Ongekende schatten sluimeren in den bodem van Roemenië
MAAR WIE ZAL ZE DELVEN?
Het dilemma van
Koning Carol
Roemenië-Olieland
p - -
i
Petroleum bepaalt Roemenië's positie.
De door koning Carol I gebouwde Donaubrug bij
Ceraavoda.
Bronputten in de Besarabische steppe. On
gekende mogelijkheden liggen hier nog
verborgen.
kleur schijnt dezen vrouwen aangeboren
te zijn. Kleine meisjes ziet men reeds met
een lap goed in handen, waarop zij spon
taan alleraardigste patronen maken. Zoo
worden ook voor het Paaschfeest de eieren
uiterst smaakvol beschilderd; met de vrije
hand zijn deze menschen in staat meetkun
dig practisch onfeilbare figuren te maken.
Ook het met de hand vervaardigde aar
dewerk, kleurig en rijk aan ornamenten,
wekt onze bewondering. De fantasie schept,
zonder ooit in herhaling te vervallen, en
men beweert dat deze geweldige kunstzin
nige begaafdheid haar oorsprong vond in
de vele oorlogen, die hier uitgestreden zijn
en die tot gevolg gehad zouden hebben, dat
het Roemeensche volk meer in zichzelf ge
keerd werd en dat hierdoor het verlangen
naar schoonheid gewekt werd, als tegen
wicht tegen de verschrikkingen van den
oorlog. Daar komt nog iets bij, iets dat
voor de meeste Noord-Europeanen slechts
een woord is. Het begrip „vrije tijd". De
vruchtbare bodem brengt voldoende op dat
het gezin daarvan leven kan, ook al wordt
die grond niet zoo intensief bebouwd. Door
de groote hitte is het onmogelijk te wer
ken tusschen elf uur des morgens en vier
uur des middags. Dan is er tijd te over om
te fantaseeren en uit te rusten. En eerst
wanneer de zon laag aan den hemel staat,
wordt de arbeid hervat.
Na pedanen arbeid is het zoet...
te dansen.
Nadat het wekelijksche werk is gedaan,
komen de dorpsgenooten onder de klanken
van vroolijke muziek bijeen om te dansen.
Het is een betooverend gezicht de groepen
vroolijke dorpelingen in hun kleurige
dracht te zien dansen. Plotseling pakt een
der mannen zijn viool en speelt oude melo
dieën en rondom wordt een kring gevormd
voor de hora. Bij dezen dans vatten de
mannen en vrouwen elkaar bij de schou
ders en draaien in steeds sneller tempo om
den violist. Steeds weer, totdat de avond
begint te vallen, hoort men de muziek en
ziet bij het schijnsel van de maan nog de
dorpsbewoners verzameld voor de hora.
Door den loop der aebeurtenissen
is de aandacht gevestigd op Roeme
nië. Een medewerker bezocht het
land en qeeft in deze reportaqe zijn
indrukken weer.
voor Roemenië nog wel een belangrijke toekomst
zouden kunnen verbergen. De Roemeensche land
bouw en veeteelt kunnen veel intensiever bedreven
worden, maar deze bodemschatten zullen in de naas
te toekomst waarschijnlijk een geheel anderen loop
geven aan de ontwikkeling van het land. Nog altijd
gebruikt de Roemeensche boer een houten ploeg met
punten, die in het vuur gehard zijn, nog altijd be
dient hij zich van den primitieven handmolen.
Toch neemt reeds thans de petroleum winning een
belangrijke plaats in en bepaalt voor een groot deel
d* positie van Roemenië. In 1936 bereikte de petro-
leumproductie een hoogte van negen millioen tonnen,
maar sedertdien valt een teruggang waar te nemen.
De krachtige aardgasbronnen in Zevenburgen wach
ten grootendeels nog op exploitatie. Dit kostelijke
product zou ten Noorden van het Prahowadal, waar
de petroleum gewonnen wordt en zich een woud van
slanke boortorens verheft, door de moderne diepboor-
installaties gemakkelijk gewonnen kunnen worden.
Maar ook zullen vele andere delfstoffen als ijzererts,
zwavelkies, koper, lood, zink, antimonium en bis-
muth, tenslotte ook goud en zilver uit de aarde kun
nen worden gehaald.
Engelschen plegen van hun land nog wel eens te
zeggen dat het „God's eigen land" is, maar men zou
dit met even veel recht kunnen zeggen van Roemenië,
want hier doet de natuur zich als buitengewoon
weelderig voor. Wij wezen reeds op de verschillende
aspecten van het Roemeensche landschap, geweldige
bergen, vruchtbare dalen en vlakten Bovendien een
heerlijk klimaat, dat afwisselend tropische warmte
en Noordelijke koelte biedt. Maar ondanks dat
Machtige oliereservoirs in de haven van Constanza, vanwaar de Roemeensche pe
troleum geëxporteerd wordt.
Koning Carol van Roemenië. Deze vorst
staat voor een uiterst moeilijk probleem.
Eenerzijds staat hij tegenover een machtig
Duitschland, waarmede het op diplomatiek
en militair gebied kwaad kersen eten is, an
derzijds moet hij Duitschland om economi
sche redenen zooveel mogelijk te vriend
houden.
klaring is heel eenvoudig. Des avonds wor
den dikke stroomatten voor den dag ge
haald en op den grond uitgespreid. Daarop
komen dan de kussen en dekkleeden, die
een eenvoudig bed vormen. De bedden
worden door de menschen slechts gebruikt
ingeval van geboorte en dood, wanneer de
buren het huis bezoeken om hun gelukwen-
schen of condolatie aan te bieden.
De boerin is er trotsch op dat zij thuis
wol en vlas verwerkt en vlijtige handen
weven en borduren ware meesterstukjes.
De kleurstoffen bereidt men zelf uit plan
ten en de recepten daarvoor gaan van ge
slacht op geslacht over, evenals de kunst
vaardigheid om origineele patronen te ont
werpen en uit te werken. Deze zijn in
hoofdzaak geinspireerd op de natuur, om
enkele voorbeelden te noemen: gestyleerde
dieren, planten en sterrenbeelden, overge
leverde teekens met een van ouds bekende
beteekenis. Zin voor harmonie van lijn en
Schaszburg in Zevenburgen, in het uiterste Oosten van
het Midden Donau-bekken. Op den berg zien wij de burcht,
die karakteristiek is voor deze streek.
Het mijngebied bij Petrosani. Roemenië is allerminst arm aan delfstoffen.
VAN den Donau-oorsprong in het Zwar
te Woud tot de Donaumonding in de
Zwarte Zee, stroomt de rivier over
een afstand van niet minder dan drie dui
zend kilometer door verschillende landen,
te weten Duitschland, het voormalige Oos
tenrijk en Tsjecho Slowakije, Hongarije en
Roemenië. Het laatste land, doelwit van
onzen tocht, ligt bij de monding. Trotsch
verrijst in het Noordwesten het gebergte.
Dat zijn de woeste streken van Roemenië,
die nog nimmer door menschen betreden
werden. Waar de Roemeensche Karpathen
in het Noorden en de uitloopers van het
Servische gebergte in het Zuiden tot vlak
aan den Donau komen, ligt de IJzeren
Poort.
Hier wordt de machtige Donau in een
nauw keurslijf geperst de breedte van
de rivier bedraagt op deze plaats slechts
150 tot 170 meter. Wat het beteekent, dat
de stroom hier samengedrongen wordt,
blijkt wel uit de kracht, waarmede de Do
nau binnenvalt in de laagvlakte van Wa-
lachije, hier wijken de oevers trouwens
spoedig aanmerkelijk; de Donaubedding
verbreed zich al spoedig tot drieduizend
meter breedte. Hier heeft Koning Carol I
over den majestueuzen Donau een spoor
brug laten bouwen, die Boekarest verbindt
met Constanza, de grootste haven van Roe
menië, welker hooge graansilo's en machti
ge petroleumreservoirs van verre de aan
dacht trekken en een technische beziens
waardigheid vormen in dit grootendeels nog
Zoo weinig gecultiveerde land.
Ten Noorden van den Donau gaat de
laagvlakte van Walachije geleidelijk over
in het Karpathische bergland. In deze laag
vlakte wordt overvloedig graan geoogst,
maar toch kan men niet van een intensieve
bebouwing spreken; toch wordt een groot
deel van den oogst geëxporteerd naar het
buitenland.
Gerekend naar onzen veestapel, is het
•antal runderen, paarden en varkens be
trekkelijk gering; alleen het aantal scha
pen men raamt het op 11.5 millioen,
is werkelijk aanzienlijk. Immers het berg
achtige land in het Noorden en Noordwes
ten is wel buitengewoon geschikt voor de
schaapsteelt. Daarom is het ook begrijpelijk
dat de Roemenen van oudsher zich aange
trokken hebben gevoeld tot het herdersbe-
roep. In *t oude Roemenië vormen derhal
ve akkerbouw en veeteelt de voornaamste
middelen van bestaan.
Hier ziet men nog de oude putten en de
waterschepraderen, die op uiterst primitie
ve wijze dienst doen voor de bevloeiing
van het land. Dat alles drukt een stempel
op het landschap. Maar er is in dienzelf
den bodem veel dat men niet ziet: petrole
um, zout, steenkool, ertsen en alluminium-
aarde. Het zijn voor al deze delfstoffen, die
alles zijn de Roemenen niet verwend en dientengevolge niet traag
en indolent, zooals vele volkeren aan den equator. Daarom
schijnt de Roemeen als kind van dit klimaat in zekeren zin ver
want aan volkeren, die in meer Noordelijke streken wonen. Over
het algemeen zijn deze menschen vlij lig, opgeruimd en verstaan
de kunst te genieten. Een rijke folklore is daarvan de spiegel.
Het is den vreemdeling, die dit land bezoekt, alsof de Roe
meen in zich vereenigt den Noordelijken drang naar daden en
de beminnelijke zwakheden van lvet meer Zuidelijke type. De
uitgestrektheid van het land en betrekkelijk kleine aantal inwo
ners zijn oorzaak dat de Roemeen, die over groote stukken land
de beschikking heeft, doorgaans grootmoedig is, althans niet be
nepen.
Deze goede eigenschappen verlichten de taak van koning
Carol II, die er voor moest zorgen, dat het nationale bewustzijn
verzwakt door oorlog, gebrek en partijenhaat, weer aangewak
kerd en sterker zou worden. Het sprekend voorbeeld van dit
streven is de stad Boekarest, waar 't verke er in snel tempo zijn
weg door de straten vindt, waar hooge gebouwen zijn verrezen,
waar men prachtige parken en plantsoenen vindt naast rijke,
oude paleizen, schilderachtige kloosters en kerken. Naar deze
stad komen dagelijks ontelbare, bontgeschilderde boerenwagens,
die de voortbrengselen van huisnijverheid naar de markt ver
voeren. Roemenië is een boerenland wij wezen er reeds op
en het grootste deel van de bevolking verdient hier dan ook, zij
het dikwijls een karig, stuk brood. En ondanks de industrie, die
hand over hand begint toe te nemen, zal het in de eerste plaats
een boerenland blijven. En als toerist mogen wij ons gelukkig
prijzen dat de natuur hier vrijwel ongerept zal blijven. Wanneer
men deze zindelijke, eenvoudige dorpen met de plaggenhutten
en de rijk met snijwerk versierde houten huizen, de bewoners in
hun bont geborduurde kleeren, die stil en
bedaard hun dagelijksch werk doen, ziet,
wanneer men de kinderen voor de hutten
op den grond ziet zitten, druk in de weer
met handenarbeid, dan zou men den tijd
stil willen zetten, opdat niet hier luid dreu
nende machines de stilte, de eenvoudige
landelijke rust zullen komen verstoren.
Hoe het interieur van een Roe-
meensch huis er uit ziet.
Bij het betreden van de sobere huizen,
die de Roemeen den onverwachten gast
gaarne laat zien, is men in de eerste plaats
verrast door de buitengewone zindelijkheid
en het groote aantal met de hand geweven
en bestikte kleeden en kussens, waarmede
de bedden worden opgemaakt. Gewoonlijk
vindt men in één huis slechts één of twee
bedden, hoog opgepakt met kussens en
niet zonder verwondering vraagt men zich
af hoe het meestal nog al groote Roemeen
sche gezin hier een plaatsje kan vinden om
een ongestoorden nachtrust te genieten. De
grootte van het gezin varieert doorgaans
van acht tot tien personen. Maar de ver-
De diplomatieke betrekkingen, die
verschillende mogendheden onder
houden met Roemenië, kan men
het beste zien tegen een achter-
qrond van bronnen en boortorens.
Want wie Roemenië zegtdenkt
daarbij onwillekeurig aan petrole
um. En een moderne oorlog zonder
petroleum is een onmogelijkheid.
De Fransche generale staf heeft
becijferd dat Europa, ingeval onver
hoopt een nieuwe wereldbrand
mocht uitbreken, per jaar ongeveer
70 millioen ton olie noodig heeft.
Bedenkt men daarbij dat Roeme
nië, in dien noodig, jaarlijks 15 mil
Hoen ton petroleum kan leveren,
dan zal duidelijk zijn welk een be
langrijke rol dit land reeds speelt
en wellicht noa gaat spelen. Want
zonder zuivere gasoline en benzine
kunnen geen duikbooten uitvaren,
kunnen geen vliegtuigen vliegen,
worden de gemotoriseerde afdeelin-
gen waardeloos. „Petroleum", zou
men welhaast kunnen zeggen, is
het wachtwoord van dezen tijd.
f
