NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 60.
Zaterdag 28 Juli 1917.
46e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG]
D£ HANDELSAVONDSCHOOL.
DE OORLOG.
BINNENLAND.
SCHETSEN UIT DE RECHTSZAAL
Courant.
t
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
BureauLangestraat 17. Telephoonn. 60.
ARVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regsl meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De enkele genoodigden, die Zaterdag
14 September 1912 in het voormalig
effectenkantoor der firma Lamaison
Bouwer getuige waren van de
opening der Middelbare Handelsdag-
school zullen ongetwijfeld niet ver
moed hebben, dat deze inrichting zich
zóó sterk zou uitbreiden, als thans
bet geval is.
In 1912 begonnen met 35 leerlingen,
was dit aantal op 1 September 191ö
gestegen tot pl m. 150, terwijl voor
den Cursus 1917/18 niet minder dan
100 meisjes en jongens werden in
geschreven, waarvan er slechts pl.m.
70 konden geplaatst worden. Gedu
rende de 5 jaren van haar bestaan,
heeft de Handelsdagschool reeds 54
leerlingen aan de gemeenschap afge
leverd, waarvan niet weinigen zich een
goede positie in de maatschappij heb
ben verworven.
Het Bestuur der Vereeniging iHan-
delsschool voor Amersfoort en Om
streken» kau dan ook met groote
voldoening op zijn werk, neeizien.
Boch dit Bestuur heeft met de
exploitatie eener handels dagschool zijn
taak met als geëindigd beschouwd. Het
hoeft de noodzakelijkheid ingezien, om
een inrichting in het leven te roepen
voor die breede schaie van mateiieel
minder bevoorrechten, die oseidag
wei ken moeten op kantoor, in maga
zijn of bedi ijf, omdat hun ouders de
middelen missen, oui hen dag onderwijs
te doen genieten. Juist riie weinig
bevoorrechten moeten gebracht worden
in de allerbeste conditie. Wat onder
ben leeft aan liefde tot studie, aan
geestkracht om zich op te werken, aan
belangstelling voor de vragen van den
dag op handelsgebied, moet worden
beschouwd, verzorgd en opgekweekt.
Aan die allen, welke voelen, dat ze
boekhouden en rekenen moeten ken
nen, bun moedertaal zuiver moeten
kunnen schrijven en de beginselen van
een of meer dor moderne talen moeten
machtig zijn om een betere positie te
krijgen, om hun werk beter te be-
gt ij penom moeilijker opdrachten te
leeren volbrengen voor hun dagelijk-
schen arbeid, reikt het Bestuur thans
de band.
Ook in Amersfoort zijn nog zooveel
jongelui, die hun avonduren op de
straat doorbrengen thans wordt een
gelegenheid geopend, die de verveling
bestrijdt, slechte eigenschappen en
gewoonten doodt en van hen kan
maken andere menschen, met nieuwe
idealen. Voor die jongeus en meisjes
is de Handelsavondschool met 3-jarigen
cursus, welke met steun van Rijk,
Provincie en Gemeente op 15 Septem
ber zal geopend worden. Daarom is
deze school ook van zoo groot sociaal
belang.
Aan de Handelsavondschool zal
ODderwijs worden gegeven in
a. Nederlandsche taal en Correspon
dentie,
b. Boekhouden (enkel en dubbel),
c. Handelsrekenen,
d. Algemeetie handelskennis en Recht,
e. Franscbe taal en Correspondentie,
f. Duitsche s
g. Engelsche ai t
h. Stenografie,
1. Macbineschrijven,
gt durende vier avonden per week in
het gebouw der Handelsdagschool,
Koestraat, vermoedelijk vau 79 30.
De leerlingen zijn in elke klasse
verplicht het onderwijs in alle daar
onderwezen vakken le volgen met uit
zondering van die onder o, f en g.
Zij mogen met goedvinden van den
Directeur bovendien naar keuze de
lessen volgen in hoogstens twee der
moderne talen.
Het schoolgeld wordt berekend naar
draagkracht, terwijl kinderen van on-
vermogenden kosteloos geplaatst
kunnen worden.
Tot de eerste klasse worden slechts
zy toegelaten, die een bewijs kunnen
overleggen van het Hoofd hunner
School, dat zij het lager onderwijs met
vrucht hebben gevolgd, den leeftijd van
dertien jaar hebben bereikt en een
eenvoudig examen met gunstig gevolg
hebben afgelegd.
Ten slotte nog een dringend verzoek
aan onze Arnersfoortsche werkgevers:
geeft uw bedienden gelegenheid deze
lessen te volgenGeen Rijksverslag
over het Handelsonderwijs verschijnt,
of er wordt de klacht in geuit, dat de
resultaten van het avondtiandelsonder-
wijs zooveel beter zouden zijn, indien
de leerlingen door een gunstiger rege
ling van den werktijd op kantoren,
bureaux, enz. over meer vrijen tijd
konden beschikken.
In verband biarmede is dan ook van
verschillende zijde de wenschelijkheid
uitgesproken, om in bet sWetsontwerp
tot regeling van bet Vakonderwijs»,
thans bij de Tweede Kamer aan
bangig waaronder ook het Handels
onderwijs is gerangschikt, voorschriften
op te nemen, volgens welke ieder, die
cursussen wil bijwonen, minstens 2 uur
vóór den aanvang daarvan vrij heeft,
en de patroons verplicht worden het
bezoek van deze cursussen zooveel
mogelijk te bevorderen.
Vooral bij onze Oostelijke buren is
bet handelsonderwijs op deze wijze
geregelddaar wordt reeds aan de
werkgevers de verplichting opgelegd
hun bedienden in staat te stellen, met
verkorting van den arbeidsdag op het
kantoor, de lessen bij te wonen; in
verschillende landen is van regeerings-
wege het bezoek tot het 18e jaar zelfs
verplichtend gesteld.
Bij ons bestaat, helaasdeze ileer-
plichu nog niet.
Wanneer echter ouders, werkgevers
en schooi samenwerken, dan kan het
niet anders of Amersfoort krijgt met
15 September een school, welke rijke
vruchten zal afwerpen voor het jonge
geslacht, in het bijzonder voor hen,
die reeds in een administratieve be
trekking werkzaam, tot hederr een
onderwijsinrichting misten, welke hen
kan voorlichten en steunen in hun
bestaansstrijd. J. PEPER,
Directeur 3 j. HondeUavondechool.
De artillerieslag in Vlaanderen.
De Franschen meester van
het Californië-plateau.
In Vlaanderen is de artillerieslag
tot de uiterste hevigheid toegenomen.
Geslaagde overvallen bij Yperen lever
den den Erigelschen 11 gevangenen op.
Bij Moncby-le Preux, aan den weg
van Atrecht naar Kamerijk, hebben
de Duitschers na een hevig bombarde
ment een aanval ondernomen, die bun
eenige vooruitgeschoven Engelsche
posten op een front vat) 250 M. on
geveer in handen speelde.
Op het Fransche front hebben de
Duitschers na een kort maar vinnig
bombardement weer een aanval onder
nomen op de door de Franschen op
bet Californië-plateau nabij Craonne
heroverde stellingen. Hun pogingen
bleven ijdel. De Duitschers blijven dus
in plaats van aan den rand, waartoe
zij tijdelijk doorgedrongen waren, op
de hellingen van het plateau zitten.
Zij hebben bij hun aanvallen mei
keurtroepen zeker een 1000 man ver
speeld. Hoe intensief de strijd in deze
buurt is. kan daar uit blijken, dat de
Duitschers volgens Reuters bijzonderen
correspondent op den Chemin des
Dames nu al in de veertig aanvallen
hebben gedaan. De Fransche dapper
beid en bet pracbiige 75 m M. kanon
houden hen echter telkens tegen.
Op den linker Maasoever houdt de
toenemende geschutsactie aan. Voorts
op enkele andere punten van het
Fransche front verkenningen en over
vallen.
Het Entente-offensief verhnnet.
Aan de «Corriere della Sera" wordt
uit Rome gemeld, dat de plotselinge
ommekeer in den toestand van Rus
land alle bondgenooten tot redding
van Rusland dwingt. De hoofdaanval
van de bondgenooten, die eerst tegen
later gedacht was, is thans nog slechts
een vraag van enkele dagen.
De aanvoer vau steenkolen uit
Duitschland.
Naar de nTel.» verneemt is in
het met Duitschland overeengekomen
kwantum voor invoer van steenkolen
naar Nederland geen veranderingen
gekomen. De invoer is echter tijdelijk
beperkt in verband met de aanvallen
van Engelsche zjjde op de Duitsche
kolenbooten bij Bergen. Daar de Duit
sche regeering dit risico niet wenscht
te loopen, is met de Nederlandsche
Regeering overeengekomen, dat de
hoeveelheden Duitsche cokes, die mo
menteel in Rotterdam liggen, aan ons
worden toegewezen en in minderiog
zullen worden gebracht op het maan-
delijksche kwantum, dat Duitschland
ons zou leveren. Daaruit is het ver
minderen van beL aantal kolentreinen
naar het oosten van ons land te ver
klaren.
Contróle op onzen uitvoer.
In een telegram uit Washington
meldt de »New-York Times," dat de
Amerikaansche regeering er weinig
voor voelt, zonder contróle de ver
klaringen en statistieken aan te nemen,
door de agenten der neutrale staten
aan de departemanten der Vereanigde
Staten aangeboden. De commissie voor
den Amerikaanschen uitvoer heeft be
sloten, geen vergunning tot uitvoer
meer toe te staan, zonder eerst nauw
keurig en zoo noodig ter plaatse de
cijfers, door de Nederlandsche Ra
ge <ring verstrekt, te hebben gecon
troleerd, daar de gezant van Neder
land, lidder van Rappard zich volgens
dit telegram zou hebben schuldig
gemaakt aan grove onnauwkeurigheid.
Vliegmachine boven Lochein.
Dinsdagmorgen 11 uur passeerde te
Locbem in noordoostelijke richting, op
zeer groote hoogte, een vliegmachine;
kort daarop tusschen halitwaalf en
twaalf uur werden eenige zware knallen
gehoord welke zoo hevig waren, dat
door MaItre Corbbau.
lil den val. Scherp zwaard.
3)
De heeren hadden even iets te be
spreken. 't Duurde een kwartiertje.
Toen werd hij door den schelen be
diende weer binnengeleid. «Kijk eens
hier, De Groot,// zei de directeur, na
weer een paar frisBche teugen spuit
water gedronken te hebben, «we wil
len 't wel met je probeeren. Maar je
dient te weten, dat aan de onder
neming een tak van recherche is ver
bonden, die je verplichten zal om
soms ook 's nachts opdrachten te ver
vullen Enfin, je moet de orders,
je gegeven, stipt gehoorzamen. En
bovenal, bóvenal IMondje dicht.
De strengste discretie. Dnrf je dat
op je nemen?//
»0, meneer Izei hongerlijder, mate
loos gelukkig dat «'t scheen te lukken//
en naar het verdere nauwelijks luiste
rend.
De meneer in de club-fauteuil glim
lachte even. Toen Doris in het wacht
kamertje was gestuurd, had hij tegen
compagnon gezegd: «Laten we't met
den knul probeeren. Hij heeft wat
notie van dit en dat. Ziet groen en
geel van den honger. Lijkt me een
geschikt exemplaar om als machine
te dienen. Zoo'n combinatie is niet
zoo gemakkelijk te vinden. Natuurlijk
doen wij 't piano-aan, hè? Natuur-
lijk niet te gauw achter de schermen
laten kijken. Eens zien, of er wat mee
te doen valt. Zoo niet, dan zoeken
wij een ander. Voor dat soort van
werk hebben wij nu eenmaal iemand
noodig, dieEnfin, je snapt me.
Laten we hem om te beginnen zestig
pop in de maand geven. En een tientje
in de hand. Want hij zit natuurlijk
op een pop te hunkeren. Ik geloof
wel, dat er met den knnl iets te be
ginnen valtl//
Toen hij dit alles gezegd had, maakte
de meneer van den clubfauteuil een
kastj e openschonk zich een glas klare
in. Daarna nog een. Wenkte compag
non Won hij ook?
z/'t Is mij nog te vroeg,// zei meneer
de directeur.
Maar compagnon nu wat opge
kikkerd schaterde 't uit.
Bracht den auder ook gevuld glas.
Sapristi, zij waren eerst tégen half
vijf naar bed gegaan. In de .'/Jockey-
bar// was «werk// te doen geweest, j
Maar over seriense zaken zou straks
gepraat worden. Als //der dritte im
Bunde", de «advocaat// verloopen
jurist van het tableau der balie ge-
schrapt en nu hier opgenomen als
«adviseur» kwam opdagen. Doris
de fraat werd bovengeroepen.
Ontving de blijde, gelukkige tijding.
De belofte, dat als hij goed zijn best
deed, het honorarium over drie maan
den zeventig zou worden. En dan waren
er extra's, o extra's genoegdat
zou hij later misschien wel merken.
Als ie z'n best maar deed.
Een man die zijn plicht doet in
het leven, zei de meneer van de club
fauteuil op streng deftige toon, behoeft
nooit voor de toekomst bang te zijn.
Doris had met echten, grooten eer
bied geluisterd.
Directeur wenkte, dat hij nu wel
gaan kon. Morgenochtend tien uur
precies had hij zich te melden. Dan
zou Doris zijn verdere instructies
krijgen.
Toen kuchte de clubfauteuilmeneer
met nadruk. Keek directeur aan.
Die zich herinnerde. Naar zijn por
tefeuille tastte.
Het is, zei hij zich weer tot De
Groot wendend, een vast principe van
het kantoor om geen voorschotten te
geven. Maar bij het indiensttreden
maken wij wel een exceptie. Zou je
soms gaarne een klein bedrag in de
hand willen hebben
Doris kreeg tranen in de oogen.
Wat een juweel van èen directeur
Hij teekende kwitantie. Kreeg het
blauwe papiertje Btamelde dankbetui
gingen. Pakte de tram. Was na tien
minuten thuis. Zus Lena toch, onge
rust geworden over haar riks zat te
wachten. Uit pure belangstelling ver
zekerde zij elk oogenblik. Maar zij kreeg
haar riks terug. En ter eere van de
gelukkige wending, die in de situatie
was gekomen werd een feestdronk
gehaald. Ka bracht ook een zak
taartjes mee. Eu toen zij hadden ge
klonken, kwam het er bij haar uit.
Waar zij zooveel maanden op gevlast
had. Om Lena al haar pikanterigheden
betaald te zetten. Zij ze kwasie ter
loops; misschien noemen ze me nu toch
nog wel weer mevrouw hè?... Wat
de jalóersche oogen van zus Lena tot
Ka's ""innige genieting deed schitteren
van onder een schijnbaar gemaskerde
woede.
Nu, na acht maanden, was Doris
heelemaal op de hoogte van den
werkkring van Confidentia. Er waren
oogenblikken geweest dat hij terug
wilde zich wou losrukken uit dat net,
dat dichter en dichter om hem ge
spannen werd, maar hij durfde niet.
De eerste dubieuse opdracht die hij
had willen weigeren had hem z'n
ontslag op staande voet bezorgd.
Van uur op uur. Met een week loon.
Je weet wat we je gezegd hebben,
zei de meneer van de clubfauteuil,
blindelings gehoorzamen of er uit. Je
wenscht niet te gehoorzamen, goed,
best finished.
Doris had het grauwe hongerspook-
sel voor zich gezien. En soebatte,
smeekte om te mogen blijven.
Eindelijk werd «de directie» ver
murwd. Maar werd hij gewaar
schuwd 't was de eerste en ook de
laatste maal.
(Wordt vervolgd).