruim
1000 man stei k, keerden er 128 terug.
Bij Hervé werden de Duitschers
400 meter teruggeworpen, waai bij zij
42 machinegeweren verloren. Dit werd
geweten aan den generaal hertog van
Meiningen, door wiens verkeerde be
velen de artillerie niet tijdig ingreep.
Uit wanhoop daarover schoot de hertog
zich dood.
De 4 westelijke forten van Luik
zijn niet beschoten, maar de Belgen
hebben deze zelf in de lucht doen
springen. De bezetting gaf zich over,
maar niettegenstaande dat grepen de
uhlanen, onder Oberleutnant Wöna,
hem aan en hebben 2 a 300 man
gedood. De keizer was bij hun begra
fenis tegenwoordig.
Te Leuven zijn hevige gevechten
geleverd en daar traden de Duitschers
zeer woest op. Ieder, bij wie wapens
werden gevonden, werd doodgeschoten,
ook vrouwen en kinderen en een
pastoor. Aan niemand werd pardon
gegeven.
Voor Namen, dat gedurende 6 uren
gebombardeerd werd viel de prins Von
Löwenstein.
Ook bij Charleroi werd bloedig ge
streden. In een huis daar zijn 50 a
60 burgers gedood, waarna het huis
met de lijken in brand gestoken werd.
Doch ook aan Duitsche zijde waren
de verliezen zwaar, vooral die van bet
9e armeekorps.
Te Lier werden ruim 400 vrouwen
en kinderen doodgeschoten.
Door een verkeerd bevel werd Ant
werpen te vroeg beschoten, waardoor
3/4 van het Belgische leger daar kon
ontkomen.
Door het 10e armeekorps werden
bij Maubeuge ernstige verliezen ge
leden daar vielen 214 officieren, waar
onder generaal Müller von Campbausen.
Te Charleville kwam de keizer en
eerst daarna viel Sedan in Duitsche
handen. De eeuwenoude boomen
moesten geveld worden en daardoor
ontstonden gevechten tusschen burgers
en soldaten.
Op 23 Januari vertrok de keizer
uit Charleville. Nauwelijk was hij ver
trokken er werd een bom op zijn villa
geworpen.
Het 10e armeekorps ging achter
het front om naar Metz en vau daar
weer naar Maubeuge, waar het 6 dagen
bleef. Toen naar Reims, waar de
cavalerie van 4 armeekorpsen werd
te zamen gebracht, die naar Parijs
moesten oprukken, maar zij gaf zich
over eu 2 regimenten keerden terug,
waaronder ook de generaal, die dien
tengevolge werd afgezet. Van Reims
ging het 10e armeekorps naar het
oosten, naar Warschau.
Voor Soissons streed het 5e armee-
korps.
Het groote hoofdkwartier telt 138
man van alle regimenten.
Bij Brugge woonde onze zegsman
een incident bij van een jongen luite
nant, die den keizer een slag in het
gelaat gaf. Eer men hem had kunneD
grijpen, schoot hij zich dood en alle
aanwezigen moesten zweren, dat zij
het gebeurde zouden geheim houden.
Als koerier van den keizer moest
bij 2 gedeserteerde officieren van
Straatsburg naar Metz brengen. In
die gevangenen herkende hij school
kameraden en hij besloot, met hen te
deserteeren. Zij wisten zich burger-
kleeren aan te schaffen en, daar zij
goed van geld voorzien waren, Kleef
te bereiken, doch daar werden zij
door een wacht van 24 man aange
houden. Zij gaven zich uil voor paar-
denkoopers, waarvoor zij valsche papie
ren hadden, maar niettemin werden
zij, tot nader onderzoek, in arrest ge
houden. Een hunner wist evenwel een
geweer te grijpen, waarmee zij zich
door de soldaten heen sloegen en zoo
wisten zij de Nederlandsche grens te
bereiken. Hier scheiden zij. De motor
rijder kwam te Rotterdam, waar hij
eenige dagen vertoefde en ging ver
volgens naar Den Haag waar hij, op
grond van het uitleveringsverzoek,
door 4 rechercheurs werd gearres
teerd.
Mgr. Heylen, bisschop van Namen,
werd op zijn reis naar Rome in Zwit
serland ge'intervieweerd. Zijne hoog
waardigheid bevestigde dat hij in No
vember j.l. aan Mr. von Bissing Gou
verneur-Generaal van bet Duitsche
Rijk in België, alsmede aan al de
vreemde Consulaten in dit land ge
vestigd, eene gedetailleerde weder
legging voorlegde van het derde Duit
sche Witboek, betreffende de legende
der Belgische Vrijschutters.
Naderhand zonden Kardinaal Mer-
cier en hunne Hoogwaardigheden de
bisschoppen van Namen, Luik en Door
nik een gezamenlijk schrijven tot het
Duitsch Episcopaat, met verzoek bij
de Keizerlijke Regeering aan te dringen
tot het instellen van een onderzoek
over de Duitsche beschuldigiogen ten
opzichte der Belgische burgers en
geestelijkheid. Deze voetstap bleef on
beantwoord.
De openbare en bijzondere liefda
digheid verrichten nog immer won
deren in België. Op Kerstdag zond
Mgr. Heylen pakjes met geschenken
naar elk krijgsgevangene van zijn
bisdom.
Mgr. Heylen bevestigt de algemeen
en onwankelbare trouw der Belgische
bevolking aan het Vaderland. Niet
tegenstaande al de pogingen door de
Duitschers aangewend en in strijd met
al hun toekomstdroomen, blijft zij
hopen in de eindoverwinning der Ge
allieerden. Geen enkel rechtzinnige
Belg zou den vrede willen zien tee
kenen vóór de verwachte zegepraal,
die de veiligheid en de onafhankelijk
heid van het Vaderland moet verze
keren.
Dankbaarheidsbetuiging.
Ter gelegenheid van de intrede van
het nieuwe jaar heeft de Belgische
gezant te 's Gravenbage, tot den Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, jbr.
dr. Loudon, het in vertaling volgende
schrijven gericht:
Mijnheer de Minister.
Ingevolge bekomen opdracht heb ik
de eer, ter gelegenheid van de jaars
verwisseling, bij Uwe Excellentie uiting
te geven aan de innige dankbaarheid,
welke Zijne Majesteit deu koning,
evenals diens regeering bezielt voor
de edelmoedige gastvrijheid, door Ne
derland reeds sedert meer dan zestien
maanden aan de Belgische uitgewe
kenen verleend.
De opofferingen te dien opzichte
reeds opgelegd en nog op te leggen
aan Regeering en volk van Nederland,
vinden slechts hun gelijke in de sym
pathie, welke door hen aan mijn land-
genooten in hun ongeluk is betoond
geworden.
Deze houding van grootsche en vol
hardende menschlievendbeid wordt
diep gevoeld door het Belgische volk
en zal, na den oorlog, tusschen Neder
land en mijn land nog hechtere banden
van vriendschap en wederkeerige ach
ting doen ontstaan.
Het is mij bijzonder aangenaam
Uwer Excellentie den dank van mijn
souverein en van zijn regeering te mogen
overbrengen, met de meest oprechte
wenschen voor den voorspoed van
Nederland.
Ik zou Uwe Excellentie dankbaar
zijn indien u aan Hare Majesteit de
Koningin zoudt willen kennisgeven van
de bij dezen uit naam van mijn sou
verein en van de Belgische regeering
uitgedrukte gevoelens. Neerland's Vor
stin heeft jegens de Belgische uitge
wekenen bet schoonste voorbeeld ge
geven van naastenliefdeZij heeft onze
meest eerbiedige dankbaarheid ver
diend: Zij beeft dus aanspraak op onze
levendigste dankbetuigingen.
(get.) Baron FALLON.
De Vereeniging Dorcas ontving
in 1915 aan jaarlijksche bijdragen,
vrije giften en contributie der wer
kende leden de som van f 675.66'.
Gedurende dat jaar zijn door haar
26 kraamvrouwen bedeeld en heeft zu
den dringenden nood van enkeleD
trachten te lenigen. Op 17 December
had de uitdeeling plaats. In het geheel
werden aan 216 huisgezinnen gegeven:
302 hemden, 103 lakens, 37 dekens,
180 paar kousen en sokken, 65 baaien
en andere kleedingstukken. Gaaine
beveleD wij de belangen der Vereeni
ging bij haar gewone jaarlijksche
inzameling, die in de eerste maanden
zal plaats hebben, onzen lezers aan.
Maandagavond hield het Depar
tement van het Nut een ledenverga
dering, waarin de statuten van de
opgerichte spaarbank werden vast
gesteld.
Commissarissen zijn de beeren Bolk,
v. Enst, Helderman, Kam, Kolff, Peper,
Prins, Sutherland en v. Vollenhoven.
Naar wij vernemen is de heer
Groote Haar benoemd tot directeur
der middelbare technische school te
Haarlem.
V rou wenki eerecht
Door de vereeniging van vrouwen
kiesrecht werd Maandagavond in
»Amicilia« een openbare vergadering
gehouden om te bespreken het stand
punt der vereeniging ten opzichte van
de voorstellen tot Grondwetsherzie
ning. Mej. Leinweber opende even
8 uur de vergadering en gaf het
woord aan Freule Wichers, die allen
welkom heette en haar vreugde over
de zeer groote opkomst betuigde. Geen
plaatsje was dan ook onbezet.
Hierna verkreeg Mevr. Bakker-Nort
het woord. Zij herinnerde aan de uit
breiding van het kiesrecht sedert 1848.
Doch de vrouw bleef steeds uitgeslo
ten. Zij heeft wel plichten, maar geen
rechten. Verder herinnerde zij eraan,
dat in landen, waar het vrouwen
kiesrecht is ingevoerd alle verwach
tingen zijn overtroffen, het vrouwen
kiesrecht is slechts een kwestie van tijd.
De heer Kleerkooper was de tweede
spreker. Alle vrouwen moeten kies
recht hebben, want het kiezen is niet
moeilijk en de vrouw, die met f 9
moet rondscharrelen, staat wel voor
lastiger vraagstukken. De uitsluiting
der vrouw is volgens spreker een ge
volg van de maatschappelijke toestan
den. Het stembiljet is bier ook een
wapen om van het kapitalistische stel
sel af te komen. De vrouwen moeten
zich laten hooren, want in Den Haag
luisteren ze goed naar de politieke
opinie.
Mr. Marchant zeide, dat in de
laatste jaren heel wat aan de grond
wet is gepeuterd. Het ontwerp, dat
nu aan de orde is, geeft algemeen
kiesrecht aan de mannen, doch voor
de vrouwen, meende spreker, is dit
uitgesloten. De oude argumenten tegen
vrouwenkiesrecht hebben afgedaan en
de vraag is nu alleen»Is de uitslui
ting billijk?* Verzet is alleen te wach
ten van Rechts. De volksvertegen
woordiging handelt onder den druk
van publieke slroomingen, hierom
propaganda omdat bet vrouwenkies
recht onafwijsbaar zal zijn.
De laatste van het viertal sprekers
was Mevr. Alette Jacobs. Deze be
toogde, dat de vrouw het kiesrecht
moet hebben, omdat ze zorgt voor
de opvoeding der kinderen. De vrouw
kan niet langer worden uitgesloten,
want overal beeft ze vasten voet ge
kregen. Tegenstanders zijn mannen
als de afgevaardigde van Amersfoort.
Aan hem is een uitnoodiging tot deze
vergadering verzonden, doch hij is
afwezig. De mannen moeten nu hun
kaartje aan mr. De Beaufort zenden,
ten teeken dat zij willen dat bun
afgevaardigde voor algemeen vrou
wenkiesrecht is.
Geen debat.
Zondagmiddag werd de brand
weer gealarmeerd voor een brand op
het terrein aan de Beek bij de Coninck-
straat, waar een half gevulde hooiberg
in vlam stond. Het vuur was spoedig
bedwongen. De berg moest worden
uitgehaald en telkens weer bespoten,
waardoor het blusschingswerk heeJ wat
tijd vorderde.
De berg was het eigendom van H.
v. d. Hoef, en verzekerd. De oorzaak
is onbekend.
Zondagmiddag liep de tram bij
het begin van den Vlasakkerweg uit
de rails. Dr. Kamerling, die juist per
motor passeerde, kwam met de tram
in aanraking en werdomvergeslingerd.
Hij bekwam daardoor een beenwond
en eenige onbeteekenende wonden aan
het hoofd. Zijn motor was grooten-
deels vernield.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han-
delsintormatiebuieau van VanderGraaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
8 Jan., in Nederland uitgesproken 18
faillissementen tegen 16 faillissemen
ten in dezelfde week van het vorige
jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 42 faillissemen
ten tegenover 38 over hetzelfde tijd
perk van bet vorige jaar.
Ter kaasmarkt van Maandag
10 Januari werdeo aangevoerd 22
wagens, bevattende 7100 K.G. kaas.
De prijs liep van f 58 tot f 68 per
50 K.G. Handel stug.
De bekende oud-wielrenner, de
heer M. Adler, heeft wederom een
aantal voormannen op wielrengebied
uitgenoodigd een zesdaagsche rond
rit door Nederland te maken.
Begin Februari 1916 zullen Cor
Blekemolen, Jan van Gent, Piet Dic-
kertman, Franssen, Klaas van Nek,
Roos, P. v. d. Wiel, dezen toer van
1200 K.M. doen. Bij een rijtijd vari 8
uur per dag, zal gemiddeld 25 K.M.
per uur gereden worden.
De afrit zal plaats hebben te Am
sterdam: van daar gaat de tocht over
Hoorn naar Enkhuizen, van daar naar
Stavoren, Srieek, Leeuwarden, Grjjps-
kerk, Groningen, Winschoten, Assen,
Meppel, Zwolle, Almelo, Enschedé,
Arnhem, Nijmegen, Venlo, Roermond,
Eindhoven, Tilburg, Bergen op Zoom,
Middelburg, Geerti uidenberg, Gorin
chem, Vianeri, Rotterdam, Den Haag,
Utrecht, Zeist, Amersfoort en van daar
terug naar Amsterdam.
In de volgende plaatsen zal over
nacht worden: Groningen, Almelo,
Roei mond, Middelburg, Rotterdam.
Ilaar vader, ja het scheen wel dat die de laatste dagen
een anderen blik in zijn oogen had gekregen. Zij had zeer
goed opgemerkt dat hij maar half verheugd was geweest toen
Sicco hem had medegedeeld, dien middag dat zij beiden van
het duin kwamen, dat hij de hand van zijn dochter begeerde.
Hoewel haar vader zijn toestemming had gegeven, was er toch
een kleine rimpel op zijn voorhoofd blijven hangen, die van
eenige zorg getuigde. Tetburga kende haar vader en wist wel
dat deze bij zichzelf nog lang niet zeker was dat het huwelijk
ooit tot stand zou komen, en dat dit hem had gekweld. De
laatste dagen echter, sedert Sicco van de abdij was terug ge
komen en sedert Anselmus een paar bezoeken had gebracht,
was er een zekere fierheid in Ludigmans oog te ontdekken
als hij zijn dochter aanzag. Geen wonder, Anselmus had hem
medegedeeld dat de abt dit huwelijk begeerde en de abt was
een machtig man. Of de verzoening met den graaf plaats zou
hebben, was LudigmaD vrij onverschillig als het huwelijk maar
doorging. Al of niet verzoend met graaf Diederik, Sicco was
en bleef de zoon van graaf Arnoud, na Diederik was hij de
eerste in den lande en dat Tetburga, zijn dochter, met dien
jonkman zou huwen, dat streelde zijn trots in hooge mate.
En Arlinde was een en al glimlach en toch meende Tetburga
op te merken dat haar oude getrouwe haar met andere oogen
aanzag dan vroeger, het was of zij haar met zeker ontzag,
zekeren eerbied behandelde.
Er was iets gaande, dat was duidelijk, maar wat het was,
wist Tetburga niet.
Wat Sicco betreft, die was door en door verliefd. Hij was
altijd om haar heen, zocht een gelegenheid om haar hand te
grijpen en die te drukken. Kon hij, dan sloeg hij zijn arm om
haar hals, trok haar gelaat tegen het zijne, wang aan wang.
Een anderen keer omholsdo hij haar plotseling en drukte haar
met kracht tegen zijn borst. Hij scheen geen oogenblik buiten
haar te kunnen en zijn oogen volgden haar waar zij maar ging.
Zoo verliepen er een paar dagen. Het was die dagen wonder
lijk schoon weer. Deuren en vensters der hoeve stonden open,
het vroolijk vogelgekweel hoorde men in alle vertrekken en de
heerlijke zachte met bloemengeur doortrokken lucht drong tot
in het kleinste schuilhoekje der hoeve door.
En om de stemming nog opgewekter en feestelijker te maken,
een schat van bloemen werd dagelijks de hoeve binnengedragen
en er was bijna geen plaatsje waar niet een vaas of kan met
bloemen stond te geuren.
Zoo ging het, gelijk wij zeiden, een paar dagen. Op een avond
had Tetburga weder bemerkt dat er een groot pak werd binnen
gedragen. Vóór zij echter aan Arlinde had kunnen vragen wat
het bevatte, had haar vader door een plotselinge vraag haar
aandacht afgeleid. Even daarna toen zij naar boven wilde gaan,
trof zij in de gang Sicco en Arlinde aan die weder in een
hunner geheimzinnige gesprekken verdiept waren.
„Wat hebt gij toch samen?" vroeg zij verwonderd.
Een zacht gelach was het eenige antwoord. Arlinde die echter
begreep dat zij toch iets diende te zeggen, gaf een opheldering,
maar die was zoo onwaarschijnlijk dat Tetburga dadelijk begreep,
dat zij maar wat zeide om te voorkomen dat er verder zou ge
vraagd worden.
Den daarop volgenden morgen was Arlinde reeds vroeg in
Tetburga's kamer. Tetburga lag nog te bed en was verbaasd bij
het ontwaken Arlinde te zien.
„Wat is er?" vroeg zij verwonderd.
Arlinde draalde even met haar antwoord.
„Wel ik heb wat bedacht," zei zij. „Gij zult nu binnenkort
gehuwd zjjn
„Binnenkort," riep Tetburga, lachend, „daar weet gij wat van,
wie weet hoelang het nog duurt."
(Wordt vtrtolgd.)
