lijk 9,03 o/o en in Soest 12,3 °/o. Er is wat dit be
treft naar ons gevoel sprake van een duidelijke zaak.
Wij zijn zeer gelukkig met de steun die wij in deze
raad aan de zijde van de PvdA en Progressief Soest
ondervonden hebben voor het streven om te komen
tot de benoeming van een D'66-burgemeester. Even
leek het er voor mijn gevoel op, dat de heer Onderde-
linden van de VVD ook een betoog in deze richting
wilde gaan houden. Ik hoorde hem namelijk zeggen,
dat er een echte liberaal burgemeester van Soest zou
moeten worden. Maar daarna bleek, dat hij daar wat
anders onder verstond dan wij.
De heer VERDAM: Mijnheer de voorzitter, dames en
heren! Ik wil graag reageren op enige punten die hier
naar voren zijn gebracht.
Natuurlijk is aan de orde gekomen, dat enige partijen
over de vraag van benoeming of verkiezing van een
burgemeester anders denken dan de huidige situatie
voorschrijft. Zij zijn daar in het algemeen niet verder
op ingegaan en dus behoef ik dat op zich zelf ook niet
te doen. Tegelijkertijd hebben enige fractievoorzitters
natuurlijk toch ook weer wel gedachten naar voren
gebracht die dan wel niet regelrecht zinspelen op een
benoemde burgemeester, maar die met de opvatting
ten aanzien van de vraag of een burgemeester be
noemd dan wel gekozen moet worden toch wel enig
verband houden c.q. daar haast regelrecht toe te
herleiden zijn. De heer Goote heeft gezegd: Dit noem
ik geen inspraak. Sorry, ik heb het ook geen inspraak
genoemd. Dat woord heb ik niet gebruikt. Ik heb
gezegd en naar ik meen ook geschreven, dat ik mij
naar de raad hoopte te begeven ten einde (te verne
men. Daar heb ik verder geen precieze aanduidingen
voor nodig. Dat is het. En als de heer Goote vraagt of
het dan niet meer is, dan zeg ik: Neen, dat is vrij dui
delijk. Maar er zit natuurlijk toch wel het algemene
punt achter, dat men kan zeggen: De burgemeester
behoort gekozen te zijn. Ik proef daar toch altijd een
beetje in van: Als het niet is gekozen, is het minder.
In Amerika kiezen ze een president en die geven ze
voor vier jaar een dermate exorbitante macht, dat je
je hart vasthoudt. Maar het is natuurlijk veel mooier
dan als het anders gebeurt. In Amerika worden rech
ters gekozen en dat is natuurlijk ook veel mooier. Ik
zie dat zo niet. En dan gaat het misschien niet om de
praktijk, maar dan gaat het om het principe. Dan zeg
ik: Ik vind een democratie die bij voorbeeld in een
college van gedeputeerde staten in een provincie zes
gekozen figuren en één benoemde figuur verlangt,
een heel mooie uitweging van alle verschillende
belangen die op deze wijze tot hun recht kunnen
komen. Dan heb je de meest grote kans van goede
pais in de gemeenten en goede pais met de hogere
machten. Dat is niet ondemocratisch. Dat is in een
democratie een mogelijkheid die zo gegeven wordt.
Daarmede houdt natuurlijk direct verband de vraag
wie de selectie verricht. Daar gaan natuurlijk alle
vragen van inspraak om, daar draait in wezen alles
om, In dit geval ligt uitdrukkelijk de personele selec
tie in handen van de commissaris en de minister.
Daar behoeft men het natuurlijk verder niet mee
eens te zijn, maar ik wijs er nu, op de door u naar
voren gebrachte opvattingen reagerende uit respect
daarvoor, maar even op, dat het een natuurlijk met
het ander verband houdt.
Hoe houd je nu als commissaris rekening met een
profiel? Als je ernaar komt luisteren, heb je toch
eens even contact met de vertegenwoordigers van de
desbetreffende gemeente. Je voelt de sfeer eens
wat aan. Je hoort eens de verschillende opvattingen.
Ik hoor dat veel liever dan dat ik dan één algemene
profielschets hoor en niemand meer wat zegt. Ik vind
het belangrijk om in dezen een raad eens even te ho
ren. Een van de belangrijkste punten is natuurlijk:
Hoe vind je iemand die netjes met de raad omspringt
en met wie de raad netjes kan omspringen? Ik heb er
toch de afgelopen tien jaar bepaald wel wat aan ge
had. Dit wil niet zeggen, dat het altijd slaagt.
Er is ook gesproken over een schaap met vijf poten.
Ik zou zeggen: Gunst, u stelt zogezegd een adver
tentie op en ik mag afstrepen. Elsevier staat elke
zaterdagavond vol met schapen met soms veel meer
dan vijf poten. Dat is het punt niet. Ik heb hier nu
te maken met een bescheiden opstelling die op som
mige punten zeer duidelijk is. Tegelijkertijd moet u
met betrekking tot het profiel dat hier nu geschetst
is, even proberen de moeilijkheden te begrijpen
waarvoor een commissaris in dezen wordt geplaatst.
U heeft gezegd te denken aan een leeftijd van onge
veer 35 tot 50 jaar. Ik heb, meen ik, achttien of
negentien sollicitanten. Als ik hetgeen u over de
leeftijd heeft gezegd scherp neem en probeer mij
daar volledig aan te houden, dan blijven er van de
achttien negen over. Als ik dan rekening houd met
het zeer gerechtvaardigde verlangen dat de nieuwe
burgemeester maatschappelijk actief moet zijn ge
weest en bestuurlijke ervaring moet hebben, dan zijn
er nog vijf over. Als ik dan ook nog rekening houd
met 'bij voorkeur gemeentelijke bestuurlijke ervaring',
dan zijn er nog vier over. En dan kom ik bij de vraag
waar niemand over heeft gesproken: Heeft u hier een
ambtswoning? Ik weet dat ambtswoningen tegen
woordig uit de tijd zijn en dat er vele bezwaren tegen
zijn. Maar de kandidaten zeggen tegen mij: U begrijpt
wel, dat ik het kopen van een woning in Soest niet
kan betalen. Ik heb dus de kans dat de vier zeggen:
Sorry, maar ik ben niet vermogend.
De heer VISSER: O, krijgen we zo'n burgemeester!
De heer VERDAM: Ik wijs er nu maar even op, dat
hier een punt ligt. Mensen vragen mij: Is er een ambts
woning? Zo neen, wat doe ik dan? Dan zal ik de za
ken op een rijtje moeten zetten en dan zal ik toch een
woning moeten huren of moeten kopen. Dat komt de
facto altijd neer op het kopen van een woning. En
dan kom ik terug tot de vooroorlogse situatie in
die zin, dat ik aan de minister moet schrijven: Hij is
bepaald wel geschikt, maar hij heeft geen voldoende
stand van fortuin om benoemd te worden. U begrijpe
mij goed: dit is geen verwijt aan Soest dat hier geen
ambtswoning is. Maar het punt ligt er. Het aantal
gegadigden wordt beperkt wanneer men verneemt,
dat hier geen ambtswoning is. Men zegt dan: Dat kan
ik niet fiksen. Dit geldt dan met name voor burge
meesters met opgroeiende kinderen. Ik weet wel dat
alle kinderen opgroeien, maar ik noem dit punt nu
maar even om aan te geven dat ook dit er nog door
heen speelt. In zoverre kun je natuurlijk nooit voor
honderd procent met een profiel rekenen en probeer
je dus het een en ander zo veel mogelijk naar waarde
te schatten.
In het algemene profiel staat onder meer, dat de raad
grote waarde hecht aan het betrekken van de bevol
king bij het bestuur van de gemeente. Dit staat ook
/het gevoelen