PORTRET
'Z
DE INTERNATIONALE TOESTAND
C
VAN DE WEEK
lÖRHTZy:
rV^s\
DRESDEt
yP/m
FM/BEK
CHEMNITZ
beu/svrb GabeF
2/nnwa/d\
Tuafi/jMfe/a
,i%§elas/ünsófff
ZWICKAU
)PLAUEN\ x«
m/f/fim
witesgai
(Bad-
',Br,}mbacm\
\f6SRJ'
PRAAG
-IMarienbad
.Memberg
I SM/iste J
Wabdmumhe
ioemFnie
U0D5TENRUK
-Z/iam vA\
Bag -t-ispns/eï.':
'Mjrb/-F
Het Verre Oosten.
Eindelijk is het den Japanners mogen
gelukken de stad Kioekiang te bezetten,
het laatste bolwerk voor Hankau. Ook de
dubieuze bondgenoot de Gele Rivier, wel
ker dijken werden doorgestoken door de
Chineezen, om den aanval der Japanners
te bemoeilijken, is niet in staat gebleken
den zegevierenden opmarsch der Japan
ners te verhinderen. De Chineezen toonen
zich den laatsten tijd de minderen, nu ligt
de weg naar Hankau, het knooppunt van
de verbindingswegen tusschen Noord en
Zuid, tusschen Oost en West, open. Men
denke evenwel niet, dat de zaak nu in het
voordeel der Japansche troepen is beslist.
De strafexpeditie immers zoo noemde
men het in den beginne van Tokio be
gint thans wel wat lang te duren. De
groote uitgestrektheid van het land is
daarvoor natuurlijk een geldige reden,
maar niettemin kan men hieruit opmaken,
dat de zaken niet een zoo vlot verloop heb
ben genomen als de generale staf zich aan
de overzijde van de Japansche Zee had
voorgesteld.
Ook koestert men vaag de hoop, dat
Japan, om reden van economische uitput
ting den strijd zal staken. Deze hoop zal
blijken op zijn minst een illusie te zijn,
want in de geheele geschiedenis zijn de
voorbeelden, dat een oorlog om dergelijke
redenen werd gestaakt, wed zeer schaarsch.
Men denke aan den wereldoorlog, toen
Duitschland, volkomen geblokkeerd, stand
hield, vier jaren lang. Men denke aan
Italië's kostbare expeditie naar Abessynië.
Het zijn niet de liquide middelen, het geld,
dat in een oorlog wordt gebruikt, het is
het kapitaal, de grondstoffen, die worden
opgeofferd. In dit opzicht zal ook Japan,
wanneer het geen crediet meer geniet, het
liedje nog geruimen tijd kunnen uitzingen.
Japans strijd op het tweede front
tegen de groote mogendheden.
Men diene eveneens niet te vergeten,
dat Japan in feite op twee fronten moet
strijden. Het eene is natuurlijk de daad
werkelijke krijg tegen China, het tweede
ligt meer op het terrein der diplomatici,
wier zware taak het is in deze dagen de
eindjes aan eikaar te knoopen, d.w.z. de
goede verstandhouding met de groote
mogendheden te bewaren. Men denke aan
Engeland; Lord Halifax heeft Woensdag
j.1. niet voor niets gesproken over „een
eventueele actie" om de aangerande En-
gelsche belangen in China recht te doen.
Ook de verstandhouding tusschen Tokio en
Parijs laat te wenschen over, bovendien
gaan Frankrijk en Engeland hand in hand.
Ook de Vereenigde Staten zouden door een
embargo op den uitvoer van grondstoffen
een hartig woordje kunnen meespreken.
En het is met deze laatste factoren, dat
men te Tokio terdege rekening heeft te
houden. Ook Moskou heeft in het Verre
Oosten van zich doen hooren, de vele
incidenten aan de grens van Mandsjoekwo
behoeven wij nauwelijks te releveeren. Uit
het feit, dat Japan zich tenslotte tegenover
Rusland zeer „ingetogen" heeft betoond,
mag men afleiden, dat Japan zich bewust
is van de wonde plekken.
MARINE-ROEIWEDSTRIJDEN TE KIEL.
Onze betrekkingen met het
rechtsche Spanje.
Evenals Zwitserland en Tsjechoslowakije
reeds eerder deden, heeft thans ook ons
land zijn betrekkingen tot het Spanje van
generaal Franco geregeld. Hiertoe bestond
langzamerhand alle aanleiding, want het
grootste gedeelte van Spanje bevindt zich
thans in handen van de rechtschen en nu
dit eenmaal een feit is, kan niet worden
ontkend, dat onze handelsbelangen bij het
ontbreken van een regeling met de nieuwe
machthebbers, op den duur ongetwijfeld
in het gedrang zouden komen. Dit is dan
ook de reden, dat ook onze regeering ertoe
is overgegaan, met Franco een regeling te
treffen, welke intusschen geenszins een
erkenning de jure noch de facto inhoudt.
Slechts zullen aan beide zijden agenten
worden aangesteld, terwijl in een aantal
plaatsen sub-agénten worcka benoemd, die
werkzaamheden zullen verrichten, welke
met die van consulaire ambtenaren gelijk
zullen staan.
Als Nedex-landsch agent te Burgos zal
jhr. E. van Panhuys benoemd worden, ter
wijl binnenkort ook de benoeming van
een Spaanschen vertegenwoordiger in ons
tand te verwachten is. Het is mogelijk, dat
dit de reeds in Den Haag gevestigde ver
tegenwoordiger, de heer Mario de Piniès
zal zijn, met wien o.a. de kwestie van de
Spaansche vluchtelingen in Nederland is
geregeld.
Een eerste gevolg van de regeling der
officieele betrekkingen met het nationale
Spanje zal naar verwacht wordt zijn, dat
de levering van pyriet aan ons land, die,
zooals wij indertijd hebben vermeld, door
Franco was stopgezet, thans weer voort
gang zal vinden. Nederland had hier ove
rigens reeds een oplossing voor gevonden,
want Griekenland en Noord-Afrika zouden
ons in de toekomst ook pyriet kunnen
leveren, doch het is natuurlijk gemakke
lijker, deze grondstof uit het dichterbij
gelegen Spanje te betrekken.
DE CRIMINALITEIT IN DE
VEREENIGDE STATEN.
De Amerikaansche Bond van Ad
vocaten heeft een zeer interessant
verslag nopens de criminaliteit in
de Vereenigde Staten gepubliceerd.
Hierin wordt verklaard, dat in de
Vereenigde Staten op elke 37 in
woners één misdadiger voorkomt.
Verder vindt men er de ontstellende
mededeeling in, dat in de Ver. Staten
elke 22 seconden een ernstige mis
daad wordt begaan. Het aantal moor
den w in de Vereenigde Staten naar
verhouding van de bevolking 20 maal
zoo groot als in Engeland. Ook heb
ben volgens dit rapport de Ver
eenigde Staten naar verhouding van
het bevolkingscijfer gerekend, de
meeste strafgevangenen van alle
landen der wereld.
De Koninklijke reizigers.
Van de vorstelijke vacantiegangers valt
nog eenig nieuws te vermelden. De reis
van H.M. de Koningin loopt ten einde.
H.M. keerde Dinsdag in den loop van den
morgen weer in de Residentie terug, waar
Zij haar intrek nam op den Ruigenhoek.
Het Prinselijk Paar maakte een trip
naar Denemarken, waar zij een bezoek
brachten aan Graaf en Gravin Ahlefelt,
wier oudste zoon, graaf Claus Ahlefeldt,
met Prinses Juliana en Prins Bernhard
bevriend is. Na dit tweedaagsche bezoek
keerden zij weer naar hun vacantiever-
blijf in Noord-Duitschland terug. Ons volk
leeft vol belangstelling mee met deze
eerste buitenlandsche reis van het Prinse
lijke Gezin en het was dan ook met blijd
schap dat wij verscheidene alleraardigste
foto's van die eerste vacantiedagen in
Heiligendamm in de pers zagen verschij
nen. Maar hoe prettig het ook voor de
thuisblijvers is, zoo in woord en beeld op
de hoogte te worden gehouden van en
daardoor mede te deelen in het vacantie-
genot der jonge vorstelijke reizigers, voor
de betrokkenen zelf is het minder aange
naam, steeds door het spiedend oog der
camera's te worden gevolgd en het is dan
ook wel weer beschamend voor ons land,
dat de Regeeringspersdienst zich in op
dracht van het Koninklijk Huis tot het
bestuur van de Nederlandsche Illustratie-
pers heeft moeten wenden met het ver
zoek, er in te willen medewerken, dat
Prins en Prinses met de kleine Beatrix
ongestoord van hun vacantie kunnen ge
nieten en niet met overmaat van belang
stelling uit het vaderland, hoe goed be
doeld ook,"worden lastig gevallen.
De „Karimata" delft het eerste goud.
Groot was de vreugde op Terschelling,
toen Vrijdagmorgen om half acht de
„Stortemelk 2" de reede naderde met de
vlaggen in top: het overeengekomen tee-
ken, dat er goud was gevonden. Deze
eerste vondst is minder om zijn waarde
het is een goudstaaf van 20 bij 6.5 cm,
wegende 3.5 kg, ter waarde van 7000 gul
den van belang, dan wel omdat men
er de bevestiging door heeft verkregen
van de verwachting dat men thans op de
goede plaats baggert. De gevonden staaf
is er waarschijnlijk een die bij een vorige
bergingspoging is zoekgeraakt, want zij is
gemerkt F.B.B. 57, terwijl staaf F.B.B. 56
in 1858 en staaf F.B.B. 58 reeds bij een
bergingspoging van 1801 naar boven is
gebracht. Na de vondst heeft men den
molen veiligheidshalve weer een eind
achteruit gebracht, om zeker te zijn, dat
men niets zou laten liggen. Met één slag
heeft dit kleine stukje goud de belang
stelling der geheele wereld voor de groot-
sche onderneming bij Terschelling, die
door het uitblijven van resultaat reeds
eenigermate begon te tanen en zelfs hier
en daar in schamper leedvermaak begon
te verkeeren, weer doen oplaaien en ook
op Terschelling zelf zijn de verwachtin
gen nu hoog gespannen.
HITTEGOLF IN POLEN EN FINLAND.
Polen wordt in deze weken door een
hittegolf bezocht, die vooral aan de Oost
zeekust tot ondraaglijke temperaturen
aanleiding gaf. Op de duinen werd een
hoogste temperatuur van 55 graden Cel-
Het Tsjechische probleem.
Het Tsjechische probleem, dat voor den
vrede in Europa nog steeds een bedreiging
vormt, begint meer kleur te krijgen, nu
men eindelijk eenig uitsluitsel mag ver
wachten. Berlijn toont zich zeer gereser
veerd in deze zaak. Men is daar alleszins
voor een vreedzame oplossing. Men mag
dat streven van Berlijn toeschrijven aan
het verlangen werkelijk den vrede te die
nen, of wellicht omdat men zich nog niet
sterk genoeg acht een tweeden wereld
oorlog aan te durven. Die gezindheid komt
tot uiting in de perscommentaren. Daaruit
blijkt, dat men over het algemeen tevreden
is met den loop van zaken. Men vertrouwt,
dat de „machtigingswet" afgedaan heeft
en dat het nationaliteitenstatuut inderdaad
de grondslag voor de onderhandelingen
zal vormen. Men i'ekent er ten stelligste
op, dat de onderhandelingen met de ver
schillende nationaliteiten spoedig een aan
vang zullen nemen. Het blijft nog maar
zeer de vraag, of de Sudeten-Duitsche
partij genoegen zal neme» met het
geen thans bekend is geworden van de
voox'stellen der Praagsche regeering. Tus
schen beide partijen bestaat nog steeds een
diepe kloof en een overbrugging daarvan
zou den vrede aanmerkelijk versteiken,
omdat daarmee een iixofficieele vi'iend-
•schappelijke gezindheid tusschen Engeland
en Duitschland, via Runcimans bemoei
ingen geaccentueerd zou worden.
Opstand op Kreta onderdrukt.
Op het eiland Kreta brak een opstand
uit onder leiding van Mitsotakis, een neef
van Venizelos. Met 500 man werd de stad
Kenea en het xradiostation bezet. De gou
verneur en andere autoriteiten van het
eiland wei-den gevangen genomen. Het
tijdstip van aflossing der troepen heeft men
gekozen als aanvangsuur, maar dat een e»
ander geen effect zou sox-teeren, was vol
komen duidelijk. De Grieksche regeexing
zond onmiddellijk twee regimenten, die
den opstand volledig wisten te onderdruk
ken. Gouverneur en autoriteiten zijn uit
hun gevangenis ontzet, de opstandelingen
sloegen op de vlucht. Ovex-igens sympathi
seerde de bevolking van het eiland in het
geheel niet met de opstandelingen, zoodat
men geneigd is zich af te vx-agen waai'toe
zij tot deze ridicule actie zijn overgegaan.
EEN BARBAARSCH BIJGELOOF.
Boven de Karpathen bx-ak dezer dagen
een ernstig onweer los. In de gemeente
Stanowa wex-d de Grieksch-Orthodoxe kerk
door den bliksem getroffen, waarbij twee
personen wei-den gedood en 25 brandwon
den opliepen. Van de gewonden waren er
zes bewusteloos. De bijgeloovige bevolking
sleepte de ongelukkigen naar buiten en
begroef hen tot aan den hals. Hierdoor zou
de booze bliksem uitgedreven worden. In
derdaad kwamen de slachtoffers in de
vochtige aarde weldra tot bewustzijn en
begonnen luid te jammeren. Doch de bar-
baarsche boex-en wax-en nog niet ten volle
overtuigd dat de bliksem geheel en al was
uitgedi-even en zij lieten de beklagens-
waai-dige menschen zoo lang in den grond,
tot de gendaiTnerie ingreep.
cius gemeten. Het zeewater had op dat
zelfde tijdstip een temperatuur van 27 gr.,
in de Baai van Danzig zelfs van 35 gr.
Ook in het Land der Duizend Mei-en
heevscht reeds vier weken lang hittegolf.
Uit het geheele land woi'den temperaturen
van 30 tot 33 gr. gemeld. Door de aanhou
dende hitte zijn tal van boschbranden ont
staan. Ernstige onwedei^s vereischten tal
rijke mensehenlevens, terwijl door blik
seminslag vele gebouwen in de asch wer
den gelegd.
EEN I05-IARIGE BRUID.
Een 105-jax-ige Poolsche vrouw, Magda-
lena Niedzialek uit Rzeszow bij Lembei-g,
is voornemens dezer dagen voor de vijfde
maal in het huwelijk te treden. Dit trouw
lustige oudje is in haar gansche lange
leven slechts tweemaal ziek geweest. Zij
heeft nog een perfect gehexxgen en ook
haar gezicht laat niets te wenschen over.
Haar leven lang heeft zij haar geboorte
plaats niet verlaten en zij heeft nog nooit
in een tx-ein gezeten.
De ovevwinningszuil, een van Berlijns
meest bekende monumenten, is grooten-
deels in een omhulsel van ladders ver
dwenen. Deze stellages worden tot 5 m.
boven den top van het beeld opgetrokken,
waarna de zuil zal worden afgebroken.
Daartoe wordt aan den top van het ladder
gestel een platform aangebracht, waarop
een kraan zal worden gemonteerd, die de
deelen van het monument stuk voor stuk
naar beneden zal laten zakken. Zooals men
weet, wordt het standbeeld uit deze deelen
op een andere plaats weer opgebouwd.
CONJUNCTUUR IN NEDERLAND.
Na de kentering die in den herfst van
1937 is ingetreden, is verdere achtei-yitgang
te wachten op economisch terrein. De ver
schillende gegevens, die heden na het ver
schijnen van het Conjunctuui'bericht van
het Centraal Bureau voor de Statistiek, te
onzer beschikking staan, wijzen zelfs op
een naar verhouding gr-ooteren achteruit
gang.
Om een juisten indruk te krijgen van
de Nederiandsche conjunctuur in het afge-
loopen halfjaar, dient men alvorens een
globaal idee te kunnen krijgen, de ver
schillende factox-en afzonderlijk te be
schouwen.
De wex-keloosheid is, vergeleken met den
toestand in 1936, afgenomen. De loonen
zijn hooger geworden, de prijzen dalen.
Daai-door kan de koopkracht nog op peil
blijven, terwijl de conjunctuur reeds weer
een neiging tot dalen vertoont.
De arbeidsmarkt blijft nog verkeeren in
het stadium van depressie, waaraan onze
volkshuishouding thans ondexixevig is. De
industrie wijst in eenzelfde richting, al kan
men hier allerminst een homogeen aspect
waarnemen. Scheepvaart bijvoorbeeld on
der-scheidt zich zeer gunstig en herstelde
zich krachtig in het afgeloopen jaar. En
hoewel de opgelegde tonnage gering ge
noemd mag worden, duiden ook hier de
voorteekenen weer op teruggang.
De landbouwtoestand bleef stationnair,
hetgeen intusschen niet synoniem is met
gunstig. Doordat de export van verschil
lende tuinbouw- en zuivelartikelen bevor
derd kon worden, verbeterde de toestand
zich hier iets.
De handel met het buitenland blijft
overigens een somber beeld vertoonen.
Speciaal met de stex-linglanden en het
Duitsche Rijk, waar betalingsmoeilijk
heden dikwijls een onoverkomelijke hin-
dei-paal blijken. Men dient in het oog te
houden, dat ook Nederlandsch-Indië aan
een zware depx-essie onderhevig is. De
terugloopende grondstoffeninvoer recht
vaardigt een voorspelling ten aanzien van
de industrie. Ook hier zal de bedrijvigheid
achteruitgaan. Ook het vrachtenpeil der
buitenlandsche goedex-en liep eveneens
terug.
Niet alle onderdeelen kunnen in dit kort
bestek beschouwd wox-den. Algemeen kan
men zeggen, dat de toekomst er allerminst
rooskleurig uitziet, al zal een gematigd
optimisme waarschijnlijk de beste heel
meester blijken. En dan: vertrouwen in
het economische bestel. Dat kan men
waarnemen aan de kapitaalmax-kt, waar
ovex-duidelijk blijkt, dat men veel meer
bespaax't dan investeert.
Geheel ongunstig is die toekomst intus
schen niet, want de regeering heeft als
zachte pleister op de wonde, een uitbrei
ding van het aantal vooi-genomen open-
bai-e werken aangekondigd, welke voor
namelijk zal bestaan in de opgevoerde be
wapening, den bouw van nieuwe kazeirnes
en dei-gelijke. Toch dient men in het oog te
houden, dat deze maatx-egelen maar in
cidenteel en dus van tijdelijken aax-d kun
nen zijn.
Voorspellingen over het te verwachten
conjunctuurverloop ten aanzien van het
tweede halfjaar zijn onmogelijk te geven.
Men kan daarvoor de factoren, die op dit
verloop invloed uitoefenen, niet scherp ge
noeg taxeeren, terwijl het evenzeer een
open vx-aag is in hoevex're zij zullen samen
werken of elkaar tegenwerken.
en nu na 20 jaren wordt heel wat zorg
en regeex-ingsbelexd van de staatsbesturen
gevraagd om oi'de, rust en vrede te be
waren binnenlands, zoowel als met de na
buren buiten de gx-enzen.
Wie in Europa de hegemonie zal uit
oefenen is zelfs geen vraag van de eei'ste
oi'de meer. Of het Duitschland of Frank
rijk, Engeland of Italië zal zijn het baart
niet veel zorg.
Van veel grooter gewicht voor het be
waren van het Europeesche evenwicht en
het behoud van den vrede is het door Wil-
son in 1918 gestelde punt van zeifbeschik-
kingsx-echt der volkeren en het daaruit en
daarnaast bestaande en ontstane rassen
probleem.
Het fascisme en nationaal-socialisme
hebben het onderwerp rassenprobleem op
allerhoogste plaats gebracht. En het aller
grootste gevaar van den Europeeschen
vrede ligt in het probleem van het ras.
Duitschland neeft den ooidog in 1918
niet gewonnen. In het vraagstuk van het
ras bedi-eigt de Duitsche natie alle landen
in Europa waar Duitschers wonen, Oosten
rijk is met Duitschland vereenxgd, Tsjecho-
Slowakije, hel Jand waartoe ook de Su-
detenduitschers behooren, ïs de nieuwe
haard van onrust in Cen'raaJ-Europa.
Grensincidenten zijn aan de erde van den
POSTZEGELVERZAMELAARS OP
KET OORLOGSPAD
De postzegelverzamelaars te Genève
hebben in den laatsten tijd een kleine
brochure in hun brievenbus gevonden,
waarin geprotesteei-d woi'dt tegen het feit,
dat in Zwitserland evenals in andere lan
den het bestuur der posterijen er meer en
meer een gewoonte van maakt, nieuwe
postzegels in omloop te bi'engen, die weinig
of niets ineer met het eigenlijke doel van
frankeerzegels te maken hebben. Zulke
nieuwigheden, aldus betoogt de brochure,
zijn een belangrijke bron van inkomsten
voor den staat, maar zij beteekenen voor
de postzegelvex-zamelaax-s op den duur niets
dan schade, omdat zij niet meer „bij" kun
nen blijven. Daarom eischt de bi-ochure
in een formeele resolutie, gericht aan den
Zwitserschen Bondsi'aad, dat in het vervolg
slechts fx-ankeerwaax-den zullen worden
toegelaten, die minstens drie maanden
geldig zijn, dat geen „beperkte speciale
sei'ies" zonder vexmelding van oplagecijfer
zullen worden uitgegeven en dat dergelTke
speciale sei'ies hoogstens eens in het j.iar,
en wel uitsluitend voor nationale doelein
den zullen verschijnen.
Een overzicht van de traditioneele marine-roeiwedstrijden, in de haven van Kiel
gehouden. De sloepen van pantserschepen en kruisers bevochten elkaar daarbij over
een afstand van 1500 nieter om den Zilveren Adelaar. Op den achtergrond de
kruiser „Köln".
LORD RUNCIMAN.
Lord Runciman, die door de En-
gelsche regeering naar Praag is ge
zonden, heeft feitelijk nooit een uit
gesproken loopbaan gevolgd. Hij is
de zoon van een bekend Engeisch
reeder en is zelf jai'enlang in de
zaken van zijn vader wei'kzaam ge
weest.
Onder de regeering van Campbell-
Bannermann werd Runciman (19U7T
secretai-is van financiën en in 1908
minister van Onderwijs. Als zoodanig
poogde hij met den Aartsbisschop
van Canterbux-y tot een ï-egeling te
komen betreffende het godsdienst
onderwijs in Engeland.
Gedux-ende de jaren 1911-'14 was
Runciman minister van Economische
Zaken en daarna twee jaar minis
ter van Handel. Als tegenstander
van Lloyd George trok Runciman
zich uit het kabinet terug, toen eei-st-
genoemde een nieuwe i'egeering
vox-mde. In de toen volgende jaren
candideei'de Runcirpan meeirdere
malen, echter zonder succes; later
werd hij door Swanses West in het
Engeische Parlement gekozen. Als
leider van de in de Liberale Partij
ontstane groep der Radicalen iiet
Runciman veel van zich hooren door
zijn oppositie tegen Lloyd George's
politiek.
In het in Juni 1935 aan de regee-
ring gekomen kabinet Baldwin had
Runciman nogmaals de portefeuille
van Economische Zaken.
Lord Runciman is ook buiten het
politieke leven een bekende figuur.
In 1926 werd hij gekozen tot pre
sident van de Scheepvaartkamer en
in 1930 werd bij benoemd tot voor
zitter van de „Royal Mail" en der
„White Stai""-scheepvaartmaatschap
pij en.
BIJ DE KAART.
In het na-oorlogsche Europa zijn talrijke
problemen en vx-agen overgebleven, waar
in de vredesverdragen geen oplossing ge-
bx-acht hebben. Ja zelfs zijn juist door de
vredesverdragen verschillende problemen
veel sterker op den voorgrond gekomen
v.c6> de rustige samenwerking xn Tsjecho-
Slowakije bestaat niet meer.
Het zelfbeschikkingsrecht der volkeren
heeft Tsjecho-Siowakije doen ontstaan en
zal vroeg of laat ook tot zijn ondergang
leiden. Onderstaande kaart geeft een goed
overzicht over de nationahieiten xn
Tsjecho-Siowakije en het grensgebied met
Duitschland.
De groote manoeuvres, die dezer dagen
zoowel door Duitschland als door Tsjecho-
Slowakije juist in deze grensgebieden wor
den gehouden, doen dit gevaarlijke deel
van Europa thans weer meer dan ooit in het
centrum der wereldbelangstelling staan.
