NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht. (3
'v>. 86.
Woensdag 25 October 1916.
45e jaargang
WAAascaifwm^.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG:
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
1
Aangezien ous gebleken is dat er onder onzen
naain zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakto--l<'ewcnstcin, machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMM&R, Krommestraat 24, Amersfoort.
De Firma A. DEWENSTEIN
UTRECHT, CHOORSTRAAT 14.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Laogestraat 47. Telephoonn. 69.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.60; iedere reg9l meer 10 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Opstootjes in verschillende
Duitsche steden.
In de iGaulois« schrijft men:
De dagbladen uit Cassel melden,
dat er voor eenige dagen in die stad
ernstige onlusten geweest zijn. Een
menigte wachtte reeds sinds lange
uren voor een comestible winkel, toen
een kolenwagen met snelle vaart tus-
schen de menigte doorreed. De men-
schen, door het lange wachten reeds
opgewonden, werden handgemeen. De
politie kwam op ruwe wijze tusschen-
beide en tallooze burgers werden ge
wond.
Te Wilhelmshafeu hebben de op
stootjes tusschen de burgerbevolking
en de soldaten groote afmetingen aan
genomen. De laatste week hebben er
zich bloedige tooneelen voorgedaan.
Zondagavond hebben burgers, met
messen gewapend matrozen aangeval
len twee ervan zijn gedood en ver
scheidene ernstig gewond. De politie
heeft de schuldigen nog niet kunnen
ontdekken.
Een tragische en roemrijke
herinnering.
In de ïPetit Parisien* rindt men
bet volgende ontroerende verhaal.
In September 1914, den dag na den
roemrijken slag aan de Marne, vroegen
onze vijanden, die op den terugtocht
waren aan twee eenvoudige lieden te
Vic-sur-Aisne, het echtpaar Amory,
die angstig op hun bevrijding wachtten,
hun de paden aan te wijzen, waardoor
hun tocht bekort zou worden. Maar
belden weigerden dapper om bun te
hulp te komen. Verzoek of bedreiging,
niets hielp.
«Wij zijn Franschen«, antwoordden
zij trotsch.
Toen werden, zonder eenigen vorm
van proces onze twee landgeoooten
tegen den muur geplaatst van hun
boerderij, die nu vernield is, en werden
zij doodgeschoten.
Zij hadden een zoon, een kind nog,
die bij bet tooneel tegenwoordig ge
weest was en dat later gevonden werd,
stervende van honger en koude. Hij
slaapt nu naast ziju ouders.
Urn de vaderlandsliefde van deze
twee dappere Franschen te eeren, heeft
de kolonelop het graf van deze
martelaren de volgende inscriptie doen
plaatsen
Aan den landbouwer Amory
Aan zijn vrouw
Lafhartig door de Duitschers vermoord
20 September 1914.
Daar zij hun niet als gids
hadden willeQ dienen.
Aan hun zoon
gestorven van honger en koude.
En sinds dien tijd komen de soldaten
van het regiment dagelijks het graf
met bloemen versiereu, en bij bet
voorbijtrekken presenteeren zij het ge
weer. En meer.dan één »poilu«, den
kend aan het martelaarschap van bet
arme kind, denkt aan de kinderen,
die hij beeft moeten achterlaten, en
mompelt woorden van wraak.
Bij den grenspaal.
In de «Daily Mails schrijft de oor
logscorrespondent G. Ward Price over
de gevechten aan de Servische grens:
«En om dien Servischen grenspaal
liggen de lijken van Bulgaren opge
stapeld. Greppels zijn er vol van en
ze liggen inallerlei vreemde houdingen
tusschen de rotsen. Het was alsof die
witte grenspaal daar boven op den
top de Serviërs wenkte te komeD.
Hier hebben zij buitengewoon woest
gestreden.
Op één plekje lelde ik veertig lijken
zoo dicht bijeen liggend, dat zij elkaar
raakten. Allen waren tegelijk gedood,
waarschijnlijk door een dier lucht-
torpedo's, welker vischstaarten hier
overal uit den grond steken.
Geen enkel dergezichten die rdooden
vertoonde een uitdrukking van vrees,
afschuw of pijD. Zij slapen daar zoo
rustig en kalm, alsof zij iu die diepe
sluimering de rust vinden, die zij te
midden van de oorlogsellende zoo
dikwijls vergeefs gezocht hebben.
Over dengebeelen Kajmakkalan waren
Serviërs bezig, de gesneuvelden te
begraven. Natuurlijk gaan hunne eigen
doode kameraden voor. Een paar jaar
lang zullen netjes omheinde kerkhoven
de plaats aanwijzen, waar Serviërs op
den drempel van hnn vaderland sneu
velden, totdat de winterstormen en
de sneeuw van den Kajmakkalan alle
sporen van die graven zullen wegge-
wischt hebben.
Er zijn reeds honderden Bulgaren
begraven, maar uit hun groote aantal
en uit het feit, dat zij zoo dicht bijeen
liggen, als ook uit de groote massa's
Bulgaarsche munitie, geweren en bom
men, die er in hetrond liggen bewijzen,
hoe plotseling de drielaatste Servische
bajonet-aanvallen in de duisternis de
verdedigers vau den Kajmakkalan vaD
den top af en langs de steile hellingen
heen naar het Noorden toe hebben
gejaagd.
De harde berghelling bood nergens
dekking en is bezaaid met honderden
hoopjes en ringen van steeneu, die
de mannen van beide zijden met in-
spanning's nachts om zich heen ge
bouwd hebben. De linies liggen bier
dikwjjls niet meer dan twintig meter
van elkander en in die kleine ruimte
hadden zoo woeste gevechten van man
tegen man plaats, als zelfs het steen
tijdperk nooit opgeleverd heeft. Hel
was een strijd, zooals in die woeste
omgeving juist paste.
Engelsche officiers-oppassers.
Een Engelsch officier geeft in de
«Daily Mailt een beschrijving vau den
typischen oppasser:
«In den loop van een jaar dieDst
in Engeland en een jaar velddienst in
Frankrijk heb ik een heele reeks «bat-
mant, zooals de oppassers altijd ge
noemd worden, gehad. Het was mijD
schuld niet dat geen van ben lang bij
mij bleef. Een werd doodgeschoten,
een tweede werd invalide en een derde
werd naar een ander regiment over
gebracht.
Mijn eerste «bAtman* kreeg ik aan
een klein station in Vlaanderen. Toen
ik daar aankwam ging ik naar den
kommandant van het kamp en vroeg
hem, mij een oppasser aan te wijzen.
«hm I 't Is bier wel geen besteed-
sterskanloor, maar ik kan U misschien
wel helpen. U gaat van avond naar
Er zijn 'n paar jongens die wel mee
kunnen gaan. Dan kunt U er een als
oppasser uitzoeken.
De heeren Jordan en Clarke, de
twee bedoelde krijgslieden, stonden
buiten te wachten. Zij zagen er ver
van innemend uit, want zij waren erg
smerig en hunne kleeren waren ge
scheurd. Maar dat was hun schuld
niet. Zij kwamen juist van een veld
hospitaal aan het front en waren hunne
geheele uitrusting kwijt.
»Is een van jullie beiden al eerder
oppasser geweest?» vroeg ik.
Jordan schudde het hoofd en Clarke
bleef in da ruimte staren.
«Nu, raad maar op wie het baantje
zal hebben.Jordan, wierp een Fran-
sche sou in de lucht, viug die op en
bedekte ze snel met zijn vuile vuist.
Kop It riep Clarke.
«Verloren, Nobby It verklaarde de
ander.
En zoo werd No. 2347, milicien
Jordan van de Rutland Fusiliers mijn
«batmant
Daar wij eerst dien middag moesten
vertrekken droeg ik mijn reisgezellen
op, zich van een nieuwe uitrusting te
voorzien, hunne rantsoenen mee te
nemen en mij aan bet station te
wachten.
Daar vond ik hen ook met een uit
puilende zak vol gedroogd vleesch,
beschuit en jam, en omringd door een
bewonderende groep die hun om sou
venirs vroegen.
«Ik heb je gezegd, mijn koller in
den trein te zetten,i zei ik.
«Neemt U niet kwalijk, Sir, we
konden hem niet vinden. Nobby Clarke
heeft er om gevraagd, maar die Fran
schen zijn zoo dom, ze Verstaan
niet eens Engelsch.
«Ginger zegt, dat bet zeker Duitsche
spionnen zijn,« voegde zijn kameraad
er aan toe.
Ik klom in den trein en toen ik uit
het raam keek zag ik de heeren Jordan
en Clarke uit het portier hangen en
een afscheidsgroet wisselen met een
gezette dame op het perron.
«Bonjsjoer, missy,f schreeuwden bei
den.
«Vive l'Angleterre,f was het vrien
delijk antwoord, c
De «Fortune* gezonken.
(Zestien dooden?)
Lloyds meldt, dat het Nederl.
stoomschip «Fortuna» tot zinken is
gebracht. Tien opvarenden zijn gister
nacht door een patrouillevaartuig aan
land gezet.
Men vreest, dat de Kapitein en 15
leden der bemanning verdronken zijn.
De geredden zijn te New-Haven
geland. De namen van de geredden
zijn:
De 1ste stuurman M. Moerdijk de
2de stuurman A. Verwayen, de 3de
stuurman J. Ribbens, de leerling
stuurman G. Hoogenkamp, de boots
man Paul Björn quist, de bediende
G. Hart. de liergast P. De Beer, de
liergast P. Klop, de matroos J. Bakker,
en de stoker S. Piet.
Bedoeld schip is de «Fortunac van
de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij
te Amsterdam. Dit schip met bruto
1254 ton, was gebouwd in 1912 en
vertrok 20 October van Rotterdam
naar Cardiff, leading had het schip
niet aan boord.
Ook dé directie ontving bericht, dat
de «Fortuna® nabij New-Haven door
een torpedo of mijn tot zinken is
gebracht.
Zóó kon het smokkelen verminderen.
Naar de »L. Kr.» uit Venlo ver
neemt, zijn de laatste dagen ook van
Duitsche zijde ernstige maatregelen
genomen om bet smokkelen dat zoo
enorm door Duitsche vrouwen, meisjes
en kinderen wordt gedaan, tegen te
gaan. Zoo werden massa's personen de
laatste dagen terstond bij aankomst te
Kaldenkirchen vast gehouden en ver
plicht terug te gaan van waar ze ge
komen waren, zoodat ze geen kans
kregen de grens over te komen. Als
men van beide zijden er aldus aan
gaat staan, zal bet smokkelen, op de
manier zooals dit thans gebeurt spoedig
vrijwel afgeloopen zijD.
Groenten voor Duitschland t
Te Heemskerk e, o. ismen al bezig
met het snijden van boerenkool. Alles
gaat naar Duitschland. waar de be
hoefte zoo groot is, dat men den ge
wonen tijd niet kan afwachten. Boeren
kool wordt andere jaren nooit vroeger
gesneden dan wanneer het gevroren
heeft. Men besteedt 3'/» a 4 ets per
K.G.
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Zaterdag 21 dezer hield deze kamer
een openbare vergadering ten stad-
huize onder voorzitting van den beer
J. Ger. Kleber. Afwezig de beeren
Van Haselen en Van Vollenhoven met
kennisgeving en de heer Meursing. Na
opening werden de notulen van 24 Juni
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen zijn behalve de gewone
periodieken, verslagen, enz.
de Juli- en Augustus-aflevering der
statistiek van in- uit- en doorvoer;
van bet ministerie van Landbouw
Handel en Nijverheid een mededeeling
omtrent de leerindustrie te Waalwijk.
(Voor kennisgeving aangenomen.)
een missive van de H. IJ. S. be
helzende genomen maatregel aan de
Groote- en Kleine Koppel om het ver
keer niet meer te belemmeren. Idem
een schrijven van het Gemeente
bestuur van Amersfoort, dat de reke
ning over 1915 is goedgekeurd. Idem
Een schrijven van den heer Krieger
over een ontwerp van aanleg van een
tram DeD HaagLeiden—Wassenaar
Katwijk. (Zal aan de Jeden wordea
rondgezonden.)
Van het comité voor de jaarbeurs
te Utrecht een brochure. Deze jaar
beurs zal worden gehouden van 26
Februari tot 10 Maart a.s.
Deze brochure ligt bij den Secretaris
ter lezing.
Besloten werd het tijdschrift «Ne
derl. Fabrikaat» te blijven ontvangen.
Voor kennisgeving werd aangeno
men het verzoek der; stroocartonfabri-
kanten te Groningen. Zijn er klachten
dan kunnen ze zich wenden lot de
commissie van beoordeeling.
De laatstgehouden spoedvergadering
werd gehouden om de Burgemeester
inlichtingen te geven omtreDt de in
voering van den zomertijd. De maat
regel is met veel sympathie ontvangen,
zoowel door winkeliers als fabrikanten,
zoodat een blijvende invoering zeer
gewensebt is.
De Voorzitter zegt, dat is ingeko
men een schrijven van den heerEysink,
behelzende zijn ontslagaanvrage als
lid der kamer. De heer Eysink is be
noemd tol wethouder. Ik boop, dat
hij nog vele jaren tot heil der ge
meente mag werkzaam zijn. Mijnheer
Eysink ik bied u mijn gelukwenschen
aan. Doch hier staat tegenover, dat
we u als lid zullen verliezen.
De Secretaris wenschte den heer
Eysink geluk met zijne benoeming.
De heer Eysink dankte beide spre
kers voor de hartelijke en waardee-
rende woorden en beval zich in aller
vriendschap aan.
Hierna sloot de Voorzitter de ver
gadering.
De Vereeniging «Amersfoortsche
Industrie- en Huisboudschook verga
dert Maandag 30 October 1916, des
namiddags te vier uren in het School
gebouw, Bekesteinschelaan No. 23, ter
behandeling der navolgende punten:
Begrooting 1917; Benoeming Com
missie Rekening en Verantwoording
1916; Verkiezing Bestuursleden, we
gens periodieke aftreding van mevrouw
B. de PoolRoos en de heeren J. Bolk,
G. H. Kolf! en F. Wesseling. Mede-
deelingen van het Bestuur.
De Vereeniging Handelsschool
voor Amersfoort en Omstreken ver
gadert Maandag 30 October a.s. ter
behandeling der Begrooting 1917 en
voorde Verkiezing van een bestuurslid.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van VanderGraaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
21 Oct., in Nederland uitgesproken
24 faillissementen tegen 41 faillisse
menten in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 878 faillissementen
tegenover 1144 over hetzelfde tijdperk
van het vorige jaar.
Ter kaasmarkt van Maandag 23
October werden aangevoerd 30 wagens
met 8200 K.G. kaas.
Bij vluggen handel werd f73 a f75,
voor gestempelde f74 a f 76.50 per
50 K.G. besteed.
