PORTRET DE INTERNATIONALE TOESTAND DEZE WEEK IN NEDERLAND V VAN DE WEEK DE WERELD IN KAART HONGARIJE In de situatie in en rondom Tsjecho-Slowakiie komt thans iet wat meer licht. President Benesj en minister-president Hodzja heb ben de vertegenwoordigers der Sudeten-Duitschers bij zich ont vangen en hen in kennis gesteld van de nieuwe voorstellen der regeering. Na maandenlange onderhandelingen is men thans dus tot het vierde voorstel ge komen; dit vierde voorstel wordt „vèrreikend en definitief" ge noemd. De Tjsechoslowaaksche regeering heelt vrijwel in hun geheel de acht eischen, door Henlein te Karlsbad gesteld, aanvaard. Tot de voorbehouden, welke met zooveel woorden worden genoemd, behoort er een» dat betrekking heeft op punt 8: De vrij heid om de Duitsche wereldbeschouwing openlijk te belijden. Men weet bovendien, dat de Sudeten-Duitschers al sedert eeni- gen tijd niet meer staan op het tweede deel van punt 6: Herstel van de schade, sinds 1918 door onrechtvaardigheden ge leden. De aanvaarding komt er dus op neer, dat Tsjecho-Slowakije wordt verdeeld in joepa's (gouwen), welke territoriale auto nomie genieten. Drie van die joepa's zullen Duitsch zijn. Een aantal departementen blijft voorbehouden aan de centrale regee- De herdenking te Amsterdam. Hun hoogtepunt vonden de feestelijk heden op den officieelen herdenkingsdag, den 6den September, toen de hoofdstad de eer genoot, de hooge Jubilaresse in haar midden te hebben. Dank zij de radio heeft heel het land dezen onvergetelijken dag kunnen medeleven, die wel culmineerde in den indrukwekkenden herdenkings dienst in de Nieuwe Kerk aan den Dam, waar 40 jaar geleden de kroningsplechtig heid plaats vond. Het was alles even grootsch van waardigen eenvoud, zoo ge heel passend bij het karakter van de jubi- leerende Vorstin: de schoone muziek onder leiding van dr. Willem Mengelberg, de in drukwekkende rede van den minister president, die een beeld ophing van de ontwikkeling welke ons land onder de re geering van H.M. Koningin Welhelmina heeft doorgemaakt, de plechtige aanbie ding van de adressen van hulde door de voorzitters der Kamers en niet in de laat ste plaats het waardige, met diepen ernst uitgesproken dankwoord van H.M. de Koningin, dat vooral daarom zoo indruk wekkend en vertrouwengevend was, om dat het temidden van al het feestgedruisch herinnerde aan den ernst der tijdsomstan digheden en aanspoort, deze moedig onder de oogen te zien. De Jeogdhulde. Deze plechtigheid had het slot kunnen zijn van de feestelijkheden, doch de hoofd stad had nog meer op haar programma staan. Ook de jeugd wilde haar Vorstin nog een speciale hulde bereiden. En zij heeft dit op wel zeer gelukkige wijze weten te doen. Alle provincies van het land waren door groepen, samengesteld uit af gevaardigden van de jeugdorganisaties der verschillende gemeenten, vertegenwoor digd, elke groep met de vlag van de betreffende provincie, waarop in een der BESCHERMING VAN STAAL- WAREN UIT SOLINGEN. In Duitschland zal een nieuwe wet in werking worden gesteld, die den naam „Solingen" als kenmerk van prima staalwaren zal beschermen. De fabricage van messen en scharen in Solingen en omgeving heeft voor het grootste deel plaats 'in kleine of betrekkelijk kleine bedrijven, waar meest handenarbeid wordt verricht, Het maken van fijne staalwaren, zooals scharen, scheermessen, zak messen eir dergelijke dingen meer, is in Solingen een handwerk, dat sedert eeuwen van vader op zoon is overgegaan. De nieuwe wettelijke bepalingen zijn voornamelijk gericht tegen de firma's, die ten .onrechte den naam „Solingen" gebruiken voor reclamedoeleinden. Bovendien wor den bij deze wet speciale eischen gesteld aan de kwaliteit van de be schermde artikelen^ ring, zooals oorlog, buitenlandsche zaken, posterijen en in ieder geval ook de staats politie. Op het oogenblik, dat deze regels ge schreven worden, hebben de Sudeten- Duitschers nog niet op het voorstel geant woord en dit is ook niet te verwonderen, want het plan is in zijn détails nog al ingewikkeld en bovendien vertoeft Hen lein, de leider van de Sudeten-Duitschers, te Neurenberg. Er bestaat kans, dat de Sudeten-Duitschers het plan als basis voor verdere onderhandelingen zullen aanvaar den, evenals de leden van de missie-Run- ciman, die, tusschen twee haakjes, zeer veel hebben bijgedragen tot de opstelling van dit plan. De Partijdag van Groot-Duitschland. Intusschen blijven aller oogen op Neu renberg gericht, waar de Duitsche natio- naal-socialistische partij haar partijdag houdt. De partijdag is dit jaar begonnen met een wel zeer indrukwekkende plech tigheid. In de Meistersingerkerk zijn thans de insignien van het Heilige Roomsche Rijk, na lange omzwervingen, weer op de plaats gedeponeerd, waar zij volgens een besluit van Karei IV op 22 Maart 1424 ge nomen, ten eeuwigen dage zouden blijven. De groote proclamatie van Hitier, voor gelezen door gouwleider Wagner, heeft geen sensationeele verklaringen gebracht. Het interessantst was wellicht nog de mededeeling, waarin Hitier de door Engel- sche bladen verspreide geruchten demen teerde, dat hij den wensch koesterde een hoeken het wapen der gemeente was aangebracht. Daarbij nog de noodige vlag gen en vaandels van onderscheiden jeugd organisaties, zoodat men zich kan voor stellen, welk een kleurig en fleurig schouwspel het geheel bood, temeer daar verschillende deelnemers in provinciale dracht waren verschenen. De kleine groep van de Drentsche gemeente Anlo viel het voorrecht ten deel, voor H.M. te mogen verschijnen, die persoonlijk een oranje wimpel aan de vlag hechtte, welke sym bolische handeling, de verbondenheid tus schen Oranje en de Nederlandsche jeugd demonstreerend, daarop door alle overige groepen werd nagevolgd. Zeldzaam in drukwekkend was toen de groet, die de hier verzamelde jeugd met de aldus met oranje getooide vlaggen aan de Hooge Landsvrouwe bracht. En zooals de eenheid tusschen Oranje en het jongere geslacht hier werd gedemonstreerd, zoo is eigenlijk deze geheele jubileumviering één groot- sche manifestatie geweest van de eenheid tusschen alle deelen en groepen van het rijk, hier te lande en in de overzeesche ge westen, een eenheid, die door de geslaagde radio-uitzending door de Phohi voor de overzeesche gebiedsdeelen en ook door de aanwezigheid van de Indische zelfbestuur- ders in het moederland op wel zeer geluk kige wijze kon worden onderstreept. Deze eenheid van ons zoo licht tot verdeeldheid neigende volk is ongetwijfeld de grootste winst van Hr. Ms. regeering én tevens het schoonste geschenk op Haar jubileuni^ag geweest. Schaduw en wanklank. Te Rotterdam werd de blijde feest vreugde op wreede wijze verstoord door het plotseling overlijden van den burge meester dier gemeente, mr. P. Droogleever Fortuyn. Wel was mr. Droogleever Fortuyn reeds eenigen tijd ongesteld en had hij zich genoodzaakt gezien, juist bij het be gin van den feesttijd een kort ziekteverlof te nemen, doch niemand vermoedde, dat deze ongesteldheid een zoo plotselinge wending zou nemen'. Wel in een zeer moei lijken tijd is deze burgemeester te Rotter dam aan het bewind gekomen. De moei lijkste jaren van groeiende werkloosheid, van aanhoudende inkrimping der handels beweging, van financieele afhankelijkheid der gemeente van het Rijk, heeft hij er doorgemaakt en dat hij zich zelfs in een zoo zorgvollen tijd geacht en bemind beeft weten te maken, pleit voor zijn groote bekwaamheid als magistraat en voor zijn eigenschappen als mensch. Gelukkig heeft hij ook nog het eerste begin van een nieuwe opleving mogen meemaken, doch het voltooid zien van verschillende onder zijn bestuur begonnen groote werken wij noemen slechts den tunnel onder de Maas is niet voor hem weggelegd ge weest. Een- schaduw van geheel anderen aard werd te Den Br iel op de feeststemming geworpen. Ofschoon ook hier een burge meester er de aanleiding toe was. De bur gemeester van deze gemeente namelijk besloot op aanraden van den inspecteur voor de volksgezondheid alle feestelijk heden af te lasten, daar zich één geval van kinderverlamming in Den Briel had voorgedaan. De bevolking was over dit ingrijpende besluit zóó verontwaardigd, dat het tot relletjes en samenscholingen kwam, waarbij geëischt werd, dat de maatregel tot afstel van de kinderfeesten zou wor den beperkt. Zoo lang aan dezen eisch niet was voldaan, wist men niet beter te pact met eenige staten omtrent verschil lende onderwerpen te sluiten. „Ik teedt niet voor U met een pact, maar met zeven nieuwe Duitsche gouwen van mijn eigen vaderland". Verder houdt de proclamatie een be schouwing over den economischen toe stand in Duitschland in. Gewezen wordt op de stabiliteit van de Duitsche economie, die eigenlijk nog slechts één zorg zou ken nen: het gebrek aan geschoolde arbeids krachten in de industrie en aan arbeids krachten op het platteland. Tenslotte spreekt de proclamatie dan nog oven de hechte vriendschap tusschen Duitschland en Italië. Wat de wereld echter het meest bezig houdt, is de vraag, hoe men in Neurenberg over het Sudeten-Duitsche probleem denkt. Duidelijk is wel, dat de nieuwe voorstellen van Praag nog weinig enthou siasme verwekken. Slechts onmiddellijke concrete maatregelen zullen den Duitschers ervan kunnen overtuigen, dat het de Tsjechische regeering ernst is met de re organisatievoorstellen, welke zij doet. Frankrijks militaire maatregelen. Frankrijk heeft zich door de Duitsche manoeuvres en het feit, dat dit land zijn reservisten tot eind October in dienst zal houden, ietwat laten verontrusten. Het heeft derhalve thans een dergelijken maat regel genomen en berichten uit Frankrijk wijzen er op, dat de beroemde Maginot- linie aan de Duitsche grens thans geheel bezet is. Daar men ook aan Duitsche zijde de nieuwe versterkingen aan de West grens met troepen bezet heeft, liggen hier thans twee uiterst sterke legers tegenover elkaar. Al te verontrustend behoeft men dit feit echter niet te zien. Het is vanzelf sprekend, dat men aan beide zijden voor het geval de Tsjechische kwestie zich on verhoopt alsnog ongunstig zou ontwikke len, op alles voorbereid wil zijn. Maar geenszins bewijzen deze militaire maat regelen, dat men aan een van beide zijden op een oorlog aanstuurt. Om het lot van de niet-inmengings- commissie. In Londen heeft men naast het Sudeten- duitsche vraagstuk nog andere Europee- sche zorgen. Vooral breekt men zich het hoofd over de vraag naar de toekomst van de niet-inmengingspolitiek na het binnen komen van de ongunstige nota van Franco, r Nog steeds staat niet vast, welken weg de leiders van de Britsche buitenlandsche politiek zullen inslaan, om het schip van de niet-inmengingspolitiek weer vlot te krijgen. Daar intusschen van dit vlot- krijgen buitengewoon veel voor den koers der Chamberlainsche politiek tegenover Italië afhangt, mag men op nieuwe pogin gen van Engeland tot toenadering der sterk uiteenloopende meeningen rekenen. De strijd in het Verre Oosten, De Japanners zijn thans tot den beslis- senden strijd om Hankau overgegaan. Voor i de stad heeft Tsjiang Kai-sjek sterke troe pen liggen, die den Japanschen opmarsch zeker nog eenigen tijd zullen weten tegen te houden. Het is intusschen waarschijn lijk, dat de Chirieesche generalissimus op een zeker oogenblik tot den terugtocht zal besluiten, om de Japanners verder het land in te kunnen blijven bestoken. doen dan de aangebrachte versieringen in de straten af te rukken en te vertrappen, zoodat de plaats weldra een jammerlijk beeld van wanorde en vernieling vertoon de. Voor zoover wij weten, is dit echter de eenige wanklank die zich bij de jubileum feesten heeft voorgedaan. Inmiddels had de Brielsche burgervader, die wel niet heeft kunnen vermoeden, dat zijn goed be doelde maatregel zulk een uitwerking zou hebben, wat water in den wijn gedaan en een rondgang met muziek toegestaan, na dat.... de kinderen naar bed waren! Waar in alle groote steden ook in die, waar de kinderverlamming reeds was voorgekomen de voornaamste feestelijk heden voortgang hebben gevonden, moet men zich wel afvragen, of de voorzorg van den Brielschen burgemeester niet wat ver doorgedreven was. MENSCHAAP OF AAPMENSCH De zonderlinge schedel van een mensch aap, dien een Zuid-Afrikaanschen school jongen heeft gevonden, is op het oogenblik in Engelsche wetenschappelijke kringen het gesprek van den dag. Sir Arthus Keith, die er voor de Britsche maatschappij van wetenschappen een voordracht over heeft feehouden, verkondigde daarin de meening, dat deze vondst misschien het bewijs zal leveren voor de theorie van Darwin, dat de mensch rechtstreeks van de apen af stamt. Tot nog toe ontbrak in deze theorie altijd nog een schakel en de geleerde acht het heel goed mogelijk, dat de gevonden schedel, die alle kenmerken van den apen- schedel vertoont, doch een menschelijk melkgebit heeft, deze „missing link" wel eens zou kunnen aanvullen. In elk geval, meent sir Keith, moet in Zuid-Afrika een eigenaardige familie van menschapen heb ben geleefd, die op de punten, waarin chimpansee en gorilla overeenkomst met den mensch vertoonen, sterk van deze beide aapsoorten moet hebben verschilt. Onder de tot op heden gevonden fossielen van menschapen vertoont de thans gevon den schedel de meeste overeenkomst met den mensch. Het gezicht moet, in tegen stelling met dat van de gorilla, veel vlak ker zijn geweest, de mondstreek minder vooruitspringend. De streek rondom net oor en het gewricht van den onderkaak zijn wel is waar grooter dan bij den mensch, doch gelijken in bouw opvallend veel op die van den mensch. Op 6 September wordt in geheel Joego slavië de vijftiende verjaardag van koninw PeW FEESTELIJKE NAKLANKEN- Oranje en Nederland Nederland en OranjeIs er bij menschenheugenis wel ooit een Oranjefeest zoo grootsch opgezet, met zooveel geestdrift, zoo met hart en ziel door het gansche Nederlandsche volk van jong tot oud, van laag tot hoog ge vierd, als dit veertigjarig jubileum van onze geëerbiedigde Landsvorstin Tot ver over de grenzen zelfs heeft dit feestelijk gebeuren weerklank gevonden ook in letterlijken zin, want wij kunnen ons voor stellen hoe duizenden Nederlanders in den vreemde hun radiotoestel op onze zenders hebben afgestemd en met ontroering zul len hebben geluisterd naar de jutyelklan- ken uit het moederland. Met kloppend hart zullen zij de woorden hebben opge vangen, die de Vorstin op dezen zoo ge- denkwaardigen 31sten Augustus tot haar volk heeft gesproken; woorden vol waar digheid, vol liefde, die rechtstreeks den weg hebben gevonden naar de harten harer onderdanen. Wél hebben wij reden tot .dankbaarheid, wanneer wij achter ons zien. Onwrikbaar als een rots te midden van de woedende baren wist een Oranjetelg, Koningin Wil- helmina, ons land te bewaren voor de gruwelen van een oorlog, die de gansche wereld in vuur en vlam zette. Veertig jaar van Vrede heeft Zij Haar volk ge schonken, het grootste, hoogste goed. Wij hebben medegeleefd met het onzegbare leed, dat Haar heeft getroffen door het verlies van Haar dierbare, door gansch Nederland beweende Moeder, van Haar geliefden gemaal, Prins Hendrik. Doch ook hebben wij gedeeld in de vreugde van Haar moederhart bij de verloving van Prinses Juliana en Prins Bernhard. En wie herinnert zich niet den jubel, die zich in luttele minuten over het geheele land verspreidde bij de vreugdemare: „Er is een Prinsesje geboren!" Gelukkig het volk dat zóó, in leed en vreugd, zich nauw ver bonden voelt aan zijn Vorstin De diepe klank der klokken heeft zich in het blijde feestgedruisch gemengd, vreugedevuren hebben opgevlamd, het oog heeft zich vergast aan de kleurige en smaakvolle versieringen en illuminaties; alles ter eere van het veertigjarig regee- ringsjubileum van Koningin Wilhelmina, als even zoovele blijken van medeleven en hulde van Haar volk. Hoe zouden wij beter kunnen doen, dan hier enkele van de woorden aanhalen, die Zij door de radio tot Haar volk, zoowel hier als in de overzeesche gewesten, heeft gericht en die zoo rechtstreeks tot ons hart hebben gesproken „Op het onafzienbare arbeidsveld, dat zal moeten worden ontgonnen, zie Ik' in gedachten Mijne kinderen, ieder op eigen gebied, aan die taak medewerken, de idealen van hun tijdgenooten deelende, hen begrijpende en door hen begrepen. Moge het Mijner Dochter gegeven zijn, wanneer Zti eenmaal tot den troon geroe pen wordt, met raad en daad door hen gesteund en door hun liefde en vertrou wen gedragen, mijn geliefd volk met wijs heid en beleid naar een gelukkige en voor spoedige toekomst te leiden. U allen dan kend voor uw medeleven met Mij op dit hoogtij, onverschillig of gij in het moeder land, in Nederlandsch-Indië, Suriname of Curagao woont, dan wel in het buitenland toeft, besluit ik met den wensch, dat deze herdenking het besef van ons aller saam- hoorigheid moge verlevendigen en dat wij ons bewust mogen zijn één te zijn in wil- NA DE CONFERENTIE VAN BLED. De conferentie van de ministers van buitenlandsche zaken der Kleine Entente- staten is vooral voor Hongarije van veel grooter beteekenis geweest, dan men oor spronkelijk had aangenomen. Zooals het hierbij afgedrukte kaartje duidelijk laat zien, is Hongarije een van de landen, die na den wereldoorlog het meest verloren hebben. Maar niet slechts verlies aan gebied had Hongarije te lijden, ook werd het land bij de vredesverdragen b.v. de bewapening verboden. Na de her bewapening van Duitschland is intusschen ook Hongarije tot een dergelijken maatregel overgegaan. In het Hongaarsche volk leeft nog steeds de hoop, dat het de gebieden in Tsjecho- Slowakije, Roemenië, Zuid-Slavië en ook in het vroegere Oostenrijk, waar Hongaren wonen, nog eens op een of andere wijze terug zal krijgen. Juist tegen een dergelijk streven is de Kleine Entente, bestaande uit Zuid-Slavië, Tsjecho-Slowakije en Roemenië gevormd. Geen wonder dan ook, dat de betrekkingen tusschen dezen staten bond en Hongarije van oudsher slecht waren. Eerst in den laatsten tijd is daarin verbetering gekomen. Dit is vooral eën verdienste van den Zuidslavischen minis ter-president Stojadinowitsj, die als eerste inzag, dat er met een politiek van toe nadering op den Balkan en in het Donau- bekken veel meer te bereiken zou zijn. Zoo werden b.v. nog onlangs de betrekkingen met Boelgarije, ook een ouden vijand uit den wereldoorlog, vriendschappelijk ge regeld. Om de moeilijkheden tusschen Hongarije en de Kleine Entente uit den weg te rui- LUIT.-GENERAAL J. J. G. BARON VAN VOORST TOT VOORST. Nu de feestweek weer achter den rug ligt, komt zeker een woord van dank toe aan ons manhaftig leger, dat daarin een zoo groot aandeel heeft gehad. Ter eere van onze weer macht drukken wij deze week het portret af van den zoo kundigen commandant van het veldleger, luitenant-generaal J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst. De commandant van het veld leger, J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst, werd geboren te Kampen, 29 December 1881. Hij bezocht de Kadettenschool te Alkmaar en ./-erd daarna als kadet voor het wapen der infanterie overgeplaatst naar de Koninklijke Militaire Academie te Breda. In Augustus 1901 werd hij benoemd tot tweede luitenant en geplaatst bij het vierde regiment in fanterie, later bij het tiende regiment van dit wapen. Na in 25 jaar tijds de rangen van eerste luitenant, kapitein en majoor te hebben doorloopen, werd Baron van Voorst tot Voorst in 1930 ge detacheerd bij het Departement van Defensie en aangesteld als chef van dit departement. Van 1934 tot 31 Maart 1937 was Baron van Voorst tot Voorst generaal-majoor, com mandant van de vierde divisie. Daar na volgde zijn benoeming tot luite nant-generaal en commandant van het veldleger. len, streven en offervaardigheid, waar hef geldt de hoogste belangen van volk en rijk. Dat God daartoe Uw en Mijn gemeen schappelijk streven met Zijn zegen krone", Met deze door Hare Majesteit gespro ken, Haar uit het hart gewelde woorden, willen wij besluiten, de hoop uitsprekend dat het der Hooge Vrouwe gegeven moge zijn, nog lange jaren in vrede en voor spoed over Haar volk te regeeren. Hongarije en verder de verklaring van de Kleine Entente en de Hongaarsche regee ring, bij de regeling van vraagstukken onder elkaar van gewelddadige middelen te willen afzien. Alle andere vraagstukken tusschen de drie staten van de Kleine Entente en Hongarije, in het bijzonder na tuurlijk die over de Hongaarsche minder heden in Tsjecho-Slowakije, Zuid-Slavië en Roemenië, zullen bij latere tweezijdige, verdragen worden geregeld. De pogingen van deze staten, meenings- verschillen tusschen elkaar uit den weg te ruimen en een economische en politieke samenwerking - mogelijk te maken, zijn niet slechtsvoor hen zelf, maar ook voor de internationale politiek van beteekenis, want ook zij beteekenen een belangrijke bijdrage tot den algemeen gewenschten vrede. SCHREEUWERS GEZOCHT 1 In de Engelsche provincie is het altijd nog voorschrift alle verkeerslawaai ten spijt dat ambtelijke beschikkingen en besluiten door een omroeper bekend wor den gemaakt. Zoo'n omroeper moet na tuurlijk over een behoorlijk stemgeluid beschikken, opdat hij tenminste voor een deel het straatrumoer kan overschreeuwen. Toen er nu dezer dagen te Bridport een nieuwe omroeper noodig was, werd er een prijsvraag uitgeschreven, waaraan een iu het openbaar af te leggen proef was ver bonden. Er waren maar vier deelnemers, doch des te meer toeschouwers, of liever' gezegd toehoorders. Niet minder dan 5000 personen woonden den „wedstrijd" bij 1 Den eersten prijs kreeg een zekere "Waltei Abbott, die 15 jaar als opjeidingsofficiei. in het Engelsche leger had gediend. Hef' verhaal gaat, dat hij eens op een dag zocj DEENSCHE TORPEDOBOOTEN TE KIEL. De torpedobooten „Dragen", „Hvalen" en „Laxen" van de Deensche marine, die in de haven van Kiel voor een vriendschappelijk bezoek zijn aangekomen. conferentie van Bied een voorloopig com promis gevonden, dat in een gemeenschap pelijk communiqué van de Kleine Entente en Hongarije aan de wereld bekend werd gemaakt. Dit communiqué bevat de ver» klaring van de Kleine Entente over de vol ledige militaire gelijkberechtiging van nTSjfCWO- ÖÓ2000rJj/cmiou>. SLOWAKIJE 18>S.OOO tsjbchosloê/ 67000 O km) 5,517.000 TotAol, OOSTENRIJK UITEENGEVALLEN HONGARIJE 95 000 O km) 7.6/5,000 roraoi. 2l7,OOOauiTw<vti 75.000.poiriui£Hi fWAR R0£M£N1£ I f >05,000 o km) 7.824. OOOweiMAi 2.4/5. OOOkorMemea 292.000 TOTML 5257.000 TOTML NAAR YUGOSLAVIfc S (05.000 a km) 5720. OOO seavinw V/50.000' TOTAAL VOOR DEN OORLOC HONCABUE: 20.8J7.000 ir UITEENGEVALLEN HONGARIJE! 7.6/5.000 INW.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1938 | | pagina 8