PORTRET
DE INTERNATIONALE TOESTAND
DEZE WEEK
DE WERELD
IN KAART
IN NEDERLAND
VAN DE WEEK
EINDE VAN DEN SPAANSCHEN
BURGEROORLOG
Franco heeft het Catalaansche
bolwerk Lerida ingenomen. Op
het oogenblik, dat deze regels ge-
schreven worden, scheiden hem
nog slechts luttele kilometers van
de Spaansche oostkust en wan
neer zijn troepen deze afgelegd
hebben, is het gebied der repu
blikeinen in twee deelen gesple
ten. Daarmede is de burgeroor
log nog niet ten einde, maar ge
zegd kan toch wel worden, dat
de weegschaal thans definitief in
het voordeel der Spaansche na
tionalisten is doorgeslagen.
Juist nu wordt er weer meer dan ooit
gesproken over de mogelijkheid eener
Fransche interventie. Men weet, dat deze
In bepaalde Volksfrontkringen geëischt
wordt, maar de regeering heeft tot nog toe
aan dezen druk niet toegegeven en zal dit
met een zekerheid van bijna honderd pro
cent ook in de toekomst niet doen. De
mogelijkheid eener Fransche interventie
bestond inderdaad slechts eenmaal: in de
allereerste dagen van den burgeroorlog.
Indertijd was een minimale hulpverlee
ning, waarschijnlijk slechts een honderd
tal oudere vliegtuigen, voldoende geweest
om den brand te blusschen; en indertijd
L e
Gerucht uit Oss.
Naarmate in het buitenland schokkender
tn opwinderder gebeurtenissen plaats
pijpen, is het, of in ons eigen land het
leven al vrediger en onbewogener voort
glijdt zoo althans lijkt het zich af te
spiegelen in de dagbladen. Doch niet zoo
dra is over onze grenzen de storm eeniger-
mate geluwd, zijn de hoog opgezweepte
golven van den woeligen stroom in ook
alweer uiterlijk kalmer bedding bezon
ken of daar begint in het eigen land het
rumoer. Het rustverstorende geluid komt,
lis reeds menigmaal tevoren, uit het
Hederlandsche Chicago, waar de nog kort
/eleden zoo hoog geprezen marechaussee
van hoogerhand op haar nummer werd
gezet, omdat zij bij bepaalde opsporings
onderzoeken lichtvaardig te werk zou zijn
gegaan en ernstige fouten zou hebben ge
maakte
Prinses Beatrix in de Residentie.
Doch voor het overige waren er deze
week weinig anders dan teere, feestelijke
en bedrijvige klanken in ons land te be
luisteren. Teere klanken klonken uit het
rieten mandje in de vorstelijke auto,
waarin, veilig verpakt, Prinses Beatrix in
behoedzame vaart naar de Residentie werd
gereden, wier inwoners zich voor deze
eerste ontvangst van de jongste der
Oranje's in grooten getale voor het paleis
aan het Noordeinde hadden verzameld, in
de verwachting, dat Prinses Juliana haar
Dochtertje bij dit eerste bezoek wel door
den hoofdingang zou doen binnengaan.
Weer kwam men echter bedrogen uit, want
zooals meer en meer voor vorstelijke per-
36 JAAR OUD EN AL
GROOTVADER 1
Het record onder de jeugdige
grootvaders houdt waarschijnlijk
wel een Italiaan in Tuni, een zekere
Giazinto Artesi uit Palermo. Hij
werd in 1902 geboren en huwde in
1916, dus op 14-jarigen leeftijd.
Zijn dochter, die enkele jaren ge
leden in het huwelijk trad, heeft
hi Januari van dit jaar het leven
geschonken aan een zoon, zoodat
Giazinto Artesi thans op 36-jarigen
leeftijd reeds grootvader ls
Nummer twee op dit gebied is
«n zekere Giovanni Pozzuoli uit
Napels, die in 1901 werd geboren,
vader van 13 zoons is en op 37-
■~*»r werd.
viel in het Fransche volk ook nog niet de
scheur waar te nemen, die het op het
oogenblik in Barcelona- en Salamanca-
aanhangers verdeelt. Reeds deze scheu
ring schakelt de mogelijkheid tot interven
tie uit. En daar er op eenigen anderen bij
stand nog minder kans bestaat Rusland
schijnt zich in de laatste maanden nood
gedwongen meer en meer uit het Spaan
sche avontuur te hebben teruggetrokken
schijnt er voor het linksche regime in
Spanje geen toekomst meer te bestaan.
In deze situatie wendt zich de aandacht
opnieuw op de strategische gevolgen voor
Europa, die overigens in de geheele Spaan
sche kwestie steeds verreweg het belang
rijkst zijn geweest. Het probleem van de
Pyreneeëngrens, het „derde Fransche
front", meldt zich opnieuw aan en in
zwakkeren graad want de vlootverhou-
dingen liggen beter ook het vraagstuk
van de Middellandsche Zee-routes. Wat
ten aanzien van dit vraagstuk aan feitelijk
materiaal ter beoordeeling staat, is
eenerzijds de herhaaldelijk door
Italië en Duitschland gegeven ver
zekering, dat deze staten in Spanje
geen territoriale winst najagen en
anderzijds de steeds opnieuw en
steeds in anderen vorm door de En-
gelsche regeering afgelegde verkla
ring, dat geen der mogendheden, die
in Spanje een handje geholpen heb
ben, van een overwinning der door
hen gesteunde partij, voordeel zou
den hebben een bewering, die
naar den huidigen stand van zaken
sonen gebruikelijk wordt, koos Prinses
Juliana ook nu weer den tuiningang van
het paleis en zoo kon Prinses Beatrix bij
haar eerste bezoek aan de Residentie on
opgemerkt door het publiek de grootmoe
derlijke woning binnenkomen.
De Raad van State jubileert.
Feestelijke klanken waren deze week
te hooren in en rondom den Raad van
State. Dit college van 14 personen onder
presidium van H.M. de Koningin, waar
van zooals men weet ook Prinses Juliana
en Prins Bernhard deel uitmaken en dat
van advies dient bij alle wetsvoorstellen,
algemeene maatregelen van bestuur en
sommige Koninklijke besluiten, herdacht
Donderdag zijn 350-jarig bestaan als in
stelling van den Nederlandschen staats
vorm. De Koninklijke Presidente bood ter
gelegenheid van dit belangwekkende feit
den leden van den Raad een feestmaal aan,
hetgeen met grooten luister in het Paleis
aan het Noordeinde werd gehouden.
Bloemenweelde in Rotterdam.
Ook in ander opzicht was de Donderdag
de belangrijkste dag van de week. In het
woelige werkzame Rotterdam ontbloeide
dien dag plotseling in stralenden luister te
lente, toen de jaarlijksche voorjaarsten
toonstelling de „Primavera" haar poorten
voor het publiek opende. Als ieder jaar
hebben ook thans weer de kweekers van
Aalsmeer, Boskoop, de bollencentra, uit
België, enz. hier hun fraaiste producten
bijeengebracht en een oogverrukkend ge
heel van kleuren en vormen geschapen,
dat de roezige Rottestad voor korten tijd
tot een pelgrimsoord voor den bloemen
liefhebber heeft gemaakt.
D© Lltausch© gezant arriveerde te
Warschau.
slechts betrekking op de Franco-
partij kan hebben.
Dit is door Londen steeds op zoo'n toon
van overtuigdheid herhaald, dat degeen,
die uit den aard van de zaak niet in het
bezit is van de informaties eener regee
ring, genoodzaakt is, aan deze bewering
te gelooven. En slechts zoo is ook de rust
te verklaren, waarmede men in Londen
zich een zaak ziet afwikkelen die onder
gegeven omstandigheden voor het Britsche
wereldrijk en niet minder voor Frankrijk
catastrofaal zou ku-nnen zijn.
Duitsche bisschoppen zeggen „ja".
Nu de volksstemming in Duitschland on
middellijk voor de deur staar wendt de
aandacht zich vooral na de verklaring van
het Oostenrijksche episcopaat meer en
meer op de houding der Duitsche katho
lieke kerk. Het schijnt mtusschen, dal ook
de Rijksduitsche clerus niets liever wil,
dan de strijdbijl met de regeering te be
graven. Reeds 1.1. Zondag werden van vele
kath. kansels verklaringen der geestelij-
heid nopens de volksstemmingen voorge
lezen. De bisschop van Fulda spoorde de
geloovigen van zijn diocees aan, op den
verkiezingsdag van ganscher harte met
„ja" te stemmen. Op dezelfde wijze heb
ben andere bisschoppen hun houding
tegenover de volksstemming bepaald, na
dat zij onder elkaar overeengekomen
waren, van een gemeenschappelijke ver
klaring afstand te doen, daarvoor in de
plaats echter ieder voor zich een opwek
kend woord tot de geloovigen te richten.
Daarmede is de overeenstemming van het
Duitsche episcopaat met de Oostenrijksche
bisschoppen principieel bevestigd. Het
schijnt dus, dat de katholieke kerk in
Duitschland zich in haar vaderlandslie
vende gevoelens niet heeft laten beïnvloe
den door zekere tendenties in Vaticaan-
sche kringen. Dat is bok wel de oorzaak
van het feit, dat de radio-uitzending uit
Vaticaanstad, waarin de houding van In-
nitzer, die thans te Rome bij den Paus
is ontboden, werd gelaakt, te Berlijn
slechts weinig indruk heeft gemaakt. Men
heeft ten aanzien van deze gebeurtenis
eenvoudig het stilzwijgen bewaard, wat
men des te gemakkelijker kon doen, wijl
intusschen ook de Vaticaan-zender een
terugtocht op het gebied der „particuliere
meeningsuiting" ondernomen heeft.
Blum voor den val.
Blum heeft Dinsdag in de Kamer op
waarlijk hoogstaande en goedwillende
wijze zijn bekende nieuwe financieele
plannen verdedigd. Maar hij zelf zal zich
over het lot van de machtigingswet wel
geen illusies maken. Want dat zij door den
Senaat, die geen vertrouwen in Blum heeft,
zal worden aangenomen, is hoogst onwaar
schijnlijk.
Wat er na den val van Blum zal gebeu
ren? Op het oogenblik is dat nog moeilijk
te voorspellen, maar wellicht dat Frankrijk
dan eindelijk zijn regeering van nationale
eenheid krijgt. Herriot zou de aangewezen
man zijn, om de leiding van een dergelijke
regeering op zich te nemen. Maar of hij
zijn kansen, om Lebrun aan het hoofd van
den Franschen staat op te volgen door het
aanvaarden van het minister-president
schap in dezen moeilijken tijd op het spel
zal willen zetten? Velen gelooven dan ook
eerder aan een regeering Daladier.
De electrische treinen.
Bijzondere bedrijvigheid viel er verder
dienzelfden dag waar te nemen bij de
Nederlandsche Spoorwegen voor wie de
zevende April eveneens een gedenkwaar
dige dag was. Op dien datum toch werden
de Dieseltreinen op het middennet, die op
zichzelf reeds een aanmerkelijke verbete
ring waren, vervangen door de veel
snellere electrische treinen. Een proefrit
op het traject Amsterdam-Arnhem was
begin der week reeds aan de officieele
openstelling voor het publiek voorafge
gaan. Daar deze rit in alle opzichten gun
stig verliep, zijn thans op het net Am
sterdam-Eindhoven-Den Haag-Rotterdam-
Utrecht-Arnhem in plaats van sommige
Diesels electrische treinen ingezet, die be
duidend sneller zijn dan de Diesels (120
125 km. per uur tegen 90 km. de Diesel-
treinen). Voorloopig zal evenwel nog op
de oude snelheid van 90 km. worden ge
reden, totdat op 15 Mei a.s. op genoemd
net uitsluitend het nieuwe electrische
materiaal zal worden gebruikt. Welk een
groote verbetering de overgang naar elec
trische tractie op dit drukke net beteekent,
blijkt het best hieruit, dat dan de afstand
Amsterdam-Arnhem, waarvoor thans nog
een uur en 20 minuten noodig is, in 58
minuten, dus binnen het uur, zal worden
afgelegd. De vrijkomende Dieseltreinen
zullen het verkeer over de lange trajecten
ten goede komen; zij zullèn op de lijnen
Utrecht-Groningen, Utrecht-Twente en
Dordrecht-Maastricht worden ingezet, zoo
dat ook het reizen naar de verre uithoe
ken van ons land dezen zomer sneller en
geriefelijker zal worden.
De verduisteringsproeven.
Motorengeronk klonk den eersten dag
der week boven de drie Noordelijke pro
vincies waar voor den eersten keer sedert
in ons land op groote schaal luchtbescher
mingsoefeningen worden gehouden, een
gezamenlijke oefening door drie provincies
plaats vond. De hoofdschotel vormden ook
nu weer de verduisteringsproeven in de
avonduren, die vooral voor de steden zoo
nuttig zijn en die «dank zij de strenge in
structies aan de bevolking, overal goed
slaagden.
AMERIKAANSCHE VERKEERS
ONGELUKKEN.
New York. Jaar op jaar verliest de
Amerikaansche natie een oorlog op den
dag, dat zij de geweldige verliezenlijst aan
menschenlevens publiceert, die de ver
keersongevallen onder de bevolking ge
maakt hebben. Sedert 1919 zijn het jaar
lijks omstreeks 40.000 dooden en tusschen
de 800.000 en 1 millioen gewonden. Dat zijn
ieder jaar evenveel dooden, als Duitsch
land in den oorlog van 1870 op het slag
veld verloor.
Sedert het einde van den wereldoorlog,
die de Vereenigde Staten 52.000 dooden
kostte, heeft Amerika rond 750.000 men
schenlevens door auto-ongevallen verloren,
dat is evenveel als de stad Cleveland in
woners telt of als het totale aantal immi
granten in de laatste 10 jaar! Jaar in jaar
uit eischt het snelverkeer 40.000 slacht
offers, dat is iederen dag 110, of elke 13
minuten één. Dus eer er een kwartier ver
strijkt, heeft een auto weer aan een mensch
het leven benomen; dit gaat zoo door, dag
en nacht, het gansche jaar door.
WEER EENS OSS I
Aan de te Oss gevestigde kranige brigade
van de tweede divisie der Kon. Mare
chaussee, die nog korten tijd geleden voor
haar daar ter pkaatse zoo uitstekend ver
richt werk door H.M. de Koningin gehul
digd werd, is een wel zeer grievende be
handeling ten deel gevallen, waarvan de
rechtmatigheid van officieele zijde helaas
nog geenszins aangetoond Is.
Is het wonder, dat deze, na de door de
Kon. Marechaussee te Oss op zoo uitmun
tende wijze verrichte groote schoonmaak
wel zeer opmerkelijke beslissing tot veler
lei geruchten aanleiding heeft gegeven, ge
ruchten, die overigens in de hand gewerkt
worden door de uiterste vaagheid van het
communiqué der „hoogste ter zake be
voegde autoriteit
Grove fouten, welke een zoo grievende
desavoueering van de Kon. Marechaussee
te Oss zouden rechtvaardigen, zijn, naar
algemeen verzekerd wordt, niet begaan.
De ontneming aan de Marechaussee
van het vooronderzoek in eenige be
langrijke strafzaken zou dan ook
meer een gevolg zijn van "heel
rr.dere belangen, welke onml -lijk
menhangen met de strafzaak tegen
ren der directeuren van het Zwanen-
berg-eoncern, M. van Zwanenberg,
die wegens het plegen van onzede
lijke handelingen met minderjarigen,
dank zij het kordaat optreden der
Kon. Marechaussee, is ingesloten,
In het officieele communiqué wordt dan
ook inderdaad gewaagd van rechtmatige
belangen van burgers, die op pijnlijke wijze
zouden zijn geschonden.
Naar „Het Vaderland" van goed inge
lichte zijde zegt vernomen te hebben, kwa
men bij het vooronderzoek enkele zaken
aan het licht, welke den brigadecomman
dant der Kon. Marechaussee te Oss aanlei
ding gaven om, in verband met de door den
verdachte Van Zwanenberg gepleegde mis
drijven, een onderzoek in te stellen naar de
gedragingen van eenige vooraanstaande
personen, die met Van Zwanenberg nauwe
relaties onderhielden. Tot arrestaties heeft
dit onderzoek niet geleid, doch wel zijn
eenige der hierbij betrokken personen met
medeweten van den officier van justitie,
die de zaak tegen verdachte v. Zwanenberg
in handen heeft, door de marechaussee ge
hoord als getuigen met de mogelijkheid, dat
zij verdachten zouden worden. Door dit
onderzoek had de zaak tegen v. Zwanen
berg het voorkomen, te zullen uitgroeien
tot een schandaal van veel grooter omvang.
Nu zou juist dit onderzoek de oorzaak
zijn van de aan de brigade Oss ten deel
gevallen grievende bejegening, waarbij als
eigenlijk motief zou zijn aan te voeren, dat
door het ingrijpen der Kon. Marechaussee
de belangen van hooggeplaatste personen op
het spel stonden of althans door de wijze
waarop het onderzoek moest plaats vinden,
zouden kunnen worden geschaad.
Het schijnt ons met het oog op dit alles
wel zeer wenschelijk toe, dat over deze zaak
het licht opgaat. Uit het vage communiqué
is geenszins op te maken, of de genomen
beslissing berust op een grondig onderzoek
of slechts mededeelingen van eenige per
soonlijkheden. Blijkt het eerste niet het ge
val te zijn, dan heeft in de eerste plaats de
kranige brigade Oss en in de tweede plaats
ook de openbaarheid er recht op, dat een
onderzoek, dat niets te verzwijgen heeft,
ook al behoeven daarvoor nog geen namen
genoemd te worden, alsnog wordt ingesteld.
ONTSLUITING VAN CENTRAAL-
AFRIKA.
Het zoeken naar de „Kaart van de Week"
is waarlijk geen tijdroovend werk. Vele
onderwerpen liggen zoo maar voor het
grijpen. In Spanje hebben de nationalisten
het Catalaansche bolwerk Lerida bezet, aan
het Guadalagarafront is generaal Miaja een
afleidingsoffensief begonnen, het Groote
Kanaal in China ziet rood van het bloed
tengevolge van de gevechten, die hier wor
den geleverd, met succes voor de Chinee-
zen volgens Hankau en met succes voor de
Japanners volgens Tokio, enz. enz., Maar
juist deze overvloed aan dramatische on
derwerpen heeft ons ditmaal eens doen
zoeken naar een „onbloedig" thema en het
deed ons genoegen daarbij te stuiten op
bijgaand kaartje, dat hoewel klein in om
vang, toch getuigt van een grootsche ont
plooiing van menschelijke activiteit op een
heel wat nuttiger terrein, dan dat van den
oorlog.
Dichter en dichter spieidt zich het lucht
net over onze aaarde uit. De bevlieging van
het noordelijk traject over den Atlantischen
Oceaan is nog slechts een kwestie van
eenigen tijd en al evenmin als de zeewoes
tijn is de zandwoestijn nog een bezwaar,
om gebieden, die vele duizenden kilometers
van elkaar verwijderd liggen, dichter bij
elkaar te brengen. Nederland onderhoudt
met succes reeds vele jaren den vliegdienst
op Indië. Drie maal per week starten op
het oogenblik de snelle vogels van de
K.L.M. te Amsterdam en te Batavia. Zoo
druk bevliegen onze Zuiderburen, de Bel
gen, de verbinding met hun kolonie in
Centraal-Afrika, de Congo, nog niet. Maar
ook de „collega" van de K.L.M., de Bel
gische luchtvaartmaatschappij Sabena, laat
haar toestellen met steeds korter tusschen-
poozen naar de Coneö vertrekken. Zoo
Dr. THEODOR INNITZER.
In verband met de jongste offi
cieele verklaringen van Kardinaal
Innitzer, kardinaal-aartsbisschop van
Weenen, staat deze Oostenrijksche
bisschop thans in het middelpunt der
internationale belangstelling.
Kardinaal Innitzer, geboren op 25
December 1875 te Weipert in Bohe-
men, werd in 1902 tot priester gewijd
en was eerst studieprefect aan het
Alumnaat te Weenen, later kerk-
directeur van de Herz-Jesu-kerk te
Weenen. In 1906 promoveerde hij tot
doctor in de theologie, werd voor zijn
dissertatie, een werk over Johannes
den Dooper, onderscheiden en kreeg
als geleerde al spoedig groote be
kendheid.
Kardinaal Innitzers bijzondere be
langstelling geldt de wetenschappe
lijke vorsching van het Heilige Land.
Hij ondernam verscheidene reizen
naar Palestina; het Oostenrijksche
pelgrimshuis in Jeruzalem steunde
hij als curator.
Kardinaal Innitzers verdiensten op
kerkelijk gebied werden meermalen
erkend door bijzondere onderschei
dingen. Zoo verwierf hij den titel
van „Pauselijk Geheim Kamerheer".
„Pauselijk Huisprelaat" en „Aarts
bisschoppelijk Geestelijk Raadsheer".
Kard. Innitzer is superieur van de
„Schwestern vom Guten Hilten",
evenals medeoprichter en superieur
van de missieorde der „Königin der
Apostel" te Weenen.
In het derde Kabinet Schober van
Sept. 1929 werd Kard. Innitzer minis
ter voor sociaal beheer. Op 20 Sep
tember 1932 werd de geestelijke door
den H. Vader tot Aartsbisschop van
Weenen benoemd, met welke benoe
ming de katholieken van Oostenrijk
hartelijk instemden.
In Maart 1933 volgde te Rome zijn
benoeming tot Kardinaal.
Kard. Innitzer is eerebailli van de
souvereine orde van Malta.
startte zoojuist op het vliegveld te Brussel
een driemotorige Junkers JU 52 met het
registratieteeken OO-OGO naar Léopolds-
ville in de Belgische Congo. Met dezen eer
sten start van het nieuwe, speciaal voor dit
traject door de Junkersfabriek geconstru
eerde vliegtuig opende de Sabena, die ove
rigens ook op haar Europeesche lijnen
machines van hetzelfde type gebruikt, het
zomer-luchtverkeer tusschen hei moeder
land en de kolonie in Midden-Afrika. In de
toekomst zal het traject regelmatig weke
lijks bevlogen worden. Dit tegenover de
oude dienstregeling wel zeer verbeterde
verkeer, dat door den inzet van het nieuwe
vliegtuig mogelijk werd, is geheel in over
eenstemming met de groote economische
beteekenis van de kolonie voor het moeder
land. Het meer dan 8000 kilometer lange
traject, dat in een rechte lijn over de Mid
dellandsche Zee en de Sahara leidt, wordt
in vijf dagen afgelegd. De .machine biedt
plaats aan 17 passagiers, post, vracht en
een bemanning van drie koppen.
ONGEKROOND KONING VAN HET
NOORDEN.
Een van de rijkste rendierenbezitters van
Lapland, Nils Olson-Sarri, die overal onder
den naam „Koning van Lapland" bekend
stond, is dezer dagen in den ouderdom van
58 jaar gestorven. Zijn bijnaam droeg hij
met het volste recht, want overal, waar hij
zijn tenten opsloeg, hield hij een formeele
hofhouding en deed niets liever dan be
zoekers ontvangen, die hij vorstelijk ont
haalde. Vele toeristen kwamen naar Lap
land speciaal met het doel, eens bij hem
te gast te zijn. Hij was overigens ook een
van de beste kenners van het land en onder
zijn leiding werd de hoogste bergtop van
Lapland, de Kebneykase, voor de eerste
maal beklommen. Verleden jaar zond hij
zijn zoon naar Londen, om hem bij de
kroningsplechtigheden van den Engelschen
koning te vertegenwoordigen.
OP JACHT NAAR HET ONWEER.
San Francisco. Een Amerikaansch
wetenschappelijk instituut heeft vier auto's
uitgerust, die in de komende jaren de
hevigste onweergebieden van de aarde
zullen afreizen, om fotografische en ge
luidsopnamen van bliksem en donder te
maken.
Het doel van dit onderzoek is in de
eerste plaats, vast te stellen of de bliksem
inderdaad twee of drie maal op dezelfde
plaats kan inslaan. Want tot voor kort be
weerde men, dat een bepaalde plaats slechts
éénmaal door den bliksem kon worden ge
troffen. De auto's waarmee dit onderzoek
zal worden uitgevoerd, zijn van zeer bij
zondere meetinstrumenten en camera's
voorzien.
GEBEDEN VOOR EEN BANDIET.
In het kleine Amerikaansche plaatsje Al-
minta worden ieder jaar met Kerstmis en
Paschen gebeden opgezonden voor een ban
diet, die dertig jaar geleden aan deze ge
meente de b*it van een grooten gouddief
stal schonk, om hiervan geschenken uit te
deelen onder de kinderen en er een school
van te stichten.
n van Muskat bezichtigde een tank tijdens Engelsche legeroefeningen,
welke hij te Aldershot bijwoonde.
