7 april 1994
11 -
vrouw. Eigenlijk is ook een deel van u allen, want je kunt alleen maar goed
functioneren -zo heb ik dat ervaren- als je met z'n allen goed overweg kunt,
met z'n allen wilt functioneren. Dat ik daar nu dit voor krijg, tja, dan denk
ik: eigenlijk heeft u daar ook wat van verdiend. En niet alleen u, maar ik
wil met name toch ook eens wijzen op die prima ambtelijke medewerkers, waar
ik al die jaren mee heb mogen werken. Er zit er hier één: De Kam en er zat er
in de commissie altijd eentje links naast me: Van de Haar, net zo eigenzinnig
als ik en dat was maar goed ook. Daar was het verschrikkelijk plezierig mee
werken. Zonder dat had het niet gekund. Ook niet zonder al die mensen en
individuen in verenigingen en instellingen, organisaties, commissies, die
zich veelal vrijwillig zeer inzetten voor een levend en leefbaar Soest. Maar
ik zeg het nog maar een keer, ik heb ook alleen maar goed kunnen functioneren
bovenal dankzij mijn grootste criticus en supporter, mijn vrouw Marijke.
Zonder haar kritische ondersteuning zou ik het niet geklaard hebben.
Op dit moment, op deze plek, wil ik ook iedereen -en dat waren er veel meer
dan ik gedacht had- bedanken voor al het plezierige, hartverwarmende en soms
emotionele reacties op het bekend worden van mijn ziekte. Dat heeft het me
mede mogelijk gemaakt om dit laatste jaar goed door te komen. Want, Willem
Blaauw zegt: 90% zouden we ook wel geaccepteerd hebben, maar structureel
gezien, Willem, is het eigenlijk 50% en dat kan dus niet.
Op zo'n laatste moment, vanuit deze positie, op deze plek kan ik het toch
niet laten om een paar politiek-bestuurlijke opmerkingen te maken. Geen
uitgebreid verhaal, maar wat korte statements.
Elke ambtenaar neigt tot bureaucratie, ook al die goede Soester ambtenaren.
Neem daar als politiek bestuur afstand van, wees er kritisch op. Vooral
dagelijks bestuur, B&W: neem afstand. Want weliswaar hebben ambtenaren, met
de regels in de hand, altijd gelijk, alleen, bestuurders nog vaker!
Regels zijn er voor de mensen en niet mensen voor de regels. Zoek een
oplossing in de regels en niet een probleem.
De decentralisatie van rijkstaken biedt de gemeente de kans niet alleen
formeel het dichtst bij de bevolking te staan, maar vanwege de uitbreiding
van de feitelijke bevoegdheden ook in feite. Het afschuiven van verantwoor
delijkheden is er steeds minder bij en dat is ook prima. Zelf verantwoorde
lijk, zelf verantwoorden. Daardoor kunnen burgers het gemeentebestuur steeds
weer als verantwoordelijk ervaren, beschouwen en aanspreken. Dé uitdaging,
denk ik, voor de rest van de negentiger jaren: minder bureaucratie, flexi
beler, sneller, efficiënter en effectiever en minder verkokerd dan het rijk?
Burgers zijn vaak lastig. Dat is maar goed ook. Een actieve democratie leeft
alleen bij levendige acties en reacties.
Burgers moeten serieus genomen worden. Dat is iets heel anders dam ze maar
gelijk te geven, al denkt men vaak dat dat het is. Serieus nemen vraagt dan
wel een uitermate goede uitleg van elk besluit, staan voor een duidelijke
verklaarbare keuze als politiek bestuur.
Burgers zeggen vaak: ze (de gemeente) moeten mijn probleem oplossen. Terwijl
die burgers tegenstrijdige belangen hebben. Dus doen ze (in het gemeentehuis)
het nooit goed. Maar in een actieve democratie zorgt de gemeente voor
mogelijkheden mensen zelf hun problemen te laten oplossen, zodat we weer
verantwoordelijkheid dragen in plaats van ze. Samen verantwoordelijk zijn.
Het moet er vaak meer om gaan hoe het moet gaan dan: zó moet het gaan.
Stimuleer initiatieven in plaats van ze te vrezen.
Om er wat van te maken, moeten we er samen wat van maken.
Samenwerken als gemeenten in de regio wordt steeds belangrijker, terecht.
Iedereen ziet en zegt dat ook. Maar wanneer vindt er in Soest het eerste
praktische inhoudelijke gesprek over plaats? Ook als we er niet over praten
verandert de wereld. Geef zelf sturing in plaats van je te laten sturen.
Tenslotte dit, met woorden, niet van mezelf, maar van de dichter Gerrit
Kouwenaar, met wat -wat mij betreft- een typering van besturen en een
bestuurder kan zijn. Hopelijk is een aantal van u nog in staat om het in de
notulen van deze vergadering na te lezen, want het vereist soms nog wel wat
nadenken. Gerrit Kouwenaar:
«Ik heb nooit»
Ik heb nooit naar iets anders getracht dan dit:
het zacht maken van stenen
het vuur maken uit water