NIEUW!
lifr Nieuws- en Advertentieblad "JÉT
voor de Provincie Utrecht.
No. 29.
Woensdag 11 April 1917.
46e jaargang
De Firma A. LEWENSTEIN
UTRECHT, CU OORSTRAAT 14.
YfifiSCHMRT WOENSDAü 81 ZATERDAG:
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Aangcxien ons gebleken is dat er onder onren
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Krommestraat 24, Amersfoort.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 1.
Franco per po»t door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Burean: Lnngeotraat 17. Telephoonn. 89.
ADVERT ENTIËN:
Van 16 regel» f 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Hervormingen in Duitschland.
Wij vinden in de »Vorwarts" van
4 April 1.1. een ariikel ïAmerika, de
vijand", waarin o.a. het volgende voor
komt:
Democratie tegenover autocratie!
Vrijheid der volkeren tegenover ver
overingszucht, zoo klinkt het door de
geheele wereld. Een goedbedoelde
pers tracht* deze leus als huichelarij
van onze vijanden voor te stellen.
iBzooverre is dit juist, als ook andere
landen niet zoo heelemaal vrij zijn,
als zij volgeus de verklaringen van
bun leidende staatslieden schijnen te
zijn en de imperialistische neigingen
ook aan die zijde vrij krachtig bestaan.
Maar in kolotnonenlange verhandelin
gen over dit zedekundige thema wordt
allicht over het hoofd gezien datgene,
waaiop bet het meest aankomt.
...in de oogen van de meeste
menscben van het blanke zoowel
als het gele ras geldt Duitschland
op het oogenblik als de tyran en
veroveringszuchtige despoot en de
vijanden van Duitschland daartegen
over als brengers van de vrijheid.
Door de Russische i evolutie en de
Amerikaansche oorlogsverklaring is
de storm van deze meening over de
geheele wereld lot een orkaan aan
gegroeid.
Wat helpt het dan, over buiche-
laiij te klagen? Kunnen wij ont
kennen, dat ook hier te lande ver
schillende kringen op onverantwoorde
lijke wijze met veroveringsplannen
hebben gespeeld? Onze geheele be
raadslagingen over het oorlogsdoel
zouden tegen ons getuigen I
En kunnen «ij soms tegenspreken,
dat do politieke vrijheid in Duitsch
land nog veel te wenscben oveilaat?
Als alles bij ons zoo heerlijk en vol
komen was, waartoe zouden dan alle
redevoeringen over het thans algemeen
bekend geworden begrip »Neuorien-
tierung" hebben gediend? Laten wij
toch toegeven, dat wij althans naar
den uiterlijken vorm te ooideelen
oen regeermgssysteem hebben, dat
in andere,ook in monarchaal geregeerde
landen niet meer bestaat, en dal het
kiesrecht van den grootsten Duitscben
bondstaat zijnsgelijke in de wereld
niet heeft. Laten wij eindelijk deze
verwarrende vormen en de openbare
ongerechtigheid eens grondig op
ruimen! Laten wjj eindelijk eens
grondige opruiming houden!
De instelling van die volksvrij
heid, die in andere landen ook in
landen die monarchaal geregeerd
worden, bestaat, dal is het politieke
offensief, dat wij noodig hebben, willen
wij niet bezwijken onder den druk
van d«n tegen onsgenchten zedelijken
aanval. Dat hebben wij sociaal-demo
craten sedert bet begin van den oorlog
verkondigd, maar thans schijnt ook
de Dationaalliberale partij in te zien,
dat nationaal zijn op dit oogenblik
gelijk staat met de vrijheid te willen,
dat de aanpassing van den staatsvorm
van Duitschlaod aan dien van de
overige beschaafde wereld voor Duitsch
land een levensquaestie is geworden.
Wij hebben er heftigen strijd
over gevoerd, of wij aan onze vijanden,
wanneer zij geslagen zullen zijo, bet
een of het ander zullen ontnemeo.
De sociaaldemocratie beeft altijd alle
annexatie bestreden, zij beschouwde
van het begin af aan deze oorlog
op grond van geographische en sta
tistische feiten als een oorlog tot
zelfbehoud en zij stemde toe in de
oorlogscredieien, nadat zij kennisge
nomen had van de troonrede waario
werd gezegd»Ons drijft geen ver
overingszucht". Maar anderen stelden
onbeperkte veroveringsplannen op en
weer anderen beschouwden het als
hoogste staatsmanskunst, een bedacht-
zamen en heen en weerslingerenden
middenweg tusschen ja en neen in te
slaan.
Zou het nu geen tijd zijn, aan dezen
strijd een einde te maken? Zouden
wij ons niet eens herinneren, dat het
in de politiek niet aankomt op willen
en niet willen, maar voor alles op
leëele mogelijkheden? Wij laten ter
zijde, hoe sterk of zwak Amerika als
ooi logvoerende macht is. Maar als
vredesluitende macht is het sterk.
Amerika is militair zwak tengevolge
van den grooten afstand waarop het
ligt, maar tegelijk ligt hierin zijn
economische kracht en deze kracht
zal zich bij de komende vredesonder
handelingen wel doen gevoelen. Goede
handelsveidragen zijn een oorlogsdoel
van zoo overgroote beteekenis, dal
alle andere doeleinden daaibijopden
achtergrond geraken
Een vredesonderbandelaar die ons
een of andere vermeerdering van grond
gebied van de vredesconferentie mede
naar huis zou brengen, maar ons niet
de mogelijkheid zou verschaffen, weder
om een groot geordend weield-
handelsverkeer op te nemen, zou ver
dienen. gesteenigd te worden.
Uit dit alles blijkt wel. dat wij den
wereldtoestand, zooals deze zich door
de oorlogsverklaring van Amerika
ontwikkeld heeft, niet alleen als een
militairen toestand mogen opvatten.
De oorlog is nu eenmaal niet alleen
een militaire, maar ook een moreele,
politieke, en voor alles een econo
mische aangelegenheid. Wie even-
tueele mogelijkheden alleeo schat op
grond van oorlogskaarten, aantal en
bewapening der legerafdeelingen,
deugdelijkheid der leiding en derge
lijke factoren, moet alles bij elkaar
genomen verkeerd rekenen, ook al
rekent hij op zijn gebied zonder
fouten. Wat wij noodig hebben, dat
is een organisatie der nationale ver
dediging van den voet der pyramide
tot aan den top, staande in het teeken
van vrijheidslievende hervormingen,
die voor iedereen duidelijk zichtbaar
zijn, en daarnaast een verklaring van
den algemeenen volkswil, zoo duidelijk
en uitgesproken mogelijk, om den
oorlog te willen voortzetten alleen
ter bestrijding van veroveringsplannen
van vreemden en niet tot verwezen
lijking van eigen, openbare of ver
borgen, veroveringsplannen, en den
oorlog dadelijk te willen beëindigen,
wanneer de tegenstanders afstand
willen doen van hun veroverings
plannen.
Een regeering, die het gebod van
dit oogenblik zoude miskennen, neemt
voor het volk en voor de geschiedenis
een verantwoordelijkheid op zich, zwaar
der dan menschelijke schouders zouden
kunnen dragen
Verder bevat hetzelfde blad de mede-
deeling, dat men uit Weenen aan de
•Frankfurter Zeitung* heeft geschre
ven
»Waar de Minister van Buiteo-
landsche Zakernran Oostenrijk-Honga-
rije na de onderhandelingen met den
Rijkskanselier en ongetwijfeld in over
eenstemming met deze plechtig iedere
gedachte aan verovering van zich
afwijst en uitsluitend verlangt waar
borgen voor het voortbestaan en de
bestaansmogelijkheid der monarchie
dus in een of anderen vorm met be
trekking tot Servië en Roemenië
daar geldt dit ook voor Duitschland
6D kan ook Duitschland niet den vrede
afhankelijk willen maken van de mo
gelijkheid van annexaties. Als bepaalde
partijen dit desniettegenstaande moch
ten wenscben, zoo moeten zij zich
duidelijk voor oogen stellen, dat zoo
danig streven .in Oostenrijk-Hongarije
een weerklank zal vinden.*
De aanilagen der duiltbooten.
De Vaderlandscbe Club heeft in een
motie als haar oordeel uitgesproken,
dat met vollen nadruk moet worden
opgekomen tegen de met alle recht
strijdende aanvallen, door de Duitsche
marine gepleegd jegens Nederl. koop
vaardijschepen.
Volgens deze motie staan, al mogen
wij met volle recht klagen over de
belemmering, juist dezer dagen door
de Engelsche aanboudingsmaatregelen
in onze toevoeren teweeggebracht,
deze maatregelen buiten vergelijking
met het vernietigende optreden der
Duitsche marine.
Er wordt voorts in de motie op
aangedrongen, dat de Regeering de
natie van de stappen ter verbetering
van den toestand op de hoogte zal
houden, en betoogd, dat onze Regee
ring gebruik moet maken van bet
recht, dat handelsschepen toekomt,
om maatregelen van verdediging tegen
aanranding op zee te nemen, met be
houd van een geheel zelfstandig stand
punt en met inachtneming der eischen
van stipte neutraliteit.
Nederlanders veroordeeld.
Een stoker van een Nederl. boot,
die regelmatig naar Gent voer is ter
dood veroordeeld. De kapitein kreeg
15 jaar gevangenisstraf en een andere
opvarende dezelfde straf. Deze laatste
is in handen der Duitschers. Hij werd
in het Ruhrgebied gearresteerd. De
stoker en kapitein zijn veilig in Neder
land. Die vonnissen zijn te Gent ge
veld, waar in deze week opnieuw 3
opvarenden van een Nederl. vaartuig
zijo gearresteerd. Dit alles is geschied
op de beschuldiging van brievenvervoer.
Tel.
De door Minister Treub in de
Tweede Kamer aangekondigde nieuwe
leening zal eerst na de ontbinding van
de Staten-Generaai en de daarop vol
gende verkieziogeo van den aanstaan
den zomer tot stand komen.
De maildienst op Engeland.
De directeur der Stoomvaartmaat
schappij tZeelandt, de beer T. De
Meester, onderhandelt met de Regee
ring in hoeverre binnenkort de dienst
op Engeland kan worden hervat. Van
de zijde der Duitsche regeering moet
voor de hervatting van dien dienst
meer tegemoetkoming zijn verkregen,
dan aanvankelijk was bepaald. Ook
van Engelsche zijde zou men niet
ongeneigd zijn, voor zoover de oorlogs
toestand dat even toelaat, met de
belangen van de »Zeeland« rekening
te houden.
De spoorwegen en de kolen-
schaarschte.
Van hoogerhand is aan de directies
der spoot wegmaatscbappijen zoo
wij vernemen den eisch gesteld
nog verder# beperkingen in het kolen-
verbruik aan te brengen. Thans is
daarom bij de directies der maat
schappijen in overweging genomen
de dienstregeling zoodanig in te richten,
dat aan dezen eisch voldaan kan worden.
Het is niet waarschijnlijk dat reeds
vóór 1 Juli een nieuwe beperking
in het verkeer in werking zal treden.
Gelijk vanzelf spreekt, zal bet publiek
den a.s. zomer niet kunnen rekenen
op eene uitbreiding van de verkeers-
gelegenbeid als in andere jaren. Het
tegendeel zal dus bet geval zijn.
De plaatselijke Commissie uit de
Arbeidersbeweging voor de Levens-
middelenvoorziening vestigt er de aan
dacht op, dat de turfbriketten, die
hier in de Gemeente verkocht worden,
soms schandelijk klein zijn. Bovendien
bad reeds verkoop plaats boven den
maximum-prijs (deze is fi.10 per
honderd stuks).
De Commissie wijst er hierom op
dat de Gemeente beeft aangekocht
een partij vaD 200000 korte turven,
van prima kwaliteit en gean lilliputters-
afmeting. De Gemeente heeft voor den
verkoopgehuurddeschuur van PutmaD,
op het stations-emplacement bij den
Soesterweg, waar de turven dagelijks
te verkrijgen zijo tegen f 1.40 per'
100 stuks.
De plaatselijke Commissie uit
de Arbeidersbeweging voor de Levens-
middelenvoorziening vestigde de aan
dacht van bet Gemeentebestuur op
de gelegenheid tot distributie van
nuchter kalfsvleesch. De kalveren
worden onder toezicht van Rijkskeur
meesters geslacht in de verschillende
export-slagerijen in ons land, en het
vleescb wordt voorzien van Rijks-
keur, zoodat goede kwaliteit is ge
garandeerd. De verkoopsprijs in de
Gemeenten zou slechts 20 a 25 cent
per pond bedragen.
In hun antwoord aan de Commissie
deelen echter Burgemeester en Wet
houders mede:
tdat de slagers alhier tot onzen
Spijt niet bereid zijn, medewerking
te verleenen tot den door U be
doelden verkoop van nuchter kalfs
vleesch van Gemeentewege. Wij
achten bel niet wel mogelijk,speciaal
dit artikel thans van Gemeentewege
te doen veikoopen."
Dit niet geringe voordeeltje gaat
dus onzen Gemeentenaren den neus
voorbij.
De Zangvereeniging »Soli Deo
Gloria* zal, onder medewerking der
Zangvereeniging »Halleluja« uit Nij-
kerk, morgen-(Donderdag)avond eene
uitvoering geven in »Amicitia« ten
bate van »Kinderzorg«. De heer Jac.
Caro uit Utrecht zal als solist optreden.
De medaillewedstrijd tusschen de
korfbalclubs »Amersfoort* en iOus
Genoegen* is j.l. Maandag door het
slechte weder Diet doorgegaan.
Mejuffrouw Martine Wittop
Koning, daartoe uitgenoodigd door de
plaatselijke afdeeling der Neder larid-
scbe Vereeniging van Huisvrouwen,
zal Vrijdagavond de huisvrouwen die
daar belang in stellen komen vertellen
wat zij dienen te weten omtrent de
distributieregeling.
Op den verjaardag van prinses
Juliana zal bier ter stede een nationalen
vlagjesdag gehouden worden door de
vereeniging «Ons Leger*, waarvan de
opbrengst ten goede komt aan onze
jongens aan de grens en zeekust.
Het resultaat der eoquète door
huisbezoek van de commissie uit
Handel en Nijverheid* is, dat van de
400 bezochte winkeliers zich 260 ver
klaarden vóór verplichte winkelsluiting
om 8 uur Zij die er tegen waren, zijn
meest handelaren in consumptie
artikelen.
Tot bestuursleden van de stich
ting »Bedrijfsiustelling V. P. N. te
Amersfoort* zijn door de Provincialo
afdeeling Utrecht benoemd de heeren
L. J. Krook en C. A. J. J. van der
Linden.
De reserveofficier van gezondheid
1ste klasse A. de Groot is overgeplaatst
bij het 5de regiment infanterie.
Aan het bureau van politie zijn
inlichtingen te bekomen omtrent een
portemonnaie, waarin eei: flink bedrag
aan geld, en aangaande bet onderste
gedeelte van een stetoscoop, beide op
den openbaren weg gevonden.
Ter kaasmar kt van 10 April 1917
werden aangevoerd 7 wagens wegende
1875 K.G. Piijzen f58.a f60.per
50 K.G. Er was veel vraag.