NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 53.
Woensdag 41 Juli 1917.
I 46e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
'iV.Z 'ii
Courant.
m
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 1.
Franco peT post door het geheele Rijk 1.16.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Teiephoonn. Atf.
AD VER1ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letterB en vignetten naar plaatsrnimte.
De Eerste Kamer.
De leden der Eerste Kamer, die nu
herkozen zijn, treden niet allen gelijk
af. maar om de drie jaar moet één
derde zich aan een stemming onder
werpen. Hiervoor is een rooster van
aftreding opgemaakt. Daarbij hebben
de Rechtsche leden in 1919 de slecht
ste kans geirolTen. Van de 17 aftre
(lenden zijn er 11 Rechts, nl. 2 voor
Noord-Brabant, '2 voorGelderland.de
heeren Colijn en Basten Batenburg,
4 voor Zuid-Holland. 1 voor Utrecht,
1 voor Üverijsel en 1 voor Limburg.
In 1919 treden alle colleges van
Provinciale Staten af en woiden op
nieuw samengesteld volgenshetsysteem
der Evenredige Vertegenwoordiging,
waarbij elke provincie, ook al telt zij
meerdere kiesdistiicten, op zich zelve
staat als één gehepl.
Men kan er dus op rekenen dat
bet er dan zal spannen.
Tot voorzitter der Tweede
Kamer voor het nieuw geopende
zittingtijdperk is mr. D. Fock door
H. M. de Koningin benoemd.
H. M. de Koningin-Moeder is
voornemens Vrijdag 6 dezer voor
eenigen tijd Haar paleis te Soestdijk
te betrekken.
Arbeidsvoorziening aan werkloozen.
Onder Helleudoorn en Wierden zijn
onder leiding der Nederlandsche
Heidemaatschappij een groot aantal
werklooze arbeiders uit de textiel
industrie bezig, ontginningswerkzaam-
heden uit te voeren. Hieronder deelen
wij omtrent een en ander iets naders
mede.
Wegens gebrek aan grondstoffen
is op 14 Mei j I. de Koninklijke
Stoomweverij te Nijverdal stopgezet.
Een gevolg biervan was, dat een
2000-tal arbeiders(sters) werkloos
werden.
Van deze arbeiders kwamen er
circa 700 in aanmerking om werk
zaam gesteld te worden bij ontginning
en vervening. 600 hiervan, woon
achtig in de gemeente Hellendoorn,
arbeiden voor die gemeente; de overige
100 wonen in de gemeente Wierden
en werken voor dio gemeente.
300 man zijn voorloopig werkzaam
gesteld aan de ontginning van een
complex ter grootte van 35 H.A.,
door de gemeente Hellendoorn aan
gekocht; 100 man werken aan wegen
en waterleidingen, terwijl voorts circa
300 arbeiders eo jongens turfgraven.
Het werk wordt door de ongeoefend-
beid der arbeiders wel is waar veel
duurder dan met normale krachten;
docb er wordt mede bereikt, dat een
groot aantal werkloozen loonende
bezigheid vindt Aan Burgemeester
en Wethouders van Hellendoorn, die
in dezen bet initiatief namen komt
een woord van lof toe.
Stand der landbouwgewassen!
Onder den invloed van het warme
voorjaarsweer is de stand der winter
granen verbeterd, hetgeen echter bij
een normalen regenval in sterkere
mate het geval zou zijo geweest. De
groote droogte der laatste weken
beeft niet nagelaten in vele streken
op verschillende gewassen een on-
gunstigen invloed uit te oefenen In
verband met de plaatselijke regen
buien komen bierbij groote verschillen
voor. Zoo beeft de provincie Limburg
bet voorrecht gehad, steeds voldoen
den regen te krijgen.
In sommige streken beeft de hagel
slag plaatselijk nogal schade teweeg
gebracht; niet name is dit het geval
geweost in üverijsel, Zeeland en
Limburg.
Verreweg het meest beeft het
grasland en inzonderheid het hooiland
van de droogte te lijden gehad, zoo
dat weinig hooi zal worden gewonnen.
De inmiddels ingetreden weersver
andering kan echter aan bet weiland
en aan de tweede snede gras zeer
ten goede komeD.
De te geringe stikstofbemesting
teekent zich reeds af, vooral in de
zandstreken en de veenkoloniën. Op
onderscheiden plaatsen in de provincie
Utrecht benadeelt vreterij van konijnen
de gewassen. Op de in 1916 over
stroomde gronden te Anna-Paulowna
is de stand der gewassen vrij goed,
terwijl in bet ondeigeloopen gebied
van Waterland het grasland, voor
zoover bet in bot vorig jaar tijdig
drooggekomen en weer begroeid was,
de niet overstroomde streken van
Noord-Holland vooruit is.
Voorzichtig.
Men schrijft aan «de Posts:
Voorzichtig met het schrijven in de
couranten over den uitvoer van arti
kelen, die in Holland gemist kunnen
worden. De «Residentieboden bad de
opmerking gemaakt, dat de vroege
aardappelen voor Engelaod bestemd
16 cent en die voor Duitschland 18
cent per K.G. moeten kosten. Tevens
had de «Residentiebodes daaraan
eenige beschouwingen vastgeknoopt.
Vier dagen later vonden we de op
merkingen van de «Residentiebodes,
voorzien van de noodige commentaren
in drie Duitscbe couranten terug. Eer
lang zullen de Residentiebodeberichten
wel in de geheele Duitscbe pers wor-
deo overgenomen als Hetzartikel die
nen tegen de Hollandscbe neutraliteit.
«Men zij voorzichtig s
Ernstige onlusten te Amsterdam.
Maandagmiddag trok een menigte
vrouwen en mannen, die, onder leiding
van Wijnkoop, naar het stadhuis wilde,
langs de Heerengracbt te Amsterdam,
toen eenige vrouwen daar van de
eerste verdieping van een huis scheld
woorden uitten en den troep uitlacbten.
De menigte wilde het buis binnen
dringen en sloeg een ruit in bij een
zilversmidswinkel, die in de beneden
verdieping gevestigd is. Dadelijk stal
de menigte de voorwerpen uit de
étalage, hoewel de ijzeren luiken zoo
gauw mogelijk door den winkelier neer
gelaten werden. De politie was niet bij
machte bet volk te verdrijven. Hoeveel
gestolen is, is nog niet bekend.
Maar bet werd nog erger. Eerst
werden een paar in de haven liggende
schuiten met groenten bestormd,
daarna moest een groentenwinkel bet
ontgelden.
's Avonds werd het een formeel
oproer. De politie was niet bij machte
bet steeds aangroeiende volk te keeren,
dat zich woedend toegang baande tot
een terrein, waar aardappelen lagen,
bestemd voor Engeland. De burge
meester requireerde soldaten. Het
werd een formeel gevecht. Het volk
wierp met zware keien naar de politie
en de militaire macht, die met scherpe
patronen schoot, met bet gevolg, dat
een achttal personen gewond en een
vrouw gedood werd.
Een luitenant werd ernstig door het
volk mishandeld. Het bloedige tooneel
werd tot laat in den nacbt voortgezet
en de militairen hadden alle moeite,
om bet volk, dat naar den spoorweg
wilde doordringen, te keeren. Onop
houdelijk knetterden de salvo's van
bet geweervuur.
Tweede Nederlandache Jaarbeurs.
In de gisteren gehouden Algem.
Ledenvergadering der «Vereeniging
tothet houden van Jaarbeurzen in
Nedeiland» zijn tot leden van bet
Algemeen Bestuur benoemd de beeren
Dr. M H. Damtne w.i., onder-direc
teur der Wagenfabriek van Werk
spoor te Utrecht.
Mr. Dr. A. van Doorninck, Griffier der
Prov. Staten van Utrecht.
Mr. R. A. Baron van Lijnden, Direc
teur der Nederl, Thermo-Telefoon-
Maatscbappij.
Met den heer Jos. F. A. M. ten
Berg, koopman, Lid v. d. Kamer van
Koophandel en 2e Vooizitter der
Utrechtsche Handelsvereeniging, die
reeds deel uitmaakt van bet Algem.
Bestuur, werdeu deze heeren tevens
benoemd tot lid van den Raad van
Beheer, waardoor deze thans als volgt
is samengesteld
Mr. Dr. W. A. van Zijst, Voorzitter.
W. Graadt van Roggen, Secretaris.
C. R. Tb. Baron Krayenboff, Penning
Jos. F. A. M. ten Berg
Ir. H. H. Damtne w.i.
Mr. Dr. A. van Doortiinck
Ir. E. A. Hamburger w.i. Leden.
Mr. R. A. Baron van Lynden
Jhr. A. H. Op ten Noort
J. C. Rijk Pzn.
De verdere aanvulling v/h Algem.
Bestuur is, aangezien deze verband
houdt met de voorgestelde Statuten
wijziging uitgesteld tot de Algem.
Ledenvergadering, die aan bet einde
dezer maand zal worden gehouden.
De Directie van bet Levens-
middelenbureau te Amersfoort maakt
bekend, dat nog niet alle aardappel-
kaarten zijn binnengekomen.
Iedereen wordt dus in zijn eigen
belang aangespoord hieraan ten spoe
digste te voldoen.
J.l. Maandag werd door de leer
lingen der Hoogere Burger School aan
den directeur dier school, Dr. P. G.
Tiddens, die 1 September als directeur
der Hoogere Burger School te Utrecht
in functie treedt, in het met planten
versierdb gymnastieklokaal een fraaie
lamp als souvenir aangeboden.
Door de afdeeling Amersfoort
van den Bond van Nedetlandscbe
Onderwijzers is telegrafisch aan den
Minister verzocht om spoedig aan de
onderwijzers van de Oponbaie School
over de vervallen termijnen den duurte-
toeslag uit te betalen.
Heden zijn te Utrecht geslaagd
voor acte A., M. U. L O., de jonge
dames: C. Boom, G. Grondhoui. M.
Klijn, alhier, en A. van den Woerd,
van Njjkerk, allen leerlingen van de
O. Meisjesschool alhier.
Wegens ziekte in de nabijheid
der muziektent in bet Plantsoen beden
4 Juli geen concert door de Aroeis-
foortsche Muziek vereeniging.
Op de jl. Maandag alhier ge
houden kaasmarkt werden aangevoerd
38 wagens wegende 10625 kilo. Prij
zen f52.k f60.per 50 kilo.
Kooplust niet groot.
De neutrale handel.
Het feit dat Duitschland groote voor
raden levensmiddelen door bemiddeling
der Europeesche neutralen ontvangt,
waarop Groot-Brittannië de Vereenigde
Staten heeft gewezen, is voor de
Amerikaansche regeering een richt
snoer geweest bij bet vaststellen van
bun contrólepolitiek op den uitvoer,
zegt een Reutertelegram uit Was
hington.
Vaqjiit Scandinavië en Nederland
wordt genoeg vet naar Duitschland
uitgevoerd om meer dan zes millioen
soldaten, dit is bet totaal der Duitsche
effectieven, te voorzien. Groot-Brit-
tannië heeft de volgende lijst van
levensmiddelenuitvoer over 1916 van
Scandinaviëen Nederland naar Duitsch
land opgeteld: boter 826 000 ton,
vleesch 115.800, varkencproducten
68.800, geconsendeerde melk 70 000,
visch 407, kaas 80 500, eieren 46.400,
aardappelmeel 179.500, koffie 58 500,
vruchten 74 000, suiker 12.000, groen
ten 215 000 ton.
De Deensche imprrt van vet was
indrukwekkend; bij bedraagt ge
deelte van het dagelijksche Duitsche
rantsoen.
Groot-Brittannië heeft eveneens
aangetoond, dat Amerikaansche lijn
koeken, welke naar de neutraleo zijn
uitgevoerd, Duitschland bereiken door
den verkoop der neutralen van hun
dagelijksche producten. De Vereenigde
Staten hebben het in bun macht, deu
uitvoer van boter en kaas naar Duitsch
land te verhinderen, door de versche
ping van alle levensmiddelen naar de
neutralen te verbieden.
De oogst vooruitzichten in Rusland.
Naar een telegram uit Si- Peters
burg aan «Svenska DagbladeU meldt,
had hei Russische ministerie van finan
ciën rapport ontvangen omtrent den
stand der oogst iu 487 Russische oor
logsdistricten. In deze districten was
de stand der winterzaden bij 57 goed,
bij 221 bevredigend, bij 48midde!matig.
bij 77 beneden middelmatig en bij 29
slecht.
Volgens dezelfde opgaven waren de
vooruitzichten voor het zomertarwe-
koren eenigszins slechter dan ge
woonlijk tengevolge van de kou, die
in de eerste dagen van Mei de ont
wikkeling van de zaden terughield.
Duitsche padvinders I
Op de «Cannenburghic, het kasteel
van dr Cleve, te Vaassen, vsrloeven
een 100-tal padvinders uit Frankfurt.
Ze worden over een paar weken ver
vangen door een gelijk aantal uit
Berlijn en in den loop van den zomer
komen er nog meer uit andere Duit
sche plaatsen.
Ze zijn de gasten van den eigenaar
van het kasteel.
Verhooging van de Duitsche
kolenproduetie.
De voorzitter van het Rheiniscb-
Westfaelische Kolensyndicaat, Dr. Kir-
dorf, heeft er in de algemeene ver
gadering van mijneigenaars op gewezen,
dat de kolenproduetie nog steeds niet
in verhouding staat tot de geweldige
vraag. Het is gelukt, in Mei en Juni
de productie eenigszins te verhoogen,
ofschoon de verdeeling «an geschoolde
mijnwerkers nog niet is, wat men had
gewenscht. Spreker drong er op aan,
de productiviteit van alle mijnen tol
het uiterste op te drijven. Aldus meldt
de Deutsche Tageszeitung van 28 Juni.
Het Duitsche vernuft.
In Duitschland is men er. naar de
«Köln. Volks. Ztg.« mededeelt, in
geslaagd, uit riet een nieuwe weefstof
te maken, «Typbaa genaamd. De
Typbadraden worden in Saksische
I fabrieken gespannen of tot vilt ver-
werkt Men maakt er alle mogelijke
artikelen vandekens, strengen en
zelfs kleederen. Gebrek aan grond
stoffen behoeft meri niet te vreezen
in Noord- en Ooot-Duitscliland be
vinden zich in de meren en moerassen
nog geweldige voorraden riet en ook
Oostenrijk-Hongarije en de Balkan-
landen kunnen groote hoeveelheden
leveren.
De Duitsche ftandelsduikbooten.
De «Tempsa van 28 Juni weet mede
te deelen, dat de Duitsche maatschappij,
die indertijd is opgericht met het dost,
het transatlantisch handelsverkeer met
duikbooten te organiseeren, haar
kapitaal met 5 millioen heeft uitge
breid. Het blad is er van overtuigd,
dat er meer reizen van handelsduik-
boolen woiden voorbereid en ver
wacht, dat het een garegelderi handels-
duikbootdienst op Spanje zal worden.
BURGERLIJKE STANDEN.
Leusden.
van 2229 Juni 1917.
Geboren: Fransje, d. van Jan van
Loenen en Fransje van Ginkel.
Ondertrouwd: Willem Keikbof en
Johanna Jansen. Adrianus Johannes
Brinkman en Aleida Jacoba Oosterbeek.
Stontenburg.
van 2229 Juni 1917.
Geboren: Jobaones Geert, z. van
Johannes van Esveld en Catbarma
Antonia Maria van den Hengel.
Overleden Johannes van Burgsteden
oud 84 jaar weduwnaar van Heudrika
Steeukamp.