ITA LIË gevangene of heerscher in de Middellandsche Zee? GIBRALTAR - SUEZ - DARDANELLEN de kluisters van het bekken Komen de Geallieerden ook in het Zuiden onder druk te staan SSHSEESm Venetië: Hoek van het San Marcoplein met Campanile ook op politiek en millitair gebied de stand van zaken ten aanzien van een» gemakke lijk te overwinnen Italië worden gecorri geerd. Engelsche en Fransche marine-ex perts hebben zich vroeger de zaak gemak kelijk gemaakt met eenvoudig het tonnage cijfer van de Italiaansche oorlogsvloot te stellen tegenover dat van Frankrijk en En geland te zamen, maar mochten vroeger deze tonnages al een minder juisten in druk geven van de werkelijkheid, de zaak is wel geheel anders, nu in den moder nen oorlog meer dan ooit twee factoren een woordje van belang zijn gaan meespre ken, namelijk het luchtwapen en het duik bootwapen. Uit de jongste gebeurtenis- Het is nog slechte enkele maanden geleden, dat zoo dikwijls de klacht gehoord werd, dat in de ontwikkeling van den grooten strijd tusschen Duitschland en de Geallieerden geen vaart zat. Sedert wij zelf in het conflict zija betrokken en de gebeurtenissen op het strijdtoonee 1 zich met een even verbluffende als verrassende snelheid hebben opgevolgd, zoodat wij nauwelijks den tijd hebben rustig den stand van zaken te beoordeelen, omdat die van uur tot uur verandert, beseffen wij dat in dezen titanenstrijd om het „zijn of niet zijn" elke minuut winst of onherstelbaar verlies kan betee kenen. Europa leeft in een zoo razend tempo, dat de zenuwen tot het uiterste gespannen zijn. .Deze oorlog .onder scheidt zich in welhaast alle opzichten van vorige oorlogen. De oorlogsmachine draait op volle toerental, onweerhoudbaar; wellicht zeer binnenkort zullen wij den definitieven uitslag weten van deze monstrueuze worsteling, waarin de volkeren van het oude Europa worden meegesleurd. Nu in het Noorden het grootste drama aller eeuwen zich in een zoo overweldigend tempo ontwikkelt, richt de aandacht zich op het Zuiden van ons werelddeel, waar elk oogenblik de ontlading kan komen. Daar heeft Italië een belangrijke stem in het kapittel. Wat zal Italië thans het groote vraagteeken van Europa doen? Pallazzo Vecchio vloot echter allerminst eenzijdig opge bouwd, maar de admiraliteit heeft zich van het begin af gesteld op het standpunt van het evenwicht tusschen zware en lichte een heden. Waarschijnlijk nog in den loop van dit jaar zal de Italiaansche oorlogsvloot omvatten twee slagkruisers van elk 35.000 ton (de „Vittorio Veneto" en de „Litto- rio"), vier slagschepen van 24.000 ton (de „Cavour", de „Cesare" de ,Dulio" en de „Doria"), zeven kruisers van elk tiendui zend ton twaalf kruisers van 8000 en 5000 ton, eenige dozijnen kruisers voor de ver kenning, torpedojagers en torpedobooten. De bouw van deze schepen bewapening, bepantsering en snelheid is geheel be rekend op de bijzondere strategische ver houdingen welke in de Middellandsche Zee gelden, terwijl en hier sspringt het na deel van de geallieerde vloot voor operaties in de Middellandsche Zee onmiddellijk in het oog bij den bouw rekening heeft moe ten houding, zoowel met de heerschende omstandigheden in de Middellandsche Zee als daarbuiten. De beteekenis van het luchtwapen moet in een betrekkelijk zoo kleine zee als de Middellandsche Zee van groot gewicht zijn. Een bom heeft grooter uitwerking dan een granaat de uitwerking van een 200 kg. bom is het viervoudige van een 500 kg. granaat. Volgens de tot dusver opgedane- Pallazzo Venizia te Rome met de regeeringsgebouwen van den Dooe. Op het meer van Nolveno pering van de weermacht, antwoordt Ita lië, dat dit waarschijnlijk in nog meerdere mate het geval zal zijn met de verspreide koloniën van Engeland en Frankrijk. Hef is dan ook geen toeval dat vele Engelsche autoriteiten in den laatsten tijd zich mei bezorgdheid geuit hebben over de schade, die Italië kan toebrengen aan het Engel sche handelsverkeer, terwijl velen in clezi kritieke dagen openlijk zijn teruggekomen van hun stelling, als zou Italië door dfl lange kust gemakkelijk te „verwonden" zijn. Het is nog niet lang geleden, dat over deze vraagstukken in de Engelsche pers een levendige dicussie werd gevoerd en in het bijzonder of het in oorlogstijd niet beter zou zijn de handelsvaart door de Middel- Napels: Maschio Angioino landsche Zee op te geven en om de Kaap te leggen maar Engeland heeft niettegen staande dit alles zijn versterkingen op Malta uitgebreid, evenals in Freetown (Kaapstad). Een soort compromis dus, waartoe Engeland reeds in 19351936 be sloot, om zoo mogelijk deze twee wegea naar het Oosten open te houden. De kluisters dienen .verbro ken te worden Wij hebben getracht in het bovenstaande de strategische positie van Italië te belich ten en daaruit zal duidelijk geworden zijn van welk belang de besluiten zullen zijn, die de Duce ten aanzien van het groot® conflict zal nemen. Indien Italië naast Duitschland aan den strijd zal deelnemen, zullen de Geallieerden ook in het Zuiden van Europa onder sterken druk komen te staan en zich letterlijk geplaatst zien tus schen twee vuren. In dat geval zal Italië trachten ten koste van alles de kluisters, waarmede het in de Middellandsche Zee als heerscher gevangen wordt gehouden, t verbrijzelen. Wie Italië zegt, denkt aan de Middel landsche Zee en het is voorname lijk in dit verband, dat Italië «teeds weer genoemd wordt als factor van doorslaggevend belang in het Zuiden. Te neer nu de gebeurtenissen op het oorlogs- errein in het Noorden en midden van Eu ropa elkaar met een zoo verrassende snel heid opvolgen, ligt de vraag voor de hand: wat zal Mussolini doen, zich naast Duitsch land stellen en Frankrijk in het Zuidoos ten aanvallen, ofwel volharden in zijn hou ding als nonbelligerent. Wanneer men zijn standpunt bepaalt naar de berichten, die in de Italiaansche pers verschijnen, kan elk oogenblik worden verwacht dat Italië zich in den strijd zal werpen, daar staat tegen over dat de houding van Italië tot dusver re volhardde in een strikte onzijdigheid. Wie een blik werpt op de kaart van Zuid Europa, wordt onmiddellijk getroffen door üe centrale postitie welke Italië inneemt In de Middellandsche Zee. Geografisch ge- Oproken zou dit land de heerscheres over deze zee moeten zijn, ware het niet dat ook historische feiten den huldigen toestand bepalen. Engeland heeft zich in de afge- ftoopen eeuwen verzekerd van de toegangs poorten tot deze zee. Gibraltar, Suez en de Dardanellen zijn in geallieerde handen, zoodat men de vraag zou kunnen stellen of Italië nu heerscher of gevangene in de Mid dellandsche Zee is. Geen ander land kan in het Middellandsche Zeebekken wijzen op dergelijke levendige belangen als juist Italië. De Italiaansche natie is numeriek het sterkste, de bevolkingsdichtheid van Italië wordt door geen ander land in dit gedeelte van Europa overtroffen. Tegen over de Fransche 1333. k.m. Middellandsche Zeekust plaatst Italië een kust van 7989 k.m. Maar de Zee zelf is ook voor Italië een kwestie van vitaal belang. In 1938 werden 20 millioen ton goederen overzee ingevoerd, dat wil zeggen, ongeveer het viervoudige van de goederen, die per rail werden aangevoerd. Van deze twintig mil lioen ton goederen bereikten 14,9 millioen ton via Gibraltar, 1,5 millioen ton via Suez •n 0.9 millioen ton via de Dardanellen Ita lië. Daarmede is tevens het belang aange geven van de drie poorten, die ingeval van een conflict Italië van de wereld buiten de Middellandsche Zee afsluiten. „Het is derhalve meer dan een litteraire frase, te beweren, dat het volksche leven van Italië op de zee ligt. Maar de zee kau ook een gevangenis zijn," aldus Gayda in een van zijn onlangs -gepubliceerde hoofd artikelen. Door de drie reeds genoemde ijzeren toegangspoorten kan Italië van den toevoer van grondstoffen worden ver stoken. Hierin schuilt meer dan een denk beeldig gevaar. Sedert het ontstaan van het Piemontesi- Eche en van het Italiaansche Kijk hebben de Engelschen, indachtig het woord van Palmerston, met genoegen de toename van dit Rijk gezien, omdat een langere kust be- teekende, dat het land kwetsbaarder werd. In 1921 heeft Balfour dit nog eens zeer dui delijk gezegd, toen hij op de Ontwapenings conferentie van Washington verklaarde: „Italië is weliswaar geen eiland, maar men kan het bijna als een eiland beschouwen. Ik betwijfel ernstig of het zichzelf zou kunnen voeden, verzorgen en of het tot den strijd in staat zou zijn, indien het land onderworpen zou worden aan een blok kade. Het opvoeren van de oogst en derge lijke maatregelen, zooals de laatste tien jaar door het fascisme werden doorgevoerd, hebben de door Balfour zoo plastisch ge schilderde gevaren wel verminderd maar geenszins uit de wereld geholpen. Om dit te verduidelijken, was het nauwelijks nog noodig, dat het Engelsche tijdschrift „Nine- teenth Century" in zijn Decembernummer bij een opsomming van de door Engeland nagestreefde oorlogsdoelen noemde: „de duurzame en onaanvechtbare hegemonie in de Middellandsche Zee". ervaringen zijn de dekpantseringen van de oorlogsschepen niet in staat een dergelij- ken slag te keeren. De weg van Gibraltar naar Suez is 3600 k.m. lang. Om dien weg te beheersohen is het voldoende het mid delste deel te beheerschen. En deze heer schappij ligt op het oogenblik in handen van Italië. De snelste schepen hebben nog 25 uur van noode om dezen afstand af te leggen, terwijl Italië onmiddellijk ter plaatse is om te kunnen ingrijpen. Wan neer men ten slotte de kracht en de sterkte van de Italiaansche vloot in de Middel landsche Zee beschouwt, dan dient niet vergeten te worden, dat een aanzienlijk deel van de Britsche en Fransche vloot mo menteel gebonden is op andere plaatsen, in de Noordzee, bij Noorwegen en elders. Ita lië kan evenwel zijn volle aandacht con- centreeren op het beheerschen van een be trekkelijk klein gedeelte van de Middel landsche Zee. De Engelsche steunpunten. Onder deze bedreiging heeft Malta een meening, die overigens door vele En gelschen wordt gedeeld zijn eeuwenoude beteekenis verloren. Eens was het een doorn in het oog van Italië, tegenwoordig word deze maritieme bases van Engeland meer beheerscht dan dat zij zelf heerscht. In minder dan een half uur kunnen de Italiaansche bombardementsvliegtuigen van Syracuse boven Malta zijn, van Tri polis hebben zij slechts twee uur vliegens noodig. Geen scheepsmanoeuvre kan aan de Italiaansche waakzaamheid ontgaan. Maar ook de scheepvaart in het Oostelijke deel van de Middellandsche zee wordt ge controleerd door het Italiaansche luchtwa pen. De eilanden van den Dodekanesos liggen in de onmiddellijke nabijheid van Egijpte, Cyprus en Palestina Van Rhodos naar Alexandrië is het 600 k.m. varens, Famagosta op Syprus 550 k.m. -— dat wil zeggen voor een vliegtuig ruim èèn uur vliegen. En wat aan de luchtaanvallen mocht ontkomen in deze streken staat het volgende oogenblik bloot aan aanvallen uit Brindisi, uit Torbrok en Tripolis. Gibraltar is wel tamelijk ver weg, maar de 1200 km. die het scheiden van Sardinië zijn niet on overkomelijk. En wanneer men de zaak uit dezen gezichtshoek bekijkt, kan men het eens zijn met de Gionale d' Italia, de schrijft, dat „het geheele Middellandsche Zeegebied en hetgeen zich daar afspeelt, onderworpen is aan de heerschappij van de Italiaansche zee- en luchtstrijdkrach ten." De Italiaansche weermacht heeft bo vendien uitstekende havens tot haar be schikking. Het schiereiland zelf wordt te gen aanvallen beschut door Sardinië en de Toskaansche eilanden, in het Zuiden door Sicilië, in het Oosten door Albanië, door de bezetting waarvan het mogelijk is de Straat van Otranto af te sluiten. Op de bewering dat Libye, de Dodekanesos en Italiaansche Oost-Afrika van het moeder land geisoleerd zouden worden, wanneer Italië zich in den strijd zou werpen tegen de Geallieerden en dientengevolge aanlei ding zouden kunnen geven tot een versnip- BENITO MUSSOLINI De Italiaansche oorlogsvloot. Evenals op oeconomisch ge1"' soo moet Venetië Baccino San Marco en S; sen is op overtuigende wijze gebleken van welk een overwegend belang deze beide wapens zijn. In de Middellandsche Zee zal het er niet anders voor staan. Italië heeft met opmerkelijke belangstelling de suc cessen van de Duitsche vliegers gevolgd en hoewel men in Rome aanvankelijk eenigs- zins critisch stond tegenover de groote waarde van het gevechtsvliegtuig, schijnt de Italiaansche legerleiding daar thans ter dege van doordrongen. Hoewel ons geen preciese getallen bekend zijn, mogen wij toch aannemen, dat Italië thans de beschik king heeft over ruim honderd onderzee booten. Wij herinneren ons dat bij de ma noeuvres, die twee jaar geleden werden gehouden ter eere van Hitler's bezoek aan ii Marcoplein (luchtopname) Rome, 90 duikbooten betrokken waren. Met het oog op vliegtuigaanvallen zijn de ze booten van een speciale constructie, waardoor het mogelijk is tot maximale diep ten te duiken ruim honderd meter hetgeen beslist noodzakelijk is, daar de hooge graad van helderheid van de Mid dellandsche Zee het vyandelijken vliegers mogelijk maakt de gang der onderzeeërs op groote diepte te volgen. Italië heeft zijn

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1940 | | pagina 4