NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecbl.
No. 74.
Zaterdag 15 September 1517.
46e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG Elf ZATERDAG!
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
SCHETSEN UIT BE RECHTSZAAL
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Teiephoonn. 69.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Gtroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Duitschland en Belgis.
In »Die Welt am Montag" van 10
September wendt Helmutb von Gerlach
zicb tegen ben in Duitscblaud die
zoogenaamd aan België de onafhanke
lijkheid willen teruggeven, doch in-
tusscben door allerlei reale waar
borgen België in de macbt van Duitsch
land willen trachten te houden. Vod
Gerlach wijst erop, hoe deze personen
wenscben een toezicht van Duitsch
land op de buitenlaodsche politiek
van België en op bet Belgische ver
keerswezen, ja zelfs somtijds bepleiten
dat Duitschland België militair zou
bezet houden en althans aan België
eenzijdig een beperking van bewapening
willen opleggen.
Von Gerlach gaat dan als volgt
voort: «Kan er een enkele, op zijn
eer gestelde Belg bestaan, die niet
deze soort van zelfstandigheid en onaf
hankelijkheid met verachting zal
terugwijzen? Hoe verwerpelijk de al-
Duitscbe eischen van de annexatie
van België ook zijn mogen, uitzedelyk
oogpunt staat deze toch nog toren
hoog boven het program van deze
lieden. De eisch der al-Duitschers
beeft tenminste deze verdienste, eer
lijk uit te spreken, wat eigenlijk
bedoeld wordt. Een groot aantal van
de moeilijkste vraagstukken beeft de
vredesconferentie op te lossen. Over
Polen en Roemenië, over Macedonië
en Elzas-LothariDgeD, over Triëst
6D Koerlaod zullen aan de groene
tafel nog de heetste kampen gevoerd
worden. Maar de vraag der vragen
of beter de voorvraag van alle andere
vragen blijft toch altijdBelgië Bij
iedere andere vraag zijn altijd slechts
enkele der strijdenden direct belang
hebbend; bij België is echter van te
voren de geheele wereld met inbegrip
van alle onzijdigen en van een zeer
groot aantal bewoners van Midden-
Europa bet volkomen eens met den
eisch van de status quo ante: België
moet blijven, of beter worden, wat
het vóór i Augustus 1914 was!
Alle militaire successen helpen het
feit niet uit de wereld dat vredes-
mogelijkheid eerst geopend wordt op
het oogenblik waarop duidelijkheid
omtrent België zal zijn gegeven. In
de Belgische vraag hebben wij de
geheele wereld, ook de neutralen, die
Duitschland het meest vriendschappe
lijk gezind zijn, tegen ons. Daarom
kunneD wij den door alle volkeren
vurig gewenschteu vrede eerst ver
wachten, wanneer wij een ondubbel
zinnig antwoord gegeven ;hebben op
de door Asquith gestelde vraag over
België's toekomst.
De pauselijke vredesbemoeiingen.
Naar het heet zijn Duitschland en
Oostenrijk-Hongarije het volkomen
eens geworden aangaande bet op de
pauselijke vredesnota te geven ant
woord: In Vaticaanscbe kringen moet
men verwachten, dat dit antwoord een
nauwkeurige omschrijving van de vre
desvoorwaarden der centralen zal be
vatten, waardoor het aanknopen van
onderhandelingen mogelijk zal wor-
deD. De paus, zoo wordt in Vaticaan
scbe kringen verklaard, is optimistich
in zijn verwachtingen, dat nog vóór
Kerstmis vredesonderhandelingen zul
len aangeknoopt worden. Intusschen
spreekt het pauselijke blad bet heele
verhaal in de nDaily Newst omtrent
een gesprek met den paus, waarin de
paus werd voorgesteld als Duitchland
en Oostenrijk ontziende en met wan
trouwen jegens Rusland bezield tegen.
Te Boedapest zal op 23 dezer een
groote bijeenkomst plaats bebbeo om
sympathie te betuigen met de pause
lijke nota, waar van men verwacht,
dat zij geschikt is om een einde
aan den oorlog te maken. Het woord
zal o.a. voeren de Duitsche centrums-
afgevaardigde Erzberger.
Naar aanleiding van de verschil
lende berichten over den stand van
de koleDquaestie heeft de Tel. een
onderhoud gehad met een ter zake
volkomen bevoegd persoon.
Stel, zoo werd o.a. gevraagd, dat
de aanvoer van kolen voorloopig
werkelijk geheel blijft stilstaan, boe
staat het dan met de voorziening in
den huisbrand voor den komendeD
winter
Die is verzekerd, wat bet minimum
rantsoen van 12 H.L. per gezin betreft.
Bedoelt u hiermee, dat reeds nu in
ods land een voorraad kolen aanwezig
is, groot genoeg, om iedereen die 12
H.L. te waarborgen?
Ja en neen, gedeeltelijk is de voor
dat oninimum noodzakelijke voorraad
reeds in ons land aanwezig en gere
serveerd en voor de rest zit de voor
raad in de Limburgsche mijnen. Want
we gebruiken voor dat huisbrandrant
soen Limburgsche kolen. Zelfs wanneer
er dus niets uit het buitenland bin
nenkomt, is het miDimumraotsoen
voor huisbrand positef gewaarborgd,
onder voorwaarde, dat bet werk in
onze mijnen geregeld plaats heeft.
Daaromtrent kan ons volk dus gerust
zijn. En wat de rest betrefter wordt
onderhandeld met Engeland.
Wij vernemen, dat onderhandelin
gen worden gevoerd, die ten doel
hebben nog geregeld een vrij aan
zienlijke boeveelheid steenkolen uit
Duitschland te doen aanvoeren.
Van Duitsche zijde is pertinent ver
zekerd, dat bet niet in de bedoeling
van Duitschland ligt, ons land zonder
kolen te laten. Op bet oogenblik staat
echter de geheele kolenaanvoer uit
Duitschland stil.
Goedkoop vleesch!
Ten gevolge van den overvloed van
vee en de schaarschte van veevoeder,
zijn de prijzen 'van het vee in de
laatste weken enorm gedaald. Koeien,
die van het voorjaar f 400 hebben
gekost, brengen du nauwelijks f200
op. Ook bet jonge vee is weinig waard.
Te Gorincbem werd Dinsdagavond
bij bekkenslag bekend gemaakt, dat
bij niet minder dan slagers, rund
vleesch, waarbij vet wordt toegegeven,
voor 45 en 50 cent per pond ver
krijgbaar was.
Onverwarmde treinen!
Naar de »Tel.« verneemt, hebben
de spoorwegdirecties aan de regeering
de vereischte machtiging gevraagd,
om gedurende den a.s. winter de
treinen onverwarmd te lateo.
Een nieuw veevoeder.
Onlangs werd gemeld, dat de Re
geering ^.een aanzienlijk bedrag bad
ter beschikking gesteld van den Leid-
scbeo hoogleeraar in de bacteriologie,
dr. v. Calcar en diens medewerkers
voor proeven, ter verkrijging van een
nieuw en goedkoop voedingsmiddel
voor vee. Die proeven zijn goed ge
slaagd. In een in onbruik geraakt
fabrieksgebouw aan den Zoeterwoud-
schenweg bij Leiden, beviDdt zich de
installatie, waar nit afval-producten
het voedsel wordt bereid. Het eiwit
en het vet worden betrokken uit op»n-
bare slachthuizen en visscherij-plaat-
sen; bet zetmeel uit aardappelen
en fruitafval; de zouten uit afval
producten van groenten. Dit materiaal
levert hoofdzakelijk de étappe-slagerij
te Rotterdam en militaire ménages.
Als bet materiaal binnen is, wordt
bet gemengd in zoodanige verhouding,
dat er aan vet, eiwit en koolhydraten
een voldoend gehalte is. Als laatste
meng-materiaal zijn te noemen stroo,
heide en riet, waarbij de kalkzonten
een groote rol vervullen. Daarom heeft
bijmenging van mosselen plaats. Het
vermalen tot poeder geschiedt in een
groote maal-iuricbting.
De bij de processen gebruikte toe
stellen zijn ook een vinding van prof.
Van Calcar.
Dagelijks wordt eeD 20 000 KG.
verwerkt.
De voedingswaarde van bet ver
kregen product komt ongeveer over
een met erwtenmeel. De verteerbaar-
beid is zeer voldoende. Voor melkvee
wordt het nieuwe veevoeder minder
goed geacht, daar het aao de melk
een bijsmaak geeft.
De 2 K.M. zwemwedstrijd van
de Koppel naar de zwemschool werd
j.l. Woensdag nu juist niet door uit
gezocht weer begunstigd. Het was
guur en kil. Van de 35 inschrijvers
kwamen 26 op (7 dames en 19 heeren).
De uitslag is als volgt
Dames
le pr. kampioenschap U. P. Z. B.,
groote zilveren medaille, aangeboden
door den Commissaris der Koningin
in de provincie Utfecht en extra prijs
gouden speldje voor het eerst aan
komend A. Z. en P. C.-lid mej. To
Stöcker (A. Z. en P. C in 43 min.
31 Vi sec., 2e pr. groote zilveren me
daille, aangeboden door luit. jhr. L.
M. van Reigersberg Versluys: mej.
Tina Verboon (Zeister Z. V.) in 49
min. 10'/» sec., 3e pr. zilveren medaille,
aangeboden door de Reclame-Com
missie: mej. Jo den Hartog (A. Z. en
P. C.), in 49 min. 42 sec. 4. Mevr.
MullerLoggen (U. Z. C.) in 5i min.
49'/» sec. 5. Mej. M. E. Bauer (A Z
en P. C.), in 56 min. 10'/«sec. 6. Mej.
B. Otto (A. Z. en P. C.), in 59 min.
25'/» sec. 7. Mej. Dies Vervloet (A.
Z. en P. C. in 63 min. 57'/» sec.
De laatst aangekomene is een leer
linge van dit jaar en heeft dus een
kranig stukje verricht.
Heeren
le pr. kampioenschap U. P. Z. B.,
wisselbaker en medaille aangeboden
door ritm. jhr. J. W. Godin de Beau
fort: A. Minnes (U. Z. C.), in 34 min.
4t'/« sec. 2e pr. groote zilveren me
daille: P H. Plantinga (D J. K.). in
door MaItbe Corbeau.
„Verbleekte Filin."
2)
Dien ochtend was rechter-commis-
saris vreemd. Zonderling onaandoenlijk,
't Was een banale historie, dat
eerste zaakje.
Zij had bestolen een man, die bij
haar vertoefd had niet langer dan
hoogstens een uur. De bewijzen waren
overstelpend. Ze was «atro carbone
notata,» een onde kennis van de
justitie, 't Zilveren horloge en de beurs
van den bnitenman, die aan de zwier
was geweest dien avond had men ge
vonden in een kast op haar kamer,
't Was een bloedmagere leelijke, bleeke
vrouw. Met ingevallen wangen, inge
deukte borst, holle hoest. Teringlijd-
ster, door het nachtleven verwoest.
De politie had gerapporteerd dat zij
een paar weken geleden uit het gast
huis was ontslagen. Verlaten vrouw,
die haar kindje den kost moest
geven, 't Wnrpje was nog te jong om
het onder Rijkshoede te stellen. Maar
't plan om haar van dé voogdij te
ontzetten bestond reeds. Er was een
attest van den medicus, die haar be
handeld had. Hopeloos geval. Kon
misschien nog een jaar leven. Het
kindje was ook teringziek.
Zij zat daar, bevend en schreiend.
Dacht aan het kindje.
»Dus je bekent, dat je dien man
bestolen hebt?» vroeg rechter-com-
missaris.
Zij knikte. Hoestte weer met hol-
snerpend snijdend geluid.
»En fatsoenlijk werk zoeken, ver
kies je niet hé?» zei rechter-commis-
saris, op de papieren turend. «Liever
met allerlei gespuis 's nachts op roof
nit. Ik zie, dat is al jaren zoo
met je!»
De vrouw trachtte iets te zeggen.
Van dat zij waarachtig werk had
gezocht, maar niemand woü haar in
dienst hebben. Eens was 't gelukt
door bemiddeling van een dame der
vereeniging voor zedelijke verbetering
etc. maar toen had zij een bloed
spuwing gekregeD. Anders zou ze....«
«Jawel, schei maar uit» zei waar
nemende rechter-commissaris »wij
kennen die praatjes, lniheid, onwil.
Als je ziek bent, dan is 't je eigen
schuld.»
Hij schelde.
Had haast om er door te komen.
De agent, die huiszoeking had gedaan,
moest verschijnen. De buitenman, die
aan de rol was geweest. Op zeker
oogenblik gaf griffier rechter-commis
saris een duw tegen de elleboog.
Fluisterde hem iets in. Over de vrouw.
Z.E.A. keek even op.
Er waren bloedvlekken gekomen
tegen de zakdoek die de verdachte
beurtelings tegen haar oogen en haar
mond drukte. Of men haar niet een
glas water zou brengen?
Rechter-commissaris drnkte even
lorgnet op neuspunt.
«Kunsten I» mompelde hij «we
kennen dat vertoon. Veldwachter!»
«Present, edelachtbare!»
«Breng die vrouw uit de kamer. En
geef haar wat water. Maar je hoeft
niet te denken,» zei Z.E.A. met ver
heffing van stem, zich even tot haar
wendend, «dat die kunsten indrnk op
mij maken. Wij kennen joul»
De vrouw knikte. En drnkte zakdoek
nog vaster tegen de lippen.
Griffier beet op z'n penhouder. Neen,
die mr. Karei was toch een ander
figuur dan hij zich gedacht had
Volgde ingewikkeld geval van ver
duistering en valschheid in geschriftê.
't Was een verloopen sujet, deze
verdachte. De allerlaatste sporen van
het meneerschap waren schier ver
dwenen. Hij zette zich in onverschillige
pose neer op zijn stoel, de beenen
kruisend. De knokels der vingers doende
kraken. Met een cynisch-minachtend
lachje rechter-commissaris aankijkend.
Weerzinwekkende verschijning van
verval en algeheel uitgebluscht-zijn van
zelfrespect. Draaiend, nn en dan, aan
zijn gelen, verkleurenden knevel. Of
wrijven met de gestaag-bevende vingers
van alcoholist over den kalen schedel.
Nn en dan geeuwend. Onverschillig
voor alles.
Hij bekende, 't Kon verdachte niet
bommen.
«Bij de politie heb je verklaard» zei
rechter «dat je de feiten zoudt
gepleegd hebben om een vrouw te
helpen, waar je belang in stelt. Maar
een onderzoek heeft uitgemaakt, dat
deze beweringen leugenachtig zijn.
Pure verzinsels verdachte, wat is het
motief geweest van je misdrijf, ten
aanzien van de verduistering? Waar
voor hadt ge dat geld noodig?»
De verdachte lachte even. De grijns
op het smalle rimpelgelaat, met de
uitgebluschte spotoogen, was af
schuwelijk.
»Om le leven, hé!« zei de man.
Rechter-commissaris bladerde weer
in de papieren.
«Gij hebt indertijd eenigen tijd te
Delft gestudeerd» hervatte hij,
»hadt dus het diploma H. B. S. be
haald. Gij waart daar bekend als iemand
van goeden aanleg. Uw familie heeft
U herhaaldelijk willen steunen. Toch
gaaft gij de voorkeur aan een leven,
zooals ge sinds de laatste zes jaren
geleid hebt. Was er dan geen grijntje
eergevoel meer in U over?»
De verdachte zat rechter-commissaris
scherp aan te kijken. Telkens over z'n
kalen schedel wrijvende als om
iets te doen herleven van beelden uit
verleden.
En weer kwam de grijns op zijn
rimpelgezicht.
«Eergevoel» herhaalde verdachte.
Even zweeg hij Toen iets luider, met
zijn rouwe dronkemansstem
Hadden zij eergevoel, die mijn vader
hebben bestolen?
Wordt vervolgd.)