Auto-Huur 311 0 l r GARAGE STAM - TEL. 47 LaPorte&Co voor STRIJKERS Srandstoffenhandel D. F. VOIGT £«ktml«g 27 Oetober 1023 G. J. SMIT - (ONS BOEKENHUIS) A. BENNING's VERKOOPHUIS Theewarmersen Lampenkapjes Woningbureau Winter-seizoen Winter-seizoen 20 CENT PER K.M. "ËÏNDE. Uc 2« Jaargang No. 42 Qocontroleerdo oplage 2600 exemplaren. Verzending per post SOESTEk riIHMBMD Gratis Christelijk Weekblad voor Soestdijk,. Soest, Soesterberg en omgeving. Redactie-AdresC. F. W. RIETVELD - Talmalaan 28 Ingezonden stukken en Vragen voor diverse rubrieken tot Woensdagavond 6 uur. Uitgave en druk: Van Weedestraat 15 - Soestdijk - Telef. 181 Advertentiën van 1-5 regels f0.75. Iedere regel meer f0.15. Bij contract groote korting. Advertenties tot Vrijdagmorgen bij den Uitgever. Baarn - Filiaal Soest Ontvangen mooie sorteering Verder alle mogelijke artikelen geschikt voor CADEAUX. Voor de a.s- Winteravonden rumime sorteering KINDERSPELEN. Aanbevelend, A. BENNING. BINNENLAND. De actie tegen de Vlootwet begint hoe langer hoe meer een politieke ondergrond te vertoonen. Had het bij sommigen nog den schijn van ideeële beweegredenen, wat thans door een achtbaar blad wordt gepubliceerd en volgehouden ondanks besliste tegenspraak kleurt het verzet wel heel duidelijk. Het „Vad." van Zaterdagavond j.1. bevatte op de eerste pagina met groote letters, over twee kolommen gedrukt, het volgende bericht, met de sensationeele opschriften „Regee- ringspressie inzake de Vlootwet'' en „Geen lands maar coalitiebelang". „Naar wij hedenmidag vernemen, heeft de Minister-President ]hr. Mr. Ruys de Beerenbrouck zich tot de R. K.„ Kamerclub gewend met de meededeeling, dat zijne Exelentie zich, naar aanleiding van de in zekere kringen uitgesproken wenschelijkheid om de Vlootwet te verwerpen, ver plicht acht mede te deelen, dat bij verwerping van de Vlootwet door een meerderheid, bestaande uitde linkerzijde en een zeker getal Roomsch- Katholieken, het geheele Kabinet af treedt. De vertegenwoordigers der beide coalitiepartij en (Anti-Revolutionairen en Christelijk Historischen) hebben den premier medegedeeld, dat zij in dit geval op geen verdere samenwer king in de coalitie prijs stellen. Op grond van de ten deze te zijner beschikking gestelde gegevens is, naar het oordeel van Minisier Ruys de Beerenbrouck. de vorm van een rechts Kabinet, steunende op de drie rechtsche partijen, daarna abso luut uitgesloten, Deze mededeeling heeft gisteren een onderwerp van beraadslaging uitgemaakt in de vergadering van de Roomsch-Katholieke Kamerclub De Stand schrijrt Dit bericht is geheel uit de lucht gegrepen. De Minister-president heeft geen mededeeling gedaan aan de R. K. Kamerclub als in bovenstaand bericht dedoeld; van de Anti-Rev. en Chr. Hist. Kamerfractie is geen mededee- liug aan den premier uitgegaan. De R. K. Kamerclub heeft Vrijdag zelf niet vergaderd. Het bericht van het liberale orgaan is van a tot z onwaar, en kan niet anders beschouwd wor den „dan als onverantwoordelijk gestook. Niettemin handhaafde het „Vader land" zijn bericht omtrent de pressie der regeering op de R. K. Kamer leden in verband met de vlootwet, onder mededeeling, dat de tegen spraak moet zijn gekomen „uit een niet op lichtgeven gestelde bron". Naar aanleiding van dit bericht plaatst „De Telegraaf" thans de volgende besliste tegenspraak. Ter aanvulling onzer mededeelin- gen omtrent de onjuistheid van het bericht van het „Vad", als zou mi nister Ruys de Beerenbrouck zich ^mc^uetrekking tot de houding van f Katholieke Kamerleden in zake de Vlootwet in gedachtenwisseling heb ben begeven met de R. K. Kamer club en als zou hij van de coalitie partijen eenige mededeelingen hebben Twee oude kloosters onder Soest. door T. PLUIM. IV. „Des Zaterdags voor onzer Vrou wen Visitatio, anno 1543, trok het vendel soldaten, dat in Amersfoort lag (om de Gelders/tfen onder derf woeste/1 Maarten van Rossum tegen te houden), naar Nijkerk, om dit te plunderen en er de mannen gevangen te nemen. Maar de N ijker kers weerden zich zój> dapper, dat er niet veel sol daten in Amersfoort terugkwamen, daar zij meest allen -z«& gevangen of gedood werden. ^IntussrfKen vernamen de Gelder- sdrfen, dat de bezetting uit Amersfoort naar Nijkerk vertrokken was, en zorf viel de gevreesde Maarten van Ros sum met zijn soldaten op St. Maar tendag Eemland binnen en deed er grorfte schade in Leusden, Soest en andere dorpen. Zijn troepen haalden al de levensmiddelen weg van Amers foort tot de Bilt toe, maar zij ver brandden niets en vingen ook geen mannen, maar namen wel koeien, scha pen en varkens mee, alsook kleuren en huisraad. Van een of andere over eenkomst of van afkoop dei plun- ontvangen, kunnen wij thans met de meeste stelligheid onze voorloopige tegenspraak herhalen. De regeering heeft zulk een stap niet ondernomen, noch van de coalitie partijen zulk een mededeeling ontvangen. De Giro-misère. Ter beantwoording van verschil lende vragen door Kamerleden gesteld over de sluiting van den Post cheque en Girodienst deelt minister van Swaaij o.m. mede: Aangezien de heropening van den Postcheque- en Girodient van zeer vele en verschillende omstandigheden afhangt, is het den minister onmoge lijk, om, zonder aanleiding te geven tot nieuwe teleurstellingen, een tijds ruimte te noemen, gedurende welke gemoende dienst zal moeten gesloten blijven, en dus evenzeer om een oor deel uit te spreken over den in een der vragen genoemde termijn van 6 maanden. Wel kan de minister de verzekering geven, dat er naar ge streefd wordt den dienst niet langer gesloten te houden dan strikt nood zakelijk is. Blijkens een nader bericht zal op advies van de Ned. Bank niet weder tot decentralisatie van den Post cheque en Girodienst worden over gegaan. De ziektewet. Het Christelijk Nationaal Vakver bond heeft, blijkens de Stand., den minister van Arbeid, Handel en Nij verheid verzocht, enkele z.i. nood zakelijke, wijzigingen in de Ziektewet aanhangig te maken, en, na aanne ming "daarvan, de Uiwerkir^redlnr zoo spoedig mogelijk te doen plaats hebben, en verder, de spoedige in diening te bevorderen van een wets ontwerp tot instelling van een kin derbijslagfonds. De Schoenenwet en de Schoenenindustrie. Men schrijft aan de Msb. De resultaten van de werking der Schoenenwet teekenenzich iedere maand steeds duidelijk^hf, wat door de invoer-cijfers over Me maanden Juli, Agustus en September, helder wordt geïllustreerd. De invoer in Juli 1921, '22 en '23 bedroeg resp. 772.000, 1.139.000 en 172.000. Idem in Augustus 691.000, 902.000, 219.000; terwijl idem Sep tember de cijfers 1.140.000 1.107.000 en 183.000 bedroegen. Detotaal-cijfers over genoemde drie maanden waren in 1921. '22 en '23 resp. 2.603.000 3.148.000 en 574.000. De cijfers spre ken voor zich zelf. Als nu de vurige hoop der betrok ken industrieelen maar spoedig in vervulling gaat en de verlenging der Schoenenwet deze gunstige werking komt bestendigen, dan kan gezegd dat het toekomstperspectief voor de schoenenindustrie zich werkelijk wel iets beter laat aanzien. Voeg hier nog bij de gunstige be richten en mededeelingen, die wij van de Schoen- en Lederbeurs té Amster dam vernemen, welke beurs een druk bezoek is ten deel gevallen en waar verschillende niet onbeduidende or ders tot stand kwamen, dan kan met goede hoop een gunstige periode voor de nijveren in de schoenindus trie worden tegemoet gezien. In de Zondag te Goes gehouden vergadering van het district Zeeland van de Mij. tot nut van 't Algemeen, werd een commissie van advies be- benoemd in verband met de even- tueele oprichting van avondcursussen vanwege het Nut, in gemeenten, waar het vervolgonderwijs is of zal worden fgeschaft. Niet kort genoeg. In een verslag in het „Utr. Dagbl". van een vergadering van deafd. Utrecht van den Nederlandschen Protestanten bond lezen we: „Aangedrongen werd op een verkor te uitgave van de Leidsche vertaling van den Bijbel, in verband met een voorstel om f 15,000 beschikbaar te stellen voor een herdruk der Leidsche vertaling. Men was van meening, dat een „bloemlezing" meer door hetgroote publiek zou worden geapprecieerd." De „Leidsche vertaling" is dus nog niet kort genoeg. In den Raad van Schiedam is een voorstel van B. en W. na een stem ming van rechts tegen links aange nomen om voortaan aan gehuwde on derwijzetessen desnoods ongevraagd ohtslag te verleenen. Tel. 84 - Kerkstraat 20 - Groote Melm Bestelhuis Julianastraat 7. Daar wij gecontracteerd zijn voor le soort Anthraclet, kunnen wij het geheele seizoen voor gruis- en steenvrij instaan en garan deeren kwaliteit, maat en gewicht. Levering in geplombeerde zakken, zonder voorbehoud. dering wilden zij niets weten. Ook kwamen zij in de Birkt en plunderden het klooster; zij jaagden al de mon niken weg en namen alles als buit mede. ^Toen deze Geldersjzrfe soldaten weer uit Amersfoort, vertrokken waren, kwamen alle dagen de burgerkinderen (Borgherskijnders) van Amersfoort met manden en kruiwagens en nameti alles weg, wat in het klooster en op derf hof was overgeblevenzelfs braken zij de leien van de kerk en het kloos ter af en al het lood, ankers, ijzer werk, houtwerk en alles wat er nog verder was." Deze verschrikkelijke ramp deed zien, dat de/broeders daar niet langei veilig warén en doen omnveer naar ckretad lelf hun klooster over te brengen. Dit gelukte Cellezusters htm weldra het tegenwoor kerk en „kloo^terke" hadden, waren nog slechts zeven in getalAbovendien arm en hoogjbejaard. Daarom stonden zij,op verzoek der Birktenoor» hun h««r klooster af (Z^Iaart 1547.)voor 400 carolu^ulden^èn 10.000 steenen, op dat zij een klj£in gebouw zouden kun nen betrekken. Verder moesten de Broedéte hffit jaarlijks o.a. len bevorderen, dat ten spoedigste een wetsontwerp bij de Tweede Ka mer wordt ingediend, waarbij het ver boden wordt bij een openbare ver- kooping of verpachting eenige andere premie uit te loven dan strijkgeld. Medezeggenschap van arbeiders. Bij het voorstel van commissarissen der Machinefabriek Gebrs. Stork Co. te Hengelo om het dividend vast te stellen op 5% zal het stukgeld- wisselaandeel van de werklieden 17°/0 van het jaar-inkomen bedragen. De fabrieken van de firma Stork is een van de weinige ondernemingen in ons land waar de arbeiders deelen in de bedrijfswinsten; zooals reeds vóór de wettelijke regeling daarvan de 8 urige arbeidsdag werd ingevoerd. In verband met de econ. toestanden wordt echter door den heer Stork thans het pleit gevoerd voor verlen ging van arbeidsduur. Assurantiekantoor van respectabele omvang vereenigd zijn. In het plantsoen van het Lucas- Bolwerk te Utrecht is o.a. in den bloeitijd een schoon exemplaar van dit geslach Je zien. Jammer dat de takken evenals bij Acacia's bij sterke wind niet zelden afscheuren. Als staatboomen en op open plaatsen zullen ze dan ook niet veel voldoe ning geven. Door geregelde snoei kunnen de takken kort en stevig ge maakt worden, doch dit maakt de boom wel beter tegen de wind be.r stand, maar is niet bevordelijk voor de bloei. TUINBOUW. Zak*n. deze rubriek betreffende, te richten tot Kraaijenbriok. Julianastraat. Voor Japan. De N. V. Kon. Nederlandsche Me- tBolli4r*rr*^* *•- pan-penning geslagen. De opbrengst van den verkoop daarvan komt, be houdens de gemaakte kosten, geheel ten goede aan het centrale Neder landsche comité Ramp Japan 1923. De voorzijde van de medaille ver toont een oud-Hollander, die een Sa moerai de hand reikt. Op den ach tergrond zijn even aangegeven de omtrekken van den heiligen berg Foedji en van een oud-Hollandsche Oostinje- vaarder. Om deze allegorio staat in het Nederlandsch en het Japansch Eeuwenoude vriendschap indachtig, Japan." Op de achterzijde staat in een omlijsting van vlammen„Steun- penning voor de slachtoffers van de groote ramp op 1 Sept. 1923". De prijs van de medaille in brons is f 1in zilver f 4.50. Premiën bij openbare verkoopingen en verpachtingen. Daar uit de-gedachtenwisseling bij de behandeling van het - verworpen wetsontwerp houdende regeling om trent het dragen der kosten van open bare verpachtingen en het uitloven van premiën bij openbare verkoo pingen en verpachtingen in de Eer ste Kamer, gebleken is, dat vermoe delijk een meerderheid te verkrijgen zou zijn voor de afschaffing van pre miën bij openbare verkoopingen en verpachtingen, wanneer een uitzon dering, wórdt gemaakt voor het uit loven van strijkgeld, heeft het Ko ninklijk Nederlandsch Landbouw-Co- asité aan den Minister van Binnenl. Zaken en Landbouw verzocht, te wil- Bloeiende boomen. Bevalve de im mijn vorig schrijven genoemde Paarden-Kastanje, welke met de groote trossen witte bloe men bloeit, verdient ook de rood- bloeiende variëteit van dit geslacht, Aesculus Pavia rubicunda de aandacht. Deze soort groeit iets langzamer en tooit zich in den bloeitijd met roode bloemtrossen, hetwelk ook een schoon effect maakt. Na den bloeitijd der kastanjes volgt die der Robinia's, onder den naam van Acacia's meer algemeen bij het publiek bekend, met hun rijke tooi van overhangende witte bloemtrossen fraai uitkomend *v— o—LI. J - boomen welke ook zeer de aandacht verdienen. Bij aandachtige beschou wing zal het opvallen dat er eenige gelijkenis valt waar te nemen, met onze Gouden regenbeide behoo- ren dan tot de familie der Vlinder bloemigen, laatsgenoemde soort wordt echter meer als struik dan als boom aangetroffen. Het is dan ook op date ren leeftijd geen snelle groeier meer, is bij het publiek vrij algemeen bekend, en allerzins een plaats in den tuin waardig. Liriodendron. tuli- pifera, de tulpenboom, kan zich tot een zware boom ontwikkelen, waar van men op oude buitenplaatsen soms schoone oude boomen aantreft. Op de buitenplaats „de Hartenkamp" te Heemstede moet zich nog een tulpenboom bevinden, indertijd door den grooten plantkundigen Linaeus geplantzij bloeit in den zomer met oranjegeele bloemen in den vorm op een tulp gelijkend, vandaar den naam van tulpenboom. Deze benaming wordt door het publiek ten onrechte ook weieens aan de Magnolia's ge geven, Dezen bloeien echter met witte en zachtrose bloemen al einde April en begin Mei en groeien ook niet tot boomen op, maar blijven meerendeels groote struiken. Als vroegbloeiend verdienen ze echt ter ook wel de aandachtjammer da- tengevolge van die vroege bloei de Magnolia's nog alleens door nacht vorsten schade lijden. In Juli komen de prachtige Catal- pa's welker groote witte donker ge vlekte bloemen, tot luchtige trossen BANKIERS BIJKANTOOR SOEST Van Weedestr. 5 - Telef. S 54 Direct opvorderbaar 31/2 1 Maand vast 33/4 3 Maanden vast 4 6 Maanden vast 41/)} °/0 1 Jaar vast 5 °/0 Rentevergoeding in Rekening-Courant Burgerlijke Stand. goeden os leveren^of anders daarvoor 15 carolu^ulden betalen, benevens 4 schouwen (is schepen) turf. De stedelijke regerfring keurde deze verkoopacte goed en stond derf Broe ders rfenigevoorrechtento^„o.a. vrij dom van accijnsen. zQga» de andere kloosters in de stad genoten; dat zij werklieden van buiten mochten laten komen om hun klooster te bouwen (wat anders de gildenwetten niet toe lieten) bij algemeene belastingen zou den de broeders niet hooger aange slagen worden dan het klooster va"h St. Jan, binnen de stad^enz." De genoemde Cellezusters, die de gevaarlijke taak op zich hadd»n ge nomen, de pestlijders te verzorgen, verlieten nu hun „kloosterke" en gin gen bij het Pestilentie-huis wonen en wel in het proveniershuis ,ïe Poth" geherften; het waren er zeven, zorf we reeds zeiden, n.1. „suster Geertruyt Brynte, Moedersuster Antonia Ja- cobsdochter, Procuratrix; suster Ur- sulaLysgen AartsJantgen Geryts Aaltgen Geryts en Ermgert Wou- tersdochter." /j-Het nieuwe klooster, dat de Birkte- naars in de stad gingen bouwen, werd óók „Mariënhof" gehe/ten, t zelve van tijd tot tijd ook vergrotende en uitzettende, zo dat zij van de minste Geboren Henricus Jozef z. v. P. J. Rademaker en J. M. Schalkx. Hendrikus z. v. H. Oostema en H. v. d. Broek, johanna d. v. H. van Nimwegen en A. de Beer. Sjoerd z. v. A. van den Broek en J. Dijkstra. Cornelia Lamberta d. v. C, Plooy en M. M. Hilders. Adrianus Hendrikus z. v. H. Tammer en H. Vennis. Thijmen z. v. P. de Nooy. en A. Arendshorst. Hendrik, z. v. A. van Dorresteijn en A. Ruijcr. Ondertrouwd J. Veldhuizen en S. Bijlsma. G. Burgwal en M. H. A. Lillig. H. van de Veen en E. Woudenberg. W. van Doorn en C. W. Middelman. H. J. Koster en S J. C. van den Berg. M. A. Ooms en A. Veldhuizen. Getrouwd J. van Ginkel en Joh. Lam. E. Boerren en M. C. van den Bree- mer. Vertrokken. J. G. Mensink, m. gezin, n. Ommen, Markt. A. C. J. Hoogestein, m. gezin, n. Am sterdam, Nw. Z. Voorb.wal 176. J. A. Leeuwis, m. gezin, n. Utrecht. Sonoystr. 54. M. C. M. v. d. Velde, n. Amsterdam, Ruysdaalstr, 118 I. J. Vinke, n. Zeist, Slotl. 6. J. M. Broek, n. Doorn, Kampweg. C. Jongsma, n. Rheden-Velp, Hooge- weg 47. H. A. v. Mierlo, m. gezin, n. Amers foort, Heiligenb. w. J. Dorregeest, n. Amsterdam, Prinsen- gr. 434. B. Dunsbergen, m. gezin, n. Wou denberg. G. J. Mees, m. gezin, n. Utrecht, Ba- naanstr. 18 bis. J. Majoor, n. Bussum. W. P. Pot, n. Zeist, Chr. Sanatorium. W. J. Hogeweg, n. Amersfoort, Soes- terweg 312. G. Gietelink, m. gezin, n. Bussum Hui- zerweg 89. D. Lüddecke, n. Utrecht, Heerenstr.26. G. J. v. Slingerlandt, n. Den Haag. Hertenbekerstr. 51. J. A. Oudemost, n. Baarn, Julianal. 3. Gevestigd. C. M. H. Truyens, met gezin Kamp- str. 38, v. Tegelen. J. Estinghausen, v. Lijndenl. 5, v. Papenburg (DTL.) A. v. d. Vlugt, met gezin, Amersf. str. 97, v. Rotterdam. A. Holtslag, Zeisterstr. 16, v, Arnhem. H. J. Hartman, met gezin, Birktstr. 12a, v. Amsterdam. M. M. Thomas, Kerkp. Z.Z. 35, v. Duitschland. H. D. W, Saltbomel, Nieuwstr. v. Amsterdam. C. peters, Niey^wstr. v. Rqtterdam.f J. Bensman, Kolonieweg ie, v. ZaricSi~ voort. P. Berendse, Kerkp, Z.Z. 60, v. Amersfoort. Wed. S. Brokke, met gezin, Laanstr. 7, v. Amsterdam. A. v. d. Weijden, Molenstr. W. Z. 44. v. Den Haag. niet te achten zijn geweestdoch hun werk is niet geheel voltrokken, gelijk men in de (onvoltooid gebleven) gaan derijen voor rfënige jaren nog heeft kunnen zien," zegt van Bemmel in 1760. Trouwens lang hebben de broe ders er niet gewoond; door de in voering der Hervorming werden op vele plaatsen de kloosters opgeheven of ging het getal broeders achteruit. In 1578 telde het klooster dan ook nog maar tien personen meer,,, en in 1610 is het, door het overlijden van den laatsten conventuaal, broeder Ser- vaas van Wijk, geheel uitgestorven. Het^ging aan de stad over. Toen is er Het Weeshuis naar overgebracht. In 1552 was n.1. te Amersfoort op derf Singel, hoek St. Aagtenstraat, een weeshuis opgericht; doch dit werd op derf duur te klein. De stad, die reeds in 1598 de bezit tingen van het klooster Mariënhof onder haar beheer had genomen, stond uit de opbrengsten der kloosterbezit tingen jaarlijks aan het Weeshuis een vast bedrag af voor het onderhoud der werfzen. Toen alle kloosterbroe ders en zusters in Amersfoort uitge storven waren, heeft de stad het inkomen dezer Gestichten gebruikt voor traktementeia van predikanten en van de onderwijzers aan de .La- Drogist - Opticien Maakt Foto's voor alle doeleinden. Rijks-depót voor post- en rentezegels Burg. Grothestr. 28 - Soestdijk Ons Telefoonnummer is tijnswe school. De eigendommen van Mariënhof, want dit klooster blijft toch ons hoofdpunt van bespreking moch ten zeer aanzienlijk herften; er was veel landbezit bij, waarvan de pach ten niet weinig opbrachten. De ge schiedschrijvers Van Heussen en Van Rijn geven in hun werk „Historie van 't Bisdom Utrecht." (1719)— de eerste in 't Latijn, de tweede in 't Hollandsorf een opgave der kloos terbezittingen wij lezen daarin o.a. 1 Stuk land op derf Amersfoort- schen Eng, jaarlijks 2 gld. 1 Boerenerf onder Amersfoort, ge- herften „Hilhorst," 61 gld. 4 Morgen land, door het convent zelf gebruikt. 1 Morgen land aan de Oude Gracht buiten Amersfoort idem.^— Goederen en erven infèirkt 525 gld. Een akkermans-hofstede onder Hees (Soest) 31 gld. Een erf Ronselaar onder Wouden berg 106 gld. Een erf Vlastuin, aldaar 150 gld. Een erf Lauwerrice, aldaar 112 gld. Een erf Dashorst, aldaar 64 gld. Een erf onder Scherpenzeel 140 gld. Een erf aan de Eembrug, genaamd Bloemberg 100 gld. Aldaar 33 dammaat land 181 gld En verder verschillende dammaten in de polder. De totale opbrengst beliep om streek 1760 gld.jeen aanzienlijk be drag voor dierf tijd. De eigendommen van het vroegere klooster bleven in bezit der stad Amersfoort tot 1810, toen met ko ninklijke goedkeuring al de „Huizen, -Moven en Mofsteden, met de bouw en weilanden, heggen, stegen en we gen" in het openbaar verkocht werden^ Eigenaar van de goederen in/"Bidet werd de heer Mauritz Dreijer, die op het landgoed „De Hooiberg" aldaar woonderf en ze toen kocht voor ruim 38600.— gld. n had er twee mannenkloos^\ Iters: St. Jan en Mariënhof, ^en drie Ivrouwen-conventenH. Agatha, H. 'Agnes en H. Barbarij, "3

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1923 | | pagina 1