NIEUWE 1Êf Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. jjS No. 94. Woensdag 22 November 1916. 45e jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG! De vronw van 1916. OPROEP. BINNENLAND. DE OORLOG. Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai machines nevenstaand handelsmerk moet voor komen. Men late zich onder welk voorwendsel ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste Agent W. KOMMER, Krommestraat 24, Amersfoort. De Firma A. LEWENSTEIN UTRECHT, CllOORSTRAAT 14. Amersfoortsche Courant. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden 1. Franco per post door het geheele Rijk 1.16. Afzonderlijke Nummers 6 Cent. Ingezonden stnkken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 69. ADVERT ENTIËN: Van 16 regels 0.60; iedere reg9l meer 10 Cent. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. VI. De debatten in de Kamer nu de Grondwetsherziening aan de orde is, vragen de aandacht vao allen die mee leven met de geschiedenis van onzen Staat, met die van de Klenschheid. En daaruit worden, als gevolg van de leeken-bespiegelingen, uit den aard meest van zeer oppervlakkigen aard, conclusies getrokken. Waren wellicht eerst van feministisch standpunt deze conclusies te optimistisch, men hoede zich er voor thans te pessimistisch te zijn. Velen waren er, die, wat van rationeel standpunt volkomen begrijpelijk is, hoopten, dat nu bet fundament van onzen Staat een radicale reparatie zou ondergaan, tegelijk bet groote moreele defect zou worden verholpen dat de helft der natie, (alles wat van bet vrouwelijk geslacht is) staats burgerlijk volkomen rechteloos maakt. Men hoopte dat de Grondwet voor taan alleen Nederlandscbe vmenscben" zou erkennen, wier waarde en rechts macht alleen gewogen zou worden door de schaal van hun en haar prestaties. Men hoopte dat het recht reeds nu zou zegevieren. De niet al te optimistische, doch ook geenszins pestiroistische, die niet minder vurig strijden, maar die van meening zijn, dat alleen volhouden de eindoverwinning brengen kan en dat een stormloop slechts in uit zonderingsgevallen een beslissing in een groolen strijd brengen kan, zij wachten af welke voordeelen zij zouden behalen. En deze hebben thans reeds reden van tevredenheid. Ik wil trachten uit dit causerietje alles te weren wat naar parlementair gedoe of politiek riekt en daarom maar gewoon weg aanhalen dat minister Cort v. d. Linden, die, volgens »Het Volk" waarlijk zoo conservatief nog niet is een bewering die ik gaarne voor deze redactie laat verklaard heeft dat hij bet recht der vrouwen om, evenals de mannen te kiezen en ge kozen te worden en dus mee te mogen doen het huishouden van den Staat te besturen, in deze Grondwet om welke polilieke reden dan ook niet wilde vastleggen. Dat was een groote teleurslellmgnaardeUltra-Uptimisten, die de Dageraad van de Bevrijding der Vrouw reeds komende waanden. En optimisten, we weten het, zijn vaak menschen van het oogenblik gevoelsmenschen, doch die spoedig van hel eene uiterste in het andere vervallen. De kans is weer verloren klaagden zij, al onze moeite is ver- geefsch geweest. De kerkelijken zijn gepaaid voegden sommigen er nog aan toe, de tractementsverhooging voor heeien kamerleden is ook niet zonder invloed vertellen anderen, summa summarum de serieuse Grond wetsherziening wordt ongewijzigd aan genomen en voor het oogenblik ten minste is de slag verloren. Zoo is het pessimisme in zijn zwartste kleuren. Maar er zijn ook anderen, die ik naar mijn inzicht de verstandigsten noem, die geheel anders redeneeren Verloren 7 Er is niets verloren I Want om iets te verliezen moet men het eerst gehad hebben en Neerlands' vrouwen hebben nimmer staatkundige rechten gehad. Elke terreinwinst, hoe betrekkelijk kleio ook beteekent winst. Dit vooropgezet ter zuivere rede neering. En klein is de winst niet, die de strijd op 't oogenblik den vrouwen brengen zal. Men denke slechts aan een klein moment dat misschieu niet voldoende door velen is opgemerkt: het intrekken door jhr. mr. van NispeD tot Sevecaar van zijn amendement waarbij hij in de Grondwet een verbod wilde leggen dat vrouwen mochten kiezen of gekozen worden. Wat door hem onder de parlementaire woorden van een motie was gebracht, was de gedachte der oer-tegenstanders van Vrouwenrechten, van het Behoud, waartegen thans zoo krachtig front gemaakt wordt. »Dat most niet magge,* denken zij, de feudale sturoperas, wier horizon doorde traditioneele leugens, nog maar al te zeer is verduisterd. »Dat most niet magge* bedoelde namens zijn geestverwanten ook de heer van Nispen tot Sevenaar, om dien consequenteu strijd vol te houden, neen daar zag bij toch bezwaar in. Door de Grondwet zullen de vrou wen thans niet meer uitdrukkelijk uitgesloten worden, denk ik en dat is nu een niet te onderschatten winst. Een sterke loopgraaf is daardoor ge nomen en men zal strijdende en steeds strijdende vooruit komen. Want wat op 't oogenblik nog niet bereikt is, kan langs veel gemakkelijker weg be reikt worden, dan vroeger. Het oogen blik dat de Grondwet herzieD is en in kracht van vervulling is gegaan zal dan ook geen rustpunt zijn in den strijd. Integendeel. Dan begint het pas goed. De strijders en strijdsters voor Vrouwenrechten hebben nu een kans gekregen. Laten zij daar gebruik van maken. Week op week van Noord tot Zuid van Oost tot West zal onafge broken tot Juni 1917 toe krachtig ons propagandawoord onophoudelijk moe ten weerklinken in dag- en weekblad in de vergaderzaal op bet tooneel op elke plaats waar de mensch tot denken wordt opgewekt. En welgemoed zullen de verstan- digen die niet te spoedig over het paard getild en evenmin te gauw uit bet veld geslagen zijn, den strijd aanvaarden, want zij weten het door de logica, dat hun de overwinning zal zijn. Evenzeer als na de donkere kerst dagen de zon in kracht zal toenemen, weten ze positief dat de waarheid de leugen ten slotte moet overwinnen. La verité est en marche et rien ne l'arrêtra. X. Geen winkelier, of bij is in de komende weken druk; nog ijve riger in de weer met zijn zaak en etalage en reclame dan anders. Groot en klein van de Amersfoort sche bevolking verdringen elkander voor de helder verlichte winkelruiten. Velen der ouderen hebben zoo af en toe reeds hunne wenschen in den familiekring te kennen gegeven en nagenoeg zonder uitzondering hebben de kleinen hun verlanglijstje den steeds wederkeerenden Sint in een of anderen vorm aangebodenroeeren- deels met de overtuiging, dat Klaas- jeva&r er wat van zal meebrengen, nog wel met de stille boop, dat er zelfs verrassingen op den bewusten Sinterklaasdag zullen bijkomeD. Lezers en lezeressen^ het is over bodig u meer van deze dingen te zeggen. Gij kent ze van nabij, wellicht in ruimer mate dan steller dezes. Toch hebben ondergeteekenden ge meend, iets te moeten doen voor de kleinen, wier ouders nog meer dan anders onmachtig zijn hun kinderen met iets, hoe weinig ook, te kunnen verblijden. De onderwijzers leven met het kind mee; zij gevoelen zicb go- roepen hunne taak van mede-opvoeder van het volkskind ook uittestrekken tot dit kinderfeest bij uitnemendheid. Zeer gaarne gaven zij ook in dit opzicht, zelf, zooals ze dagelijks, jaar in, jaar uit, ingespannen bezig zijn, mede te deelen van hun kennis, mede te geven van hun ondervinding en ze maatschappelijk en zedelijk te ver beteren en op te heffeD. Gij allen zult direct zeggenneen, dat kunnen, dat mogen we niet van de onderwijzers vergen. Voor zoo'n 400 kinderen ruim, moet ik ook wat geven. Ik wil ook het bewustzijn hebben, iets bij te dragen van bet meerdere, dat ik bezit; mede die schoone taak van deD Ouden Eerwaarden te heb ben overgenomen. Dit stille genoegen zal u meer voldaaD, dankbaarder doen genieten van het vele, dat u zelf wordt toegezonden. Vrienden en vriendinnen, wij zijn overtuigd, dat we bij dit werk er veien hebben, die bet volkskind een kleinigheid gunnen, vouw daarom deze courant niet dicht, leg ze niet op zijde, alvorens een zeker bedrag te hebben afgezonderd; vóórdat Gij het geld, met of zonder Uw kaartje hebt doen bezorgen aan de school in de Beekstraat, of nh de schooltijd bij één der leerkrachten dier inrichting. Mocht ons plan slagen, kom gerust de blijde gezichten zien en Gij zult opnieuw gevoelen, wat er in het kinderhart omgaat. Stelt niet uit, geeft spoedig, op dat de moeitevolle voor bereiding kan worden aangevangen. Het personeel der O.L. school F (Beekstraal) P. S. De Redactie onzen hartelijken dank voor hare medewerking. Postdienst op Engeland. Het postbestuur heeft besloten, dat de post voor en over Engeland wegens staking van den dienst der maat schappij «Zeelaud* met andere stoora- boolen zal worden vervoerd. In verband met de ongeregelde tijdstippen van afvaart dezer booten, kunnen de tijdstippen van verzending niet vooraf bekend worden gemaakt. Duitsche versterkingen aan onae oostgrens. De Duitschers leggen thans ook langs de oostgrens van Overijsel loop graven aan. Groote troepen jonge recruten en oudere mannen zijn er dagelijks aan het werk. Smokkelen om Venlo. Politie en ambtenaren gaan nog steeds door, schrijft de iN. Venl. Ct«, met den maatregel om Duitschers, die naar Venlo willen komen, om inkoo- pen te doen, aan te houden, voordat zij hun geld an Venlo zijn levens middelen kwyt raakt. Donderdagavond zijn er zoo een 200-tal opgevaogen en in groepen naar de grens teruggeleid en gisteravond weer een 150. Tengevolge hiervan schijnen desmok- kelaars hun operatiebasis naar Tegelen verlegd te hebben. Daar werden althans de laatste dagen karrevracbten smok kelwaar door ambtenaren en mare chaussees in beslag genomen. Ook in Arcen werden enorme par tijen smokkelwaar aangehouden, waar onder een belangrijke hoeveelheid koffie. Elf booten, z.g. onderzeeërs, die men overdag laat zinken en 's nachts gebruikt om smokkelwaar over te zet ten, zijn in beslag genomen en opge legd. Tegenwoordig nemen de smok kelaars hun booten mee naar buis en bergen ze daags op zolder op. Men schrijft uit Maastricht De kolenmijnen in Belgisch-Lim burg gesloten. Onder dit opschrift bevat de «Nieuwe Limburger Koerier* van Zaterdag het volgend bericht. Ie de afgeloopen week hebbeo de Duit schers laten bekend maken, dat de werklieden, welke naar Duitschland wilden gaan werken daarvoor konden teekenen. Zij moesten zich dan bij de eerste oproeping aanmelden. De werklieden in de kolenmijnen bebbeD eenparig geweigerd. Toen hebben de Duitschers aangezegd, dat de mijnen zouden worden gesloten en dat de mijnwerkers naar Duitschland zouden worden gevoerd. Steenkolen. Naar het H b. I. verneemt, heeft onze Regeering om in den dreigenden steenkolen nood te voorzien een be langrijke hoeveelheid Engelsche steen kolen aangekocht, die zoo snel moge lijk met verschillende schepen, naar ons land zullen worden verscheept. In de afgeloopen week werden over IJmuiden door4stoomschepen 3.136.000 K.G. steenkolen uit Engelsche en Schotsche mijnen ingevoerd. De voor afgaande week bedroeg deze hoeveel heid 7.070.600 K.G, door 7 stoom schepen. Uit de sigarenindustrie. Uit Eindhoven is er reeds op ge wezen, dat de sigareniodustrie met groote slapie en werkeloosheid wordt bedreigd. Eer nog dan werd vermoed, is de toestand in die industrie zeer verslechterd. Nadat hier en daar eenige fabrieken in ons land den werktijd moesten verkorten, is thans ook het belangrijke boofdindustriegebied van Eindhoven met zijn talrijke fabrieken door de aigemeene malaise aangetast. Het werkvolk wordt op taak (verkorte arbeidsduur) gestold, terwijl reeds ge deeltelijk ontslag op een paar fabrie ken moest plaats hebban. Erger is echtor dat tal van fabrikanten zich genoopt zullen zien nog velen te ont slaan, indien aan het einde des jaars geen verheteriog in den toestand zal zijn ingetreden. Ook uit Kampen komt een alarm kreet. De bestellingen komen op de fabrie ken niet meer zoo vlot en vlug bin nen als men tot hier toe gewend was, zeer waarschijnlijk tengevolge van de stijging der prijzen van tabak en siga ren. Het gevolg hiervan is, dat de sigarenmakers door de fabrikanten op een «taak* gesteld zijn, die vrij wat lager is dan tot nu toe, wat natuurlijk een aanmerkelijk mindere verdienste tengevolge heeft. Zoo deze achteruit gang aanhoudt, ziet het er voor de tabaksbewerkers, bij de ongewone duurte der levensmiddelen, in den aan staanden winter somber uit. «Handbl.* Faillissementen in Nederland. Volgens mededeeling van het Han delsinformatiebureau van Van derGraaf Co.'s Bureaux voor den Handel zijn over de afgeloopen week, eindigende 18 Nov., in Nederland uitgesproken 14 faillissementen tegen 23 faillisse menten in dezelfde week van het vorige jaar. Van 1 Januari tot en met boven- genoemden datum 944 faillissementen tegenover 1241 over hetzelfde tijdperk van het vorige jaar. Franz Joseph Keizer van Oostenrijk is gisterenavond 9 uur op het kasteel Schönbrann over leden. De wegvoering der Belgen. Aan de Morning Post* wordt uit Washington gameid: De pogiogen van Duitschland, om België in slavernij te dompelen, heb ben door geheel Amerika vurige ver ontwaardiging doen ontstaan. De te New-York verschijnende «Evening Post* bevat een artikel over het weg voeren der Belgen. Daarin wordt ge-

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1