RADIO-
TECHNISCHE
CONTROLE
i ,«i!
Uitgegeven door: RADÏO-CENTRALE „SOESTDiJK
JULIANALAAN 94. Tel. 2862. SOESTDIJK
QQQQOBS
De moderne controle-tafels in de nieuwe K.R.O.-studi'o,
onlangs in gebruik gesteld.
Men kent den artist reeds van gramofoonplaten of doordat men reeds een
concert heeft bijgewoond, en gaat vergelijkingen treffen tusschen hetgeen
men vroeger gehoord heeft en wat men thans hoort.
Een belangrijke taak heeft de controleur in de controle-kamer van den
omroep. Hij beschikt over een schakeltafel, voorzien van een aantal knoppen
en schakelaars. Eén verkeerde handeling en het geheele concert ligt in
duigen. Een verkeerde stand van den volume- (geluids-) regelaar of timbre
regelaar, en de zanger is niet he. kenbaar en komt niet tot zijn recht.
De controleur moet daarom niet alleen technisch, doch ook muzikaal ont
wikkeld zijn. Bij uitzending van belangrijke composities is het zelfs nood
zakelijk, dat hij de partituur te voren bestudeert of tijdens de uitzending
vóór zich heeft.
De regeling van het geluid brengt eveneens nogal wat moeilijkheden mede.
Een kleine draai aan den knop geeft reeds verschil in sterkte en hierbij
komt een persoonlijke opvatting nog wel eens tot uiting. De iimbre-regeling
is noodzakelijk om donkere stemmen wat helderder te maken (door
afsnijding van lage tonen of eenige versterking van hooge tonen). Op deze
manier kan de controleur de uitzending zooveel mogelijk tot haar recht
brengen. Het spreekt vanzelf, dat een jarenlange ervaring op dit punt
en instructies van de leiding een woordje meespreken.
Vindt een uitzending plaats vanuit een andere stad, dan heeft de controleur
de beschikking over telefoonlijnen, waarlangs hij met de technikers ter
plaatse kan spreken en aanwijzingen kan geven. Ook daar wordt nog veel
geregeld, de geschiktste plaats voor microfoons opgezocht, enz.
De controleur kan maar niet de programma's zoo hard uitzenden als hij
wil, daar dan een mogelijkheid van overbelasting van lijnversterkers en
den zerder bestaat. Hier controleert wederom iemand, ten einde een der
gelijke overbelasting te voorkomen.
Komt een programma in de controlekamer goed door, hetzij vanuit de
studio, hetzij vanuit een andere plaats, dan regelt de controleur verder
maar weinig aan de uitzending. Hij moet echter steeds goed opletten bij
het begin en einde van het nummer, daar er telkens aankondigingen
moeten plaats vinden, welke hij mengt tusschen de diverse nummers.
Hij moet dan den toevoer van de muziek-microfoon dichtdraaien en zijn
eigen microfoon inschakelen. Nadat hij de mededeeling gedaan heeft, doet
hij dezelfde handeling in omgekeerde richting.
Voorts moet de controleur steeds op de klok letten, want het gebeurt wel
eens, dat een programma, hetzij lezing, hetzij muziek, iets langer duurt
dan uitgerekend was. Hij geeft dan door middel van een lichtsignaal een
Alle programma's, welke door de diverse omroepvereenigingen worden
uitgezonden, zijn reeds weken van te voren opgemaakt, ten einde op den
dag der uitzending een regelmatig verloop te hebben.
Het spreekt vanzelf, dat aan de samenstelling van deze programma's wel
iets vastzit. De programmaleiding moet steeds up to date blijven en alle
gelegenheden, die voor de luisteraars aantrekkelijk kunnen zijn, voor haar
programma's trachten te bemachtigen.
Zijn deze programma's na deze voorbereiding gereed en gekeurd door
de Radio-Contröle-Commissie, dan kunnen zij afgedrukt worden in de
diverse gidsen.
Het lijkt zoo eenvoudig. Men slaat den gids op en leest: „Hedenavond
8.30 zingtWat hier alles aan voorafgegaan is, laat den
luisteraar koud. Hij (zij) verlangt slechts het beste, dat geboden kan worden.
Is het moment gekomen, dat de zanger zal beginnen, dan zet men zich
gemakkelijk neer tot luisteren.
In het hart van het omroepbedrijf is echter van gemakkelijk luisteren geen
sprake. Daar moeten steeds vele handelingen verricht worden om alles
vlot te laten verloopen.
Waar bevinden zich de zanger en zijn begeleiding? Misschien in de een
of andere, hetzij groote of kleinere studio, of in Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag of andere plaats, waar het concert ook voor toeschouwers
plaats vindt.
De controle-tafel van een radio-centrale.