NIEUWE
Nieuws- en Advertentie
voor de Provincie Utrecht.
No. 92
Woensdag 15 November 1916.
45e jaargang
DaFirma A. LEWENSTEIN
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG;
De vrouw van 1916.
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Aangezien ons gebleken ia dafc er onder onzen
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo bericnten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Krowaeitraat 24, Amerafoort.
UTRECHT, CnOORSTRAAT 14.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever Cl. J. SLOTHOUWER
Bureau: Lnngestraat 77. Telephoonn. 6U.
ADVERÏENT1ËN:
Van 16 regels 0.60; iedere regel meer 10 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Dat dc viouw in Nedeiland dezelfde
iechten zal krijgen als rnensch. die
haar in Noorwegen, Denemarken, Fin
land en vele Amerikaansche en Austra
lische staten niet meer onthouden
worden, is een zaak waaraan geen
oogenblik behoeft getwijfeld te wor
den. Want bet is een natuurlijk recht
en een natuurlijke zaak is wel een
tijdlang, maar niet op den duur legen
te houden.
Intusscheu zonder stiijd met de
wapenen van o<erreding en overtuiging
zal dit recht wel niet zegevieren. Er
zal nog steeds meer moeten worden
gesprolo-n, peteekend, geschreven i«
de pers en voor bet tooneel.
De lauwen. de onverschilligen zul
len moeten worden opgrpord de
goed-meener (slers) maar weinig doe-
ners(sters) aan hunne (bare) plichten
worden herinnerd en dan moeten ook
nog dn onwaarheden worden gesig
naleerd en bestreden, die al zij het
door een gelukk'g met den dag slin-
kenden kriDg, in de pers en ehlors
worden verspreid
Want de tijd is nog niet voorbij
dat men menschen aantreft die vooi
den eenvnudigen eisch wettelijke ge
lijkstelling van man en vrouw slechts
etn domme spotlach over hebbeu en
de eminente leidsters voor vrouwen
rechten voorstellen als idiote karika
turen paskwillen en onnatuurlijke ge
drochtelijke wezens. Ik laat hieronder
een stukje volgen uit do Haagsche
brieven in de* Gelderlander van 26
Sept. 1916:
En zoo ziet men elkeD dag, dat de
kamor zitting boudt, het stichtelijk
schouwspel van een groep gebrilde,
gehobbezakte, geboorde of op andere
wijze toegetakelde vrouwen, die zich
opmanhafte wijze in twee rijen voor
den ingang posteeren, om zoo de
hooge heeren telkens te herinneren
aan haar eischeo om het kiesrecht.
En uit een hoofdartikel in de Wago-
ningsche Courant van 7 Juni 1916:
En nou willen jullie vrouwen er
aan meedoen Moet jo niet doen, blijf
thuis. Eens heb ik je gewaarschuwd,
dat die Tweede Kamer wel eens zou
kunnen worden 'n paarkamer, 'n
trouwkamer, 'n kindei kamer, gaat
toch Natuur boven de Leer, boven
't redeloos gezwets. Je hebt niet wil
len luisteren, je bunkert, je aast er
na om tusschen die mannen mit jo
rokken te dweilen, want zoo zeg je,
de vrouw kan alleen liefhebben, baar
zacht gemoed houdt de zachte stem
ming er in. Moet je maar gelooven,
niks daarvan Heb ik op de tentoon
stelling van «de vrouw* heel andere
schepsels ontmoet dan lieve vrouwen
vrouwen die aan Vrouwenkiesrecht
deden, die propagandeerden met pra
ten, met tbee zonder melk. En eilasie,
was ik er van geschrokken hoe die er
uitzagen. Er was nou gien een bij,
die lief was en mooi, die je deed
denken aan de liefdevolle viouw, zoo
als Schiller ze nog mocht, nog kon
bezingen. Houterige wezens waren de
meesten, pijpestelen, erwtjes op 'n
plankje, met kwebbelmoodjes over
dwars. En weer één als 'n zoeg in
't zwart en op haar dikhoofd droeg
ze zwierig de zwarte hoed. en van
achteruit wuifde de zwarte piek als
de bellebaan van. 'n duikboot. En al
die vrouwen, ze deden me denken
aan petroleuirigietsters, giftmengsters,
mannenmoordenaressenze hadden
niks vrouwelijks over zich. Ze waren
verpolitiekt, ze hadden heur ziel en
henr vel veischrompeld of opgeblazen
in den nijd, dat ze het nog niet had
den 't Vrouwenkiesrecht
Wat te antwoorden op die nonsens?
Dat het een aaneenschakeling is van
onwaarheden.
De welversneden pen van Martina
G Kramers geeft in tie Nieuwe Am
sterdammer van 4 Nov. '16 een Ne-
gaiiefplaat waarin zij beschrijft hoe
het zou zijn wanneer tmannen* de
wacbt moesten houden op bet Binnen
hof in stedo van vrouwen (die een
aandoenlijk en schrijnend beeld geven
van de afhankelijkheid waartoe de
mannen haar gedoemd hebben, welke
doen alsof ze niet voelen hoe dit ge
duldig zwijgend, wachtend staan der
«rouwen een aanklacht is tegen hun
merischenwaarde.
Zij schrijft
Als 't eens andersom was en de
vrouwen waren iD 't bezit van de
Tweede Kamer en van de pers, ter
wijl de mannen buiten stonden te
blauwbekken om hun erkenning van
hun aandeel in het volksbestaan en
van hun burgerrecht te vragen, hoe
zou bet dan wel gaan bij de Grond
wetsherziening en op het Binnenhof?
Laten wij ons dat eens een oogenblik
indenken. Dan zouden Lohman. Troel
stra, Nolens, v. Idsinga zwijgend op
straat en op de tribunes hun kleuren
en spreuken vertoonen, en dan zouden
de bestuursters der Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht het woord voeren
over hun «onbenulligheid® hun voor
geschreven rol in de maatschappij
d. w z. de kost verdienen voor het
huisgezin in plaats vau zich met de
politiek te bemoeien, bun voorbarig
heid om reeds nu gelijke rechten in
de Grondwet te vragen, nu de partij
politiek daar nog geeu weg mee weet,
enz. enz.
En de kranten zouden de spot
drijven met die lastige, opdringerige,
het geweten wakker schuddende wacht
voor de poort. Die kaalhoofdige oude
heeren die niet eens allen voor Ado
nissen kunnen poseeren, zouden wal
te hooren krijgen van De Telegraaf,
De Nieuwe Courant en hun zuster-
scbare. De jonge dame, die nu door
Prins Joris wordt aangesproken met:
«Beste meid, ga toch naar huis; je
verknoeit hier je tijd", zou dan mis
schien wel de heer Roodhuizen toe
roepen: «Kom,. mannetje ga toch naar
huis; ik zal je wel zeggen, wanneer
het mij gelegen komt, dat je je recht
kom opeischen."
En saamgepaktop de tribune zouden
Duymaer van Twist, Kleerekoper,
Rutgers, Ketelaar, Duys zonder
teekenen van goed of afkeuring te
geven moeten aan hooren, dat onder
wijs een beginsel, kiesrecht daaren
tegen een vraag is van opportuniteit
(een terrein van koncessies) is, dat
eigenlijk de heele Grondswetsher-
ziening generlei haast heeft, omdat
het gansche land er onverschillig voor
isdat liet burgerrecht van.de grootste
belft neen de "kleinste helft want 't
zouden dan de minnen zyu der in
woners des lands niet in de Grond
wet hoeft te staan, die de grondslag
van het staatswezen heet uit te maken,
omdat zoo'n utopistieseeisch dogmaties
drijven zou zijn, en dergelijke mooie
dingen meer.
Dan zouden misschien argumenten
op kennis van toestanden en statis
tiek gebaseerd meer belangstelling
vinden dan machtspreuken en gevoels
uitingen.
Ja bet zou anders toegaanals
't andersom wasl
Volkswil.
Gij spreekt, mr. Cort, van de vril vin het volk
En maakt u met trots tot rijn dienaar en tolk,
Maar weet gij dan wel, o Minister vin Stsat,
Dit het volk niet alleen nit de mannen be-
[itaat?
Ijverige propaganda is dus nog wel
zeer noodig in de maanden van nu
tot Juni 1917 waar zooveel onwil en
hatelijkheid een darn vormen die in
voering van vrouwenkiesrecht" door
den gewonen wetgever" scheidt van
de daadwerkelijkheid.
Velerlei wegen moeten bewandeld
worden die allen tot betzelfde doel
leiden. Een er van is het gebruik
maken van de opvoedende kracht die
van het tooneel kan uitgaan.
De opvoering van de Vrouwenrevue
Jus Suflragi in den Plantage Schouw
burg te Amsterdam is reeds een
schitterend propagandamiddel ge
bleken. Was de schouwburg reeds
meermalen uitverkocht en altijd uit
stekend bezet op de 25sle voorstelling
deze week moesten honderden ge
weigerd worden. En 't mooie is, 't zijn
heuscb in meerderheid geen kiesrecht-
dames" die Jus Suflragi bezoeken.
Het volk is er warm voor geworden,
voelde de waarheid die in het sarcasme
ligt, waarmee de fouten der huidige
wetgeving worden gestriemd en wekt
zjjn kennissen op deze boeiende revue,
met tei.deriz, die op ware, werklijk
gebeurde feiten berust, ook eens te
gaan .«zien, al heeft z'n «krant" ook
verteld dal er vreeselijk wordt «over-
dreveD." X.
ferenties de vredesvoorwaarden van
de Entente zuilen worden gepubliceerd.
De Noorsche bladen melden, dat de
secretaris van don Amerikaanschen
automobielfabrikant en vre.iespropa-
gandist Henri Ford verklaard heeft,
dat deze vermoedelijk in het begin
van het volgend jaar een nieuwe reis
naar Europa ondernemen zal.
In bun be.-chouwingen over de rede
van den Engelschen premier Asquith,
meenen de Duitscbe bladen, dat
Duitscbland niet alleen België niet
wil inlijven, maar ook Servië niet van
zijn onafhankelijkheid wil berooven.
Overigens verklaart men zich gaarne
bereid tot oen afzonderlijken vrede
met wien ook, behalve met Engeland
Een tienduizend voorstandeis van
vooitzetting *an den oorlog hebben
te Cardill (Engeland) een vredes-
meeling in de war gestuurd.
De koning van Bulgarije heeft tegen
over den Duitscli-Amerikaanschen
journalist Von Wiegand, die hem ovei
de mogelijkheid van vrede sprak,
twijfelachtig gevraagd: Vrede zegt u?
Wanneer? Waar? Waar is de man,
die ons den weg kan wijzen? En dan
sprak bij van de weer vervlogen hoop.
dat de president dei Veieenigde Staten
het tot waanzin gedreven, uitgeputte
Europa op liet pad des vredes en dei-
beschaving had kunnen terugbrengen.
Hoe lang nog?
Iemand uit de onmiddelijke omge
ving van generaal Joffre moet ver
klaard hebben, dat de Franscbe staf
nog rekende 15 maanden noodig te
hebben om het Duitsche frout te
kunnen doorbreken
Bij LloyJ wordt 60 tegen 100 ge
wed, dat de oorlog binnen een jaar
uit zal zijn.
Hoe blijf ik met zoo weinig mogelijk
voedsel toch gezond?
Volgens Duitsche bladen zou de
Italiaansche regeering hebben besloten
tot de invoering van twee vleesch-
looze dagen per week Donderdag en
Vrijdag. De twee opeenvolgend»
dagen koos men om speculatie in
levensmiddelen zooveel mogelijk te
bemoeilijken. Tegelijkertijd besloot de
regeering tot de uitgave van een
populair handboekje om bij het volk
aan te dringen op een verminderd
gebruik van vleesch, koren, suiker
koffie, petroleum en kolen.
Over den vrede.
Naar het heet publiceert het Rus
sische blad Rjetsj het sensationeele
bericht, dat reeds op de a s. Parijsche
conferentie de vredesvoorwaarden van
de Entente zulteu worden besproken.
Het blad beweert zelfs te kunoen
mededeelen, dat na afloop der con
Het opbrengen der »Koningiu-
Regentes".
Bij de Mij. «Zeeland" te Vlissingen,
is nog steeds geen bericht ontvangen
van de «Koningin-Regentes".
Dit lange ophouden van deze mail
boot wekt te ineer verwondering waai
bij de aanhouding van de mailboot
«Prins Hendrik" op 23 September
deze boot enkele uren later weer
word vrijgelaten.
Als vermoedelijke redeu van bet
aanhouden van bet schip wordt o.a.
aangenomen bol feil, dat zich aan
boord bevond een Belgische gravin,
familielid van den Belgischen minister
van oorlog De Broquoville, die vau
de Duitscbers permissie had gekregen
om een reis naar Holland te maken,
doch die een verklaring had moeten
afleggen, dat zij niet naar Engeland
zou gaan. Zij had echter haar belofte
gebroken en was onmiddelijk na haar
aankomst in Holland naar Vlissingen
gegaan om passage naar Engeland
te nemen.
Het is wellicht de moeite waard in
veiband met liet aanhouden van de
«Koningin-Regentes" de aandacht te
vestigen op het feit, dat zich ook
aan boord bevond een Duitsch
sprekende dame, die den vorigen dag
uit België door een Duitscher naar
Vlissingen was gebracht.
Geconstateerd is, dat in den morgen,
waarin de «Koningin-Regentes" werd
opgebracht, de Duitscher via Rozen-
daal naar Antwerpen vertrok. (Te/.)
«De Nieuwe Ct.t schrijft o.a.:
Zooals ons bij informatie bevestigd
werd. waien bij de aanhouding van
de «Koningin Regentes® door de Duit
scbe duikboot(en) Nedei landsche ma-
rinevaai tuigen aanwezig, die over de
aanhouding langdurig met den duik
boot-commandant van gedachten htb-
beu gewisseld. Er schijnt dus van de
zijde onzer autoriteiten tegen het op
brengen ernstig bezwaar te zijn ge
maakt, hetgeen ook af te leiden valt
uit het bericht (welks juistheid wij
niet kunnen bevestigen of ontkennen)
dal men ten slotte de duikboot met
de mailboot naar Zeebrugge liet gaan
onder protest.
De vraag doet zich aan ons voor
of, als er bij onze marine voldoende
reden bestond om zich tegen de op
brenging eerst te verzetten, vervolgens
te protesteeren, onze aanwezige oor
logstaal tuigen zich niet ter plaatse
waar de aanhouding geschiedde, had
den kunnen stellen alg convooi van
het Nederlandsclie mailschip ln dat
geval zou het onderzoek van de «Ko
ningin-Regentes® onderworpen zijn
geweest aan de zeer beperkende be
palingen welke volgens het geldende
zeerecht bij geconvoyeerde schepen
moeten worden in acht genomen en
zou de duikboot commandant na een
persoonlijke enquête aan den com
mandant van onze schepen hebben
moeten bewijzen, dat het opbrengen
der mailboot gerechtvaardigd was.
Met ongeduld wachten wij omtrent
een en ander de inlichtingen, die van
Regeeringswego wel niet achter zulleu
blijven.
Het steen kolen gebrek.
Al minder en minder wordt de
aauvoer van steenkolen uit Duitsch-
land.
Deze vermindering moet voor een
deel worden toegeschreven aan de vei-
mhiderde productie in het laud zelf,
terwijl daartegenover sommige in
dustrieën, vooral do aanmaak van
munitie in dat laDd zeer hooge eiscben
stellen.
Maar uit alles blijkt toch ook, dat
