:NARCHEN EN MONARCHIEëN Weer is er een monarch bezwe ken. Zoo krijgt leder land zijn beurt. Eerst de droeve dood van Koning Albert van België, daarna kort na elkaar onze Koningin- Moeder en onze Prins der Neder landen, toen het vreeselijke: Ko ningin Astrid verongelukt. Nu is het Koning George V van Enge land, die ontsliep.... In die dagen staan de kranten vol van mooie zinnen.... over „het heele land, dat in diepen rouw gedompeld, zijn geliefden vorst betreurt", enzoovoorts. Fra ses zijn het.... en de een ont roert het sterker, dan de ander. Ach, ontroering bij den dood voe len we allemaal, koninqsvereer- ders of koningshaters. Want ten slotte, zij die haten, haten alleen het ambt, de toormaar de Mensch, die sterft, dwingt toch ons aller eerbied en droefenis af. Hoeveel te meer zin krijgen die frases, hoe dieper is onze ontroe ring, hoe welgemeender onze droefenis, wanneer die vorst zoo populair was als koning George in Albionl Waarlijk het koningschap begon steeds minder te lijken op hetgeen wij in onze sprookjes- droomen als kind ervan maakten. Van oppermachtige heerschers werden het welhaast ledepoppen, die aan de touwtjes van hun volksvertecrenwoordigers liepen Toen daalden zij nóg dieper en het gevolg was: men wilde hen niet meer. Zij waren nutteloos ge worden. We willen hier niet rede twisten over een staatsvorm. Al leen willen we nagaan, hoe een en ander ontstaan is en hoe de kansen nü staan. Zij waren er zelf schuld aan, dat zij het onderspit moesten del ven. Slapheid, hoofdzakelijk slap heid, maakte hen tot die mario netten, die wij de laatste jaren zagen verdwijnen. Er bleven maar weinig koningen over: Wilhelmi- na, onze vorstin, stond onaange tast boven aan die lijst. Koning George was er voorts en Victor Fmanuel van Italië, Leopold van België had zijn troon nog behou den, Roemenië, Boelgarije, Joego slavië en Albanië hadden nog gekroonde hoofden. En daarvan waren wérkelijk po pulair, behalve onze Koninaln, de Engelsche koning, Leopold van België, Boris van Boelaarije en de man-op-den-achtergrond Victor Emanuel van Italië, geheel over schaduwd door zijn markanten premier Mussolini, die in popula riteit met èlken koning zou kun nen wedijveren. Daarbij bleef heten het werd niet erger I Een schrale en beccheiden troost. Thans schijnt er weer een „hausse" in monarchen ontstaan te zijn, Griekenland riep ziin ko ning terua. Soanfe vertoont den laatsten tijd ook weer sterke mo narchistische neigingen. Oosten- rik reikhalst nog steeds naar Otto van Habsburg en ook In Duitsch- la^d kan men zoo nu en dan een vlaag van verlangen naar het r,,de keizerschap constateren. Honingen oaan woer ongeld doen De Grleksche heerscher kwam zoo overhaast terug, dat men non geen paleis voor hem ontruimd had... Alfons draait om zijn land heen, maakt het zich vtak buiten de rrrenzen aemakkeliik, vracht slechts op een wenk: k^m l OHo van Fabsbur heeR zijn heele opvoeding crebaseerd op de ver- wachtincx, later r^^eens een land te moeten regeeren. En zij, die nog stonden, waren In pooularite't niet erop vooruit- aeaaan. Doch nu dg je ingetreden. straalt de luister daarvan ook op h^>n ah ziin weer „die cros"0 Mode". Ze ziin nood'a^elü1'-. koning**' en keninajnnen jn leder mensch schuilt e»n vleug romantiek Iedereen holt om de gouden koets te zien, Iedereen veroast zich aan een parade.^y© zien graag de dingen, die zoo vér van ons en ons dageliiks leven af staan 1 We streelden ons graag aan het exotische. We hebben een symbool noo- dig. Als het vaandel van het regi ment Dat vaandel symboliseert de Eenheid in het korps. De ko- ning svmboliseert de Eenheid van het volk. Het volk is in Hém b lichaamd! Dat hebben ver schalende van die monarchen welke standgenooten hebben, goed begrepen. Albert, de Bel gische „soldatenkoning", Leopold zijn zoon, die na de kroning, vrij wel^ zonder gevolcr, te paard een rit d^or d© residentie maakt, nau we straaties en steegjes niet mij dend. onbeveesd voor aansla gen! Zóó wordt een koning po pi, r^ono van Engeland en zun familie: d^ prinsen, de prin sessen.... véél onder het volk, zich overal vertoonend, mèar steeds omgeven door een hof stoet, door pracht en pronk, steeds koninklijk gekleed., zoo als het volk verwacht van eeD Symbool. Zij wisten het: de mo narchie moest er zijn, het volk móest iets hebben om tegen op te staren, om zich aan 1e verga pen, om omhoog te küttüenste ken en zich rond te kunnen scha ren. En dat symbool moest mooi zijn, moest verguld zijn, behoorde als een relikwie in een gouden schrijn. Misleiding zegt u? Misleidt men zichzelf dan, wanneer men zich schaart achter een vaandel, een vereenigingsbanier, een club vlag, een regimentsdoekl Is die svmboliek óók misleiding. Is dan élle symboliek misleiding? Mis schien.... misschien wél en tóch Is die misleiding ónmisbaar voor de menschl Ontneem een mensch zijn symbolen en ge maakt hem tot een automaat. Ontneem een volk haar symbool „het koningschap" en het ver molmt. Zie Frankrijk, waar cor ruptie en schandalen aan de orde van den dag zijn; zie Oostenrijk waar met de grootste moeite het binnenlandsch evenwicht in stand gehouden wordt. Daar ontbreekt, ttng bij voorbaat een afwijzende houding aan. Wat moet men daar van denken? Als de particulieren de plannen dan zóó slecht fundeeren, waar om fundeert de regeering zelf dan niet eens een pjan. Dat móet dan wel uitstekend zijn. Of moeten daartoe weer éérst duizend-en één commissies en sub-commis sies benoemd worden. Misschien dat minister Deckers er wel iets voor voelt om nog eens een studiereisje te gaan ma ken.... naar Suriname, ter be studeering van het kolonisatie- vraagstuk. Schiphol en Waalhaven hebben het de laatste dagen rustig ge hadDe mist was er zoo on doordringbaar, dat er aan landina niet te denken viel. Daarom werd 't heele luchtverkeer naar Twente overgebracht, zoodat het interna tionale transito-luchtverkeer geen stacmatie ondervond. Ook de waterweg had 't zwaar te verantwoorden met de mist. De „Capetown Mam", een Ta- pansch schip, dat door de mist uit de koers geraakt was, werd ter hoogte van de Vulcaanhaven door de Batavier II geramd, waar- ITALIAANSCHE BRUGGENBOUW AAN HET ZUIDELIJK FRONT. In den laatsten tijd trekken de krijgsverrichtingen van de Italianen aan het Zuide lijk front sterk de aandacht. Onze foto geeft een kijkje achter het Italiaansche Somalifront: een autokaravaan voert materiaal aan voor den bouw van een brug over de rivier de Gioeba. De van rupsbanden voorziene vrachtwagens zijn be laden met booten voor den brugbouw. het Groote Symbool, waaromheen 't volk zich scharen kan en waar uit men sterkte kan putten. Koning George is niet meer. Maar de monarchie in Engeland staat er nog. Wie zal hem opvol gen? De even populaire Prins van Wales? Wie zal het zeagen. Bii de groote populariteit, die heel de Engelsche familie eeniet, doet het weinig ter zake. Dat daar in Engeland, is de wère monarchie! BINNENLANDSCH OVERZICHT. Gaan we koloniseeren Mist 1 Een vuige daad. Het middel érger dan de kwaal. John Schildhulzen gestorven. Het versche kadetje. St.Vitus-epidemie De garde kriigt een nieu we chef 1 Nóg een „sol daat"! „Proost, druiven sap!" „Leve dr. Baptist!" Er is weer druk over Suriname geboomd door de heeren Tweede Kamerleden! Het algemeene beeld van den financieelen en econo- mischen toestand was méér dan somber 1 Onder anderen kwam ook tei sprake het onderzoek naar kolo- nisatiemoqelijkheid in Suriname Men drong aan op een streng toe zicht op particuliere kolonisatie plannen, teneinde het maken van slachtoffers te voorkomen. Onder die particuliere kolonisatieplan nen, waarmede de regeering niets te doen wilde hebben, was ook het plan van de heeren Marselis Hartsink en van Straaten, die hon derden Nederlandsche werkloo- zen naar het Bakhuis-gebergte van Suriname willen laten emi- greerenl Verschillende Kamerle den deelden mede, dat zij het be treurden, dat dergelijke onvoor bereide, slecht-gefundeerde plan nen slechts verwachtingen op wekken, welke alleen teleurstel lingen tengevolge kunnen heb ben. Zoo gaat het.ze betreuren, ze betreuren, ze betreuren.... Maar wordt er weieens iets in deze richting gedaan? Zoovelen hebben het zich afgevraagd en enkele oud gouverneurs hebben reeds hun meening te kennen ge geven, dat Suriname zich uitste kend tot kolonisatie leent. Deson danks neemt de regeering tegen over iedere poging in die rlch-' bij speciaal de Yap veel averij opliep. Gelukkig hadden geen persoonlijke ongelukken plaats. Een even mistig hoofdstuk uit dit overzicht is de moord op den priester te Geisteren. Pastoor Litjens wandelde 's avonds nog even in zijn tuin het was reeds ver over 10 uur de tuin van de pastorie van Geisteren (gemeente Wanssum, Limburg), toen een of meer individuën hem overvielen en wurqden, waarna zij hem dooi de tuindeur naar binnen sleepten, waar zij hem nog een kogel dooi het hoofd geschoten moeten heb ben. De koster had echter rumoer gehoord en snelde naar de pasto rie. Mis deur oo slot. Hij ijlde weg om assistentie te halen. In dien tusschentijd waren de vo gels gevlogen, want men vond alle deuren open. In de werkka mer was alles overhoop gehaald. Men vermoedt, dat men hier met roofmoord te doen heeft. Van de daders is noa niets bekend. Zoo gaat de verwording van onzen tijd steeds verder. Oude menschen worden vermoord en b^r<->ofd, nu is het zelfs een gees- !ke, die het slachtoffer is Zwaar zal de verantwoording zijn die de schuldige t.z.t. voor den hoogsten rechterstoel zal hebbeD af te leggen! D. K.N.A.C. heeft vastgesteld dat sinds de wegenbelasting in 1935 werd vervangen door een circa 50 pet. hoogere motorrijtui genbelasting, de inkomsten, uit die belasting bestaande, enorm achteruit zijn gegaan en verre beneden de raminq blevenl De reactie is dus veel ernstiger ge weest, dan de regeering had voorzien, hetgeen als een zeer bedenkelijk verschijnsel moet worden beschouwd, daar hier een der laatste stukken welvaart, die I gel droefenis. Deze week is zwaai beladen. Na een ongesteldheid van enkele weken is in het R.K. ziekenhuis te 's-Gravenhage op 36-jarigen leeftijd overleden de bekende acteur John Schildhul zen. Met hem is een veelzijdig kunstenaar heengegaan. Onder Bijleveldt en Willem Royaards heeft hij gewerkt, onder van Aer- schot en Boscamp. Zijn laatste en gagement was In het cabaret „De Lachhoek" te Amsterdam, waar zijn typering als Mug in het duet Soin en Mug een creatie was. In tal van Hollandsche films als „Dood water", „Het Mysterie van de Mondschein-sonate" en de nog niet uitgekomen film3 „Lentelied" en „Rubber", werkte hij mede. Misschien is hem veel leed be spaard. Een man als hij, die met hart en ziel het tooneel was toe gedaan, moest het pijn doen, wan neer hij zag, hoe sterk de waar deering voor die tak van kunsl verminderde. De R.K. Bakkerspatroonsbond heeft besloten, in samenwerking met andere bakkerij-organisaties, een enquête te houden over de kwestie van het „versche kadetje bij 't ontbijt". Cullinaire Perspec tieven doemen opAlle bak kers in Nederland zullen hun ge- voelen;| daarover te kennen ge ven. O, bakkertjes, o bakkertjes, geef ons een versch kadetje 1 (Wijs: O Tannenbaum) Even de „note qaie" in de som bere reeksToen dezer dagen een paard kalm de Leuvebrug te Rotterdam kwam opgereden, zoo als dagelijks honderden paarden dat nog doen, veranderde het op eens hevig van manieren. Het stoere, rustige Rotterdamsche paard begon wild te stijgeren, te springen en te slaan.... Men schen bleven saan, kwamen dich terbij óók op de brug.en begonnen eveneens te dansen, te springen, en te zwaaien, dat het wel een dolhuis le«k i Weldra bleek, vrat deze St. Vitus-epide- mie te beteekenen had. Ergens maakte een electricttmtskabel, die onder de brug doorliep, contact met d9 ijzeren bruodeelen. die dus onder stroom stolden! Elec triciens kwamen, zochten, maar vonden niets. Toen. hakten zij de hoogspanningskabel bij de brug door.en de clrcusver- tooning op de brug was ten eindi tot groote spijt van de nieuwsgie rigen. die op velHaen afstand hun .medeburgers Vadden zien rond springen! Het groote stadsle ven is vol verrassingen De garde krijgt een nieuwe chef. Kolonel Fruvt den Hertog zal op 1 Februari den militairen dienst met pensioen verlaten, onder ge lijktijdige benoeming tot reserve kolonel, commandant van het Oostfront van de vesting Holland Kolonel Fruyt den Hertog was een ijzeren militair van het oude tvoe; vermoedelijk zal de nieuwe chef, de overste van den genera len staf. van den Bent, die tevens op 1 Februari kolonel zal worden met vreugde ontvangen worden, daar het van algemeene bekend heid is, dat de generale staf-offi eieren, tengevolge van hun bree- de kiik, prettige en humane chefs die uitstekend met hun on dergeschikten weten om te gaan De Brigade Grenadiers, Tagers en het 4e regiment infanterie (eerste brigade) zullen dus de vervolg- oefeningen onder kolonel van den Bent houden. En nu we het toch over solda ten hebbenOmtrent het zoek, dat do „generaal" van het ^ternationale I.eger des Heils, ovanqeline Booth, aan Nederland 'al brengen, kunnen wij mede- deelen, d*t zij op Zaterdag 1 Fe bruari te Vlissinoen zal anlveeren, waarna zij zich dan via Den Haao naar Amsterdam begeeft, waar zij om 8.OS uur 's avonds zal aanko men. Als typische bijzonderheid kunnen we nog meedeelen, dat haar lezing te 's-Gravenhaqe op 3 Febr. a s. gepresideerd zal wor den door..,. jhr. mr. S. R. de Monchv, d9n burgemeester van de residentie!.... Het zou ons niets verwonderen, als we nu oud-minister Marchant nog op het zondaarsbankje zagen zitten. Die houdt ook van verrassingen. Een groep druivenkweekers heeft neen, niet „de koe bij de korens" de „druif bij de sten- gepakt en de mogelijkheid KONING GEORGE V. f Guus Betlem Jr. Dagen van spanning en angstig verwachten, Toen.... het ontstellende, laatste bericht: Lijdend nog slechts aan verval van z'n krachten, 't Hart wordt stééds zwakker.de pols slaat nog licht.. Rustig, gelaten, in drommen de menschen, Onvermoeid wachtend daar, bleek het gelaat. Niet alleen binnen ook buiten de grenzen. Vrees slechts, dat mènschenhulp ditmaal niet baat 1 Vrees, die helaas ook bewaarheid moest worden, Na een afmattenden strijd, zonder hoop.... Vrees die in wóórden verscheen, op de borden Die ons vermeldden, het ziekteverloop. Vredig is Engeland's Koning, gestorven, Vólop bemind door het volk van z'n land, Wier sympathie hij zoo ruim had verworven, Waar hij zich één mee wist Innig verwant Maar ook daarbuiten, ver over de zeeën, Kénde men hem, als een plichtsgetrouw man, Vól vredelievende, grootsche ideeën, Vórst van z'n volk, énde Vader ervan 1 Klein van gestalte, maar groot in z'n denken, Klein van postuur, maar zoo groot voor den Staat, Altijd bereid van z'n goedheid te schenken, Altijd bereid tot een nobelen daad Glimlachend meest, óndanks zorglijke tijden, Eén met z'n volk, onder moeilijken druk., Vrlend'lijke oogen, die lachend verblijdden.. Toonbeeld van 't simpele woordje: geluk 1 Koning, zooals er een Koninrr moet wezen, Koning, waarvan men verteld' ons, als kind.... Koning, zooals we in boeken wel lezen.. Koning, zooals je ze.... altijd niet vindt! Zóó was de Vorst onzer West'lijke buren, Vredig en stil uit ons midden gegaan. 't Leven, het kan ook voor Vórsten niet duren, Eéns komt voor iéder een einde daaraan Maar.de herinnering aan al het schoone, Die, die leeft voort, en verzacht er het leed Dat ook de menschheid thans hém zoo beloone, Voor al het vele, dat hij voor haar deed 1 en herfst. Verschillende conser- venfabrieken interesseeren zich hiervoor. BUITENLANDSCH OVERZICHT. Koning George V heenge gaan. Vele vragen en geen antwoord. De zitting van den Volkenbondsraad zal geen verrassingen brengen. ons gebleven waren, werd aan-1 overwogen om een deel van getast, terwijl men niet mag ver-|den Westlandschen druivenoogst geten, dat elk millioen minder waarvoor geen afzet meer to vin san motorrijtuigenbelasting 3 mil lioen minder in de overheidskas sen geeft, daar de (overigens ook reeds ettelijke malen verhoogde) benzinebelasting, personeele be lasting, parkeergelden, tollen ponten, e.d. hieronder èvengoed te lijden hebbenl Het motorweg- verk^er blijkt boven zijn grens, boven zijn draagkracht belast te zijn!.Demp toch de put, vóór dat het kalf verdronken Is..1 Het ls nog niet uit.... onze- den is, om te zetten in een soort most of druivenwijn. Verleden laar reeds werd er voornamelijk in de badplaatsen langs de Noord zeekust veel druivensap gedron ken en de Bond Westland propa geerde dat, o.a. door het plaatsen van druivenkiosken.Thans zr'n opnieuw besprekingen ingeleid, om te komen tot de oprichting van een druivenwijnfabriek. Drui venwijn en druivenjam zijn de perspectieven voor de a.s. zomer, Koning George V van Engeland is in den nacht van Maandag op Dinsdag heengegaan, niet alleen betreurd door zijn eigen volk, doch door de geheele wereld Direct daarna is hij, zooals in En geland gebruikelijk, door deD Prins van Wales, die thans als Edward VIII bekend zal staan, op- gevolqd. Evenals zijn vader zal ook de nieuwe koning den strijd om de handhaving van het groote Britsche Imperium moeten voeren en dat In een tijd, dat aan meer dan een zijde roovers aan de kusl liggen. Voorwaar, een zware taak waarin hij echter zal worden bij gestaan, door geheel het Engel sche volk, dat zich zoo een ge voelt met zijn koninklijk huis als geen andere natie ter wereld. De successen, die generaal Gra ziana aan het zuidelijk front tegeD het leger van Ras Desta heeft we ten te boeken, hebben een mili taire en politieke zijde. Het zijn natuurlijk in de eerste plaats de politieke gevolgen, die inte resseeren, nu juist op het oogen- blik de Volkenbondsraad, die be gin dezer week voor de negen tigste maal bijeenkwam, verna dert en thans een meer of mindei duidelijk antwoord op het vraag- tuk der oliesanctles zal moeten ^even. Kan men zich voorstellen -*at Mussolini in het bezit van nieuwe overwinnjngskonden ge makkelijker bereid zal worden ge vonden tot onderhandelingen :elfs indien de desbetreffende overwinningen een tijdelijk of :elfs bedriegelijk karakter heb ben, vrat overigens bij het laatste succes der Italianen aeenszins 't oeval schijnt te ziin? Is niet iede re overwinning een verontschul diging voor een nieuw uitstel of tenminste een aansporing daar toe? Wanneer het anders ware, werden de Heden, di* over groote binnenlandsche moeilijkheden in T,alië en groeiende nervositeit te Rome snreken. oeRik hebben Maar b°bben zü gelijk? En stam- en niet ook dQ berichten over m nieuwe verandering in het italiapisrihe oppercommando uit Londen? En dan is er nog iats anders, dat men niet over het hoofd mag en. Wanneer Engeland. Frank rijk en de Volkenbond de hoop koesteren, dat door het voort duren van den oorlog de duce automatisch tot tegemoetkomin gen zou worden gedwongen, waarom dan de vele militaire de monstraties, do concentratie van vloten in de Middelllandsche zee Jaarlijks weerkeerende ma noeuvres noemt men dat tegen woordig! de samenwerking tusscben de Britsche admiraliteit en Griekenland, de voortdurende vermeerdering van de Engelsche troepen In Egypte? Waarcm dan steeds nieuwe munitie- en wa pentransporten naar Abeesvnië? Moest aan dit alles niet een einde worden gemaakt, indien de ver moeidheidsverschijnselen op bel de fronten, naar men weet te vér- tellen, werkelijk zoo groot zijn? En nog een ander ernstig vraag stuk moet in dit verband aange sneden worden: Indien het mo derne technische oorlogstuig in derdaad op de Abessijnsche hoogvlakten, bergen en in de wouden niet geeft, wat men ei van meende te mogen verwach ten, hoe zou het dan met dit oor logsmateriaal op een eventueel Europeesch oorlogstooneel staan? Het werkt niet geruststellend, in dien eenerzijds de Engelsche couranten fantastische berichten lanceeren over de nieuwe Brit sche luchtdoelartillerie, dat een ongekende stijghoogte aan een enorme doordringingskracht paait en met een schot niet minder dan acht granaten tegelijkertijd do lucht kan injagen, en anderzijds de Noorsche bladen geruchten in de wereld verspreiden over ge heimzinnige onderwatertorpedo's, die door Italiaansche vliegtuigen draadloos van de lucht uit be stuurd worden. Bedreiging hier, bedreiging daar. Daarbij komen politieke be richten uit alle deel°n van de we reld. De crisis in Frarknik is oo het toppunt gekomen. Laval is uit Genève naar Parijs moeten terug- keeren en op het oogenbl'k staat nog geenszins vast, dat hij zijn politieke leven opnieuw zal kun nen redden. Zal hij dus moeten gaan en Herriot zijn plaats betei innemen? En zal deze een rerree- ring uit 't midden o! uit de linker partijen vormen, wat tengevolge zou hebbef, dat wellicht eenfgo communisten aan het hoofd van sommige Panische ministeries zouden komen te staan? Zal Eden nu zijn koning overleden ls, ïeeds thans te Genève op oliesancties aandringen en in welk tempo be wapent zijn land zich, nadat het reeds 70 nieuwe kruisers als toe komstige bewapeningsprogram heeft aangekondigd? Hoe zal de verhouding tuscchen Sov'et-Ruq- land en Frankriik zich verder ont wikkelen en welke onderhande- ünoen werd©n gevoerd tusscben Tan^n en China, en Taoan en SI- am? Welke vorm zullen de voor besprekingen over een Eurooe©- sche beorenzing der bewapening en een reorganisatie van den Vol- enbond aannemen? En Is da Volkenbond in de huidige situa tie nog een Instrument, dat de roote, nieuwe Furoneesche or- *njng hand kan nemen, na- 'iat h°t Geneof«-cbe Jnstttvit niet staat is gebleken, door het ne men van ,sanctiem»atregelen een oorlog tusschen ei^en leden te v©TMnderen, of zelfs bij te leg gen? Dit zijn alle vragen en, naai men helaas moet vaststellen, ern stige vraaen. Zij zijn tot nog toe niet opgelost en zullen naar alle waarschijnlijkheid ook in de eer ste weken of maanden nog niet opgelost worden. De menschheid leeft onder hun druk en laat vu dag tot dag de hoop meer zak ken. Het is begrijpelijk, dat oe Volkenbond, die bo"end:en rog belast is met de Danzioer kwestie en de klacht van Litwinoff te*en Uruquay, In de huidige situatl# niet vcor verrassingen zal kun nen zorgen. Cok na afloop van d» huidige zitting *aï men nog ni veel wijzer zijn.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1936 | | pagina 5