De Winkelsluitingswet
FUCER-T
78 6
„SOETAX*
a UIJIE miöDËTüEE
Weet U
677
13e JAARGANG No. 39
Gratis editie.
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1934
Algemeen Weekblad voor Soest, S^stdijk, Soestduinen en Soesterberg.
Uitgave: DRUKKERIJ SMIT N.V., SOESTDIJK, Van Weedestraat 35, Telefoon 566.
Verruiming van den Zondagsverkoop noodzakelijk.
Het oordeel van belanghebbenden*
Het publiek beeft zich aangepast*
35 CENT PER ONS
IS DE PRIJS VAM
FOCKE Sr t€LEIH
Joh. v. Schalkwijk Jr.
Dc eerste verkiezingspremies
KERKTTR.3 -TOETTi
D, F. VOJGT
Het Lied van de Week.
Kerkberichten.
DE 5DE5IED CCEDAM
ABONNEMENTSPRIJS 65 cent per 3 maanden.
ADVERTENTIEPRIJS: van 15 regels f 0.75. Élke regel meer 15 cent. Advertentie's tusschen
de tekst dubbel tarief. Bij contract belangrijke korting.
Advertentie's in dit blad worden eveneens in de drie andere bladen opgenomen.
UITGAVE van
„DE SOESTER COURANT". Algemeen Weekblad, „SOESTER NIEUWSBLAD". Ai>®eeq
Christelijk Weekblad, „DE SOESTER POST", R.K. Weekblad, voor Soest, Soecidijk. Soestduinen en
Soesterberg, en ADVERTENTIE-UITGAVE van „De Soester Courant".
Verrassende uitslagen van
gehouden stemmingen.
De automatenkwestie blijft.
SAMENGESTELD DOOR
Oudkerkhof 43 Utrecht
OOK Bil VELE WINKELS VERKRIJGBAAR
Zooals men weet, laat de gewijzigde
Winkelsluitingswet aan de gemeenteraden
1de bevoegdheid om de gelegenheid voor
Zondagsverkoop als crisismaatregel!
uit te breiden voor bepaalde winkelbedrij
ven, welke meer speciaal op den afzet
van consumptie-artikelen zijn ingericht.
De gemeenteraden echter kunnen die be
palingen slechts scheppen, nadat de ge-
interesseerden uit de bepaalde categorieën
van winkelbedrijven zijn gehoord- 't Ge
volg van deze laatste, door minister Steen-
berghe gewenschte bepaling is, dat er in
verscheidene gemeenfe'n 'n soort van „stem
mingen" onder de betrokken winkelhou
ders worden georganiseerd, welke tot
heden soms sterk verrassende resultaten
opleverden.
Van de in de laatste jaren gevoerde
actie voor verruiming van de verkoop-
gelegenheid op Zondag, kreeg men den
indruk, dat ze uit een diep gevoelde be
hoefte van de betrokken neringdoenden
voortkwam. Dat nu, schijnt niet met de
verkelijkheid in overeenstemming.
We weten wel, dat bepaalde acties op
•bisdanige wijze kunnen worden gestimu
leerd, dat haar intrensieke beteekenls bo
ven alle verhoudingen uitgroeit de re
clamekunst is soms machtiger dan 't wer
kelijkheidsbesef sterk is maar de
actie voor verruiming van de verkoops
gelegenheid op Zondag werd door veler
lei groepen en officieele middenstands
instanties ondersteund en daarom leek
de agitatie écht en uitgedragen door
groote maatschappelijke belangen.
Zelfs onze politieke partijen, onze volks
vertegenwoordiging en de regeering heb
ben zich laten begoochelen en een wets
wijziging was er het gevolg van, welke
aan reëele bezwaren bedoelde tegemoet
te komen.
Tóch schijnt minister Steenberghe niet
geheel op de feitelijke heteekenis van de
gevoerde actie te hebben vertrouwd; van
daar, dat hij dwingend voorschreef, dat
onder de belanghebbenden over de vraag
van verruiming van den Zondagsverkoop
een soort stemming zou worden gehou
den..
De uitslag van die stemmingen, voor
zoover ze tot heden zijn gehouden, en
speciaal de stemmingen in de grootste
steden van ons land, zijn voor iedereen
een verrassing geweest-
Het is gebleken, dat slechts een be
trekkelijk klein deel der belanghebben
den zoo groote bezwaren heeft tegen de
tot heden bestaan hebbende regeling, dat
ze zich de moeite hebben getroost om vaii
hun verlangens naar wijziging te laten
blijken.
Tenslotte zijn het in de bedoelde ste
den slechts de banketbakkers ge
weest, die eene verruiming van de ge
legenheid voor Zondagsverkoop verlang
den. En dat is afgezien van princi-
pieele overwegingen ook duidelijk.
Banket is een zoodanig aan bederf onder
hevig artikel, dat het moeilijk des Zater
dags voor het gebruik op Zondag is in
te slaan. Wat de banketbakker op Zon
dag niet kan verkoopen, beteekent voor
hem verlies.
A^aar de sigarenwinkeliers b-v- bleken
in de groote steden voor wat de over-
groote meerderheid der betrokkenen be
treft, volstrekt niet op de gelegenheid voof
den verkoop op Zondag te zijn gesteld.
Men heeft in die branche de wettelijke
Zondagsduiting blijkbaar weten te waar-
deeren. En terecht o-i.! Moge in den be
ginne de aansluiting aan de gewijzigde
omstandigheden voor het publiek al eens
lastig of moeilijk zijn geweest, men is
thans aan de nieuwe verhoudingen ge
wend en haalt des Zaterdags wel de roo-
kertjes in huis, welke men voor den Zon
dag behoeft. Hetzelfde geldt voor meer
dere ander branches, waarbij het gaat om
artikelen, welke niet aan spoedig bederf
onderhevig zijn. De openstelling op Zon
dag b.v-^ van de verkoopgelegenheden voor
spiritualiën achten we volkomen over
bodig.
Uit de gehouden stemmingen is geble
ken, dat de overgroote meerderheid der
winkeliers de p-incipieele en sociale
waarde van de Zondagssluiting in haar
algemeenheid heeft leeren waardeeren-
Eene verruiming van de verkoopsgelegen-
heid op Zondag maakt die groote meer
derheid tot slaven van de wille
keur en kortzichtigheid van een
dwingende minderheid-
Het is aan te nemen, dat de nering
doenden na invoering van de Winkelslui
tingswet een teruggang in hun debiet heb
ben geconstateerd, omdat het publiek nog
niet op de veranderde omstandigheden
was ingesteld.
Men moet echter niet meenen, dat men
thans, alléén door de winkels op Zon
dag weer open te stellen, den vroegeren
verkoop van dien dag weer terugwint,
want het publiek heeft zich thans bijna
geheel aangepast en den huidigen toe
stand goed bevonden.
S echts o isic'aal-voelcn 'e elementen
zouden er toe verleid kunnen worden otn
op de goede nieuwe gewoonte om Za-
tercfags~té koopen;"hetgeen men Zondags
behoeft, terug te komen en daarmee het
menschwaard'g bestaan van den nering
doende te benadeelen.
Zonder ter zake op besliste wijze stel
ling te némen met vele en onderschei
dene belangen zal moeten worden reke
ning gehouden zouden we willen ad-
viseeren aan de gemeentebesturen om ui
terst voorzichtig te zijn bij het eventueel
bewilligen in uitbreiding van de verkoops
gelegenheid op Zondag en liever kortzich
tige winkeliers tegen zich zelve te be
schermen.
Eerst als men het beetje vrijheid en
geluk, hetwelk den winkelier op Zondag
gelaten is, voor 't magere bord linzensoep
van den Zondagskooper heeft geruild, zal
men ervaren, welke zedelijke en mensche.
lijke waarden men heeft verloren.
Eén mogelijkheid blijft, als straks de-
fini ief in den zin van niet-verruiming van
de gelegnheid voor Zondagsverkoop mocht
zijn beslist: de automatenkwestie.
Het is naar veler en ook naar ons ge
voelen onbillijk en onrechtvaardig, dat men
door middel van stomme apparaten dat
gene toestaat te doen, hetwelk men den
levenden werkkracht verbiedt-
Het eventueel nadeel van de winkelslui-
ting op Zondag te ontgaan, wordt aldus
een kwestie van duiten; van de vraag
n.1., of men financieel bij machte is om
zich een benoodigd stel automaten aan
te schaffen.
Automaten bieden ook gelegenheid tot
wetsontduiking.
En daarom achten we een radicale op
locsing van de automatenkwestie gewenscht
eu noodig; ook die stomme apparaten
dienen op Zondag buiten dienst te wor
den gehouden, als men geen gelegenheid
biedt tot den gewonen verkoop in de
winkels.
Vertegenwoordiging van
Electrolux en Volta
STOFZUIGERS
Steenhofstr. 55 - Tel. 906
Reparatie-inrichting aan aile merken.
ONS WEEKPRAATJE.
Zooals de oude zongen,
Piepen de jongen.
De politieke strijd, zooals die in ver
kiezingsdagen wordt gevoerd, moge wat
andere vormen hebben aangenomen, in
wezen verschillen de gebezigde middelen
weinig of niets van de methoden, welke
gebruikelijk waren ten tijde, dat ons land
nog in stem districten was verdeeld en
clericaal, liberaal en sociaal elkander met
„vele" middelen de overwinning plachten
te betwisten.
„Kiezers omkoopen" was in die dagen
nét zoo onfatsoenlijk en bij-de.wet-ver
boden als thans- Dat gëbeurde dus niet
Wel was het in die dagen een verschijn
sel hetwelk we trouwens nog ken
nen dat in 't zicht van nieuwe ver
kiezingen de harten van: kamer-, staten-
en raadsleden, en van al wie het hoopten
te worden, zacht en kneedbaar werden
als was en het gemoed van al deze hee-
ren vrouwen waren toen nog politiek-
onmondig van een groote teederheid
werd, zóó zelfs, dat het bij elke gepaste
gelegenheid vol schoot-
Uit die gesteldheid vati hart en gemoed
kwamen de schoone woorden voort, wel
ke het stemvee als „verkiezingsbeloften"
leerde kennen.
Of degenen, die deze toezeggingen
deden, daarmee niet in strijd kwamen met
de wet en met den voor gekozenen af
te leggen zuiveringseed? Wel neen! Deze
beloften hadden immens geen materieele
waarde» De kiezers wisten het wel, dat
dat de candidaten een beetje tegen el
kaar op s'onden te _rMen zonder het
sereuse plan te hebben om hun beloften
ooit na te komen.
We herinneren ons, hoe ongeveer een
kwart eeuw geleden de rechtscbe partijen
een pensioentje hadden bedacht voor 70-
jarigen. Er zou, meenen we, premie voor
betaald moeten worden.
Ter linkerzijde smaalde men op deze
vondst. Wat had nu ,,'n dooië mensch"
de meeste kiezers zijn niet voorbe
stemd om 70 jaar te worden aan een
pensioentje?!
De liberalen hadden de kwestie der
ouderdomspensionneering „blanco" gelaten
op hun program, dus een vrije zaak voor
de gekozenen, maar Borgesius begreep
toch, dat hij iets moest stellen tegenover
de rechtsche verleiding. Hij stelde een
premie-vrij staatspensioen in het vooruit
zicht voor.. 70-jarigen en 12 millioen
per jaar zou voor dit doel uit de schat
kist worden getrokken.
En aanstonds zongen de rechtsche broe
deren in koor:
Borgesius' vernuft
Om kiezers te verlokken
Heeft danig weer gebluft
Uit „blanco" geld getrokken.
Hij schiep een lief pensioen
Wat zouden we nog wenschen?
Uit twee maal zes millioen
Voor.... „arme dooië menschen"!
Onderwijl de partijen aldus braaf tegen
elkaar bleven opbieden, maakten we ons
in de boven.AÏoerdijksche kranten erg
boos over de ergerlijke wantoestanden in
„het donkere Zuiden" en speciaal in Lim
burg, waar candidaten den euvelen moed
betoonden om hun verkiezingsvrienden hier
of daar in een café op een vat bier te
tracteeren. Dat leek bedenkelijk veel op
omkooperij van kiezers, vonden we in onze
braafheid, maar is tenslotte heel dat stel
sel van verkiezingsbeloften, welke meeren-
deels onmogelijk kunnen worden nageko
men, in wezen minder erg dan omkoo
perij?
mJk
't Vertrouwdste adres
voor het maken van Uw BRIL,
ook volgens recept van H. H.
Oogartsen is bij
Gediplomeerd Opticien - Drogist
Burgem. Grothestraat 30 - Tel. 363
taler vormen en van duidelijker onwet
tige bedoelingen, dan de politieke slim-
melingen uit het verleden het ooit heb
ben aangedurfd.
Ir. Mussert opende te Amsterdam de
verkiezingscampagne, welke ten doel heeft
om in 't volgende jaar een aantal N-S-B-
ers, met den Leider aan het hoofd, naar
het Binnenhof te brengen. En hij trad
daarbij tot den volke met het schoone
gebaar van:
j,Zie, hoe onbaatzuchtig wij zijn!"
De afgevaardigden der N S B-, zoo be
loofde hij, zullen hun schadeloosstelling
als Kamerlid f5000 per jaar niet
voor zich zelf behouden, maar dat geld
verdeelen... onder de kiezers! D.w.z. de
helft zal worden beschikbaar gesteld voor
de oud-gepensionneerde militairen en de
andere helft voor nooddruftige kunste
naars.
Is er thans nog één oud-gepensionneerde
of nooddruftige kunstenaar, die het hart
in zijn ziel zal hebben om anders te
stemmen dan ennesbee? De premie ligt
immers te wachten!
Men moet bewondering hebben voor
den zaakkundigen kijk van den Leider,
want feit is, dat de oud-gepensionneer-
den erg ontevreden zijn en terecht
en dat het aantal nooddruftige kunste
naars met den dag groeit- Het leger
„kunstenaars" onder de 20-jarigen, waar
uit onze fascisten meerendeels worden ge
kweekt, is aanzienlijk- Het kunstenaarschap
alleen is nog in staat om aan de nood
druft van een aantal werkloozen stan-
ding te geven en als die menschen straks
nu maar ennesbee stemmen, dan schiet er
in 1935 misschien nog een riks per stuk
voor ze over om elkaar een paar avon
den met een schuimenden pot bier gaan
be„heil"en.
Intusscben, als het ennesbcesche plan
navolging gaat vinden bij andere partijen,
dan kunnen we het volgende jaar een
vroolijke verkiezing gaan beleven- Einde
lijk zullen het de kiezers eens zijn, die
het laatste lachen en het beste. Onderwijl
onze gekozenen op een houtje krijgen te
knabbelen, gaan wij, die hen afvaardigen,
jaarlijks den pot van 100 maal 5000 gul
dentjes verteren, wat tesamen een half
millioen uitmaakt- Daar kunnen we een
fuif van opzetten!
We worden allemaal tegenstanders van
de devaluatie onzer muntwaarde. We zeg
gen het met Colijn: onze gulden moet
op peil blijven. Een gave gulden is goud
waard.
Maar de zuiveringseed voor de geko
zenen
Nou ja, laten we dien maar af
schaffen!
Wilhelminakerk.
Voorm. 10 uur Ds. B. Alkema.
Nam. 5.30 uur Ds. S. Woutert.
CHR. GEREFORMEERDE KERK-
Julianastraat-
Voorm- 10 uur en nam- 6 uur Gods-
dienstoefening.
Donderdag 4 October, nam* 7 uur, Ds.
K- Groen van Rotterdam-
VER. VAN VRIJZ. GODSD1ENSTIGEN.
Geb. „Religie en Kunst", Rembrandtlaan<
Voorm- 10-30 uur Ds- H. H. Dorgelo
van Naarden.
SOESTERBERG
NED. HERV. KERK
Nam. 2—3 uur Zondagsschool.
Nam- 6 uur de Eerw- Heer P. A. v.
d. Vlugt, Cand- te Drunen.
HUIS TER HEIDE
NED HERV. KERK.
Voorm. 10 uur Ds. B Tuinstra.
Nam- 6 uur Ds. B. Tuinstra.
dat de
ook s nachts
voor U gereed
staat
lelt U dan evan
We spraken hierboven van 25 jaar ge
leden, maar we moeten helaas constatee-
ren, dat we ondanks de verkiezingsher
vormingen, als invoering van algemeen
mannen- en vrouwenkiesrecht, afschaffing
van de stemdistricten, invoering van even
redige vertegenwoordiging enz- en ondanks
de voortschrijdende beschaving, in verkie
zingsdagen nog het oude verkiezingslied
hooien aanheffen, vol van demagogische
beloften, welke niets anders zijn dan „fat
soenlijke" pogingen tot omkoopen van de
kiezers.
Zelfs de „Beweging" der jongeren, wel
ke zich opwerpt om onze maatschappij
van het politieke vuil te redderen, jtt, van
alle politiek te ontdoen, zingt nog dat
zelfde oude verkiezingslied, maar in bru-
SOEST.
NED. HERV. KERK-
Oudekerk.
Voorm. 10 uur Ds- E- Groeneveld.
Voorbereiding H- Avondmaal-
Voorm. 10 uur Ds- J- I. van Schalk.
Emmakerk.
Voorm- 10 uur Ds- J- I. van Schaik-
Voorbereiding H- Avondmaal-
Nam. 6 uur Ds- E- Groeneveld.
HERV. (GEREF.) EVANG-
Christelijke U.L-O-.school, Spoorstraat.
Voorm. 10 uur en nam- 6 uur Ds- A.
Meijers van Utrecht.
GEREFORMEERDE KERK.
Julianakerk.
Voorm. 10 uur Ds. S. Wouters.
Nam. 5.30 uur Ds. B. Alkema.
ZOO ZAL HET WORDEN-
Daar is een oude man begraven,
Veel menscben brachten hem naar 't graf-
En staken in bewogen woorden,
Hun diep ontroerde speeches af.
De heele stad was uitgeloopen,
Er was geklaag, gesnik, gehuil
En velen droogden er hun tranen
Op 't kerkhof rond den open kuil
Omfloersde vanen droeg men mede,
Er was muziek en droeve zang,
De stoet, die d' doode vergezelde
Was vele kilometers lang.
Het heele land was diepbewogen,
Een ieder bleef een wijle staan,
Totdat de stoet, met rouw beladen,.
Stilzwijgend was voorbijgegaan.
De heele stad scheen uitgestorven
En alle winkels waren dicht,
Want aller oogen waren heden
Naar dezen ouden man gericht
Diep medelijdend stonden allen,
In drommen rond het graf geschaard
Van hem, die met zoo groote statie
Hier werd begraven en beaard-
Er waren kransen, hooge bergen,
Zij stapelden zich op elkaar.
Van autorenners, motorracers,
Een bloemenvracht lag op de baar
Er waren wagens volgeladen,
En eindelijk bij 't droeve end,
Sprak met van rouw gedempte stemme
De autorijders-president-
„Hier is zoo juist een man begraven
Die nooit een waagstuk heeft volbracht4
Die geen record ooit heeft gebroken
En nooit aan snelheid heeft gedacht-
Die ondanks auto's en motoren,
Ondanks benzine jaar op jaar,
Nog inooit een auto heeft bereden,
Maar steeds gesjokt op het trottoir.
Toch is die man beroemd geworden^
Zoodat de wereld hem gedenkt-
Wat is het dan, dat heel de wereld
Aan dezen man haar aandacht schenkt?
Ik zal het U vol eerbied zeggen,
De hoeden even afgezet:
„'t Is d' eenigste der wandelaren,
Die is gestorven in zijn bed".
