20 januari 2000
-7-
VOORZITTER: Ik geef eerst het woord aan de inspreker, de heer Glastra namens Stichting Het
Utrechts Landschap.
Heer Glastra, ik neem aan dat u op de hoogte bent dat u maximaal 3 minuten krijgt.
Heer GLASTRA: Dank u wel voorzitter, goedenavond dames en heren. Mijn naam is Marco Glastra
en ik spreek namens de Stichting Het Utrechts Landschap. De Stichting Het Utrechts Landschap komt
op voor de kwaliteit van natuur en landschap in Utrecht, maar ook voor de mensen die daarvan willen
genieten. Het Utrechts Landschap heeft een speciale verantwoordelijkheid als eigenaar van een groot
aantal natuurgebieden op de Utrechtse Heuvelrug. Tijdens de Week van het Landschap 1999 heeft Het
Utrechts Landschap haar visie 'Heel de Heuvelrug' gepresenteerd, waarbij ook veel belangstelling
vanuit Soest was.
De Heuvelrug is in potentie één van de grootste natuurgebieden van Nederland. In de praktijk is de
Heuvelrug sterk versnipperd als gevolg van infrastructuur, bebouwing en militair gebruik. Het
Utrechts Landschap streeft naar verbetering van kwaliteit van de natuur en het verbinden van verschil
lende natuurgebieden. Terugkeer van het edelhert zou uiteindelijk de kroon op het werk kunnen zijn.
Onder dreiging van de koude oorlog heeft een groot deel van de Heuvelrug een functie gekregen als
militair oefenterrein. Bij de aanwijzing zijn zwaarwegende belangen en de normale regels opzij gezet.
Het militaire gebruik gaat gepaard met negatieve effecten op de natuur van de Heuvelrug, maar ook
met hinder voor omwonenden en beperkingen voor recreatie. En dat geldt zeker voor het hele stadsge
west Amersfoort. Bij beëindiging van het militair gebruik wat nu aan de orde is, is het redelijk en
logisch de mening van de stichting, dat de oorspronkelijke staat van dit terrein weer hersteld wordt.
Dus omvorming naar natuur en geen ontwikkeling van nieuwe woon- en werklocaties. Dit biedt
ongekende mogelijkheden voor herstel van natuurwaarden en voor natuurrecreatie in een rustige
omgeving.
Op de locatie van de Richelleweg, waar het dan nu over gaat, komen momenteel bijzondere diersoor
ten voor, waaronder enkele bedreigde diersoorten. Die staan dus landelijk op de rode lijst. Het gaat
om soorten als boomleeuwerik, roodborsttapuit, gekraagde roodstaart, groenspechten en zandhagedis.
Ter hoogte van de Richelleweg ligt aan weerszijden van de A28 nog natuurgebied, waardoor de
locatie in aanmerking komt voor de aanleg van een ecoduct als onderdeel van een ecologische verbin
ding tussen de verschillende delen van de Heuvelrug en eventueel ook richting de Eemvallei. De
meest geschikte locatie voor het ecoduct is afhankelijk van ontwikkelingen op de huidige Defensieter
reinen. De spaarzame groene corridors die nu nog resteren moeten daarom voorlopig veiliggesteld
worden. Bij de aanleg van het bedrijventerrein Richelleweg valt er weer een mogelijke ecologische
verbindingszone af. Er wordt weer een gaatje opgevuld als het ware.
Volgens het Streekplan vormt de locatie Richelleweg een kerngebied binnen de Ecologische Hoofd-
structruur en maakt ook deel uit van het landschapstype boslandschap. Hiervoor formuleert de
provincie de volgende doelen: o.a. duurzame instandhouding, herstel en ontwikkeling van natuur- en
landschapswaarden, versterking van de ecologische samenhang tussen de natuur- en bosgebieden.
Verdere versnippering van de Heuvelrug door nieuwe infrastructuur, en verdere verstedelijking dient
voorkomen te worden, met name tussen Zeist en Amersfoort is een verdere verdichting van de
bebouwing ongewenst. Hier zouden zelfs ecologische verbindingszones moeten komen.
Ik kom tot de volgende conclusie: aanwijzing van de locatie Richelleweg als bedrijventerrein in het
Streekplan is in strijd met eigen uitgangspunten van provinciaal beleid en had dus, achteraf gezien,
beter niet mogen gebeuren. Het Utrechts Landschap wil de gemeente Soest dringend verzoeken om
het voornemen voor een nieuwe bedrijventerrein te heroverwegen. Het Utrechts Landschap bepleit
behoud van het groene, onbebouwde karakter en het opnemen van de locatie in een ecologische
verbindingszone. In zijn algemeenheid moet defensieterrein, na beëindiging van militair gebruik,
natuur als hoofdfunctie krijgen. Op deze wijze kan een deel van het verlies aan natuur worden her
steld, ontstaat een samenhangend stelsel van natuurgebieden en komen er nieuwe mogelijkheden voor
natuurrecreatie dicht bij huis.