EET KAN VERKEEREN.
Men kent het bestaan van de
leven wereldwonderen in den
•uden tijd wonderen, die in
moderne oogen voor een groot
deel dien naam niet meer verdie
nen. Onze tijd heeft andere won
deren aan te wijzen; minder tast
bare, maar die hun naam alle eer
aandoen, omdat niemand ooit ge
dacht had, dat zij tot de bestaan
baarheden behoorden. En toch
zijn zij tot stand gekomen; daar
om kan men dan ook spreken van
wonderen.
Tusschen het einde van den
wereldoorlog en het huidige tijd
perk ligt een periode, die bezaaid
was met politieke en economische
struikelblokken, waardoor 't toch
reeds wankele evenwicht van het
oude Europa telkens en telkens
weer dreigde verstoord te wor
den.
Daar was de Poolsche corridor,
een strook Duitsch gebied, bij het
Vredesverdrag toegewezen aan
Polen, teneinde het een toegang
te verschafien tot de vrijhaven
Dantzig, onder toezicht van den
Volkenbond. Dit was in 't lichaam
van den Duitschen staat een won-
deplek, die niet ophield te schrij
nen. Buitendien was Polen even
min tevreden, omdat het Dantzig
eveneens tot Poolsch gebied ver
klaard had willen zien.
Duitschland heeft steeds op het
standpunt gestaan dat er geen
sprake kon zijn van een leven in
vrede en vriendschap met Polen,
zoolang de door het Vredesver
drag geschapen toestand bleef
gehandhaafd. Dit neemt evenwel
niet weg, dat er thans een „ver
drag van vrede en vriendschap"
bestaat tusschen beide landen.
Het schijnbaar-onmogelijke is ge
beurd: eerste wereldwonder.
Wie zou hebben kunnen den
ken, dat Duitschland zich in zoo
korten tijd weder een plaats zou
sche Rijk niet zou worden gebe
zigd, als opmarschgebied tegen
Rusland. Thans is het er even
sterk tegen dat Rusland via
Duitschland steun zal ontvangen,
in welken vorm da^, ook.
Zie, dat zijn een «kntal wereld
wonderen waarvan wel niemand
zou gedacht hebben, dat ze coit
tot stand konden komen. Een aan
tal nieuwe voorbeelden, de wijs
heid van onzen Breeroo bevesti
gend: het kan verkeeren. Laten
wij er rekening mee houden, wan
neer wij den toestand van de we
reld met somberen blik bekijken
en ons niet tot pessimisme laten
verleiden. Waarom zou het on
mogelijk zijn, dat het hangende
conflict tusschen Italië en Abes-
synië ook nog op een of andere
wijze werd bijgelegd en daar
mede de algemeens ooilogsdiei-
cring verdween? Zei onze Coen
riet terecht: „Ende disperser!
niet"?
NEDERLANDSCH
WEEKOVERZICHT
Het Koninklijk bezoek aan
Amsterdam. Weer de auto
bus contra spoorweg. Pro
test tegen den landdag van
den N.S.B. in Den Haag.
Moscou kijkt om den hoek.
Biddag voor de Nederland-
sche vrouwen. Oud-Mi
nister Kan gaat weer op
visite.
Het verblijf te Amsterdam van
H. M. de Koningin en Prinses Ju-
liana heeft aanleiding gegeven
tot verschillende huldigingen
jammer genoeg werkt het weder
over het algemeen niet mede,
Aan de Koningin werd een
buste in brons van Prinses Juliana
aangeboden, vervaardigd dooi
DE KEIZER VAN MANDSHOEKWO IN AD^RRAAL5UNIFOR5.L
Ttjdeas de groots vioorparade. die zoo juist op de Soengari-risder in Mandshoek-
wo gehouden werd, vertoonde de keizer van Mandshoekwo zich voor de eerste
map! in arirrrrrp.plctrniform.
veroveren onder de groots mo
gendheden? Toch is dit onder
Hitler's bewind bewonderens
waardig snel gebeurd: tweede
wereldwonder.
De verhouding tusschen den
Paus en Italië was, zooals men
weet, reeds sinds de tweede helft-
der vorige eeuw uiterst gespan
nen. De Paus vertoefde als een
vrijwillige gevangene op het Va-
ticaan en niets deed voorzien, dat
er spoedig verandering in dien
toestand zou komen. Toch is ook
dit gebeurd. De Paus heeft zich
vrijwillig buiten het Vaticaan be
geven; tusschen de Katholieke
Kerk en den Italiaanschen staat is
onder bepaalde voorwaaiden
vrede gesloten; derde wereld
wonder.
Italië heeft er steeds van ge
droomd, de Adriatische Zee tot
een Italiaansche binnenzee te ma
ken, vanwaar voortdurende vij
andschap met Zuid-SIavië, aan de
Oostkust van deze 2ee gelegen,
dat voortdurend op zijn hoede
moest zijn tegen Iialië's annexa
tieplannen.
De kloof scheen niet te over
bruggen; tóch is cok deze bron
van wantrouwen gedempt en zijn
de goede betrekkingen tusschen
beide landen hersteld.
Rusland zou men wel als het
laatste land hebben bescho. wd
om te Genève aan één tafel te
zitten met de vertegenwoordigers
van de door de Sovjets verfoeide
„kapitalistische" regeeringen.
Toch is het gebeurd. Zelfs heeft
de Sovjetstaat met verschillende
dier staten verdragen gesloien.
Toen Duitschland lid van den
Volkenbond werd, stelde het als
«■•^Tste voorwaarde dat het Duit-
GÖMBÖS, DE HONGAARSCHB
MINISTER-PRESIDENT, IN BERLIJN.
Ome foto toont den Hongaarschen minis
ter-president Gömbös, die deie week een
bezoek aan Hitier bracht.
den beeldhouwer Gerrit v.d.Veen.
De hooge bezoeksters gaven
blijk van haar belangstelling voor
de Rembrandt-tentoonstelling in
het Rijksmuseum, waar zij geiui-
men tijd vertoefden, na des mor
gens een grootsche huldebetoo-
ging in ontvangst te hebben ge
nomen van de Amsterdamsche
burgerij, georganiseerd door het
Nationaal Jongeren Verbond.
Ook de S.O.S. tentoonstelling
weid bezocht; hier werden eenige
schilderijen, etsen en ieekenin-
gen aangekocht.
Prinses Juliana heeft aan den
Middenweg de school voor ge
leidehonden voor blinden ge
opend.
De strijd tusschen spoorweg en
autobus, waaruit dan weer voort
vloeit de strijd van de rechter
lijke macht iegen de ondernemers
der autobusdiensten, neemt nog
steeds geen einde.
Zooals men wellicht weet, was
te Amsterdam en Den Haag opge
richt een reisveieeniging „Covar",
die een dienst per autobus onder
hield, uitsluitend voor leden der
vereeniging tusschen residentie
en hoofdstad.
Aan alle veieischien van de
wet was, naar het scheen, vol
daan. Desniettegenstaande werd
ook tegen deze ondernemers
weer een vervolging ingesteld.
De kantonrechter te Amsterdam
veroordeelde hen tot 1000 gulden
boete ieder, subs. 2 maanden
hechtenis. Van dit vonnis teeken
den zij dadelijk appèl aan bij de
rechtbank.
De twee Voorburgsche politie
agenten, die wat hardhandig wa
ren opgetreden tegen een groep
rustverstoorders, en deswege ver
oordeeld werden tot 3 maanden
gevangenisstraf, hebben hun straf
in hooger beroep zien gewijzigd
in 3 maanden voorwaardelijk, met
1 jaar proeftijd.
In Den Haag sa.1 op 5 October
een landdag worden gehouden
van de N.S.B. Dit valt, zooals te
begrijpen is, bij een zeker (niet
het beste deel der bevolking,
niet in den smaak. Thans heeft
een 320-tal van deze dames en
heeren een adres gericht tot den
Raad, waarin deze menigte mur
mureert tegen de toegestane ver
gunning.
Tot goed begrip van de zaak
diene, dat deze murmureerende
menigte bestaat uit bewoners van
de Westerbaenstraat, Hemster-
huisstraat en buurt Veenkade.
Wie in Den Haag goed bekend is,
kan uit deze straatnamen dadelijk
zijn conclusies trekken ten aan
zien van het gehalte der „adres
santen".
Hun motie zal in den Haagschen
Raad zonder eenigen twijfel
krachtig worden gesteund door
hun „kameraad" gemeenteraads
lid L. de Visser (die, tusschen
twee haakjes, op een beteren
stand woont)
Het vennakelijkste is, dat adres
santen in het toestaan van be
doelde meeting „een gevaar zi
voor de openbare orde en veilig
heid" (dat is ongewone taal voor
Moscou 1), reden waarom zij in
trekking van de verleende ver
gunning niet.verzoeken, maar.
eischen!! Dit is meer in den
geijkten Moscouschen stijl 1
Maar het komt er weinig op
aan de Raad legt het toch naast
zich neer.
De Nederlandsche vrouwen heb
ben besloten, gehoor ie geven
aan den oproep van de keizerin
van Abessynië en zich op Zondag
29 Ociobei a.s. te 8.30 in gebed
te vereenigen, tot het behoud van
den vrede. Het te dien einde ge
vormde comité heeft H. M. de Ko
ningin en Prinses Juliana uiige-
noodigd, zich met de Nederland
sche vrouwen in gebed te ver
eenigen.
Teneinde alle misverstand te
voorkomen, deelt het comité nog
mede, dat de landelijke organisa
tie niet uitgaat van een bepaalde
kerk of bond, maar een ruim-en
algemeen karakter draagt, soodat
elke groep en iedere vrouw aan
het welslagen kan medewerken.
Oud-minister Kan heeft weer
eens een bezoek gebracht bij den
gewezen Duitschen keizer. Of het
de schoone omstreken van Doom
zijn, of de eenigszins verbleekte
glans van vroegere grootheid, die
zulk een onweerstaanbare aan
trekkingskracht op hem uitoefe
pen, schijnt men nog niet te heb
ben kunnen vaststellen.
BUITENLAND.
Is de oorlog ontbrandt
Italië wil „praten" met Enge
land. Geen neutrale waar
nemers naar Abessynië.
Engeland gaat opnieuw be
wapenen. De verkiezingen
in Memel. Hitier in de
buurt. De jachtpartij van
Gombos. Telefoon-spion-
nage in Duitschland.
De Negus van Abessynië heeft
in een telegram aan den secreta
ris-generaal van den Volkenbond
de algemeens mobilisatie in zijn
rijk aangekondigd. In een Reuter-
bericht uit Addes-Abeba heet het,
dat het mobilisatie-bevel wel is
geteekend, maar dat de afkondi
ging nog eenigen tijd is uitge
steld uit eerbied voor den Vol
kenbond.
Aanleiding tot de mobilisatie
zou zijn het officieele bericht, dat'
de Italianen de militaire operaties
zijn begonnen van de basis Assab
in Erythrea en Oeal Oeal in So-
maliland, wat van Abessynsche
zijde wordt beschouwd als het
voorspel tot den opmarsch.
Tal van vluchtelingen, voorna
melijk zendelingen en kooplie
den, komen uit Abessynië aan te
Dzjiboeil, waar de Fransche mi
litaire luchtvloot aanzienlijk is
versterkt. Het vliegtuig-moeder
schip „Béarne" is er ook heen on
derweg.
Intusschen gaan de Italiaansche
troepenverzendingen onvermin
derd voort; men schat dat in 10
dagen tijds 50.000 man zijn inge
scheept.
Baron Aloisi heeft Gerieve ver
iaten en is te Rome teruggekeerd
waar hij een langdurig onderhoud
had met Mussol int. Vóór zijn ver
trek uit Genève moet Aloisi even
eens een lang onderhoud hebben
gevoerd met den secretaris van
den Volkenbond, wien hij de
voorwaarden zou hebben uiteen
gezet, waaronder Italië bereid zou
zijn om lid te blijven van den
Bond.
De bijna algemeene internatio
nale oppositie verbittert de open
bare meening in Italië. Algemeen
is men gekant tegen den Volken
bond.
Een officieel woordvoerder van
de regeering verklaarde openlijk,
dat Italië „alleen nog uit beleefd
heid tegenover de andere volken
in den Bond bleef." Het krijgt ei
den schijn van of Mussolini de
verzoeningspogingen nog wat
sleepende zal houden, alvorens
hij handelend optreedt, 'izij tegen
Ahesynië, 'tzij tegen den Volken
bond.
De Italiaansche regeering Heeft
besprekingen willen openen met
de Engelsche regeering over een
verdrag, waarin ïöowel 3® Ita-
Liaanscke als de Engelsche be
langen Midden-Afrika zouden
worden beschermd; tevens ver
klaarde zij er toe te willen mede
werken om te verhinderen, dat
het conflict met Abessynië zich
uitbreidde. Of en in welken zin
Engeland daarop heeft geant
woord, is niet bekend.
De Commissie van 13 had drie
deskundigen benoemd om de
vraag te bestudeeren, of men
neutrale waarnemers naar de
Abessynsche grenB zou sturen,
teneinde vast te stellen, van wel
ke zijde een eventueels aanval
zou uitgaan. Deze deskundigen
zijn evenwel tot de slotsom ge
komen dat deze uitzending niet
zal kunnen plaats hebben, met het
oog op de geografische zoowel
als technische moeilijkheden, aan
een uitzending verbonden.
Tusschen Frankrijk en Engeland
moeten onderhandelingen worden
gevoerde over een optreden van
de Fransche vloot in de Middel-
landsche Zee, in samenwerking
met de Engelsche, die het thans
in haar macht heeft, de beide in-,
resp. uitgangen van de Middel-
landsche Zee, ni. Port-Said en
Gibraltar, af te sluiten en zoo de
Italiaansche vloot in deze zee op
te sluiten.
Het antwoord van Frankrijk
wordt dezer dagen vervracht.
Engeland is ernstig voorne
mens, leger, vloot en luchtmacht
belangrijk uit te breiden. Het
overweegt het uitschrijven van 'n
groote leening, die 150 tot 200
millioen pond moet opbengen,
welk bedrag zou worden besteed
aan het op peil brenaen van de
geheele weermacht. Bij de vloot
b.v. moeten 12 pantserkruisers
worden vernieuwd, daar zij den
leeftijdsgrens hebben overschre
den.
Dat er plan zou bestaan, het
vlootverdrag van Washington op
te zeggen, wordt officieel tegen
gesproken door de regeering.
President Roosevelt van zijn
DE GRIJZE KONING VAN ZWEDEN TE PAARD.
Naar aanleiding van het 300-jarig bestaan van bet wapen der pioniers heeft
Koning Gustaaf van Zweden een aitgw P verreikt, ia bet Gi£t*fcf-Adoü'
park. Tijdens de plechtigheid,
HERFST-„TINTEN*1.
Guus Betlem Jr.
Het speelsch en luchtig zornerkind
't Is van ons heengegaan.
Door kale boomen giert de wmd.
En wolken drijven aan....
Al werden we z'n heerlijk spel
Van zonneschijn niet moe.
Het najaar onverbiddelijk
wenkl
Ons uit de verte toe.
Treedt binnen in mijn need'rig
WO&g.
Voorwaar, ge hebt geen spijt.
Aanschouwt de wond'ie kleuren
pracht
Van *t schoone Herfst-tapijL
De kachel, naar omlaag gehaald.
Brengt reeds de eerste tint.
Haar kleur is rood of groen of
bruin.
Al naar men aardig vindt.
En in het kolenhok, daar grijnsl
Het diepste zwart ons aan.
Tenzij u dan natuurlijk nog
Geen „brand" hebt opgedaan
Goudgeel straalt onze honderd-
kaars,
Haar schijnsel aanstonds uit.
Een vól uur vroeger als gewoon.
De klók gaat .chteruit 1
En als ik straks m'n aanslag krijg.
Natuurlijk weer niet mis,
Dant komt er nóg een herfsttint bij
Het rood der.ergernis 1
Ook langs de straten treffen we
Veel naiaarstinten aan,
Wanneer we aanstonds op de fieti
Naar ons kantoor toe gaan.
Natuurlijk Oók van bladeren,
In speelschen zonneschijn
Doch 't wit van onze spatborden
Zal overheerschend zijn 1
Daarnaast misschien, in ons
gezicht
Een heel klein beetje blauw,
Of paarsig naar gelang de
mensch,
Van d'allereerste kou I
Doch, al beschijnt 't goud dei zou
Die kleuren, allemaal
Eén wolk van dreigend oorlogs
leed,
Maakt alles grauw en vaal 11
EERSTE ZITTING VAN HET SPAANSCHE KABINET.
Het nieuw* Spa arische kabinet, dat de vorige week door Jeagtiin Chapaprieta
gevormd werd, kwam ia eerste zitdag bijeen. Oase foto toont bet kabinet tijdeni
dese zitdag.
kant heeft verklaard, dat Amerika
zich nog steeds gebonden acht
door de vlootbeperkingsverdra
gen; de Amerikaansche politiek
zou alleen worden gewijzigd, als
deze verdragen vernieuwd of ge
wijzigd worden, en dan nog al
leen,. wanneer de in deze verdra
gen vastgestelde grenzen worden
overschreden door andere landen.
Memel heeft zijn verkiezings
dag gehad, die aanvankelijk zon
der noemenswaardige incidenten
scheen te zullen verloopen. Het
bleek echter noodig om de ver
kiezingen voort te zetten op den
volgenden dag, aangezien het in
gewikkelde kies-procédé oorzaak
was, dat lang niet alle kiezers op
den eersten dag konden stemmen.
In het plaatsje Joekniaiciai kwam
het door dit eindelooze wachten
tot ongeregeldheden, waarbij de
politie er niet in slaagde, de orde
te herstellen. De vrees, dat de
onlusten zich zouden uitbreiden,
is niet bewaarheid. Wel zijn ook
in enkele andere plaatsjes kleine
incidenten voorgevallen.
Wat het verloop van de verkie
zingen zelf betreft: dit heeft, vol
gens Reuter, niets te wenschen
overgelaien. Het geheim van de
stemming heet verzekerd te zijn.
Er werd controle op uitgeoefend
door een Engelschmaa, een
Franschman en een Italiaan.
Hitier bevond ziah vlak bfj de
grens, in Oost-Pruisen. Het is de
eerste maal, dat hij den Poolschen
corridor passeert. Omtrent rijn
aanwezigheid in die streek wordt
verklaard, dat rij verband houdt
met de overbrenging van het stof
felijk overschot van Von Hinden
burg naar de graftombe van het
Tannenbeig.
Hij heeft een bezoek gebracht
aan de Oost-Pruisische legertroe-
pen, vergezeld door generaal van
Blomberg en generaal von Friisch.
De Hongaarsche minister-presi
dent, Gömbös, schijnt niet uitslui
tend naar Duitschland te rijn ge
komen om op een van Goerings
landgoederen te jagen. Hij zal
met rijn gastheeren wel van ge
dachten wisselen over militaire
vraagstukken. Er gaan zelfs ge
ruchten als zou hij den grondslag
willen leggen voor een gemeen
schappelijk optreden, als ant
woord op de (volgens de Duit-
sche pers) bestaande militaire
overeenkomsten tusschen Rus
land, Roemenië en Tsjechoslo-
wakije.
Men spreekt te Eerlijn zelfs van
een geheel nieuw politiek sys
teem, de vorming, binnen afzien-
baren tijd, van een statenblok in
Europa dat front zou maken tegen
de Heiae Entente en Balkan-En
tente.
In Duitschland moet weer een
buitengewone maatregel opkomst
zijn: het afluisteren., van regee-
ringswege, van alle telefoonge
sprekken, ter beveiliging van den
staat Er zou een speciale organi
satie voor in het leven worden
geroepen.
