HIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor do Provincie Utrecht. B W 99. Woensdag 12 December 1917. 46e jaargang VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG! WIJ ALLEN WORDEN BEVOLEN. BINNENLAND. Plaatselijk Nieuws. Amersfoortsche Courant. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 1. Franco per post door het geheele Rijk 1.15. Afzonderlijke Nummers 5 Cent. Ingezonden stnkken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 69. ADVERT ENTIÊN: Van 16 regels f 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. In den tegenwoordigen tijd bestaat er een opvatting, volgens welke het niet in den baak is, dat de eene menscb den ander icommandeertt. Het beet in strijd te zijn met het Christelijk beginsel, dat ons allen tot broeders en zusters verklaartmet de begrippen van socialen gemeenschaps zin, die inhouden dat, trots het ver schil van aangematigde rechten en opgelegds plichten, de gelijkheid de grondslag behoort te zijn, waarop de regeling onzer onderlinge betrekkin gen rust. Daarmede schijnt men moeilijk te kunnen overeenbrengen, dat de een gebiedt, de ander gehoor zaamt; dat de een aaD den ander ondergeschikt is. Iemand, wien wij onlangs een ge pleegd verzuim onder de aandacht brachten, plaatste zich op dat stand punt door te zeggen Op de maat schappelijke ladder moogt gij een paar treden booger staan dan ik, wat be treft de menschenwaarde staan wij gelijk. Ons antwoord lag voor de hand »'t Kan zelfs heel goed zijn, dat gij ten opzichte van het laatste mijn meerdere zijt, maar wie van ons beiden zal dat beoordeelen?» Elk streven, dat verandering van bestaande toestanden beoogt, bevat een kern naar waarheid en om zijn lijd goed te begrijpen, is het noodig, dat men die trachte te vinden. Maar tevens, dat in het oog gevat worden de oojuiste gevolgtrekkingen en de verkeerde toepassingen, waartoe het eenzijdig doorgaan op eenig denk beeld zoo licht aanleiding geeft. De drang naar zelfstandigheid wijst op een verhoogd gevoel van verant woordelijkheid. Ver achter ons ligt het tjjdpetk van meesters en slaven; deze hadden geen begrip van eigen individualiteit, of zoo zij bet, misschien door vroegere omstandigheden, moch ten bezitten, dan was het raadzaam het af te leggen. Blindelings opvol gen van de bevelen was het eenige, wat van hen gevorderd werd. Met de opkomst van een vrijen werkliodenstand werd dit anders. Menschen, die wat geleerd hadden of de kracht bezaten om iets te doen, stelden zich voor loon beschikbaar, verhuurden hun diensten Hun taak werd daarbij meer in hoofdtrekken beschreven dan nauwkeurig bepaald door lijnen, van welke geen afwjjking was geoorloofd en bij de uitvoering werd ook op hun oordeel gerekend. De hun verstrekte opdracht werd meer een zaak van vertrouwen en naarmate de bekwaamheid grooter en de ijver vuriger was, werd ook de vrijheid van beweging meer geëerbiedigd. Dat is zoo gegaan met ieder, die eenigen arbeid verricht, van welken aard ookin de wereld der ambte naren zoowel als in die der geleerden, overal werkt de geest der vrijmaking, der emancipatie door. In de middel eeuwen waren de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek onderge schikt aan de vastgestelde getoofs- meeniogende Kerk beval wat als waarheid kon worden verkondigd, ver zette zich tegen de openbaring van al wat daarmede in strijd was. Had nu ieder hier een geheel af zonderlijke taak te verrichten, dan zou diezelfstandigheid vrij consequent door gevoerd kunnen worden. Maar reeds het feit, dat men in dienst van anderen werkzaam is, geeft een niet onbelang rijke beperking. Als gij een huis wilt laten bouwen, is het uw zaak, boe gij het hebben wilt en al vindt nu de man, die met de uitvoering belast is, uw plan niet mooi, al verkeert hij in de raeening dat hij, zoo gij hem vrij liet, voor betzelfde geld heel wat fraaiers en beters tot stand zou kunnen brengen, ïïïdien gij zijn opinie niet deelt en op de uwe blijft staan, dan moet hij uw wil volgen, want gij hebt in dat geval te bevelen. In de ambtenaarswereld, zelfs in de hoogste kringen is dat niet anders. De Minister draagt den secretaris generaal van zijn depaitement op, een wetsvoorstel te doen ontwerpen, waar van bij de grondgedachten aangeeft. Het is best mogelijk, dat deze hoofd ambtenaar een geheel andere ziens wijze heeft, wegens verschil van poli tieke richting met zijn chef of door andere overwegingen, bijv. ervaringen in de practijk der wetgeving. Maar het bevel des Ministers moet gevolgd worden, op dezen rust de verant woordelijkheid en allen, die werkzaam zijn aan de redactie van het ontwerp of een bewindsman behulpzaam zijn in de samenstelling van de toelich tingen, van tabellen, van wat ook, zij moeten hun eigen oordeel stil laien rusten. Maar was de Minister geheel vrij bij het kiezen van zijn onderwerp, dat bij in de wetgeving wil brengen? Heeft hij geen gevolg moeten geven aan de min of meer duidelijk uitgesproken orders van de volksvertegenwoordi ging? Werd hij feitelijk niet bevolen in die richting werkzaam te zijn? Zoo worden wij allen bevolen, hetzij door één of meer personen, de aller- hoogstgeplaatsten door de omstandig heden I Smelten van pasmunt. De Minister van Financien heeft aan de gemeentebesturen de volgende circulaire gericht: Gelijk aan uw bestuur waarschijn lijk zal bekend zijn, werden in ver band met de sterk gerezen metaal- prijzen, maatregelen getroflen en zijn nog andere in voorbereiding om zoo veel mogelijk tegen te gaan dat bronzen en nikkelen munten, na onttrekking aan het verkeer, worden versmolten, ten einde het aldus verkregen metaal te verkoopen. Het ligt voor de band, dat dergelijke pogingen het meest zijn te duchten in centra, waar veel bronzen en nikkelen pasmuntsamen- stroomt, b.v. administratiën van trams, gasfabrieken, enz. Het schijnt daarom niet onaannemelijk, dat handelaars in metaal hebben getracht c.q. zullen trachten zich in verbinding te stellen met conducteurs, knechts en andere ondergeschikten, om van hen" de pas munt met een premie af te koopen en ie doeD versmelten. Het is daarom dat ik eon ernstig beroep doe op de welwillende mede werking van uw bestuur; ten einde, zooveel als in uw vermogen zal zijn, tegen te gaan, dat dergelijke met 's lands belang strijdige handelingen geschieden. Ik verzoek u met name de in dienst uwer gemeente zijnde, daarvoor in aanmerking komende per sonen er met nadruk op te wijzen, dat elke poging om pasmunt van hen af te nemen, onvoorwaardelijk moot worden afgewezen en dat vaD zoo danige poging terstond, met opgave van dengene die haar deed, mede- deeling aan uw bestuur moet ge schieden. Mochten praktijken als vorenbe doeld te uwer kenniskomen of mochten aanwijzingen in uw bezit geraken omtrent het vasthouden, opkoopen of versmelten van pasmunt als voren bedoeld, dan zou ik het op hoogen prijs stellen hiervan onverwijld mede- deeling te ontvangen, met alle in lichtingen, welke u te dezer zake zoudt kunnen verstrekken. Verwarming van treinen I Naar de nLeeuw. Ct.t verneemt, is het de bedoeling de treinen van 15 December tot 15 Februari te verwar men. Aardappelmeel-beschuit I In het Ned. Tijdschrift voor Ge neeskunde doet de Leidsche hoog leeraar dr. E. C. v. Leersum een mid del aan de hand om van aardappel meel een soort beschuit te maken, dat een belangrijke versterking van ons broodrantsoen kan worden. Daar toe wordt bet aardappelzetmeel ver mengd mei honingzoet en een glu- tensurrogaat, waarvan hij de samen stelling te gelagenertijd openbaar zal maken, en biervan wordt een deeg bereid, dat behoorlijk rijst, en als beschuit gebakken, een luchtig en broos gebak oplevert, hetwelk aan billijke eischen van smaak en ver- teerbaarbeid voldoet. Door bet Levensmiddelenbureau zijn gedurende de maand November de volgende overtredingen van de Distri- butiewet geconstateerd en tegen de overtreders procesverbaal opgemaakt: a. tegen een grossier, welke op een vordering van den Burgemeester in gevolge art. 9 der Distributiewet, een onjuiste opgave indiende; b. tegentweeinwonersderGemeente wegens verkoop en aflevering van koffie en thee buiten de distributieregeling. Bij een 5-tal inwoners, die van deze koffie eD thee hadden gekocht, zonder inlevering van broodkaartenlichamen of bons, is alle koffie en thee in bezit genomen, terwijl overwogen wordt om deze inwoners gedurende zeker tijdvak geen koffie- en theekaart meer te verstrekken c. tegen een grossier wegens het voeren van rijst als kippenvoer werd in bezit genomen; d. tegen een winkelier wegens het verkoopen van verscbe kippeneieren boven den maximumprijs; een neringdoende, welke in de dagelijkscbe bladen ad verteerde, honing te kunnen verkoopen, bleek door bet Honingdistributiekantoor daartoe niet gemachtigd, daar blijkbaar nog geen boning was afgeleverd kon met een waarschuwing worden volstaan f. een drietal melkslijters, welke niet hadden voldaan aan de toeslagverorde- ning werden voor 2 dagen van den toeslag uitgesloten g. tegen een melkslijter, welke door zijn personeel misbruik liet maken van de verordening betreffende verstrek king van goedkoope melk aan zieken en zwakken enz. werden de coodige maatregelen getroflen h. op verzoek van een inspecteur van bet Thee- en Koffiedistributiekantoor werd door de politie procesverbaal opgemaakt tegen een grossier hier ter stede, welke 150 balen koffie boven maximumprijs en in strijd met de distributieregeling had verhandeld. Maatschappij van Nijverheid. Namens het departement Amers foort sprak Maandagavond de heer G J. de Jongh in hotel Reichinann over Hoogoven- en Walswerken voor een volle zaal. De beer v. d. Meiden opende met een toepasselijk woord en wees er in het bijzonder op, dat Nederland moet trachten zooveel moge lijk in eigen behoeften te voorzien o.a. door het oprichten van hoogovens en het droogleggen der Zuiderzee De spreker hierna het woord ver krijgende, zetde dat 25 millioen noo dig zijn voor de hoogovens. De op richting is een nationaal belang, waarbjj de bree.de lagen van ons volk betrokken zijn. Ons land moet zich van het buitenland onafhankelijk trachten te maken in die zaken, die bier evengoed als elders te maken zijn. Dit is nationaal in den waren zin. Er zullen echter nog veel moeie- lijkbeden moeten overwonnen worden eer het eerste Nederlandsche ijzer gesmolten is. Wat is ijzer? Een metaal. Dit is ten deele waar. IJzer is een mengsel. Chemisch zuiver metaal is voor de tecbniek ongeschikt. IJzer bevat dan verschillende stoffen en altijd koolstof. De wijze waarop, en de hoeveelheid waarin deze stof voorkomt drukken een stempel op het metaal. Veel kool stof maken bet hard en broos. Zon der koolstof is het onbruikbaar. Ons doel is ijzer met koolslof te verkrijgen. Zuiver ijzer komt in de natuur spo radisch voor, wel veel ijzererts, welke veel zuurstof bevat. Deze moet er aan onttrokken worden en koolstof toe gevoegd. Dit geschiedt o.a. in de hoogovens voor een dagproductie van gemiddeld 300 ton zijn noodig 700 ton cokes en voor 210 000 ton ijzer 500 a 600 ton erts. De nevenproduc ten zijn mede zeer belangrijk. Een hoogoven van 25 k 30 M. hoogte, roet een middellijn van 6 tot 8 M. heeft per dag noodigl millioen M'lucht. Uitvoerig werd vervolgens de inrichting en werking van hoogovens en wals werken beschreven en met lichtbeel den toegelicht en de verschillende soorten van ijzer besproken, alsmede de vervaardiging en het gebruik er van. De vraag of Nederland geschikt is voor hoogovens werd bevestigend beantwoord. We hebben goede havens en de Limburgsche mijnen zouden de grondstoffen kunnen leveren. Duitsch- land is ook zeer gunstig, doch is wat d» ertsproductie betroft op andere landen aangewezen. Ons land behoeft hierin niet onder te doen. Een goed- geleide kapitaal krachtige maatschappij kan hier rendeeren. Dat) blijve ettelijke millioenen in ons land. Spreker hoopt, dat het Nederlandsche volk zal toonen wat te durven en te kunnen. De voorzitter dankte spr. voor zijn belangrijke voordracht, waarna bij de vergadering te 10 uur sloot. Nog onder den indruk van de j.l. gehad hebbende watervloed en waterschade geleden in Amersfoort en omliggendegemeenten, bad gisteren middag 2 uur ten stadbuize eene con ferentie plaats van belanghebbenden en belangstellenden, daartoe uitge- noodigd door 't dagelijksch bestuur onzer Gemeente. Tegenwoordig waren het Dag. Best. der gemeente, dijkgraaf Joh. Knoppers en vele hoogheemraden en heemraden der verschillende polderbesturen. Nadat door den burgemeester graaf van Randwijck het doel dezer bijeen komst op duidelijke wijze was uiteen gezet en bij er met nadruk op had gewezen, dat men door ondeiling samenwerken lot een goed en afdoend resultaat zou kunnen komen, werd het woord gegeven aan den heer Knoppers. Z.E. gaf een duidelijk beeld van de oorzaak en gevolgen dezer bij storm weer telkens weder keerende water vloed. Voorts memoreerde Z E. de water vloeden van 1895 en 1916, waarbij zich telkens 't zelfde verschijnsel hei - baalde, Nadat nog 't woord hadden gevoerd de Burgemeesters van Baaro en Soest, die eveneens voor de be langen hunner gemeenten opkwamen, werd op voorstel van den Burge meester van Amersfoort overgegaan tot 't benoemen eeuer commissie van negen leden, om met kracht bij Gedeputeerde Staten aan te dringen op spoedige en afdoende verbetering. In deze commissie hebben zitting in woners van Amersfoort, Eomnes, Baarn en Soest. Nadat graaf van Randwijck dank had betuigd aan de aanwezigen voor hunne belangstelling, sloot Z.E. de vergadering. De kanaalvereeniging «De Gelder- sche Vallei" besloot tot het doen op maken van een mtgewerkt voorloopig ontwerp voor een scbeepvaartkanaal van Amsterdam door de Geldersche Vallei naar Neder-'Rijn en Waal, dat niet alleen aan de locale behoeften der Vallei voldoet en deze tot nog toe van watergemeenschap zoo goed als geheel verstoken streek aldus voor handel en industrie beter toegankelijk zal maken doch dat tevens op ruime schaal zal voorzien in de be hoeften van de Amsterdamsche Rijn vaart.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 1