De Internationale toestand
a
Het Portret
Deze week
De Wereld
EN DE AFGELOOPEN WEEK
VAN DE WEEK
IN NEDERLAND
IN KAART
Meer en meer wordt het de buitenwereld
duidelijk, dat de titanenstrijd van Duitsch
land tegen Engeland zijn hoogtepunt
nadert. De luchtaanvallen worden steeds
talrijker en steeds feller, zoodat de be
volking van Londen het grootste deel van
den dag moet doorbrengen in de schuil
kelders. Bij één enkelen aanval werden
1500 bommen met een totaal gewicht van
150.000 kilogram boven Engeland uitge
worpen, die een enorme vernieling te weeg
brachten.
Er is een merkwaardig verschil op te
merken tusschen de houding van de Duit-
sche en de Engelsche bevolking. Terwijl
de eerste, voorgelicht door een persdienst,
die de feiten scrupuleus nauwkeurig weer
geeft, zooals ze in werkelijkheid zijn, vol
vertrouwen den eindstrijd gadeslaat in de
onwankelbare overtuiging, dat de recht
matige zege Duitschland niet kan ontgaan,
verkeert het Engelsche volk in steeds toe-
nemenden doodsangst, die niet te keeren is
door de schandelijke leugencampagne van
de Engelsche pers, die eenvoudig alle
nederlagen als evenzoovele overwinningen
voorstelt
Steeds zwaarder worden de verliezen,
die de Duitsche luchtmacht toebrengt aan
de Engelsche. Onomstootelijk is vast komen
te staan, dat de verliezen der laatste, die
aanvankelijk zes tegen één stonden, thans
zijn gestegen tot acht tegen één, zoodat
binnenkort met volkomen vernietiging van
de Engelsche luchtvloot moet worden ge
rekend. En aangezien de Engelsche koop
vaardijvloot reeds tot een minimum is ge
slonken door de onafgebroken duikboot-
aanvallen in de afgeloopen week be
droeg de tot zinken gebrachte Engelsche
tonnemaat 80.000 ton, terwijl de neutralen,
afgeschrikt door de Duitsche en de Ita
liaansche blokkade, voortaan natuurlijk alle
Britsche havens zullen mijden, waardoor
de hongersnood nog zal toenemen, kan het
niet anders of het Britsche wereldrijk staat
aan den vooravond van zijn ineenstorting.
Dit is trouwens ook uit andere feiten te
concludeeren, namelijk uit den smadelijken
terugtocht van Engeland uit den sector
van Sjanghai, de verovering van Somali-
land door de Italiaansche troepen en de
onophoudelijke smeekbeden, die het eens
zoo trotsche Albion tot de Vereenigde
Staten richt, om hulp te bieden.
Londen voelt nu aan den lijve, wat het
gevolg is van het feit, dat blinde Engelsche
staatslieden het edelmoedige aanbod van
den Führer hebben afgewezen en de hand,
die hij den verslagen vijand toestak, ver
achtelijk hebben teruggestooten. Het Brit
sche rijk trilt op zijn grondvesten onder de
herhaalde bombardementen, die de Itali
anen uitvoeren op Alexandrië, Malta en
Gibraltar. Er kan weinig twijfel aan be
staan, dat de nieuwe phase, welke is inge
treden in den strijd in de lucht tegen En
geland, zal samenvallen met een krachtige
actie van de Italiaansche vloot die blijk
baar haar krachten heeft gespaard voor
den beslissenden slag tegen de Engelsche
vloot in de Middellandsche Zee en tegen
de onbeduidende Engelsche strijdkrachten
in het Nabije Oosten. In Somaliland heb
ben de Italianen getoond, dat zij den En-
gelschen tegenstander verre overtreffen.
Wat Egypte betreft, dat in dezen oorlog
een hoe langer hoe dubbelzinniger hou
ding aanneemt ook tegen dit land heeft
Italië een krachtigen toon aangeslagen. De
Zoo zien de Duitsche gevechtsvliegers de Zuidkust van Engeland. Rechts de
steile rotsen. (Foto Scherl).
„Giornale dTtalia", het bekende Italiaan
sche blad, wijdt een zeer belangrijk artikel
aan deze kwestie, naar aanleiding van
het Engelsche bericht, dat de Egyptische
minister van Oorlog bekend zou hebben
gemaakt, dat een Egyptische mobiele divi
sie zich heeft genesteld in strategische
posities, gereed om aan de zijde van de
Engelsche strijdkrachten op te treden, in
geval Italië Egypte mocht aanvallen, ter
wijl tevens de woordvoerder van de Egyp
tische regeering te Kairo tijdens een ge
heime zitting van de Kamer zou hebben
verklaard, dat „Egypte ten oorlog zou
trekken, indien Italië binnendrong op
Egyptisch gebied".
Na te hebben opgemerkt, dat het moei
lijk was vast te stellen, in hoeverre deze
berichten waarheid bevatten, gaat het blad
voort„De Egyptische natie moet echter
weten, dat, ondanks de verdragen, Enge
land van Egypte een basis heeft gemaakt
voor operaties ter zee, te land en in de
lucht tegen Italië. Men kan de willekeurige
of onwillekeurige medeplichtigheid van
Egypte aan dit een en ander niet ontken
nen. Er bestaat een bedreiging van een
Engelschgezind Egypte tegen Italië. De
Egyptische neutraliteit mag geen loopgraaf
worden, onder welker dekking in alle vei
ligheid aanvallen worden voorbereid op
Italiaansch Afrika en Italië. Het is noodig,
de gevaarlijke dubbelzinnigheid op te hef
fen en de standpunten en verantwoorde
lijkheden vast te stellen".
Griekenland wordt nog steeds in span
ning gehouden door een aantal dwaze en
tegenstrijdige berichten, verspreid door
Engelsche agitatoren, over concentraties
van Italiaansche troepen aan de Albanee-
sche grens. Italië denkt er niet aan, een
aanslag te plegen op de Grieksche onaf
hankelijkheid. Het heeft dan ook met den
meesten nadruk deze geruchten laten
tegenspreken, die er slechts toe kunnen
bijdragen om de atmosfeer op den Balkan,
die nu juist zoo rustig is, te verstoren en
onrust te zaaien waaraan ook Turkije
zich schuldig maakt.
Ook Hongarije tracht deze atmosfeer van
rust en kalmte niet te verstoren, door een
dreigende houding aan te nemen tegen
Roemenië; integendeel, het heeft dit land
uitgenoodigd, opnieuw vertegenwoordigers
te zenden ter voortzetting van de te Turnu
Severin afgebroken besprekingen. Roeme
nië is, naar het schijnt, bereid tot afstand
van vrij aanzienlijke gebieden, doch het
blijft vasthouden aan zijn oorspronkelijken
eisch tot ruil van bevolkingen, welke eisch,
zooéls bekend, in den voorgestelden vorm
door Hongarije van de hand is gewezen.
Men hoopt blijkbaar, de wederzijdsche
standpunten alsnog met elkaar te kunnen
verzoenen.
In Britsch-Indië blijft het hard tegen
hard gaan. Ook in gematigde nationalisti
sche kringen wordt de eisch gesteld, dat
Engeland een tijdstip zal bepalen, waarop
aan Indië de status van Dominion zal
worden toegekend. Ook zouden Indische
troepen niet meer mogen opgeofferd aan
Engelsche imperialistische oogmerken.
Hiertegenover nemen de Engelschen een
weinig soepele houding aan. Groote be
roering is gewekt door het ontbinden van
200 vereenigingen op nationalistischen
grondslag.
VOEDSEL IN DE GOOTSTEEN.
Ook in normalen tijd zijn reeds meer
malen stemmen opgegaan, die er tegen op
kwamen, dat menige huisvrouw bij het
koken van het dagelijksch menu, onwetend
veel, misschien zelfs wel het beste deel,
van het voedsel weggooit. Dat is natuurlijk
in elk geval en in alle tijden te veroor-
deelen.
Er ligt iets zeer respectabels in, wanneer
een ouderwetsche moeder haar kinderen
leert, dat zij nimmer voedsel, bijvoorbeeld
broodresten, mogen weggooien. Er zijn,
zeggexx ze dan, zooveel andere menschen
en ook dieren, die naar dat brood snakken,
dat weggooien een zonde is tegen de
schepping.
Nu is het ten slotte in een tijd van over
vloed nog te begrijpen en te vergoelijken,
wanneer met voedsel eens wat royaal wordt
omgesprongen. Maar wanneer alles ons
krap wordt toegemeten en wij een onzekere
toekomst tegemoet gaan, wordt het ver
spillen van voedzame stoffen een misdaad
tegen de gemeenschap van ons volk.
Nu moeten wij daar onmiddellijk billijk
heidshalve bijvoegen, dat de zonde gewoon
lijk uit onwetendheid en volkomen te
goeder trouw wordt begaan.
Vandaar dat reeds in den vorigen
wereldoorlog, daarna en ook nu weer tel-
kéns opnieuw pogingen worden gedaan,
om die onwetendheid weg te nemen.
Van de commissies, die zich daarmee
vrijwillig hebben belast, zijn de Commissie
in zake Huishoudelijke Voorlichting en Ge
zinsleiding en de Stichting voor Huishou
delijke Voorlichting ten plattelande alge
meen bekend wegens hun uitstekende
werk. Zij hebben ook den laatsten tijd niet
stil gezeten en wij maken gaarne van deze
gelegenheid gebruik, om nog eens te wijzen
op de cursussen, die begin September
overal in den lande zullen worden gehou
den voor de huisvrouwen en meisjes, in
het kort voor allen, die op eenigerlei wijze
met de bereiding van dagelijksche maal
tijden zijn belast. Deze cursussen van 4
lessen zullen kennis bijbrengen omtrent de
meest actueele vraagstukken op voedings-
gebied en slechts enkele centen per les
kosten. Het zal noodig zijn, dat men niet
alleeen vele wijzen van behandeling der
voedingsmiddelen verandert, maar dat men
ook zijn gezin er toe brengt, desnoods
met een eenigszins gewijzigden smaak van
het eten genoegen te nemen en zijn best
te doen, daaraan te wennen. Wij hebben
wel aan erger dingen moeten wennen en
dit is een voorbeeld er van, hoe men in
sommige omstandigheden kleine vooroor-
deelen moet overwinnen, om een groot
voordeel te behalen.
De smaak van modern toebereid voedsel
is vaak anders, maar daarom allerminst
slechter dan die van het op de ouderwet
sche manier gekookte eten. En aangezien
de mensch over het algemeen wat conser
vatief van aard is, is de aansporing, om
die eigenschap nu eens overboord te wer
pen, zeker niet overbodig.
Wij moeten nu eenmaal trachten rond te
komen met de ons toegemeten hoeveel
heden. De Commissie van Voorlichting gaat
van het standpunt uit, dat het noch voor
het moreel, noch voor de gezondheid van
ons volk gewenscht is, nu maar eenvoudig
den raad te gevenpas u maar aan, eet
andere dingen, dan die ge gewend waart
en vraag niet naar dingen, die ge toch niet
kunt krijgen.
GEN.-MAJOOR SCHWABEDISSEN.
De onlangs tot generaal-majoor
benoemde chef van den generalen
staf bij den commandant van de
weermacht in Nederland Schwabe-
dissen begon zijn loopbaan voor het
uitbreken van den wereldoorlog bij
de veld-artillerie. Bij het 45ste regi
ment heeft hij, later als waarnemer
vlieger aan den wereldoorlog in
het Westen, in Roemenië en Mace
donië deelgenomen. Na den wereld
oorlog werd hij opgenomen in het
leger van 100.000 man en was hij
werkzaam in verschillende posities in
het leger en den staf. Bij den op
bouw van het luchtwapen heeft hij
op verantwoordelijke posten meege
werkt en was o.a. Hitiers eerste ad
judant van het luchtwapen.
Bij het uitbreken van den huidigen
oorlog was hij eerst in het Oosten
en vervolgens in het Westen als chef
van den generalen staf van een lucht-
afweer-korps werkzaam tot aan de
inneming van Calais. Toen de gene
raal der vliegers Fr. Christiansen tot
bevelhebber van de weermacht in
Nederland werd benoemd, kwam
generaal-majoor Schwabedissen als
chef- van den generalen staf in Den
Haag. 12 Juni werd hij tevens belast
met de demobilisatie van het Neder-
landsche leger.
s.y
Men dient zich in elk huisgezin zoover
aan te passen als strikt noodzakelijk is,
maar dan ook niet verder te gaan. Het is
zeer zeker ook in dezen tijd mogelijk en
daarom onze plicht, ons goed tc voeden.
Die mogelijkheid wordt op de genoemde
cursussen geleerd en daarom dient elke
huisvrouw, wie het lot van haar gezin ter
harte gaat, ze stellig te bezoeken.
Het Residentie Tooneel in het
komende seizoen.
Nu de zomer ten einde loopt, zijn in de
groote steden de tooneelgezelschappen al
weer druk bezig met de voorbereiding van
het seizoen. De heer Dirk Verbeek, direc
teur van het Residentie Tooneel, heeft ons
desgevraagd het een en ander verteld over
de omstandigheden, die in de komende
wintermaanden den arbeid van het gezel
schap zullen beheerschen. Verduistering
en benzine-rantsoeneering leggen aan het
bereizen van de provincie natuurlijk moei
lijkheden in den weg. „Maar", zoo zei de
heer Verbeek, „wij stellen alles in het
werk om tot een oplossing te komen, want
we gaan een mooi repertoire spelen en
zouden dat erg graag aan onze tallooze
vriendinnen en vrienden in de provincie
laten zien. Op ons werkprogramma staan
Nederlandsche, Duitsche, Amerikaansche,
lersche en Russische stukken, ons gezel
schap is uitgebreid van 39 tot 44 actrices
en acteurs en onze energie is, ondanks de
wel bijzonder korte vacantie, die de goed
geslaagde zomer-exploitatie van den Haag-
scben Stadsschouwburg ons overliet, groot
genoeg om van het seizoen, dat 1 Septem
ber wordt geopend, goede verwachtingen
te mogen koesteren.
Weer Bredanaars teruggekeerd.
Een tweede transport, ditmaal van 160
Inwoners van Breda en omstreken, die in
de oorlogsdagen naar Frankrijk waren ge
vlucht, is deze week in het vaderland te-
Een waarnemingspost van een kustbatterU
aan de Westkust van Engeland.
(Foto Scherl).
juggekeerd. In een zevental autobussen,
twee verhuiswagens en een tractor kwamen
de Bredanaars, die drie maanden in den
vreemde hebben vertoefd, in hun vader
stad aan. Dat er van de zijde van het Bre-
dasche publiek een enorme belangstelling
voor deze heugelijke thuiskomst bestond,
spreekt wel vanzelf. Een groote menigte
wachtte de terugkeerenden op en aan de
vreugde bij het weerzien van familie, vrien
den en bekenden, na zoo lange afwezig
heid, kwam schier geen einde. De meeste
vluchtelingen waren niet al te best te
spreken over de behandeling in Frankrijk
en daarom dan ook dubbel gelukkig, weer
in het vaderland terug te zijn. Dank zij
de medewerking van de Nederlandsche
consuls en het Duitsche geleide bij het
overschrijden van de demarcatielijn tus
schen het bezette en niet bezette deel van
Frankrijk had de lange reis van de beide
verzamelpunten, Toulouse en Montauban,
naar Nederland een vlot verloop.
Fabrieksaardappelen voor consumptie.
Blijkens een mededeeling van het Rijks
bureau voor de voedselvoorziening in oor
logstijd is besloten, een deel der anders
voor industrieele verwerking bestemde
aardappelen voor de voeding van de be
volking te bestemmen of in ieder geval
voor dit doel te reserveeren. Hiervoor zal
in de eerste plaats een gedeelte van de
geelvleezige aardappelen bestemd worden,
die ook in andere jaren dikwijls voor con
sumptiedoeleinden» werden verkocht. Later
wist het Alg. Handelsblad te melden, dat
na een ondeirzoek door het Centraal Insti
tuut voor Industrialisatie en de Aardappel
commissie door de autoriteiten toestem
ming is verleend tot het verwerken van
dertig millioen kilo fabrieksaardappelen
van den oogst 1940 tot aardappelgries.
Over twee maanden denkt men met de
productie te beginnen. Per dag zal 120.000
kg aardappelen worden verwerkt, zoodat
men ongeveer 9 maanden noodig zal heb
ben voor de geheele campagne. Men rekent
dan op een productie van 7.5 millioen kilo
griesmeel.
Verder is besloten, het aantal grasdroog
installaties te verdubbelen. Verleden jaar
telde ons land 44 van dergelijke inrichtin
gen, die voor het eerst dit jaar in bedrijf
zijn. Er komen er nu 50 bij," die volgend
jaar in gebruik genomen zullen worden.
Aangezien bij het kunstmatig drogen van
gras veel meer voedende bestanddeelen
worden behouden, speciaal eiwitten, zal
ook deze maatregel de veevoederpositie
ongetwijfeld ten goede komen.
De bommen van de weck.
Nadat de vorige week in dit opzicht
eenige verademing had gebracht, zijn in
de afgeloopen dagen weer tal van plaatsen
het mikpunt geweest der Engelsehe bom
aanvallen. Rotterdam kreeg weer bezoek
van de Engelsche vliegers, die er een tien
tal bommen lieten vallen boven het Zuide
lijk deel der stad. Tien arbeiders werden
hierdoor gedood en 19 gewond, van wie
enkelen ernstig. Vier van de tien bommen
kwamen niet tot ontploffing. Wegens het
gevaar, dat het tijdbommen zijn, die later
nog kunnen ontploffen, werden zij onder
bewaking gesteld. Verder verscheen boven
Bergen een Engelsch vliegtuig, dat vijf
bommen afwierp, zonder materieele schade
of persoonlijke ongelukken" te veroorzaken,
Dan werden Wieringen en Voorhout nog
op bommen onthaald, waardoor weer
enkele dooden en gewonden vielen, terwijl
ten slotte ook Hengelo een hevig bombar
dement kreeg te verduren, waarbij vier
dooden zijn te betreuren. In Noord-Hol
land werden Amsterdam en Texel nog door
Engelsche bommen geteisterd. Hierbij wer
den te Amsterdam vijftien gewonden ge
maakt en op Texel één. Amsterdam be
leefde bovendien nog een ongewone sen
satie, doordat een tijdbom van een der
vorige bombardementen, die zonder te ont
ploffen op een huis op het Paramariboplein
terecht was gekomen, door de Duitsche
autoriteiten tot ontploffing werd gebracht.
Geen promoties van Rijksambtenaren.
De ambtenaren, werkzaam aan de ver
schillende departementen, zullen voorloo-
pig geen promotie maken. Bevorderingen
zullen nog slechts worden voorgesteld in de
gevallen, waarin een vacature is ontstaan.
Arbeidscontractanten worden niet meer in
ambtelijken dienst aangesteld, tenzij nog
op grond van een Koninklijk Besluit aan
spraak op benoeming bestaat. Voor de
onder de Departementen ressorteerende
diensten en instellingen zal dezelfde ge
dragslijn worden gevolgd. Alleen wanneer
een ambtenaar hetzij na een zeker aantal
dienstjaren, hetzij na afgelegd examen, al
dan niet gecombineerd met het bezit van
een zeker aantal dienstjaren in den lageren
rang, automatisch in een hoogeren rang
wordt bevorderd, kan deze bevordering
ook thans nog geschieden.
Zeep op de bon.
De reeds lang verwachte zeepdistributie
is thans eindelijk afgekomen. Voorloopig
is de verkoop van zeep tot en met 30
Augustus a.s. stopgezet, opdat er bij het
begin der distributie (31 Aug.) voldoende
voorraad aanwezig is in den handel. Voor
de eerste distributieperiode, welke loopt
van 31 Augustus tot en met 24 September,
wordt op een nader aan te wijzen bon van
het algemeen distributieboekje naar keuze
van den verbruiker 120 gram huishoudzeep
beschikbaar gesteld, óf 200 gram zachte
zeep, óf 250 gram zeeppoeder, öf 600 gram
waschpoeder. Voor zoover de verpakking
dit toelaat, kan de verbruiker desgewenscht
ook gedeelten van bovenstaande hoeveel
heden in combinatie op één bon koopen.
Voor kinderen, practiseerende artsen, tand
artsen en veeartsen worden extra-rantsoe
nen beschikbaar gesteld. Kappers krijgen
toewijzingen voor scheerzeep en vloeibare
shampoo (shampoo in poedervorm is vrij
van distributie), en wel naar gelang van
het aantal klanten dat zij hebben. Dit aan
tal zal worden beoordeeld naar de grootte
van het personeel, dat de kapper in dienst
heeft en waartoe ook hijzelf wordt ge
rekend. Voor scheerzeep voor eigen gebruik
is een afzonderlijke regeling getroffen. Op
speciale bons zal 50 gram scheerzeep of een
tube scheerzeep of een pot scheercrême
per vier maanden verkrijgbaar zijn.
Wasscherijen zullen voor gezinswasch
bons van de betrokken gezinnen in ont
vangst nemen en wel een bon per acht
kilogram droog waschgoed. Op een bon
kan de wasscherij dan 600 gram wasch
poeder koopen. Voor de wasschen van
café's, ziekenhuizen, sanatoria, enz. zullen
de wasscherijen toewijzingen, die aan deze
instellingen zijn verstrekt, in ontvangst
i nemen,
JOEGO-SLAVIË.
Duitschland heeft sedert 13 Maart 1938
een gemeenschappelijke grens met het
jonge koninkrijk der Zuid-Slaven aan de
Adriatische Zee. Omdat Italië de Adria-
tische Zee ondanks het feit, dat een deel
en 4 Duitschers. Het volk zelf bestaat
uit drie stammen, n.1. Serven, Kroaten en
Slowenen. Het grootst in aantal zijn de Ser
ven en zij waren het ook, die de Zuid-
Slavische stammen weder tot een eenheid
hebben gebracht.
De spanningen, die meermalen in het
leven werden geroepen door de veelsoortig
heid der bewoners, worden nog verscherpt
door confessioneele verschillen: de Serven
behooren grootendeels tot de nationaal ge
oriënteerde Servisch-orthodoxe kerk, ter-
PERCENTAGE
DER VOORNAAMSTE
stammen
^SfRvnSCH
ORTHODOX
49Vl HATH
r37%
MOHAHMEDAANSCrt
CONFESSIONEELE
INDEELING
uloaren
Magyaren.
SQrven
IIII1 Kroaten
Slowenen
Maceaoniers
Aioaneeien.
Roemenen
Duitscne
Taaleilanden
Belgrad
düT# Sarajevo
or af Skopje
van de kust aan Joego-Slavië behoort, als
een Italiaansche Zee wil beschouwen en
behandelen, is de verhouding tusschen dit
land en Joego-Slavië geruimen tijd nog al
gespannen geweest, maar deze toestand
verbeterde sinds in 1937 tusschen beide
landen een verdrag werd gesloten.
Van de totale bevolking, die ongeveer
14.7 millioen bedraagt, zijn 85 Zuid-
Slaven; daarbij komen kleine minderheden,
nl. Albaneezen en Magyaren, ieder 3%
wijl Kroaten en Slowenen meest tot de
Roomsch-Katholieke kerk te behooren.
Wanneer men weet, dat Joego-Slavië
aan zeven andere landen grenst en de boven
genoemde politieke en godsdienstige onder
linge verschillen in aanmerking neemt, is
het duidelijk, dat van de regeering van
Joego-Slavië een zeer voorzichtig beleid
wordt gevergd, om zoowel binnens- als
buitenslands den vrede te bewaren, het
geen tot nu toe is gelukt.
DE ROEMEENSCHE PETROLEUM
INDUSTRIE.
De Roemeensche petroleumindustrie le
vert thans per >aar meer dan 6 millioen
van deze onmisbare vloeistof en haar
nevenproducten. Dit is meer dan b.v. het
geheele Duitsche Rijk in 1938 verbruikte.
De voorraad, dien de Roemeensche bodem
bevat, is nog lang niet uitgeput, want naar
raming bedraagt deze nog 180 millioen
ton, waarbij dient te worden opgemerkt
dat deze raming aan den lagen kant is.
