NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht. |||j
No. 30.
Zaterdag 14 April 1917
46e jaargang
TËBSCHMNT WOENSDAG Elf ZATERDAG:
De wassende vloed.
Ingezonden.
DE OORLOG.
BINNENLAND.
SCHETSEN UIT DE RECHTSZAAL
Courant.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden 1.
Franco per poit door het geheele Rijk 1.15.
A fzond er lij k e~N n m m er s 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Lange.trnat 77. Telephoonu. 89.
ADVERT ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
ii.
Nederland staat politiek heel zwak.
De gedachte is bij voedingsquestie en
ooi log. Voor de grondwet is geen be
langstelling. Zware vei antWoording
diagen daarom degenen die van deze
gelegenheid profiteered om thans din
gen vast te leggen die bet Ned. volk
niet zoif willen wanneer het daa«iver
rustig kon naderikeu en d<- zaak van
alle kanten ht kijken De ware demo-
ciatie, de uiting van het volk, om
gekend te worden bij 't maken van
wetten en van eeri grondwet in de
eerste plaats, zij sluimert. Het eerste
stadium hebben de voor-tellen pas
doorlnopen. Zij moeten nu nog door
de Eerst* Kamer en daarna door le
nieuwe Tweed* en E-rste Kamer be
handeld worden. Ze zijn nog geen
grondwet. Het volk kan en oh,
dat 't dit toch besefie moet zijn
wil nog doen gelden.
Uil een protestrede van Prof. J. A.
van Hamel ontleenen wij't volgende
Spreker had zich in 1913 verheugd
o»er de grondwetsherziening. Dit toch
is een nationale zaak, die geestdrift
en verantwoordelijksgevoel bij het
volk wakker roept. Hoe anders is het
gegaan. De behandeling was een poli
tiek knutselwerk zonder enthousiasme.
De voorstellen hadden moeteu staan
op bet groote voetstuk van den volks
wil. Ze zijn geplaatst op bet kleine
voetstuk der partijoverleggingen. Twee
punten wil 't volk, Alg. Mannenkies-
recht en de verkiesbaarheid der Vrouw.
Het overige niet. De macht komt in
handen van enkele partijlijders. Het
volk is nu al onderworpen. De regeering
gaat zijn gang, stoort zich niet aan
critiek. Typisch voorbeeld van 't
politieke onderonsje is de ruilhandel
van 't Alg Kiesrecht tegen gelijk
stelling van Openbare eri Bijz. School.
Spreker beschouwt de gelijkstelling
als een middel tot splitsen en splijten
van de Natie. De macht komt in
banden der kerkelijke leiders. Toch
meende spreker niet te moeten aan
raden tegen de voorstellen te ageeren.
Het volk zal niet meewerken. Spreker
vertrouwt dat 't volk de partijdwang
na 4 jaar wel tegen zal staan. Deze
vergadering echter beschouwt hij als
een zuivere uiting van den volkswil.
Mevr. Drucker verschilde in zooverre
met den eersten spreker dat volgens
haar meening deze grondwet er niet
moet komen. Want is ze er een
maal. dan ligt de macht zoo vast in
handen der partijleiders, dat het volk
in opstand moet komen zal het een
nieuwe grondwet krijgen. Nooit heeft
een grondwet zoo sterk gestaan als
deze. Partieele giondwetsherziening
bestaat niet. Wijzigt men een deel
dan beteekent dit dat men de rest
sanctionneert. En dit mag niet mot
de art. over de Troonopvolging. Men
weet niet wat ar met Nederland zal
gebeuren als deze Oianjetak uitsterft.
Men is het niet eens over den wettigen
Troonopvolger, noch over een moge
lijken anderen regeeriogsvorm,
Art. 57, 58, 59, Oorlog, Vrede en
Buitenlandscbe Politiek, eischen drin-
gend herziening. De Beslissing over
Internationale aangelegenheden be
hoort te berusten bij de Volksver
tegenwoordiging. Denemarken, Zwit
serland en Amerika zijn ons daarin
al voor. In Amerika wordt slechts een
tractaat met een ander land gesloten
als 2/3 van den Senaat het goedkeurt.
Bovendien heeft deze het recht van
amendement. Ook ons land wil dien
kant heen. Daarom moeten die art.
herzien wordeD.
Mevr. MolenaarAbbesté prote
steerde over de weglating van Vrouwen
kiesrecht. Deze grondwet brengt aan
de vrouwen een groote vernedering.
Ze zijn nu voor de wet de mioderen
van dronkaards en souteneurs. Wel
was de grendel van de deur geschoven
door de mogelijkheid van Vrouwen
kiesrecht te openen, maar de Kieswet
die dan tot stand zou moeten komen
is om andere redenen geheel over
bodig, daar alles omtrent het Mannen-
kiesrecht in finesses is geregeld in de
Additioneele Art. Daardoor had men
dus de deur opnieuw gegrendeld.
Maar deze grondwet is er nog niet.
Laten de vrouwen dus ageeren opdat
er geen Grondwetsherziening tot stand
komt. zonder Vrouwenkiesrecht. Beter
geen Grondwetsherziening dan deze,
besluit deze spreekster.
Na de pauze werd een schrijven
van Mr. S. van Houten voorgelezen
en sprak Mr. Louis Israels over Even
redige Vertegenwoordiging en Mr. I.
H. G. Bekker over de nadoelen van
tarief. Hierover een volgende maal.
Het IJzeren Kruis.
Gelijk een moord'naar achter eenen
boom verborgen,
Met weldoordacht geduld, zijn weer
loos offer wacht,
Zoo hebt gij 't groote schip den dood
steek toegebracht,
Uw iplichU gedaan. Laat God nu
verder zorgen.
Getroffen, ziet het kantelt, 't is ver
loren,
Uw heldendaad volvoerd, ga nu maar
heen.
De menschen kinderen, vrouwen, hun
geween,
Hun doodsgereutel, laat het U niet
storeD.
Uw stoot trof doel, bij honderden
verdronken.
Wat deert het u, ga gij gerust naar
buis.
Daar wacht U eerbetoon, daar wacht
het ijz'ren kruis,
Door Uwen keizerlijken meester U
geschonken.
Gods woord zegt, dat de Christus
voor ons allen,
Een kruis droeg langs een moeilijk
pad omboog.
Ed telkens neerzeeg, wijl zoo zwaar
de last hem woog.
Zoo zwaar zal, hoop ik, eens dat
kruis U vallen.
Neen zwaarder nog, loodzwaar, en al
de dagen
Dat ge nog leeft, altijd ga met mee
Dat angstig roepen van die droeven
in de zee.
En steeds zult gij Uw kruis als Kaïus-
teeken dragen.
Zoo zwaar zal 't zijn, dat eenmaal ge
zelfs zult verlangen
Naar 't einde van de folterende baan.
Hij, die dat stuk metaal heeft op uw
borst gedaan,
Heeft niet het kruis aan U, maar U
aan 't Kruis gehangen.
»Uitg. Crt.«
De goede fee aan het werk.
Twee Amerikaansehe dames. Crocker
en Pock, zijn zoo vertelt de j>Figaro«,
bezig het dorpje Vitremont in Lotha
ringen, waarvan geen twee steenen
op elkaar waren gebleven, te her
bouwen.
Huis voor huis, kerk en school,
stadhuis, alles wordt op kosten der
goede feeën herbouwd. Fontein en
drinkplaats voor het vee, alles komt
op de oude plaats. In hun stallen
zullen de bewoners hun vee, in de
schuren hun karren, hun hooi en
stroo terugvinden.
Een zwarte republiek in Amerika.
Het Amertkaanscbe blad, de »Tri-
bunec, deelt een verhaal mede van
een Duitsch complot in de Vereemgde
Staten, dat ten doel bad een neger
opstand in de zuidelijke staten uit te
lokken. Een medewet ker van de >Tri-
bunec zou dit complot op het spoor
zijn gekomen. Hij vertelt, dat pro
paganda werd gemaakt vooral in 't
zuiden en dat den negers de steun
van Mexico was beluofd, als ze een
poging zouden willen doen om Texas
te veroveren, waarvan een zwarte
republiek zou worden gemaakt. De
Duitscbe Lutheraansche scholen in het
zuiden, zouden de broeiplaatsen der
samenzwering zijn geweest. Een Asso
ciated Presstelegram uit Brimming-
ham in Alabama zegt, dat deze be
richten worden bevestigd door plaat
selijke federale agenten en dat de
noodige stappen werden genomen om
mogelijke gevolgen te voorkomen.
Geen wonder, dat president Wilson,
naar de iMatins verneemt, aan Car-
ranza den eiscb zal stellen den Duit-
schen gezant in Mexico naar zijn land
terug te sturen. Hij geeft als reden
op, dat diens houding, welke aan
Ameiika vijandig is, een bedreiging
vormt, voor de goede verstandhou
ding tusschen Mexico en de Ver-
eeuigde Staten.
In verband met de kolen—
schaarschte zullen alleen de ochtend
en avondtreiuen der HollaDdscbe
Spoor worden verwarmd.
Buitengewone koude t
Woensdagnacht heeft het in de
Bildt gedurende een korten tijd van
zwakken wind 5.2. gr. Celcius ge
vroren. 01 gr. meer dan de sterkste
vorst daar in April waargenomen
(5 April 1911). Blijkens vheger onder
ondernemingen wordt de buitenge
wone koude van den laatsten tijd
veroorzaakt door de bijzonder lage
temperaturen in de hoogere lucht
lagen waarschijnlijk het gevolg van
abnormaal hooge drukkingen in bet
westen van den Atlanuschen Oceaan.
Op 1800 meter hoogte werd min
16 gr. Celcius waargenomen. 14 gr.
lager dan normaal.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureau voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende 7 April, in Nederland
door MaItkk Corbiad.
„Protector". „Robert en Macaire".
3)
De meneer van de rijke ervaring
en de hooge uitgebreide relatiën had
hem verduidelijkt, dat hij «geen keuze
hadu. Er op of er onder! Maar
meneer zou hem er door halen hoe
moeilijk het ook mocht schijnen. Had
wel voor heeter vuurtjes gestaan.
Hermans pakte de papieren bijeen.
Er was groote haast bij. Hij besefte
wat hij waagde. Maar het tafreel van
maatschappelijke ondergang, hem door
den mijnheer van zooeven geschetst,
had hem doen sidderen
En met pakje papieren onder den
arm geklemd spoedde hij zich naar
het adres, dat mijnheer hem had aan
geduid
«Zes maanden!» zei de lange schrale
kerej, met de boeventronie, toen de
ander hem verteld had, wat de eisch
was van het O. M. tegen Hermans,
het winkeliertje van verloopen lees-
bibliotheekje wegens frauduleus
bankroet en nog meer
«Zes maanden de vent boft nogl
Ongetwijfeld" zei de mijnheer met de
zilverwitte haren, het gitzwarte kne
veltje, de decoratie, de pelsjas, en de
prachtige ringen. Adviseur uit voor
naam café. "Ongetwijfeld amice!»
»Wij hebben er toch in elk geval zes
witte lapjes aan verdiend!» zei com
pagnon van de ongare physionomie.
»De arme kerelzei deftige mijnheer,
zijn bontjas dichtknoopend.
Even was het stil op kantoor van
schavuiten. Kongsi.
Toen gaf die van de boeventronie
den deftigen eensklaps een por in de
maagstreek.
»Zou er een grooter bandiet wezen
dan jij, vadertjelief?" Schaterde hij
het uit, op dat moment liet de deftige
zijn »post» varen.
Schudde ook van jool en zelfbe
hagen, dat de gouden lorgnet van
neuspunt tuimelde
Annonce. „De Kaarten."
Zij had de advertentie gelezen, en
van dat oogenblik af was de zaak haar
niet meer uit de gedachten gegaan.
Wie hun fortuin »op de gemakkelijk
ste wijze» wilden verdubbelen, moesten
slechts de moeite nemen om een briefje
te zenden, onder het motto "Distri
butie», aan het bureau van dit blad.
Clara had er met niemand over
gesproken. Maar dien nacht nadat de
annonce haar onder de oogen was
gekomen, lag zij er over te piekeren,
uren achtereen. Clara lag nit te rekenen.
Hans had haar gezegd, dat ie het
zaakje niet over kon nemen beneden
8e drieduizend gulden. Was't eenmaal
zóóver, dan zag hij er geen bezwaar
in te gaan trouwen. Dat zou best
kunnen. Hij kon voorloopig z'n be
trekking aanhouden, 't Leverde niet
veel op, maar om vier uur 's middags
was hij vrij. Clara kon op den winkel
passen, en Jansje, zijn zuster, zou bij
hem komen inwonen. Dat was een
prachtige combinatie. Jansje zou voor
de huishouding zorgen, en na vieren
was Hans er zelf. Hij kon natuurlijk
de administratie voeren, en zoo meer.
Maarde dniten. Clara had van
haar ouders bij de zeshonderd gulden
geërfd. Hij had een spaarduitje. Maar
de drieduizend moeBten er integraal
wezen.
Meneer Donker, de eigenaar van
het over te nemen zaakje, was een
Rolied-voorzichtig man. Geld bij de
vischMet het overnemen van
huur en inventarisje wilde hij schap
pelijk zijn. Maar de duiten voor het
zaakje moesten er contant zijn.
Hans en Clara waren al meer dan
zes jaar verloofd, 't Waren rustig be
daarde, eenvoudige menschjes. 's Zon
dags kwam hij bij haar, op visite
zaten zij in de huiskamer van de
hospita, waar Clara al zoolang »in
den kost» was. Soms gingen zij als
't erg mooi weer was een straatje
om. Streken ze ergens neer. Dronk
hij een simpel biertje en Clara een
kopje thee. Dat beschouwden ze als
een soort van luxe. Zij was al niet
jong meer toen nde verkeering» be
gon. Nu had Clara grijze haren door
het zwart van haar coiffure zij
moost er in het magazijn, waar ze een
betrekking had, altijd keurigjes uit
zien maar van koketterie had zij
nooit gehoord. Zij gaf er niks om,
als de meisjes op het atelier zeiden:
"Klaar, je wordt zoo wit als een duif I
Mensch je trouwt zeker uithetoude-
vronwenhuis!» Die geestigheid,
die fijne-kiesche kwinkslag, was ge
lanceerd door de spits-vinnige, jaloer-
sche Betsy, van wie zij wisten, alle
maal, dat haar «galant» 'r op zekeren
dag had laten zitten nadat zij gewel
dig "gegeurd» had met den titel van
»8emi-arts», die galant toekomend.
Maar de medicus-in-den-dop had zich
«geassocieerd» met iemand, die door
woudtoeren zieke menschen genas en
nadat hij arts was geworden
in vriendschappelijke relatie getreden
met de zuster van den toovenaar.
Betsy kreeg de bons en werd een
verwoede mannenhaatster. Zij wa9
jaloersch op de bejaard-wordende
Clara, die nog steeds geëngageerd was.
Klaartje trok zich van al die dingen
niets aan. Wachtte in rustige gelaten
heid op het wonder, dat haar in staat
zou stellen, met Hans in het huwelijk
te treden.
Toen was de advertentie haar onder
het oog gekomen. Ze durfde er met
niemand ronduit over spreken.
Maar 't drong, 't perste haar naar
de lippen.
Wordt vervolgd).