PORTRET
DEZE WEEK
c
DE WERELD
IN KAART
DE INTERNATIONALE TOESTAND
IN NEDERLAND
V
VAN DE WEEK
DE K.L.M. IN
WEST -INDIE.
rHAITf
PQRIQmW -
'fJAMAtCA
'juódêloupc-
ZfyPom/Tfiïê -
jfT J/ L uc/j
r -SAffi
CuPAfAO
ZTóe^yo-z
I^TPIHIDAO-
Pop3PA1N-^=
■Lft 6.JAIBA'
-V=BARPAMQU1LIA^|
[MARACAIBO
CARACA5
.PANAMA
'CUCUTA
BOGOTi
BESTAANDE KLM. rcmND/HOEN.
AANSTAANDE KLM UITBPEIDINO.
rOEKDMSTI6EKJ.fi. UITBKEIUNO.
ROUTE COL UMOTAANXHE L UCHTKAAPT MJ
Einde der begrootingscampagne.
Met bekwamen spoed en met opoffering
van enkele voorgenomen redevoeringen
heeft de Eerste Kamer zich toch nog vóór
den gestelden termijn van 1 Mei door het
restant van de begrootingswerkzaamheden
heengewerkt. Een op een der laatste ver
gaderingen binnengekomen schrijven van
den minister-president met daartoe strek
kend verzoek heeft zeker tot dit resultaat
nog het zijne bijgedragen. Zoo zag dan
minister Van Buuren zijn begrootingen van
.Waterstaat, het Verkeei'sfonds, de Staats
mijnen en het Zuiderzeefonds aangenomen
met slechts de tegenstemmen van de
N.S.B. Bij de behandeling van de Onder
wij sbegrooting dreigden de goede voor
nemens nog even te zullen stranden op
een langgerekt spellingdebat, doch ook al
in het belang van een snelle afwikkeling
werd op voorstel van den A.-R. Woltjer
besloten, dit ondex-werp uit de begrooting
te lichten en door middel van een inter-
ellatie in een volgende vergadering te
ehandelen.
700 onderwijzers weer aan het werk.
Dank zij deze taktiek kon ook de
Degrooting van minister Slotemaker de
Bruine op tijd gereed zijn; zij werd aan
genomen met aanteekening van tegen
stemmen door de sociaal-democraten en de
N.S.B. Hiermede is dus bekrachtigd, dat
Je ergste uitwassen van de leerlingen-
Jchaal zullen worden weggenomen. De
minister wees er nog op, dat verlaging
van de le'eriingerxschaal tot het oude peil
zou neerkomen op het aanstellen van
13000 onderwijzers meer. Daaraan valt
onder de huidige economische omstandig-
LEVENSGEVAARLIJKE
PALINGEN
De Amerikaansche geleerde dr.
Richard Cox van de Universiteit
te New York heeft in Brazilië en
aan de kust van Trinidad belang
wekkende studies gemaakt van een
daar vooxkomende vischsoort, die
hij de „electrische paling" noemt.
Hij meent te mogen vaststellen, dat
een volwassen exemplaar van deze
vischsoort in staat moet zijn, een
electrische schok voort te brexxgen,
die vijf njenschen tegelijk zou
kunnexx dooden. Deze gevaarlijke
vischsoort behoort niet, zooals haar
naam zou doen vermoeden, tot de
familie der palingvisschen, doch tot
de katvisschen van de familie der
meervallen. De hevigste schok
moet teweeggebracht worden, als
de negatief geladen kop en de posi
tief geladen staart op gelijke hoogte
in het water op de een of andere
wijze met elkander contact maken.
Tot nog toe waren alleen sidder
alen en siddermeervallen bekend,
ier schokken slechts doodelijk zijn
'rieine dieren.
heden niet te denken. Alleen al met het
wegnemen van de grootste excessen op
dit gebied als waartoe thans zal worden
overgegaan, is een bedrag van 1 millioen
gemoeid en kunnen 100 onderwijzers weer
aan het werk gaan.
Rondom Oss.
Wie, afgaande op de Kamei-verslagen,
gemeend mocht hebben, dat de zaak-Oss
na de verklaringen van minister Goseling
in de Tweede Kamer nu voor goed afge
daan was, zal zich door de feiten der daar
opvolgende weken wel eenigszins verrast
hebben gevoeld. Want op het oogenblik
ziet het er eerder naar uit, of deze zaak
een justitieel en parlementair „werkver
schaffingsobject" van den eersten rang zal
worden. Aan drie zijden heeft zij nu reeds
een verlengstuk gekregen. Eerst door de
aanklacht wegens een voor de minister
van Justitie beleedigend artikel in de
N.S.B.-pers, vervolgens door het enquête-
voorstel van het Kamerlid Wendelaar en
thans weer door de klacht, welke de zes
overgeplaatste onderofficiei-en van de
Ossche marechaussee bij het Ambtenaren
gerecht hebben aanhangig gemaakt.
In Oss zelf is men er thans slechts op
uit, de rust en de orde te handhaven. Aan
gezien het daar op 23 April tot wanorde
lijkheden was gekomen, vaai'digde de
burgemeester een bevel uit, krachtens het
welk aan niet-inwoners der gemeente, ten
aanzien van wie de politieernstige vrees
koestert, dat zij tot stoornis der openbare
oi'de aanleiding zullen geven, het verblijf
binnen de gemeente Oss wordt ontzegd.
Op grond van dit bevel werd reeds op den
dag dat het in werking trad een groot ge
zelschap, dat in auto's en autobussen naar
Oss kwam en ten aanzien waarvan de
politie de bedoelde vermoedens koesterde,
aan de grens der gemeente aangehouden.
De „Java" oefent.
De kx-uiser „Java", die, vernieuwd
en gerestaureerd, naar Indië is ver
trokken, demonstreerde, alvorens deze
groote reis te aanvaarden, haar kunnen
voor drie leden der regeering, namelijk
de ministers Colijn, Van Dijk en Weiter,
die aan boord van dezen oorlogsbodem
een oefening op de Noordzee meemaakten,
waarbij de nieuwe zware machinegeweren
ter afwering van vijandelijke luchtaanval
len en de installatie voor het leggen van
een nevelgordijn in actie kwamen. Door
deze beide verbeteringen heeft het schip
veel aan gevechtswaarde gewonnen
Een journalistiek incident.
De journalistiek is tegenwoordig door
meer gerucht en sensatie omgeven dan
in vroeger jaren. Kwesties, meeningsver-
schillen, processen en uitwijzingen zijn
haast aan de orde van den dag. Het jong
ste geval is dat van een Nederlandsche
journaliste, die reeds jaren in Polen
woonde, doch sinds kort als correspondente
van een der groote Nedexiandsche dagbla
den werkzaam was en van de Poolsche
regeering zonder opgaaf van redenen be
vel kreeg, binnen drie dagen het land te
verlaten. Men vermoedt de reden van deze
plotselinge uitwijzing in een waarheidsge
trouwe reportage dezer correspondente
over enkele voorvallen welke tijdens het
Poolsch-Litausche geschil te Warschau
hebben plaats gehad. Of de Nederlandsche
GEORGES BONNET.
Toen na den val van het eerste
kabinet-Blum de Fransche financiën
in een deplorabelen toestand ver-
keerden, werd Bonnet geroepen, om
te redden, wat er nog te redden vieL.
Weliswaar slaagde hij daarin niet
ten volle, maar het gelukte hem toch
het vertrouwen van het Fransche
volk in de financieele leiding van
den staat weer tot op 2ekere hoogt®
te herwinnen.
Thans is Georges Bonnet weder
om geroepen, om op een ander ge
bied uitredding te brengen: het ge
bied der buitenlandsche politiek. En
ook hier verricht Bonnet met groote
bekwaamheid zijn werk. De onder
handelingen met Italië en het ook
voor Frankrijk gunstige resultaat
van de besprekingen met Londen
bewijzen dat.
Bonnet, die op 23 Juli 1889 in
Basillac (Dordogne) geboren werd,
geldt als de grootste financieele
expert van de machtige radicaal-
socialistische partij. Reeds op jeug
digen leeftijd bekleedde hij hoog®
staatsbetrekkingen en ook stond hij
in den loop der jaren aan het hoofd
van verschillende departementen.
De zin voor werkelijkheid, dien hij
als econoom in hooge mate bezit, zal
zeker ook van invloed zijn op zijn
werkzaamheid op het terrein van
buitenlandsche politiek.
De Europeescha staatslieden
en diplomaten zijn sinds vele
weken wel uiterst actief. Enge
land en Italië sloten eert. accoord.
Daarop liet ook Parijs zijn zaak
gelastigde te Rome voeling met de
Italiaansche regeering houden.
Intusschen hebben Engeland en
Frankrijk een defensief verbond
gesloten. En tenslotte bevindt Hit-
Ier zich op het oogenblik met
groot gevolg in Italië en hoewel
het programma der aan dit bezoek
verbonden feestelijkheden zeer
omvangrijk is, zullen de Duit-
schers en Italianen toch nog tijd
genoeg vinden om verschillende
internationale politieke problemen
le bespreken.
Wat zijn nu de tot nog toe bereikte re-
ijmltaten van deze diplomatieke activiteit?
(In de eerste plaats is door het Engelsch-
Italiaansche en het te wachten staande
'jTransch-Italiaansche accoord het Spaansche
'.vraagstuk zoo goed als opgelost. Het ge
baar, dat deze haard van onrust geheel
Europa nog eens in brand zou kunnen
steken, is thans wel geweken. Dientenge
volge is ook de spanning in de Middel-
Jandsche Zee verminderd, terwijl boven
dien de stille strijd, die tusschen Engeland
en Frankrijk eenerzijds en Italië ander
zijds in den Oriënt werd gevoerd, als gé-
staakt mag worden beschouwd. En ten
slotte is ook het Abessijnsche vraagstuk
uit den weg geruimd. Dat de betrekkingen
tusschen de Westersche democratieën en
Rome tengevolge van dit alles weer ietwat
hartelijker zijn geworden, is begrijpelijk,
Het Sudeten-Duitsehe vraagstiflc.
Na deze bereikte resultaten zet de Wes
tersche diplomatie zich nu aan de oplos
sing van een ander brandend vraagstuk:
dat van de in Tsjecho-Slowakije wonende
3V2 millioen Sudeten-Duitschers. Door de
verklaring van Berlijn, dat het zich de be
schermheer acht van de buiten de rijks
grenzen gevestigde Duitsche minderheden
heeft het conflict tusschen Praag en de
Sudeten-Duitschers internationale betee-
kerxis gekregen. Te Londen hebben de
Engelsche en Fransche staatslieden lang en
breed over dit probleem gesproken en
daarbij is men tot deze conclusie gekomen:
gk Alle vervulbare eischen van Hen-
lein moeten ingewilligd worden, ook
r!*r die nopens de autonomie.
In dien sin ondernemen Londen en Parijs
thans stappen in Praag om zich later tot
Berlijn te wenden.
Intusschen zijn er echter eenige Sudeten-
Duitsche eischen, die men niet slechts in
Praag, maar ook in Londen en Parijs on
vervulbaar acht.
TWEE AARDIGE KIJKJES OP DE RIJKSTUINBOUWTENTOONSTELLING
WT TE ESSEN.
Links Een rustieke galerij, die uitzicht geeft op de afdeeling „Het Groote Bloemen
hof". Rechts Een smeed-üzeren venster in de afdeeling „Het Aardewerkhof".
Dat zün de eischen, dat de Sudeten-
Duitschers vrijheid moeten hebben,
de nationaal-socialistlsche wereldbe
schouwing te belijden en dat Tsje
cho-Slowakije zijn buitenlandsch be
leid in overeenstemming met de be
langen van het DerSe Rijk moet
brengen.
Inwilliging van den eersten eisch zou
beteekenen, dat de Sudeten-Duitschers
vrijheid zouden krijgen, alle andersden
kenden in de districten, waar zij plaatse
lijke autonomie zouden verkrijgen, vol
gens de nationaal-socialistische beginselen
van het gemeenschapsleven uit te sluiten.
In een democratischen staat is dat niet
mogelijk.
En inwilliging van den tweeden eisch
komt niet in aanmerking, wijl dit zou be
teekenen, dat een minderheid, door een
vreemde mogendheid gecontroleei'd, den
staat, waarvan zij deel uitmaakt, haar
buitenlandsch beleid zou opdringen.
Nu is het niet waarschijnlijk, dat Praag
zal weigëreir aan de Engelsch-Fransclie
aanbevelingen gehoor te geven. Het zal
zij het wellicht ook ongaarne, Herxlein's
eischen, voor zoover deze door Londen en
Parijs vervulbaar worden geacht, inwil
ligen. Veel minder vast staat echter of d€.'
Sudeten-Duitschers en Berlijn met een ge
deeltelijke inwilliging genoegen zullerx
nemen. Men neemt aan, dat Duitschland
geen compromis zal aanvaarden, zoolang
het de kans meent te hebben, zonder oor
log al zijn wenschen vervuld te krijgen.
Eerst indien het meent, dat een vasthou
den aan alle eischen gevaarlijk voor den
Europeeschen vrede wordt, zal het met
minder genoegen nemen. Men ziet daaruit,
dat de situatie nog dreigend genoeg is.
De Italiaansche houding.
In dit verband is natuurlijk ook de hou
ding van Italië, dat Hitier op zoo'n feeste
lijke wijze ontvangen heeft, van belang.
Zegt Rome aan Berlijn zijn steun in de
Sudeten-Duitsehe kwestie toe, dan zal Ber
lijn zeker aan zijn eischen blijven vast
houden en blijkt tevens, dat het Engelsch-
Italiaansche accoord voorloopig zijn be
langrijkste doel heeft gemist- Zou Rome
Berlijn echter waarschuwen tegen een
nieuwen coup in Midden-Europa, dan zoü
het beeld ingrijpend verandex-en en het
Engelsch-Italiaansche accoord zou zijn
waarde ten volle bewezen hebben.
Overigens schijnt het eenigszins on
waarschijnlijk, dat de Italianen, die de
Duitschers in Oostenrijk, dus vlak aan
hun grenzen, hun gang lieten gaan, zich
sterk voor de integriteit van het Tsjecho-
slowaaksche gebied zouden interesseeren.
In ieder geval zullen de komende dagen
en weken leeren, hoe het hiex'mede staat.
Van het oorlogstooneel in het
Verre Oosten.
Terwijl er van het Spaansche oorlogs
tooneel op het oogenblik weinig belangrijk
nieuws komt, blijft de ontwikkeling aan
de vei'schilende fronten in het Hemelsche
Rijk interessant door de wijze, waarop de
Chineezen tegen alle verwachting in aan
de Japanners tegenstand blijven bieden.
Na de oox-spronkelijke overwinningen heeft
het tempo van den oorlog zich ten sterkste
verlangzaamd en het einde is nog bij lange
na niet in zicht.
BELANGRIJKE TENTOONSTELLING
VOOR DEN TUINBOUW.
Zooals bekend wordt er op het oogenblik
in Duitschlaixd op vele gebieden van het
economisch leven geëxperimenteerd. Vele
van deze experimenten hebben resultaten
opgeleverd, die ook ver buiten de grenzen
van het Derde Rijk gerechtvaardigde be
langstelling voor zich opeischen; andere
daarentegen moeten meer worden gezien in
het licht van de dwangpositie, waarin
Duitschland zich bevindt en zijn derhalve
voor het buitenland minder interessant.
Ook op het gebied van den tuinbouw
heeft men in de laatste jaren getracht de
productie zoo sterk mogelijk te doen stij
gen en om ook aan de openbaarheid een
beeld van de bereikte resultaten te geven,
wordt dit jaar in de Westduitsche stad
Essen een Rijkstuinbouwtentoonstelling
gehouden, die tot midden October geopend
blijft.
Daar onze lezers voor een groot deel
sterk bij agrarische vraagstukken geïnte
resseerd zijn, lijkt het ons juist, het een
en axxder over deze tentoonstelling te ver
tellen.
De Uijkstuinbouwtentoonstelling te Es
sen is in de eerste plaats voor de vaklieden
gedacht. Zij geeft een uitstekend overzicht
over de voortbrengselen en den huidigen
stand van den tuinbouw, van de tuinarchi
tectuur, van de tuintechniek en van de
tuincultuur. Bovendien echter is zij ook
zoo opgetrokken, dat de leek zich zeer
zeker tot een bezoek aangetrokken zal
voelen.
Het tentoonstellingsterrein beslaat een
oppex-vlakte van rond 470.000 m2, waarvan
20.000 m2 overdekt is
Het interessantst voor den vakman zijn
de afdeelingen met een leerzaam karakter.
De hal van den Reichsnahrstand toont
de belangen van den tuinbouw hoofdzake
lijk van organisatorisch standpunt uit.
Men beschouwt de tuinbouw in Duitsch
land als brug tusschen land en stad. In
onderdeelen toont de hal van den Reichs
nahrstand de sociale verzorging van den
tuinbouwenden mensch, opleidingswezen
en bei-oepswedstrijd, inrichtingen voor
eigen hulp en onderzoekingsdienst, meteo-
rologischen dienst, beschei'ming vaxx plan
ten en techniek in den tuinbouw. In het
bijzonder worden behandeld: zaadbouw
en het kweeken van groenten, fruit, hoo
rnen, bloemen en sierplanten. Als prac-
tische aanvulling op dit in zekeren zin
theoretische onderx-icht doet de openlucht
tentoonstelling dienst. Hier vindt men
boomgaarden, nieuwe broeikassen met
rozencultures onder glas, enz.
Deze beide onderx-ichtende afdeelixxgen
zijn voor den beroepstuinier gedacht. Veel
grooter belangstelling zal daarentegen de
afdeeling „wex-kstoffen van den tuin"vin-
den, wijl deze niet slechts voor den vak
man, maar voor iederen tuinvriend inte
ressant is. Aarde en waters steen en hout,
ijzer en glas worden hier in al hun ge
bruiksmogelijkheden tentoongesteld.
Het aantrekkelijkst zijn natuurlijk de
vele practische voorbeelden zooals b.v. de
aardewerkhof de groote bloemenhof (met
een vijver ter grootte van 30.000 M2), de
kleurige terrassen, de 300 m. lange pergola-
tuin en de dahlia-arena. Om deze groote
complexen groepeeren zich talrijke kleine
tuin i, zooals de tuin voor moeder en kind,
de boerentuin, de schooltuin, de tuin met
geneeskrachtige kruiden, enz. enz. Een
groot deel van het terrein is ter beschik
king gesteld van de plantkundige maat
schappij van de Duitsche tuinbouwver-
eeniging. Hier komt niet slechts de tuinier,
maar ook de kweeker aan het woord.
Uit het vele gebodene willen wij verder
nog opsommen: de afdeeling kleine tuinen,
de afdeeling „moderne woonstraat", de
kerkhof-afdeeling, het warmwaterbekken
met Victoria regia en tropische waterplan
ten, de kinder-dierentuin en de kolonialq
afdeeling.
POLITIECHEF MET EEN
CHOCOLADESTEMPEL.
Kopenhagen. Dezer dagen is hier eer
van de grootste zwendelaars van Scandi
navië, die reeds tientallen jaren achter de
tralies heeft doorgebracht, opnieuw ge
arresteerd. Deze man Mozart Lindberg
heet hij bevond zich juist vier maanden
weer op vrije voeten. Maar onmiddellijk
na zijn invrijheidsstelling was hij weer mei
zijn streken begonnen. Nu had hij een
predikant in een bananenkist opgesloten
en had zelf den kansel beklommen om in
de kerk de preek te houden. In zijn nieuwe
waardigheid-was hij van plan zich met fan
tastische zwendelpraktijken bezig te hou
den. Slechts aan het feit, dat de geestelijke
uit zijn kist wist te ontsnappen, is het te
danken, dat men den misdadiger op het
spoor kon komen. Hij,bleek in het bezit te
zijn van onmiskenbaar echte documenten,
waarin hij als een „vooraanstaand lid van
de internationale „politie" stond aange
duid. Deze „echte" papieren had de man
geheel alleen gefabriceerd, de bedriegelijk
nagebootste stempels, die zelfs de politie
op een dwaalspoor hadden gebracht, had
Mozart Lindberg zelf in chocolade uitge
sneden en er onberispelijke afdrukken mee
gemaakt
gezant te Warschau, die naar verwacht
wordt, tegen de uitwijzing zal protestee
ren, het besluit der Poolsche regeering on
gedaan zal kunnen maken, moet worden
afgewacht.
Onthulling van Prins Hendriks
borstbeeld.
Vlissingen beleefde deze week zijn
grooten dag, waarnaar reeds lang met
spanning was uitgezien. Maandagmiddag
hield onze Landvorstinne haar zegevie
renden intocht in de stad van Michiel
Adriaansz. de Ruyter, om er het borst
beeld van wijlen Z.K.H. Prins Hendrik,
dat geplaatst is in den gevel van de Zee
vaartschool, te onthullen. Dit beeld, ont
worpen door den Delftschen beeldhouwer
H. J. Etienne, is bedoeld als een hulde van
de Nederlandsche koopvaardij aan de na
gedachtenis van Prins Hendrik en meer in
het bijzonder als een uiting van dankbaar
heid van de Vlissingsche Zeevaartschool,
de De Ruyterschool, die op 23 Maart 1909
door den Prins werd geopend, onder wiens
beschermheerschap zij gedurende 25 jaar
heeft gestaan. De belangstelling van
Z.K.H. Prins Hendrik voor de zee en voor
hen, die haar bevaren, was welbekend en
het is dan ook wel op de rechte plaats, dat
dit huldeblijk voor den Prins-Admiraal is
gesticht. Overigens hebben de Vlissingers
en met hen talloozen van buiten de
stad niet nagelaten, de gelegenheid van
het bezoek van H.M. de Koningin aan te
grijpen voor een spontane en geestdriftige
huldebetooging aan Haar Persoon. Bijzon
der groot was de geestdrift van de menigte
bij het vertrek van H.M. vóór het station.
De politie kon niet verhinderen, dat het
publiek op verschillende plaatsen door de
afzetting heenbrak. Op het perron werd
H.M. door 800 Vlissingsche schoolkinderen
een zanghulde gebracht, die een waardige
afsluiting vormde van dezen grooten dag.
waarop Zeeland zijn Oranjeliefde weer
eens kon uitspreken.
De K.L.M. heeft haar luchtnet in West-
Indië geleidelijk aan zien groeien en de
K.L.M.-luchtweg is ook daar een onmis
bare schakel in het verkeer geworden. Van
de verschillende nieuwe luchtverbindin-
gen, die nog op het programma staan en
die reeds ten deele zijn voorbereid, is dezer
dagen de lijn van Curagao naar Trinidad in
bedrijf genomen, terwijl de lijn naar
Maracaibo is uitgebreid tot Barranquilla
en tot Cucuta.
Zooals bekend worden op de K.L.M.-
lijnen in West-Indië thaxxs nieuwe Lock-
heed-toestellen gebruikt. Eenigen tijd ge
leden heeft Geysendorffer de eerste Lock
heed van Californië naar Curagao gevlo
gen. Deze vlucht had een normaal verloop
en de bemanning betuigde zich zeer vol
daan over de vliegeigenschappen van de
Lockheed Super Electra.
Het laatste traject van de gekozen route,
n.1. van Miami via Port au Prince naar
Willemstad, bood tevens een uitstekende
gelegenheid om het K.L.M.-personeel ver
trouwd te maken met een luchtverbinding,
welke de K.L.M. gaarne zal exploiteeren,
n.1. als aanvoerlijn voor de doorverbinding
naar New York. Voor dit traject heeft de
K.L.M. reeds de toestemming van de Hai-
tische regeering om de luchtvefbindrng
tusschen Haiti en Curagao te onderhouden.
In de toekomst staat verder nog te wach
ten de luchtverbinding Curagao-Suriname-
(Lissabon-Amsterdam).
- Bovenstaand kaartje laat de beteekenis
en den omvang van het K.L.M.-bedrijf in
West-Indië goed uitkomen.
Prinscsse-verjaardag te Soestdijk. Het
défilé voor de Koninklijke Familie,