NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Ulrocbt.
So. 3
Zaterdag 18 Januari 1919.
48e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EU ZATERDA6.
CHAUVINISME.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
BureauLangestraat 77. Telephoonn. 09.
tOVERIENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De held van een Fransch blij
spel, dat in de dagen van het
koningschap van Louis Philippe
veel opgang maakte, heeft zijn
naam gegeven aan den eigenaar-
digen vorm. van vaderlandsliefde,
door ons opschrift aangeduid. Chau-
vin is een soldaat, vurig bewon
deraar van Frankrijks militaire
grootheid onder de eerste republiek
en het eerste - keizerrijk en vol
van de begeerte naar den terug
keer dier roemvolle dagenin zijn
blutlerigen toon spreekt de in
beelding, dat het niets meer dan
natuurlijk is, dat de Gallische
haan overal koning kraait. Voor
hem zijn eigenlijk alle niet Fran-
schen iBêdouins«, evenais in de
oudheid alle niet-Romeinen tot de
x>Barbaren<r werden gerangschikt.
Het is bewezen, dat alle men-
schen voor zooverre zij zich niet
hebben laten meeslepen door holle
redeneeringen over wereldburger
schap en de zoogenaamde solidari
teit aller volken, hun vaderland
liefhebben, aan hun nationaal ka
rakter waarde toekennen. In ge
wone omstandigheden spreekt dat
bewustzijn niet zoo luidd, dat het
zich naar buiten vertoontwat
niet bedreigd wordt, behoeft men
ook niet te verdedigen en het is
een zeldzaamheid, dat een warm
gevoel van dankbaarheid ons ver
vuld ten aanzien van hetgeen wij
onbetwist bezitten. Maar nu het
er werkelijk toe kwam, dat de
nationale zelfstandigheid gevaar
liep, nu om het verlies daarvan
af te wenden een beroep gedaan
moest worden op aller belang
stelling en samenwerking, nu is
al dadelijk gebleken, dat het be
grip svaderlanck meer is dan een
woord of een klank, en wij
hebben gezien dat zelfs lieden,
die vroeger de schouders ophaal
den als de naam werd genoemd,
nu al hun sverlichte denkbeeldenu
op zijde stelden en met al de an
deren zich vereenigden om den
val te voorkomen van hetgeen zij
vroeger verloochenden. Ook bij
hen gaat de natuur boven de leer.
In het voorbijgaan, en om niet
verkeerd begrepen te worden wil
len wij even aanstippen, meer
nietdat de wereldburgerschap-
denkbeelden, pas aangeroerd, ons
alles behalve vreemd zijn dat wij
ze op hun volle waarde wenschen
te taxeeren. Naar onze meening
sluiten zij evenwel de liefde tot
het vaderland niet uit: integen
deel, juist toegepast kunnen zij
deze aanvullen en zuiveren. Maar
dit te bespreken, ligt thans niet
in onze bedoeling.
Er is velerlei soort van liefde
en ook de onbaatzuchtigste
liefde kan zich wel eens vergissen
in hetgeen zij het voorwerp ha-
rer genegenheid schenkt of toe-
wenscht. Een vader, die zijn zoon
gelukkig wil zien, dient eerst voor
zichzelven uit te maken waarin
naar zijn meening het geluk be
staat. Het zou kunnen gebeuren,
dat hij al zijn krachten inspande
om dien zoon tot grootheid en
aanzien te brengen in de wereld,
hem een schitterende positie en
stoffelijke voordeelen te doen
verwerven, en dat hij toch
miste, omdat hij verzuimt den
jongen mensch te begiftigen met
de idealen-goederen, die de bron
nen van vrede en van geloof in
zijn gemoed mild doen vloeien.
Zelfs in nederigen staat kunnen
wij een benijdenswaardig lot deel
achtig worden, en zij, wier belan-
Igen wij hebben te behartigen,
moeten dit van ons leeren
Wat hier van bijzondere per
sonen is gezegd en zeker door
niemand kan worden weersproken,
is ook van toepassing op de vol
ken men behoeft zich niet speci
aal op de geschiedenis te hebben
toegelegd om te weten, dat het
voor een natie niet hetzelfde is het
toppunt van grootheid te hebben
bereikt, en den hoogst mogelijken
graad van geluk te smaken. Het
bekende woord Gelukkig het volk
dat geen geschiedenis heeft, moge
klinken als een wonderspreuk, er
ligt niettemin een treffende waar
heid in. Regel toch zal wel zijn,
dat de offers, die het kost om tot
het peil van wereldheerschappij op
te klimmen, waartoe sommige
volken zich hebben opgewerkt en
zich daar eenigen tijd staande te
houden, zeer zwaar drukkende
luister straalt op den persoon des
regeerders, de lasten wegen op de
geregeerden. Frankrijk bloedde uit
duizenden wonden in de jaren, dat
zijn eerste keizer aan Europa de
wet voorschreef; en in den tijd,
dat de Romeinsche adelaars over
beel de wereld zegevierden, ont
wikkelde zich in de volksklasse te
Rome de ellende, die een der voor
name oorzaken van den val van
de reuzenmacht is geworden.
Het chauvinisme nu is de vader
landsliefde, die voor niets anders
hart heeft dan voor nationale groot
heid. Het beschouwt alle voor
deelen van welvaart en beschaving
als van ondergeschikt belang. Deze
kunnen eenige waarde hebben als
middel, doch als doel komen zij
niet in aanmerking.
de a.s. Prov. Slaten-verkiezingen voor
den Kieskring II der prov. Utrecht
(Amersfoort). Tot dusver zijn voor
deze candidatenlijst van Katholieke
zijde 51 namen geplaatst; het advies
van het Bondsbestuur inzake de volg
orde moet nog worden vastgesteld.
Het conflict met de Utrechtsche
Waterleiding Mij werd Maandag in
den Hoogen Raad behandeld.
De quaestie waarover 't liep was
als volgt:
De gemeente Amersfoort verleende
in 1889 aan de N. V. Utrechtsche
Waterleiding-Maatschappij eene con
cessie tot den aanleg en de exploitatie
van een drinkwaterleiding binnen
Amersfoort. De gemeente begon even
wel in 1913 zelve eene waterleiding te
exploiteeren. De Mij. voornoemd be
weerde, dat zij een monopolie had
verkregen en vorderde schadevergoe
ding, welke de Utrechtsche Rechtbank
haar toewees, maar haar door bet
Amsterdamscbe Hof werd ontzegd.
Voor de Mij. pleitte in cassatie
Mr. J. H. Telders. Ten onrechte bad
het Hof rechtsgeldig geoordeeld eene
bepaling in de concessie, waarbij de
beslissing over de verklaring, toepas
sing Of niet-nakoming dezer concessie
uitsluitend bleef opgedragen aan den
Raad der gemeente. Een dergelijke
bepaling, welke de beslissing over een
geschil aan den rechter ontneemt en
overlaat aan de willekeur van een der
partijen, is in strijd met de goede
zeden. Ze is bovendien nietig, omdat
de verplichting van een der partijen
van haar eigen wil afhankelijk is. En
welk bedrag B. en W. voor den
tegenwoordtgen tijd niet te hoog
voorkomt, gezien de oppervlakte en
samenstelling van 't gebouw 6,5
X 11 M.)
Op 17 Dec. II. zou notaris
Knoppers in 't openbaar verkoopen
eenige woningen met grond aan 't
Monnikenpad alhier gelegen. B. enW.
mochten er in slagen de perceelen in
massa aan te koopen voor f 13.920,
terwijl de verkoopsonkosten met de
provisie aan den aanwijzer verschul
digd f 1009.80 bedragen.
Door 't drukke bezoek aan 't
lokaal Bethel in het Soesterkwartier
aangespoord, heeft de kerkeraad der
Ned. Herv. Gemeente alhier slappen
gedaan om ook in 't Leusderkwartier
eerlang des Zondagsvoormiddags gods
dienstoefeningen te doen houden. Wij
voor ons zouden zeggen, het Leus
derkwartier met zijn vrij talrijke Pro-
testantsche bevolking heeft meer recht
op een flink kerkgebouw dan 't Soes
terkwartier.
De bijzondere Kerkeraad der
Ned. Herv. gemeente alhier beeft zijn
instemming betuigd met de volgende
motie van den wereldbond der kerken
aan de komende vredes-conferentie
In de vaste overtuiging, dat alle
ontzettende offers van den oorlog te
vergeefs gebracht zijn, wanneer op de
verwoesting niet een vernieuwing volgt
overeenkomstig de beginselen van
't Evangelie van Jezus Christus, van
gerechtigheid en verzoening, richten
wij tot allen, die weldra geioepen
'Oil uoui vigvu "II oiuuimvujn 10. uu i i
ook bad het Hof de omstandigheid, zul'en w°r^e" om aaiJ de "redes
De R. K. KiesvereeuigiDg plaatste
notaris Leuken op de groslijst voor
dat de Mij. eene concessie-overeen
komst had gesloten, ten onrechte ge
meend, buiten beschouwing te moeten
laten.
Tegenpleiter Jhr. Mr. W. M. de
Brauw betoogde, dat de aangevoerde
grieven niet tot cassatie konden leiden,
vermits ze zich slechts richtten tegen
overwegingen, waarmee de beslissing
van het Hof niet viel. De bestreden
bepaling uit de overeenkomst was in
geenendeele in strijd met de goede
zeden. Zij draagt slechts aaneen orgaan
van een der partijen op, de overeen
komst te verklaren en wel, gelijk het
Hof besliste, mits die verklaring, naar
het oordeel van den rechter, niet
klaarblijkelijk onjuist zij Een dergelijke
bepaling is zeker niet nietig, daar zij
het bestaan' der verbintenis niet af
hankelijk stelt van den wil van een
der partijen. Het contract met de
derde had het Hof op feitelijke, niet
op rechtskundige gronden buiten be
schouwing gelaten.
Conclusie O. M. 24 Januari a.s.
Den lOen Juli 1918 besloot de
Raad in beginsel tot den bouw van
een politie-posthuis op het plantsoen
aan den Hoogeweg tegenover de
Kamppoortbrug.
In dit posthuis zullen o.a. worden
aangebracht 2 cellen voor beschon-
kenen, 1 voor verdachten, een berg
plaats voor brancard en een localiteit
voor den post-commandant. De totale
kosten worden geraamd op f12.000,
onderhandelingen deel te nemen, de
ernstige bede, bij de aanstaande onder
handelingen te streven naar een vrede
tri den geest van deze beginselen; een
vrede, welke zooveel mogelijk vermijdt,
wat nieuwe volkerenhaat en wraak
zucht zou kunnen bevorderen, en die
tot verzoening en wederzijdsch ver
trouwen voert, opdat aan een goede
verstandhouding tussohen de volken in
de toekomst niets in den weg zal
worden gelegd.
Het is misschien niet ondienstig
den sigaren- en tabaksverkoopers er
op te wijzen, dat de verordening op
't rookverbod met 1 Januari jl. in
dier voege is gewijzigd, dat aan jeug
dige personen beneden 16 jaar geen
rookertjes of tabak mag worden ver
kocht of geleverd. Aan deze jongens
is 't rooken in 't openbaar verboden.
Een Rijkswet is o. i. bet eenig af
doende middel om dien kwajongens
het rooken te beletten, dat op jeug
digen leeftijd schadelijk inwerkt op
gezondheid en ontwikkeling. Boven
dien zou bij strenge toepassing van
't vei bod heel wat rookartikelen voor
ouderen bespaard blijven.
Met ingang van 12 dezer is de
Zondagsrust voor onze geneesheeren
in werking, getreden.
Bij behoefte aan geneeskundigen
dienst zullen eiken Zaterdag vanaf 8
uur 's avonds tot den daaraanvolgen-
den Maandagmorgen 8 uur, volgens
rooster, drie geneesheeren te raad
plegen-zijn. De overige artsen oefenen
op Zondagen en voor algemeen erkende
feestdagen geen praktijk uit. De namen
en adressen der te raadplegen genees
heeren zullen aan de woningen der
verschillende doktoren vermeld staan.
Tevens hebben de geneesheeren als
laagste honorarium vastgesteld: voor
raadpleging op 't spreekuur f 1.
voor personen met minder dan f2500.
inkomen voor bezoeken ten huize der
zieken f 1.25 voor personen met min
der dan f2500.inkomen, f 1.25,
f 1.50, f2.f3.— voor personen
met resp. minder dan f 2500, f 4000,
f 6000 en f 10.000 inkomen en f 5.
voor - hooger inkomen dan f 10 000.
«De Eerobodea geeft van de
rede des Heeren Brouwer, gehouden
in den R.K. Volksbond, overgemeente-
politiek 't volgende:
Spreker bepleit contact tusschen
kiezers en gekozenen en wijst er op,
dat 't raadsheer zijn niet louter een
eerebaantje is. Spr. besprak den wet-
gevenden arbeid van staat en ge
meente en toonde aan, dat gemeente
politiek principieel moet worden ge
voerd.
In het gemeentehuis moet men b.v.
weten lioe het staat met de volks
huisvesting, met bet tekort aan
woningen. En zoo men weet dat er
gebrek aan woningen is, vragen de
Katholieke gemeenteraadsleden dan
wel of de inrichting der woningen
overeenstemt met het katholiek prin
ciep omtrent het gezin. Helaas trachten
maar al te veel architecten hun Nieuw
Malthusianisme Ideeën te leggen in
bun woningtypen. De overheid dient
hiertegen te waken, 't Is dus op zijn
plaats, dat in den gemeenteraad
werklieden zitting hebben, zij toch
kunnen het allerbest bet bovenom-
schrevene booordeelen.
Ook op onderwijsgebied is 't wensche-
lijk, dat de arbeidei zich kan laten
vertegenwoordigen. Er moet met
alleen financiëele gelijkstelling zijn,
doch ook moeten de arbeiderskinderen
gelijk gesteld worden met de kinderen
van meer gegoeden. De eerste moeten
evengoed in de gelegenheid worden
geteld om de hoogere onderwijsin
richtingen te bezoeken. Vandaar dan
ook dat men volgens den hoer Brouwer
moet streven naar afschaffing van
standenscholen. De regeling der rechts
positie van hen, die in dieust der ge
meente zijn, ligt voor een groot deel
in handen van den gemeenteraad.
Ook de financiëele zijde van ver
schillende zaken wordt besproken.
Om alles te betalen, moet er belasting
worden geheven. Doch de belasting-
politiek moet verstandig worden ge
voerd. Er moet met progressieve be
lasting toch worden gezorgd, dat de
hoogstaangeslagenen de gemeente niet
verlaten.
Verder wijst spr. er op, dat reorga
nisatie van het belastingwezen nood
zakelijk is. Geijverd moet worden voor
verhoogde rijksbelasting en vermin
derde gemeentebelasting.
Ten slotte behandelt spr. de vraag,
wie moeten naar den gemeenteraad
worden afgevaardigd, 't Zuilen moeten
