HIEUW E
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
SCHETSEN DIT DE RECHTSZAAL
No. 50.
Zaterdag 23 Juni 1317.
46é jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Lngeionden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 71. Telephoonn. 99.
ADVERT EN TIEN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Hoe de Amerikaan het nieuwe
Engeland «iet.
In de »Daily Mail. beschrijft een
medewerker de indrukken van een
Amerikaansch officier omtrent Enge
land
Hij zat naast mij aan een diner,
eeu lange man in khaki. Uit bet
eigenaardige snit van zijn uniform en
bet kleine gouden uuderscbeidings-
teekentje op zijn schouder kun men
zien dat hij tot de voorhoede van
Amerika's leger behoort. Hij was met
generaal Pershing overgekomen. »Hoe
vindt U Engeland?* vroeg ik hem.
»Ik ben verbaasd en overweldigd*
antwoordde de Amerikaan. »De gast
vrijheid en vriendelijkheid die wij
overal genieten, kunnen niet in woor
den uitgedrukt worden. Evenals de
gebeurteuissen der laatste weken de
internationale grenslijn tusscben Ca
nada eu de Vereenigde Staten hebben
weggevaagd, zoo schijnen ook de oude
vormelijkheid en stijfheid, waarmede
John Buil zich vroeger omringde, ver
dwenen te zijn.
Ik ben overtuigd, dat deze oorlog
bet beste is, dat Engeland ooit is
overkomen. Zij zal uw reddiog zijn.
Ik heb dit land eenigen tijd voor bet
uitbreken van den oorlog bezocht en
keerde naar eigeD land terug, bedroefd
omdat Engeland naar mijne meaning
aan het ontaarden was. Gij bereedl
een aantal stokpaardjes en badt onder
ling alle mogelijke geschillen. De
natie was verdeeld in een aantal met
elkander strijdende groepen De waan
zinnigste warhoofden hadden vurige
volgelingen. De kloof tusscbon de
klassen was diep en breed. Het leek
alsof gij Engelschen bezig waart, uw
erfdeel te verspillen.
Eu wat vind ik nu? Ik viod een
gezond verstand, een helderheid van
inzicht en aene grootheid, die moeilijk
te beschrijven zijn. Uwe natie heeft
zich vereenigd. Er is weinig agitatie,
weinig naar buiten blijkende gisting.
Niets is zoo verrassend als de kalmte.
Maar onder die kalmte verbergt zich
een opofferingsvermogen, zooals wel
nergens grooter te vinden zal zijn.
Ik ken eeu vader, die zijn beide
zonen in den oorlog heeft verloren.
En bij had ze zeer lief gehad. Maar
hij zei de mij, met rustige stem: »Ik
ben blij om den oorlog, ondaoks al
wat bij ons gekost heeft. Want hij
heefl ons geleerd, wat werkelijk kost
baar is en veel van hel kaf wegge
vaagde.
Ik dineerde dezer dagen bij vrienden,
wier zoon in den oorlog eeu arm had
verloren. Hij ging weer terug naar
bet front, om werk te doen, dat ook
een één-armige kan verrichten. Nie
mand behandelde hem als een be
klagenswaardig schepsel. Hij was
weliswaar zijn arm kwijt geraakt.
Maar dat was een oorlogsiucident.
Waar hei werkelijk op aan komt is,
volgens den man zelf en zijne om
geving, dat hij zijn vaderland nog nut
tig kan zijn.
Dat is de geest, dien ik overal ont
moet. Dan zie ik ook, dat de oude
klasse-verschillen meer en meer uit-
gewischt worden. Men ziet den ge
wonen soldaat en zijn kolonel aan de
zelfde tafel zitten dineeren. De alge-
meeoe dienstplicht draagt veel tot de
democratische gelijkmaking der klas
sen bij. In bet leger vindt men alle
klassen bijeen, de klerk, de bankier
en de arbeiders ageveo acht* in
dezelfde compagnie. Deze vermenging
zal het sociale Engeland veranderen.
Maar wal op mij den diepsten
indruk maakt, is de kalmte. Phlegma
noemde meo het in Napoleon's tijd.
Gij maakt deze geweldige gebeurte
nissen rustig door, op zakelijke manier.
In uw leven grijpen omwentelingen
plaats, ge zendt uwe zonen in massa
naar den dood, geeft enorme schatten
uit en glimlacht bij dit alles.
Ik heb iets van uw leger gezien.
Ik kreeg den indruk vandeugdelijk
heid, En ge weet, dat we meenen,
hiervan verstand te bebben.
»Gij zelf spreekt bet meest over
uwe fouten. Maar wij zien wat ge
bereikt hebt*.
Geen republiek Zuid-Afrika.
Er zyn Zuid-Afrikaansche politici,
die hun land willen vrijmaken uit het
Britsche rijksverband en die stroven
naar een vrije, onafhankelijke Zuid-
afrikaarische republiek. Generaal Hert
zog, de Hollander Poutsma on Tielman
Roos zijn de in deze beweging naar
voren getreden mannen, die o.a. een
manifest hebben geteekend, waarin ze
vragen, dat ter aanstaande vredes
conferentie de zaak, waarvoor zij
strijden, ter sprake zal komen.
Tegen hun drijven inr 't bijzonder,
maar tegen alle republikeinscho propa
ganda in 't algemeen is in den Zuid-
afrikaauschen Volksraad Merriman,
vroeger eerste minister der Kaap
kolonie, opgekomen. Hij waarschuwde
bij de verdediging eener motie, die
afkeuriog over 't streven der republi
keinen uitsprak, tegen alle pogingen
om zich van Engeland los te maken,
daar deze op niets anders konden
uilloopen dan een burgeroorlog.
Uit het zeer beknopte verslag, dat
Reuter over deze zitting van den Volks
raad zendt, blijkt dat o.a. kolooel
Creswell van de arbeiderspartij, Botha
Hertzog en de zoon van Steyn zich
in de debatten mengden.
Creswell maakte van de gelegenheid
gebruik om aan te dringen op annexatie
van Zuid-West-Afrika. Zuid-Afrika
was wel niet teti oorlog getogen uit
landbonger, maar het gevaar voor
verwezenlijking der Duitsche plannen
tot stichting van een sterk protec
toraat van Zuid-West-Afrika dwars
door Centraal-Afrika naar Oost-Afrika
moest voor goed worden voorkomen.
Hertzog, de voorstander eener vrije
Zuid-Afrikaanscbe republiek, besloot,
na Botba heftig te bebben aangevallen
over zijn dictoriaal optreden, met zich
voor 't huidige oogenblik meer theo
retisch dan practisch republikein te
verklaien, Steyn hield vast aan 't be
ginsel, dat elke wijziging in den regee-
ringsvorm langs constitutioneelen weg
moest komen. Botha haalde eveneens
bet spookbeeld van den burgeroorlog
te voorschijn bij wees op de vrijheid,
die Engeland den overzeescben ge
bieden laat en'op de noodzakelijkheid
van een samengaan der blanke rassen.
Met alleen de stemmen der 21
nationalisten tegen, er waren 72
stemmen vóór werd Merrimans
motie aangenomen.
De klokken uit den Keulechen Don
tot kanonnen gegoten.
De beroemde keizerklok van den
Keulscben Dom, die 543 centenaar
weegt en in 1887 uit 20 Fransche
kanonnen, die in een veldslag uit den
oorlog van '70'71 veroverd waren,
gegoten was, is door bet Domkapittel
gratis aan bet leger afgestaan.
De klok moet wegens baar grootte
aangeboord en doorgezaagd worden,
welk werk 8 weken duren zal.
Het etaal op de slagvelden van
Verdun.
Tijdens den strijd bij Verdun, die
meer dan een jaar duurde, zijn dui
zenden en nog eens duizenden tonnen
staal verschoten, zoodat bet slagveld
letterlijk met staal is bezaaid. Het
Zweedscb tijdschrift Industreitnung
publiceert een interessante berekening
over de hoeveelheid van dat verschoten
staal. Van tijd tot tijd hebben beide
partijen te zamen een millioen schoten
per dag verzonden. Neemt men nu
aan, dat gemiddeld bet zevende deel
van deze hoeveelheid, dus een millioen
schoten per week, afgevuurd is, rekent
men het gemiddeld gewicht aan metaal
op 45 K G. en rekent men ten slotte
den gerechtstijd op 30 weken, dan
komt men tot een ongelooflijk boog
cijfer: de grond is bezaaid met 1.350.000
ton staal. Om deze massa te kunnen
vervoeren zouden noodig zijn 135.000
wagons. Men kan zich oogeveer voor
stellen, hoe dicht de staaisplinters in
den grond liggen, wanneer men het
strijdgebied berekent op 260 vierk.
K.M. Dan zijn op iedere H.A. grond
150 ton staal gestrooid, voor een
waarde van ongeveer f2100. Die staal-
massa's zijn waarschijnlijk meer waard
dan de heele grond.
Nieuwe revolutie in Rusland te
wachten.
Een Zweed, die in St. Petersbarg
gevestigd was eu die voor kort naar
Stockbolm terugkeerde, schildert de
Russische toestanden in tStockbolms
Dagblad* in de donkerste kleuren. Hij
beweeit, dat eene tweede revolutie,
grooter en verschrikkelijker dan de
vorige in Rusland onvermijdelijk is en
dat deze bet algeheel uiteenvallen van
hel Russische rijk zal tengevolge heb
ben. Hij beschouwt deo toestand als
volkomen hopelos en legt er den na
druk op, dat bet levensmiddelprobleem
tezamen met de transportmoeilijkheden
en de algemeene desorganisatie de
onvermijdelijke krach zullen veroor
zaken.
H. M. de Koningin-Moeder wordt
begin Juli op baar paleis te Soestdijk
verwacht.
Z. K. H. de Prins is voornemens
in deo nacht van 30 Juui op 1 Juli
deel te nemen aan een tocht op de
Zuiderzee met bet zeiljacht »de Licht
straal* van de Nederl. Padvinders.
Turfrantsoeueering.
Binnen enkele dagen zou, volgens
de Tel., de vaststelling te verwachten
zijn van een regeling.betreffende turf-
rantsoeneering. De regeling zal op
dezelfde leest worden geschoeid als
die nopens de kolen-rantsoeneeriog en
zich daarbij aansluiten.
door Maïtre Corbbau.
4) „Fantasie."
Het bedrag, dat Henri op zijn kan
toor, nadat dat tot achthonderd
gulden verhoogde accept was gepro
testeerd en Mevrouw De Baan door
•bijzondere omstandigheden» belet was
geworden, telkens haar belofte der
duizend galden na te komen Het
bedrag, dat Henri op zijn kantoor had
gestolen, nog steeds heilig en innig
overtuigd dat het geld »wel komen
zou», was door zwager Sam en zus
Marie vergoed.
En de bestolen patroon had den
officier van justitie met grooten aan
drang verzocht van verdere strafver
volging af te zien.
De verdachte zat over den officier,
die er nog niet toe kon besluiten over
de zaak te »deponeeren» te laten
rusten.
•Kwam 't dan nooit in U op» vroeg
Z.E.A. »u bij die dame te vergewissen
omtrent de waarheid van het verbaal
door uwe vrouw opgedischt Had de
ervaring, bij haar opgedaan, u niet
voorzichtiger moeten maken?»
De man, die na een leven van eer
lijke soliditeit gestolen had, hield het
doodsbleeke, zielsbedroefde gelaat in
de handen verborgen.
Hij snikte 't nit. En de schaamte
schroeide in zijn gemartelde ziel.
Toen keek hij den ambtenaar van
het O. M. aan.
Spreken was Henri niet mogelijk.
Maar hij schudde van neen; van
werkelijk en waarachtig niet.
Hij had niet getwijfeld.
Toen richtte de officier nog eenmaal
zijn scherp-vorschenden, doordringen
den blik op den man, tegenover hem
zittend.
En zijn besluit was genomen. De
zaak zou worden «gedeponeerd».
En de officier besefte ook, dat de
straf, die deze verdachte buiten de
gevangenis had te ondergaan, reeds
hard en zwaar genoeg was.
Wanbof.
«Nou!» zei de als zeer gegoed be
kende aannemer, terwijl oud-school
kameraad tegenover hem zat in het
kantoortje, z'n hoed tnsschen de vin
gers ronddraaiend; zoekend naar z'n
woorden «nou wat heb je dan
eigenlijk op 't hart, Wim We
kennen elkaar toch langer dan vandaag
of gisteren. Vooruit met de geit I
Aannemer stak een versche sigaar
in prachtig meerschuimen, bruinge
rookt pijpje. Hij' strekte de beenen
uit en keek op z'n horloge.
Toen scheen hem iets in te vallen.
Hij haalde een karafje nit kastje.
«Lust-je ook een pieren-verschrik-
kertje?... Nou, Willem, kijk maar
niet zoo sip, allo, man, dat zal je wat
opfrisschenEn twee kelkjes werden
gevuld. De Bruin zou de ander niet
graag bekend hebben, dat hij nog
nuchter was. Hij had met het be
zoek van oud-schoolkameraad vóór de
borst het droge kadetje met margarine
bestreken, niet door zijn keel kunnen
krijgen bij 't van huis gaan.
Maar het borreltje weigeren durfde
De Bruin evenmin.
Zij klonken.
En de jenever brandde als vuur in
de holle maag van den smeekeling.
Aannemer smakte genoegelijk met
de lippen.
Pufte geurige rookwolkjes uit.
Afijn I» zei hij, »om elf uur moet
ik in «De Kroon» zijn. Schiet dus op,
amice
De Bruin had al een paar malen
gekeken in de richting van de klerk,
die aan een schrijftafeltje in hoek
van kantoor zat te werken. Maar
gastheer had den wenk niet gesnapt.
I De Bruin schoof wat dichter aan.
Begon met van verlegenheid heesche
jstem met nerveus-bonkend hart; te
vertellen Van zijn zorgen, z'n
verdrietelijkheden, z'n ellende. Hij
praatte dra veel. Vergat presentie van
klerkje. Legde 'z'n zaken bloot.
»Nou-ja!" zei aannemer, die zich
een paar maal had ingeschonken en
maar half naar den ander luisterde,
»wat mot 't dan wezen?Ik weet,
De Bruin, je bent een eerlijke vent.
Ik dacht eigenlijk dat je er goed bij
zat. Maar afijn, schiet opl...
Waarmée zou je dan gered zijn? En
wanneer zou-je 't kunnen terugge
ven?»
De heesch-verlegen stem praatte
verder. Vertelde, expliceerde, verze
kerde, bezwoer
Aannemer stond op "Driehonderd
vijftig, zeg-je?... Voor hoogstens een
half jaar We zullen zien, amice
Wij zullen zien, hoor!....»
De Brnin was doodsbleek geworden.
Aannemer dacht alweer aan andere
zaken. «Die is mooi, Jan!?» wendde
hij zich eensklaps tot klerk, met zonnig-
bHj gelaat, opgewekt door de goede
tijding, die van-ochtend gearriveord
was.
De Bruin hield nog aan. Sidderde
bij de gedachte dat de ander nijdig
zou kunnen worden. Smeekte vaste
belofte.
Aannemer stond notities te maken,
sigaar in mondhoek. Begon den
ander ietwat-zwaar op de hand te
vinden.
»Nou,« zei hij eensklaps »'t is
goed hoor Wimpie Kom dan maar
den 16en of den 17en hier. Dan zullen
we dat zaakje wel regelen. Is dat
goed?»
Klerkje was nu uit kantoor gegaan.
En aannemer stak hem met genadig-
medelijdend gebaar een paar vinger
toppen toe.
»DusDus,» waagde de Bruin
nog nik kan er heusch op aan
Wordt ttervoli/d).