VISITE-
KAARTJES
P U ZZ L E
ELLA. M. GUIZTEGHE
Z. U. G. Zijdentent
T. D. N. N. EVENBLY
Het is negen uur in den avond.
Het Radio-programma vermeldt een hoor
spel dat op den kop af vijf en dertig minu
ten zal duren.
„Dat is misschien iets, dat interessant zal
zijn!" meent de luisteraar.
Hij zet zich in zijn gemakkelijken stoel, een
sigaartje bij de hand, ziezoo, vrouwlief
schenkt een kopje thee, nu draait hij aan
den programmakiezer
Uit den luidspreker komt het geluid van
trappelende paarden, eerst zacht, dan
of een eskadron huzaren snel nader
komtsteeds harder't Sterft weg
en een stem van een vrouw weerklinkt, 't
is of ze in een ijzigen vriesnacht staat te roe
pen, flarden van een gesprek waaien aan
uit de verte, de wind giert door kale takken,
water klotst onder aan den dijk tegen de
bazaltblokkenDe luisteraar begint
reeds te huiveren in z'n veiligen warmen
stoel, hij vergeet de asch van z'n sigaar te
tikken, de thee wordt koudhet hoor
spel heeft hem te pakken!
En het wonder is verricht; zonder voetlicht,
zonder grime, zonder décors, zonder alles
wat een tooneelvoorstelling vereischt buiten
de „stemmen" van de acteurs en actrices!
Door dat simpele apparaatje de micro
foon wordt een blijspel, een tragedie,
een detectivespel of iets dergelijks tot leven
gebracht en wel zoo „echt", dat het minste
of geringste geluid in de kamer tot een ver
manend „sstt" aanleiding geeft!
Er is iets, dat het hoorspel zijn „eigen
karakter geeft en wel het geluidseffect.
Want zoo mooi of aanmatigend, zoo liefe
lijk of dreigend kunnen de stemmen van de
„spelers" in de studio niet zijn, of het ge
luidseffect geeft aan het geheel net dat ont
brekende „het", dat succes of mislukking
beteekent.
Niet alleen de stemgeluiden moeten name
lijk zoo „gemengd", versterkt en verzwakt
worden, dat ze de illusie wekken, dat er
werkelijk in de studio een stevige noord
wester blaast, die de flarden van een ge
sprek doet overwaaien; ook den wind moet
men kunnen „voelen", de paarden moet
men „zien trappelen" en de golven
woest bruisend op de basaltblokken „zien
breken".
En die taak berust voor het overgroote deel
bij den man, die de geluidseffecten ver
zorgt en precies op een fractie van een
seconde af, het geluid laat klinken, daar
waar het behoort.
Als de winkelbel b.v. pas gaat, als de klant
reeds bezig is zijn bestellingen te doen, zal
in negen van de tien gevallen de luisteraar
een aanmerking hierop maken of ook, als
de acteur zegt „Koest Bello" en de hond
blaft pas daarna!
Maarhoe komt men aan die geluids
effecten? Gaat er in de studio werkelijk een
stoel aan, als de honderd-kilo-man uit het
hoorspel er op gaat zitten? Heeft men in
de studio werkelijk een draak die afgrijselijk
rochelt, als de dappere ridder het monster
met z'n rapier doorsteekt?
Natuurlijk niet, dat is allemaal namaak.
Maar hoe ze het dan wel doen, zal menige
luisteraar zich dikwijls nieuwsgierig hebben
afgevraagd
Natuurlijk mogen we uit de „geluidskeu
ken" van de diverse omroepvereenigingen
geen geheimen verklappenAngstvallig
koesteren ze daar hun eenmaal verworven
bezit aan auto's die te pletter rijden, hanen
die kraaien als de zon opkomt, babies die
verdrietig huilen of menschenmenigten die
juichen. Dit alles natuurlijk vastgelegd op
Internationale samenwerking tusschen
EEN GOED WOORD VINDT EEN GOEDE PLAATS
Den 15en April j.l. ging voor België de zomertijd
in en daardoor begon de Belgische omroep
vroeger met uitzenden dan bij ons gebruikelijk is.
Daar speciaal de eerste nieuwsberichten hier
te lande door de luisteraars zeer gewaardeerd
worden en deze nu niet konden worden beluisterd,
werd door den Bond van Exploitanten van Radio-
Centrales in Nederland (B.E.R.C.) aan den Bel
gischen omroep (N.I.R.) verzocht de nieuwsberich
ten na 8 uur 's morgens te willen uitzenden.
Het verheugt ons zeer te kunnen mededeelen,
dat de Belgische omroep gaarne bereid was aan
het verzoek van den B.E.R.C. te voldoen en reeds
binnen 24 uur na ontvangst van dit verzoek werd
Radio-Omroep en Radio-Centrales.
bericht ontvangen, dat met een en ander rekening
zou worden gehouden.
Men heeft direct de programma-indeeling ge
wijzigd en de nieuwsberichten op een later uur
doen uitzenden.
De Nederlandsche Radio-Centrales stellen deze
vriendelijke geste ten zeerste op prijs en danken
de Belgische omroep-leiding voor de vlugge in
williging van haar verlangen.
Voorts een compliment voor den B.E.R.C. voor
zijn actieve wiize van handelen, waarmede niet
alleen de 800 Radio-Centrales, maar ook en
niet in de laatste plaats de 400.000 gezinnen in
Nederland, die Centrale Radio-Ontvangst hebben,
gediend zijn.
gramofoonplaten!... Maar er zijn gelui
den, die werkelijk imitatie zijn!
Als de woudloopers uit een bepaald hoor
spel bijvoorbeeld des avonds om het kamp
vuur zitten en men hoort het vuurtje knette
ren och goedgeloovige luisteraars, voor
de microfoon staat dan iemand doodnuch-
ter een stukje papier samen te vouwen. Of:
de beiden gelieven hebben elkaar na ban
ge avonturen weer gevonden en bezegelen
dit weerzien met een hartstochtelijken kus
voor de microfoon drukt dan een speler een
kus op den rug van zijn eigen hand! En
de honderd-kilo-man, die door z'n stoel
zakt als hierboven reeds vermeld 't is
een spanen doosje, dat voor de microfoon
wordt fijngedrukt. Het hevige onweer krijgt
men reeds door met twee dunne zinken
platen te schudden, de lawine in de bergen
met dito echo, door een lading baksteenen
in een groote met metaal bekleede kist te
laten vallen. De trappelende paarden wor
den heel prozaïsch geïmiteerd met een
emmer natgemaakt zand en twee rubber
zuigers (zooals U thuis gebruikt om den
fonteinbak door te blazen!).
Marcheerende soldaten worden voorge
steld door een aantal houten blokjes,
onderling met ijzerdraad verbonden, regel
matig op en neer te laten dansen. En ais
het stortregent, dan plast het water uit de
douche lustig op een dikke glazen plaat!
En zoo zijn er legio middelen om geluid te
imiteeren.
Waar het echter in hoofdzaak op aan komt,
dat is de juiste toepassing van het geluids
effect.
Vandaar dan ook, dat men bij een eenigs-
zins ingewikkeld hoorspel, na de vele repe>
tities, die er uiteraard aan vooraf moeten
gaan, vóór de eigenlijke microfoon-opvoe
ring, het geheel, de geluidseffecten op
gramofoonplaten vastlegt.
Door deze methode voorkomt de regisseur,
die uiteindelijk verantwoordelijk is voor het
resultaat, vergissingen of verkeerde aan
wending van imitatiegeluid. Bovendien weet
de programmaleiding tevens op de seconde
af hoeveel tijd de opvoering in beslag zal
nemen.
We hopen nu maar, dat U geen illusie ont
nomen is, door het nemen van een kijkje
achter de Radio-hoorspel-schermen. Wel
licht zult U echter nog meer Uw ooren den
kost gaan geven bij het luisteren en de
ingenieuze geluidseffecten waardeeren zoo
als ze dit verdienen.
No. 9. DE ONTMOETING MET EEN IJSBERG.
„Als ik hier zoo op de kaart kijk, moeten
we zoowat in de buurt van Vuurland zijn.
Muis", zei de kapitein op een avond in de kaarten-
kamer tegen den eersten machinist.
„Nou,- Kappie, laat den uitkijk dan maar flink uit
z'n doppen kijken, want 't is hier omstreeks dezen
ti:d nooit pluis...."
„Niet pluis, Muis? Hoe bedoel je dat zoo? De ti|d
van de zeeroovers hebben we toch al heel wat
taartjes achter ons, zou ik denken?"
„Nee, Kappie, ik bedoel de ijsbergen. Tegen ?et
einde van den zomer raken er altijd wel van die
ijsbergjes op drift
„Oh, bedoel je dat! Maak je dan maar niet on
gerust, hoor. Ik zal order geven, dat ze dubbel
op hun hoede moeten zijn. Trouwens, in geen jaren
heb ik zoo'n ding meer gezien! Den laatster» keer,
ja, toen was ik nog derde op de wilde vaart."
„Da's dan heel wat jaartjes geleden, kaptein.
Mijn laatste ontmoeting met zoo'n ijsberg dateert
van heel wat later
Op dit moment werd er op de deur van de
kaartenkamer gebonsd.
„Is de kapitein hier?", hoorde Jacob Muis roepen.
„Ja, wat is er aan de hand?" De kapitein liep al
naar de deur.
In de opening stond Pummeltje met een doods
bleek gezicht
„Kapitein", hakkelde hij, „Bikkel oeweert dat-ie
iets wits voor den boeg zietZouen het soms
spoken
„Daar heb je het. Muis, wat ik je brom, n ijsberg,
man. Vlug, naar de brug."
Inderdaad was recht voor den boeg van „De Zee
meermin" een witte vlek te zien. „Da's een ijsberg,
Bikkel", constateerde de kapitein direct. En meteen
commandeerde hij naar de machinekamer: „Volle
kracht achteruitI"
„Dien moeten we zien op te ruimen, jongens, want
da's een gevaarlijke hindernis in den oceaan. Zijn
er vrijwilligers om een boot te bemannen en dat
ding met dynamiet op te blazen?"
„Dat wil ik wel doen, kapteïn", zei Rampit. „Als U
Visitekaartjes?.. Is er zoo
veel bezoek geweest? Laat
*s kijken. Oh zeg wat een
eigenaardige namen! De
naam van die juffrouw uit
Aken is bijna niet uit te
spreken!
En toch, als U de puzzle
goed oplost, krijgt U een
heel goed leesbaar ge
heel en een goeden
raad.
Maar dan blijft er van
deze mooie namen niet
veel meer over. leder visite
kaartje verbergt een deel
van de bedoelde zinsnede.
Zet U de letters maar in de
goede volgorde, dan zult
U het gauw genoeg zien.
Volledige oplossingen liefst op brief
kaart geschreven kunnen worden inge
zonden aan de redactie van het blad:
JULIANA VAN STOLBERGLAAN 22
DEN HAAG.
Boven de oplossing het nummer van de
prijsvraag vermelden.
Drie oplossingen, die door de redactie als
de beste worden aangemerkt, zullen
Dr. V. W. RUIGENHUIS
AKEN
Dr. MENNO C. VASTEN-NAATTEN
GOIRLE
Vreeland
VEERE
worden beloond met een waardebon van
f2.50. Bij meerdere goede oplossingen be
slist het lot. De waardebon kan tegen
genoemd bedrag worden ingewisseld bij de
Radio-Centrale.
N.B. Over den uitslag kan niet worden
gecorrespondeerd.
OPLOSSING PRIJSVRAAG No. 7:
Centrale Radio-ontvangst is prima en geeft
volkomen voldoening
