NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 35.
Zaterdag 16 Augustus 1919.
48e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
ONTEVREDENEN.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per poat door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever G. J.
Bureau: Langestraat 77.
SLOTHOUWER
Telepboonn. 89.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Glroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Zeer zeker zijn er in onzen tijd
meer ontevredenen dan vroeger.
Meer dan vroeger worden zij aan
getroffen, omdat de tijdsomstan
digheden er aanleiding toe geven.
Het is ontegenzeglijk de schaduw
zijde van den stoffelijken vooruit
gang onzer eeuw. Die vooruitgang
valt niet te ontkennen. Door de
vorderingen der wetenschap heeft
men tal van ontdekkingen en uit
vindingen gedaan, die nieuwe
bronnen van welvaart en niet
minder van genot hebben geopend
en voortgaan te openen.
De steeds meer tot alle kringen
doordringende kennis en bescha
ving hebben overal nieuwe be
hoeften gewekt, nieuwe uitzichten
geopend: het leven schijnt daar
door aanlokkelijker en veelbelo-
vender dan ooit. De markt wordt
tegelijk zoo overvoerd van artikelen
van weelde en middelen tot ont
spanning, dat allerlei uitgaven,
waarvan vroeger duizenden dade
lijk zouden gezegd hebben, dat
het geen dingen voor hun stand
waren, thans binnen het bereik
van allen vallen, te meer daar met
het goedkooper worden van alle
artikelen van weelde tevens jde
loonen, althans van arbeider en
handwerksman, in dezelfde mate
zijn gestegen. Zoodoende worden
allerlei dingen, waarvan vroeger
niemand droomde, thans bijna tot
de onmisbare levensbehoeften ge
rekend en voelen zich velen bitter
ontevreden, omdat met die ver
meerdering de vervulling dier be
hoeften moeielijk gelijken tred kan
houden. Bij veel meer bezit dan
vroeger wordt toch door duizenden
veel meer gemis gevoeld. Het zou
onzinnig wezen te willen ontken
nen, dat vooruitgang ook in het
stoffelijke een begeerlijke zaak is.
Niemand mag afzien van den
wensch naar verbetering ook van
zijn uitwendigen toestand De tij
den zijn voorbij, waarin men het
geld schold als nietig slijk. Integen
deel, geld, hoewel niet de ziel, is
toch dikwijls het bloed van vele
zaken.
Door stoffelijken vooruitgang
komt men niet slechts meer in
tel bij de menschen, maar kan
men vooral beter de gelegenheden
aangrijpen tot ontwikkeling van
geest en smaak en hart, tot veel
vuldige levenswinst. Dat velen
alzoo naar deze hooge dingen
trachten is noch wonder, noch
zonde, zoo zij het maar doen op
de rechte manier.
Doch dit gaat niet gemakkelijk
en in de meeste gevallen niet snel.
Het kost arbeid, inspanning van
alle kracht, het eischt al onzen
tijd, het vraagt talent en veel meer
nog, het eischt een vast doorzet-
tenden wil. Wie dit alles er voor
over heeft, hij zal het meestal ver
brengen in de wereld. De meesten
echter zijn daarvoor te gemak
zuchtig, te dom, te ongedulAig. En
het baat niet, of wij bun al toe
roepen nBegint toch bij u zelf;
innerlijke vooruitgang, geestes
ontwikkeling is het eerste noodige,
dan pas zal verbetering van den
uitwendigen toestand waarlijk voor
uitgang zijn", ze zijn te opper
vlakkig om dit te verstaan. Neen,
zij moeten ook, zij moeten terstond
hun deel hebben aan 's levens wel
toebereiden disch. Of althans wat
er dan ook aan het wezen van den
vooruitgang ontbreken" moge, zij
willen er toch den schijn van
hebben en bij anderen niet achter
staan. En zoo wordt dadelyk al
wat zij hebben en krijgen kunnen
opgeofferd aan het streven om meer
te schijnen dan zij zijn.
Wat is van dit alles het gevolg?
Geldgebrek in alle rangen en
standen. Menig ijverig huisvader
kan aan alle eischen van vrouw
en hinderen onmogelijk voldoen, al
slooft en werkt hij ook den ge-
heelen dag en den halven nacht
er bij. Wat wonder, dat, waar de
gewone winsten niet toereikend
zijn, hij naar buitengewone gaat
uitzien en in het spel, in loterijen
van allerlei aard, zijn fortuin gaat
beproeven. Waar het vooruitgaan
te traag vordert, wil men zien
vooruit te springen. Gelijk de ware
vooruitgang door den schijn er
van, door weelde, vervangen wordt,
zoo ook tracht men door allerlei
genot,, voor anderen en voor zich
zelf, den schijn van waarachtig
geluk te redden.
Zulk een blik op onze maat-
schappelyke toestanden geeft ons
het recht elkaar eens te herinne
ren aan het oude woord: Tracht
niet naar de hooge dingen, maar
voegt u tot de nederige. Want
niet het streven naar vooruitgang
wordt daarin veroordeeld, maar
wel het trachten naar die hooge
dingen, die aan de nederige in den
weg staan.
De waarlijke hooge dingen wor
den eerst bereikt door de nederige
heen. De waarachtige vooruitgang
in alle dingen, op elk gebied, be
gint van klein op. Om te stijgen
moet men neigen.
Agenda voor de Openbare Ver
gadering van den Raad d ir Gemeente
Amersfoort op Dinsdag 19 Augustus
1919, des namiddags 2 uur.
1. Ingekomen stukken en mede-
deelingen.
2. Benoeming van ^personeel aan
de Handelsschool.
3. Rapport der Commissie tot onder
zoek inzake Gemeentelijke Woning
bouw en het antwoord daarop van
Burgemeester en Wethouders.
4. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop vaneen per
ceel bouwterrein aan het Da Costa-
plein aan H. A. Pothoven.
5. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop van een per
ceel bouwterrein aan de Huygenslaan
aan de dames H. R. A. en F. L. M.
Rarn bonnet.
6. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tol verkoop van een per
ceel bouwterrein aan de Daam Focke-
rnalaan aan E. J. Ruitenberg q.q
7. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop van een per
ceel bouwterrein aan de Prins Fre-
deriklaan aan Jonkvr. E. J. L. van
den Bosch.
8. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het aanvragen van
onteigening van eenige perceelen grond
in het Soesterkwartier ten behoeve
van den woningbouw.
9. Voorstel van Burgemeester en
Weihouders tot het verleenen van
een voorschot voor den bouw van 60
woningen aan de Stichting V. I O. S.
10. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verhooging van het
crediet voor het bouwen van drie
arbeiderswoningen Achter de Kamp
en tot het aanvragen van verhoogd
voorschot uit 's Rijks kas.
11. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het huren van »bet
Valkjet en tot het inrichten daarvan
tot tijdelijke schoollokalen.
12. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het bestemmen van
3 lokalen van «het Valkjet als school
lokalen.
13. Advies van Burgemeester en
Wethouders op het adres van het
Bestuur der Christelijke Nationale
School inzake het bouwen vari een
school in bet Woestijgerwegkwartier.
14 Voorstellen van Burgemeester
en Wethouders tot wijziging van ver
schillende belastingverordeningen.
15 Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om machtiging te ver
leenen tot het aanstellen van perso
neel aan^ de gasfabriek boven den
leeftijd als maximum bij het Werk
liedenreglement gesteld.
16. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om machtiging te ver
leenen tot het aanstellen ran perso
neel aan den reinigings- en onlsmei-
tiogsdienst boven den léeftijd als
maximum bij bet Werkliedenregle-
ment gesteld en tot het plaStsen in
de aangegeven toongroepen van werk
lieden bij den remigings- en ont-
smettingsdienst.
17. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging der veror
dening, houdende regels omtrent het
benoemen en ontslaan van ambtenaren
in dienst der gemeente Amersfoort.
18. Advies van Burgemeester en
Wethouders op het verzoek van de
Afd. Amersfoort van de Vereeniging
tot bevordering der Bijenteelt in
Nederland om een jaarlijksche subsidie.
19. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
vergunning tot aanleg van rijwiel
paden over de Leusderbeide aan de
afd. Amersfoort der Rijwielpaden-
vereeniging Utrecht en Omstreken.
20. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om machtiging te ver
leenen over.te gaan tot benoeming
van een Inspecteur bij het Woning
bedrijf en Bouw- en Woningtoezicht.
21. Benoeming van de Levensmid-
delencommissie bedoeld in Gedrukte
Verzameling No. 61.
22. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van de ver
ordeningen regelende de voor waarden
tot levering van electnschen stroom
en water ten aanzien van verschul
digde geldeD.
23. Wijziging der begrooting, dienst
1919.
Financiën.
In de missive, begeleidende de voorstellen
tot herziening van de wedden van het per
soneel der gemeente hebben B. en W. aan
gegeven op welke wijze, in de eerste plaats
de uit die herziening voortvloeiende lasten,
moeten worden gedekt.
De Raad heeft zich in de vergadering
van 29 Juli j.I. daarmede vereenigd.
Ter uitvoering van dat besluit bieden
B. en W. thans ontwerp-besluilen lot
wijziging van^verschillende belastingen en
heffingen.
Wellicht wordt gevraagd, of hel niel beier
zou zijn, dat deze aangelegenheid blijfl
rusten totdat de nieuwe Raad zal zijn ge
ïnstalleerd. Daarom willen B. en W. dadelijk
mededeelen dat hel niet alleen wenschelijk
is, maar ook noodzakelijk, dat nog deze
maand omtrent een en ander een beslissing
wordt genomen. De salarissen zijn verhoogd
met ingang van 1 Januari 1919 en dekking
is er voor de meerdere uitgaven niet. Zal
deze er vóór 1920 zijn, dan moeten de
besluiten beslist deze maand ter goedkeuring
worden opgezonden.
Maar ook is het wenschelijk, dat, nu de
Raad de jaarwedden regelde, ook de dek
king door hem wordl aangewezen.
B. en W. stellen dus prijs op behandeling
in deze maand, maar dit heeft hen niet
belet, rekening te houden met de waar
schijnlijkheid, dat straks omtrent verschil
lende punten nader van gedachten zal
worden gewisseld.
Het college van B. en W. heeft er zich
toch toe bepaald thans enkel voorstellen
te doen met een fiscaal doel, en zich zoo
weinig mogelijk ingelaten met vraagstukken
van principieelen aard. Wel wordt veel
materiaal omtrent de inkomstenbelasting
overgelegd, maar dit kan nu met te meer
kalmte worden bestudeerd, om de resul
taten daarvan straks te gebruiken wanneer
wederom die belasting aan de orde zal
komen.
Naar alle waarschijnlijkheid zal dit immers
toch binnen afzienbaren tijd moeten ge
beuren, wanneer de voorgestelde wijziging
van de gemeentewet tot stand zal zijn ge
komen.
Het spreekt intusschen wel van zelf, dat B. en
W. er niet in konden slagen een zoo groot
bedrag, als thans noodig is te vinden, zonder
het geheele belastinggebied te overzien en
onze voorstellen houden dan ook hier en
daar wijzigingen in, welke niet ten doel
hebben de opbrengst Ie verhoogen, maar
die om andere redenen wenschelijk worden
geacht. De voorstellen zijn toch ontworpen
met de gedachte, dat de totale lasten moeten
worden opgebracht naar het beginsel van
draagkracht, voorzoover de wet althans
daartoe de gelegenheid biedt en het belang
van de gemeente zulks gedoogt.
Inkomstenbelasting.
De wijziging van de inkomstenbelasting
is daarvan het voorbeeld. Nu is gebleken,
dat er een belangrijke verschuiving van de
inkomsten heeft plaats gevonden,- moet de
bestaande verordening worden herzien.
Een meerdere opbrengst beoogt de voor
gestelde wijziging niet, wel een meer billijke
verdeeling van lasten en een grootere mate
van aanpassing aan de gewijzigde maat
schappelijke toestanden.
Voorgesteld wordt de aftrek voor nood
zakelijk levensonderhoud te verhoogen van
400 lot ƒ550 en voor gehuwden van ƒ550
tot ƒ650.
Hiermede is tegemoet gekomen aan de
wenschen van 'den Chrislelijken Besturen
bond, volgens diens adres van 31 Maart
1919, waarbij wordt opgemerkt, dat het niet
juist is, dat deze aftrek na 1914 geen wijzi
ging heeft ondergaan, zooals in dat adres
wordt gezegd. Vóór hel belastingjaar 1918
bedroeg de aftrek ƒ400.
De tweede wijziging betreft de schaal
van heffing, waarvan de beleekenis duidelijk
blijkt uit bijlage 7.
Gantarief.
De tweede belangrijke wijziging die wordt
voorgesteld betreft het tarief van de gas
fabriek.
In onze bovenaangehaalde missive deel
den wij mede, voornemens te zijn, de uit-
keering van de gasfabriek te verhoogen
van ƒ55000 tot ƒ75000. Ofschoon deze
verhooging geenszins zou beleekenen „het
behalen van meer winst", immers de koop-
waarde van ƒ75000 staat stellig beneden
die van ƒ55000 van voor 1914, zijn wij
bij nadere overweging toch tol de meening
gekomen, dat deze wijziging niel gewenscht
is. In de uitkeering van de gasfabriek is
steeds gezien een „winst", een bijdrage aan
de gemeente, waartegenover geen lasten
staan. Deze meaning is niet geheel juist.
De gemeente toch geeft veel geld utl, als
een gevolg van de exploitatie der bedrijven,
zonder dat de uitgaven direct op de be
drijven kunnen worden verhaald. Het
dagelijksch bestuur is daardoor grooter in
aantal, hel Secretarie-personeel en alle
andere takken van dienst verrichten ten
behoeve van de bedrijven arbeid, de be
straling kost veel meer in onderhoud en zoo
zijn er lal van posten meer te noemen.
Recognitie, bedrijven.
Teneinde nu meer de werkelijkheid Ie
benaderen en tevens ten aanzien van hel
vraagstuk „winst uit bedrijven" een zuiver
der standpunt te kunnen innemen, zijn wij
er toe gekomen, voor te stellen de bedrijven
een recognitie te laten betalen van 50, 35 en
20 cent per strekkende meter buis of kabel.
Met deze cijfers zal een opbrengst worden
verkregen van ongeveer f 70.000 en kan de
vaste uitkeering van de gasfabriek ver
vallen.
Hieraan is nog een tweeledig voordeel
verbonden: in de eerste plaats wordt het
bedrag van f 70.000 gedragen door de drie
bedrijven en niet door de gasfabriek alleen;
en ip de tweede plaats kan deze ontlasting
van de gasfabriek, den gasprijs ten goede
komen.
Gasprijs.
Deze prijs behoeft toch dringend her
ziening nu helaas de verwachting die al
gemeen was, dat tengevolge van den vrede
de kolenprijzen zouden daten, niet in ver
vulling is gegaan.
De kostprijs van het gas moet thans
worden gesteld op plm. IS cent per MJ,
zoodat bij de prijzen van heden voor de
eerste hoeveelheid, bedragende respectieve
lijk 12'/,, 15, 17'/, en 20 cent wordt toe
gelegd, respectievelijk 5'/,, 3 en cent
eer M'. Vermelden wij daarbij nog, dat
ijv. het muntgas-verbruik toenam van
68549 M». in Mei 1918 tot 106195 M>. in
1919, dan is het wel duidelijk, hoeveel
verlies thans wordt geleden en dat ver-
andering dringend noodzakelijk is.
Wenschelijk zou hel zijn, dat geen gas
beneden kostprijs werd geleverd. De laagste
klasse zpu dan echter in eens met 5'/, cent
moeten worden verhoogd en daartegen
Jiestaan bezwaren.