VERLAAGDE
PRIJZEN
MIDDELMAN
DROST"-
portret
Techniek en
werkloosheid.
KALPEWAY
NOUVEAUTÉ
In dit blad zijn opgenomen De Nieuwe Soester, De Soester Post, Huls aan Huis en Soester Advertentieblad,
4
Uitgave t DRUKKERIJ SMIT N.V., SOESTDIJK, Van Weedestraat 35, Telefoon 2566.
Uw Wasscherij.
Uw Stoomerij.
De begrooting 1937 in den Raad.
Zijden en Natuurzijden
Dameskousen
Soest.
D. F. VOIGT
Juli en Augustus
9 uur geopend
Banketbakkerij HAREMAKER
HM. L. DE RUITER Co's
BRANDSTOFFENHANDEL
Telefoon No. 2924
Engeland wenscht geen oorlog.
Provisiat.
RAP I D
Tel. 2202
Sportkroniek
ADVERTENTIEPRIJS:
venl—5 regels 10.75. Elke regel meer 15 cent. Advertentie's tusschen de tekst dubbel tarief.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentie's worden In drie bladen opgenomen.
UITGAVE van
„DE SOESTER COURANT", Algemeen Weekblad en „SOESTER NIEUWSBLAD". Algemee»
Christelijk Weekblad.
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden 60 ct., franco per post 65 et, 20 ct. per maand.
7e JAARGANG
VRIJDAG 8 JULI 1938.
No. 21
is Atelier is „ZONDAG's" gesloten met
ondering voor TIJDIG van te voren
BESPROKEN Opnamen.
Zijn de machines een geesel
Als zeer eens niet waren
De machine is de „Kop van Jut" voor de
sconomisch-ontmoedigden en allen, die geen
weg weten uit de crisis. Het is 'n simpelle
waarheid: als een bepaalde machine het werk
van 5 man doet, dan maakt ze 4 man over
bodig. Aangenomen, dat de machine zelf het
toezicht enz, van een volle menschelijke werk
kracht vereischt.
Het is een waarheid, nochtans, welke.»,
misleidend is. Want, van groote beteekenis is
pok het antwoord op een andere vraag: als
de machine er niet- was, zou dan ook het werk
Éer zijn, dat met haar hulp wordt verricht
Ik heb vroeger eens het voorbeeld van
Biet horloge gebruikt. Gesteld, dat een ma-
jchine of een samenstel van machines, tien
'horloges per uur opleveren, vast staat,
dat in handwerk nog niet één horloge in de
.tien uur kan worden gemaakt. Dus is het be-
Swezen, dat het gebruik van machines bij de
iionoge-fabrikatie de werkloosheid bevordert?
Nog geenszinsIuanvrs, hoeveel menschen
fcouden zich de weelde van het bezit van een
horloge kunnen permitceren, als dit instru
ment slechts» in handwerk kon (of mocht)
ivvorden vervaardigd
Ik kom terug op dit onderwerp, dat ik
vroeger al eens behandelde, naar aanleiding
van 'n artikel in „De Ingenieur, waarin de
kwestie op voortreffelijke wijze wordt be
licht.
Het Kamerlid Kuiper had de opmerking
herhaald, welke zoo vaak wordt gemaakt,
als zou de ontwikkeling der techniek werk
loosheid hebben veroozaakt.
„Hebt gij er u al eens 'n voors stelling
yan gemaakt zoo vraagt Dr. Ir* B. Böl-
ger in „De Ingenieur" wat er van ons
en nieuwe mogelijkheden voor arbeid en wel
vaart te scheppen.
Wanneer dan de menschheid door gebrek
kige economische organisatie of door tegen
stellingen en onverdraagzaamheid van rassen
en volken eens niet in staat is deze technische
ontwikkeling bij te houden, waardoor tijde
lijk voor een aantal hunner geen gelegenheid
kan worden gevonden om aan het econo
mische productieproces deel te nemen, mag
men dan, zoo vraag ik, der techniek het ver
wijt voor de voeten werpen, dat zij het is,
die voor het grootste deel deze ramp heeft
veroorzaakt? Is dat billijk?
Vergeet men dan, verblind door den betrek-
kelijken nood der werkloozen, dien men om
zich heen ziet, niet de geweldige zegeningen,
die deze techniek aan de wereld heeft ge-
bracht en die ons zelfs nog in staat stellen
om door middel van steunuitkeeringen den
werkloozen althans een redelijk menschwaar-
dig bestaan te waarborgen?"
Ontzaglijk veel goeds, ontzaglijk veel wat
we thans „onontbeerlijk" heeten, zou buiten
het bereik van de massa zijn gebleven, wan
neer de techniek den prijs niet gedrukt en
de massafabrikatie niet had mogelijk gemaakt
Thans zoekt men naar verbeteringen in de
machines, om den prijs van het product te
kunnen verlagen en aldus de concurrentie het
hoofd te kunnen bieden, ware er slechts
handwerk mogelijk, dan zou de concurrentie
worden gebouwd op den werktijd van den
TELEFOON 2928
REMBRAND TLAAN 12 SOEST
land en van ons volk zou zijn geworden,
wanneer de technische ontwikkeling niet of
in veel mindere mate zou hebben plaats ge.
vonden? Denkt gij, dat hier dan acht mil-
lioen menschen in een betrekkelijk höoge
welvaart zouden kunnen leven?
En zoo er dan al geen werkloosheid in den
zin zooals wij die kennen, zou zijn, dan
zou dat slechts komen, omdat een kleine be
volking zich in primitieve omstandigheden een
sober bestaan zou moeten trachten te ver
werven. In een zoodanige technisch-econo-
misch laag ontwikkelde gemeenschap kent
men inderdaad geen „werkloosheid", daar
heerscht slechts armoede, gebrek en ontbe
ring. Dank zij het onvermoeide streven on
zer technici naar hooger en beter, dank zij
de voortdurende uitvindingen en ontdekkingen
op het gebied der natuurkunde ên chemische
wetanschappen zijn er tal van nieuwe bron
nen van bestaan gesschapen, die niet alleen
aan honderdduizenden en nog eens honderd
duizenden werk hebben gegeven, doch die
tevens het ge
'de welvaartspeil, vooral
van de arbeidsklasse, tot een hoogte hebben
opgevoerd, waarover men vroeger niet heeft
durven droomen- En dat alles kon gepaard
gaan met een geleidelijke verkorting van den
arbei"s'ijd, met een voortduren verbetering
van de sociale voorzorg en met een verster
king van de rechtspositie van den arbeider,
waardoor, in tegenstelling met vroeger
den z.g- ouden tijd tegenwoordig ook op
den arbeider het begrip mensch toepasselijk
is geworden-
Dit is te danken aan het feit, dat de tech
nici rusteloos hebben doorgewerkt aan ver
nieuwingen en verbeteringen; dat zij, ge
dwongen door den categorischen imperatief,
het beste wat in hen was hebben gegeven om
nieuwe bronnen van bestaan aan te boren
arbeider en op zijn loon.
De werklooze van thans heeft het onge
twijfeld beter dan-de werkende arbeider het
zou hebben, wanneer er geen machines waren.
Niet de machines maakten de werkloosheid,
maar deze ontstond uit economische, politieke
en milita.re misstanden uit de wanverhoudin
gen der volkeren, die over en weer liever de
eigen productie-tekorten blijven lijden dan af
te nemen van eikaars overvloeden (autarkie).
Nochtans, men kan rekening houden met
het bestaan van deze misstanden en dan komt
men tot de vraag, of het niet beter is om
in bepaalde omstandigheden den zegen van
de techniek te versmaden ten behoeve van
den zegen van den arbeid.
Deze vraag is vooral klemmend voor de
overheid, die., wat ze b'J de uitvoering van
openbare werken wint door gebruik van ma
chines, uit moet geven aan werkloozensteun.
Die vraag is er ook een voor overheid en
particculiere ondernemers tesamen.
Nagegaan zou kunnen worden, in hoe
verre het gébruik van machines in verschil
lende intustriën waren uit te schakelen door
een geldelijke belooning van de overheid voor
het gebruik van menschelijke arbeidskracht;
een vergoeding, welke zou moeten dienen
ter compensatie van de verhoogde productie
kosten-
Dat er werkloosheid is, mag de techniek
niet worden aangewreven, maar wel is een
oordeelkundig uitschakelen van de techniek
een middel om den zegen van den arbeid
weer wat te verbreiden.
Wij veronderstellen, dat velen, ook na le
zing van het verslag, nog niet veel zullen
begrepen hebben van de financieele kwestie,
die in de laatste raadsvergadering aan de
orde was, zelfs ook niet na de nog al scherpe
discussie's die naar aanleiding van dat punt
der agenda gehouden werden, maar dat wa
ren meer persoonlijke, minder aangename
kwestie's, dan zakelijke besprekingen.
*t Klinkt eigenaardig, dat men beweert
f74 000noodig te hebben om de begroo
ting sluitend te maken, en dat men tenslotte,
nadat andere heeren daar ook eens over ge
oordeeld hebben, met ruim f 10 000— ook
genoegen neemt.
Dit laatste is eigenlijk een gedwongen fraai
igheid. hit
Als men van uit Den Haag zegt: de ex
ploitatie-tekorten der bonwvereenigingen van
vorige jaren moeten gedekt worden, maar
dat mag niet bii het tekoïl ran uitgaven ge-
E.S.M.I. SPECIAAL MELKINR.
Karnemelk koopt men overal.
Maar lekkere Karnemelk
koopt men bij
J. VAN DEN BREEMER
KERKPAD N.Z. TELEFOON 2502
rekend worden, en de verplichte bijdrage voor
onderwijs in buitengemeenten, waar leerlin
gen uit Soest gebruik van maken, breng dal-
naar een volgend dienstjaar, en meer andere
posten, die geschrapt moeten worden, dan
is dat eigenlijk geen bezuiniging, maar ver
schuiving van lasten, en oi. zal daarvoor wel
een andere oplossing moeten gevonden wor
den. Nu zijn wij ten opzichte van het finan
cieel perspectief, niet zoo pessimistisch als
de heer Thijssen, toch zullen wij nog wel
enkele jaren door moeten maken, waarin voor-
zichtig beleid noodig is, en op zichzelf ge-
wenschte dingen, toch moeten worden nage
laten, om weer te komen tot een normale
gang van zaken.
Tevens is hier gelegenheid tot OPHALEN
VAN LADDERS.
Van Weedestraat 28 - Tel. 2804
AANRIJDING
Zondagmiddag had, tijdens de drukte van
de op Mariënburg gehouden processie, een
aanrijding plaats.
De 68-jarige bestuurder van een motorrij
wiel Cv G- uit Baarn reed op de Burgem.
Grothestraat komende uit de richting Soest, en
wilde links afslaan de Koninginnelaan in- Er
reed echter uit tegenovergestelde richting een
wielrijdster en daar C- teveel de bocht links
nam, was een botsing onvermijdelijk.
Zoowel motor als rijwiel werden ernstig
beschadigd. Persoonlijke ongelukken kwamen
Burgem. Grothestraat 30
Telefoon 363 - Soest
GEOJ'BL. OPTICIEN. Voor h«t maken
Uw BRIL, ook volgens recept van H.H.
Oogartsen, een vertrouwd adres
SERIE I.
Kleurechte stof 28 pet el
SERIE II.
Kreukvrije stof 35 per el
SERIE III.
Onkreukbare stof 42 per el
Deze stoffen zijn duurder ge
weest, doch gaan wegens on-
voordeelig seizoen, goedkooper
Torenstraat 3B
Tel. 2424
is onze zaak tot
Van Weedestr. 40 - Soestdijk - Tel. 2823
Denkt U aan onze SPECIALE LANGB
SOESTERS MET SLAGROOM?
DIÉ HEECL'JKE Z.OMEQ4CH6 UCEM
Die KUNNEN NIET EEUWIG ZOO DUBEN
fvRJ KOLEN BESTELD
BESPAART U VEEL GELD
EN U VREEVT STRAKS G££N WIWTÏKLHÊ KUQEN
GA NAAR
f, fm-g Nieuwslraat No. 14
Soest
Als de reeders legen
hooqa vrachlcn voor
Spanje laden moeien,
zelf da risico
draqen.,
Vijftien jaar op je qui vtv«,
Vijftien jaren steeds present,
Vijftien jaren waken, wachten,
Vijftien jaren lang attent.
Vijftien jaar paraat gebleven,
Vijftien jaren, dag en nacht,
Vijftien jaar, onafgebroken,
Hield ons Br^ndwcreorps de wacht.
Vijftien jaar geheel vrijwillig,
Wakend voor de veiligheid,
Vijftien jaren onder *t motto:
„Snelt te hulp, verliest geen tijd!"
In den loop dier vijftien jaren
Ging de Brandweer hard vooruk
Men begon met paard en wagen
En een primitieve spuit.
Toen de tram werd opgeheven
Door het passagiers-tekort,
Werd het Brandweerpaard verwisseld
ij Met een afgezant van Ford.
Steeds werd onze Brandweer beter,
Ging voortdurend hard vooruit,
Thans bluscht men de zwaarste
[branden
Met de groote motorspuit.
Woensdag is 't een groote feestdag,
Als de Brandweer jubileert.
Diertien Juli, is die datum
Niet gevaarlijk en verkeerd
Is juist „dertien" niet het nummer.
Dat vaak ongeluk aanbracht?
Heeft men wel bij het bepalen
Van dien dag daaraan gedacht?
Maar natuurlijk, zelfs den datum,
Dei in 't kwade daglicht staat,
Is de Brandweer - feest of geen feest -
Immers ook voor brand paraat
'k Wensch bij 't Brandweer-jubileum
Aan het Corps „provisiat";
Dat het feest van Woensdag worde:
Niet te droog en.-., niet te nat!
E. v. E.
Dames zolen en bakken I 0 95
Heeren zolen en bakken 1 1.20
Kinderwerk naar grootte
Vakkundige afwerking. Prima materiaal.
Torenstraat Ib Soest
Bestelhuis: Talmalaan 12
TJit den Spaanschea burgeroorlog
Vloeien moeilijkheden voort
Waardoor 't politieke leven
r Van Eeropa wordt verstoord;
In 't bizonder Groot-Brittanië
Raakt er steeds mee in de knel,
Want Italië en Duitschland
- jSpelea er gevaarlijk spel.
{Steeds meer Britsche handelsschepen
[Worden in den grond geboord
En trots allerlei protesten
Gaan de vliegers er mee voort.
JBritsche eer en Britsch prestige
Worden op de proef gesteld:
John Buil moet zich sterk bedwingen
(Maar nog schuwt bij ruw geweld*
En hij bromt: 3c waag me niet £auwj
In zoo"n hachelijk avontuur.
Voor op winst beluste reeders
Steek ik niet mijn hand in 't vuur!
John Buil doet dan nog maar liever
jW.eer wat .water in den wijn
Want het is nog steeds geen kwestie
Van nte fcijn of met te zijnf*
E.SV.AC.
wedstrijden om het
KONINGIN EMMA MONUMENT
Zondag j-1* vond op het E S-V A C.-terrcitt
de eerste wedstrijd plaats om het Koningin
Emma Monument tusschen de twee plaatse
lijke clubs SOEST en E S V.A.C.
Soest is er niet in kunnen slagen EsvaC
een nederlaag toe te brengen en moest inet
32 de vlag strijken voor de organiseereuda
Vereeniging.
ZONDAG io JUU
vindt de tweede wedstrijd plaats om dezfl
kostbare wisselprijs.
De Hilversumsche 3e klaas K-N-V B. club
DON AR komt dan op bezoek.
.Wij zijn uiterst benieuwd hoe E S-v lc.
zich tegenover deze stoere ploeg zal houilen.
Dat het wederom een spannen''e strijd zal
worden, daar kan men van overtuigd zijn.
Aanvang 4 uur, terrein Burg. Deketljpark-
De K.N-V.B. scheidsrechter, de heer U.
Lizé, is met de leiding belast.
VOETBALWEDSTRIJD
KNORRETJE TEGEN CADETJE.
.Woensdagavond a-s. spelen een elftal vaa
de slagers tegen een elftal van de bakkers
voor een liefdadig doel tegen elkaar op het
Esvac-terrein in het Burgem. Dekeihpark.
Aanvang 7 uur-
De opbrengst is bestemd voor een Soesiei
voetballer, die eenige tijd geleden 'n ongeluk
overkwam en daardoor tot eenige weken wer,
keloosheid tredoexnjd werd-
