4Ëif,VI ELIAS* W, N. NIEUWENiUIS Hulp aan liet Kind. LENSSEN! VOOR ONZE DAMES. Loodgieter - Electriciëo Plaatselijk nieuws. Q- DoorziïtenJ^. Heeft U toekomst-wensen? Sluit dan een Levensverzekering bij ORATORIUM VAN FELIX MENDELSSOHN BARTOLDy. Het z.g. tijdperk der verlichting, het tijd perk waarin regerende vorsten als Fre- derik de Grote van Pruisen en Catha- rina, keizerin van Rusland, tegelijk met vooruitstrevende geesten als Voltaire en Rousseau geschriften deiden verschijnen over de rechten van de m|ens, was gevolgd door de Franse revolutie en die daarop aansluitende Napoleontische tijd. Napo leon was verslagen en het rievolutiou- naire Franse volk was overgeleverd aan zijn oorspronkelijke slachtoffers. Geen wonder, dat deze op hun bieurt tracht ten alle gevolgen van de revolutie omge daan te maken en dat de goedie vruch ten, welke door deze revolutie tot rijp heid konden komen eerst 25 jaar tater ein toen weder miet dreiging van revolutie, maar toen over heel' Europa, geplukt konden worden. Maar onmiddellijk na de val van Napoleon zag men letnkel maar de ellende van de langdurige oor logen ein deze waren dam wiear het ge volg van de belachelijke vrijheid ien vrij zinnigheid, welke zelfs door regerende vorsten gepropageerd was gewieiesf. Nu kon men zien waartoe die vrijheid va|n gedachfenuiting leiden koin en miejn was er dus volkomen van overtuigd, dat die vrije meningsuiting uit den boze was. Die gevaarlijke periode moiest mem trach ten uit de geschiedenis te verwijderen «n het volk moest weer lenen hoe goed het in ,,de goede oude tijd" was geweest. Het regenen moest mien weer overlaten aan de overheid (llees: machthebbers, be lichaamd in de Graaf von Metternich ,ein Czaar Paul van Rusland) en de vrije me ningsuiting, dat kostbare, 'in bloed en tranen verworven goed, werd het volk weder ontnomen. De reactie was aan het bewind. Nu is het merkwaardige, dat ondier deze toestand in de kunst eein volkomen nieu we stijf ontstond, een stijl» welke aam hief mensdom weldra geweldige nieuwe cul tuurmonumenten zou verschaffen; de Romantiek. Waar het verboden was zich miet de wer kelijkheid bezig te houden ging men te rug naar het verieden en bij voorkeur richtte men zich naar de tijd van da vestiging in Europa van het Christendom) riddertijd en de tijd der kruistochten. Dat waren de tijden, welke die schoonste voorbeelden gaven van geloofsijver, of fervaardigheid, kortom van de schoonste mensenadel. Naar deze tijdien werd de gedachte van het mensdom door de over heid stelselmatig gericht. Waar dezie pe riode in de wereldgeschiedenis de tijd der romantiek genoemd wordt, noemde men de nieuwe stijl, welkie geestelijk op die veel vroiegerle periode geënt was, de „Romantische stijl". Het Nederlandse Rode Kreïs is he! NATIONALE Rode Kruis. Het is dus UW EIGEN Rode Kruis. Daarom REKENT het op UW steun. Geelt daarom aan Uw Rode Kruis. Het spreekt echter vanzelf, dat de groot ste kunstenaars uit die tijd niet genoieg hadden aan enkel ©ein sprong uit het he den, de werkelijkheid, naar het verleden, de grootsten sprongen inaar het bui- tenwerkelïjkie, naar de .fantasie en zodoende ontstonden er nieuwie normen. Dit nu geschiedde op het terrein van alle kunsten, dus ook op dat der toonkunst. In de afgelopen tijd hadden we in de klassieke stiji, de stijl, welke zich^ naar de klare vormschoonheid der klassieken, de Grieken len de Romieiniein, richtte, drie hoogtepunten beleefd in Haydn, Mozart en Beethoven. Dezie laatste had met zijn machtige klassieke scheppingen eigenlijk in de muziek de klassieke stijlperiode al afgesloten, le omdat het bijna niet meer mogelijk was om zijn wierk te over treffen en 2e omdat bij Beethoven, kind van zijn tijd, de efemie.ntqm dier romantiek al aanwezig waren. Want, bij zijtn duide- lijke vorn geving voelt mien ai het element der geestelijke fantasiie. En miet deze laatste uïtikukking, de geestelijke fan tasie, raak ik hel werkelijke karakter dier rcrranrische suil aan. Deze stijl kenmerkt zich n.L met in hoofdzaak door het on derwerp, het kiezen van onderwerpem uit vroeger tijd, het geven van sprookjes of buiten werkelijke, dus fantastische, ge beurtenissen, neen, het voornaamste ken merk is de wijze, waarop al deze dingen worden uitgebeeld. Want, bij het nieuwe» of eigenlijk oude, gegevien is een veran dering ontstaan i,n de wijze van vormge ving en 'in de wijze, waarop miein „het mededeelt. Juist in de manier, de geest van het schrijven, beeldhouwen, het componeren, heeft de fantasie zijn infre* de gedaan. Sprak men bij de klassieke componisten klare, eenvoudige,, bijna aardse taal, bij de romantische vindt men 'n minder doorzichtige, me:r gecompli ceerde uitdrukkingswijze, maar vooral 'n ontstijgen aan de werkelijkheid, meer fantastisch, men zou bijna zeggen ^migszins mefa-physisch. En waar deze fantasie nu enkel van de maker zelf kon uitgaain» vindt men in de uitdrukkingswijze van zelfsprekend iets van de persoon-zelf; iets subjectiefs, iet9 beschouwends en als gevolg daarvan weer iets egocentrisch en meestal iets dwepends, ook wiel iets ge heimzinnigs. Alle bovengenoemde eigenschappen zijn in de „Romantische Stijl" aanwezig. Die romantische stijl heeft dus een volkomen» duidelijk te herkennen, eigen klankkleur. Het zou wel' interessant en leerrijk zijn om nu allerlei voorbeelden te kunnen laten horen, maar daartoe ontbreekt de gelegenheid; het was echter Felix Men- dellssohn Bartoldy, die het eerste ora torium in die stijl' schreef. En zijn bieste oratorium was „Elias". Over dit werk zelf wil ik nu niet schrij ven. Daarover is een uitvoerige inleiding opgenomen in het tekstboekje voor de uitvoering op 17 Juni; mij was het hoofd zakelijk er om te doen, de stijl duidelijk te maken, waarin het wierk is geschrteven. JAN BARTELSMAN Van Weedestr. 23 - Tel. 2577 Iwintig milÜoen kinderen verhongeren. 335.000.000 kinderen lijden gebrek; zij zouden geholpen kunnen wprden, als er voldoende voedsel en gieneesmiddellen waren. In Europa zijn sjreken, waar een kinder sterfte van 10 o/o normaal is; op vele plaatsen loopt dit op tolt 40, 80, zelfs 100 o/o. Streken, yvaar geen enkel kind in leven kan blijven, omdat de moeder geen voedsel voor ze beeft. Als er niet geholpen wordt, zijn minstens 20.000.000 kinderen ten dode opgeschre ven. Hier moet geholpen .worden. De Verenigde Naties hebben over de gie- hele wereld eien hulpactie op touw ge zet: de „Unac" (United Nations Appeal for Children). De Verenigde Naties doen een beroep op de wereld ten behoeve van het kind. Ook in ons land is edn comité opgericht onder de naam van „Verenigde Nafiies helpen het kind". Een comité, waarin al lerlei vooraanstaande mensen zich voor dit mooie werk geven en die een beroep doen op ons allen. De leuze is: „Geef één dag!" Eén dag loon, éen dag winst, de pro ductie van één dag! Hier is de gelegenheid voor ons allen» ook voor u en mij, om te tonen, dat wij wereldburgers wïllien zijn. Hoe groot de verdeeldheid overal ook moge zijn, de wereld kan één zijn iin een gezamenlijk streven het leven fe redden vain millioe- nen kinderen, ongeacht geloof, ras of nationaliteit. Voor velen zal één da„g verdienste te veel zijn. Voor sommigen zal het weinig zijn. Dat kan iedereen alleen voor zichzJelf be oordelen. Maar... geef, wat u kunt mis sen. Geef, voor de millioenen ki|mderen, die geholpen moeten worden door de ge hele wereld. Patroons steunt deze actie niet uw per soneel. Ook Soest moet zijn deel bijdragen. De belangengroep „Sioesfduiniein" gaf reeds ö?n prachtig voorbeeld. Het kleine aantal bewoners vain Soiest- duinen bracht reeds het mooie bedrag van f230.voor dit döel bjjeen. Ingezetenen vormt acties i|n grof (er of kleiner verband. Laat „UNAC'' het woord zijn, waarmede wij in de komende dagen vain alle kanfein worden aangevallen. Het adres van „Unac" is: Stadhouders laan 146, Den Haag, Giro $600. Ook op andere wijze kunt u nog steun verlenen. Dinsdag 15 Juni zal de AVRO een her uitzending geven vain de Unac-,luisterwed strijd. Er is een Rembrandt verdwenen, Paul Vlaanderen neemt de verhoren af en u moet antwoorden op d'e vraag waar is de Rembrandt? Oplossingen per briefkaart inzenden aan U.N.A.C., Den Haag- U moet boven het gewone porto 30 cent extra bijplakken ten bate van U.N.A.C. ,(zg'. duifjes-zegels zijn ongeldig!) Er zijn prachtige prijzen beschikbaar: Een geschenk naar keuze ter waarde vain f2500.reizen per K.L.M. naar Stock holm en Schotland voor twee personen en nog 497 andere waardevolle prijzen. Deze heruitzending vindt hedenavond plaats cm kwart voor tien en we deern er allemaal aan mee. TELEURGESTELDE STROPER. Hoger beroep aantekenen van een be slissing van een of ander(e rechterlijke instantie heeft alftijd zijn risico's: de straf kan verlicht, maar even go»ed ver zwaard worden. In dit laatste geval verkeerde G. v. d H. alhier, die zich nogal eens aan strope rij te buiten gaat en in Februari j.L deswege door de Amersfoortse kanton rechter tot drie gelidboeten van f 60.'— werd veroordeeld. Hij kwam daartegen in verzet en zo diende gisteren zijn zaak, een drievoudig procesverbaal wegens overtreding van de Jachtwet, voor de Utrechtse Rechtbank. De feiten bleken in hoofdzaak, vast te staan. 1 weemaal was v. d. H. in de afge lopen winter door de jachtopziener be trapt, respectievelijk op het "ledigen van een wildstrik, waarin zich een komijn be vond en op het stropen miet een z._g. nijnenkast, waarbij ook eern fret en eern aantal netten werdeln gebruikt. Ben en ander had plaats op het landgoed „De Treek", onder Leusden. Het derde voor val speelde in de bossen bij het pen- sionaaal O.L. Vrouw ter Eern, waar bij aan het jagen was met een hqnd. De officier van Justitie constateerde, dat verdachte, die zegt opperman te zijn, veeleer een stroper van professite ge noemd moet worden en requineerde tiegein hem voor elk der drie gevallen acht da gen hechtenis, in totaal dus 24. „Maar dan ben ik hier nog heel wat slechter af dan bij de kantom-echter" zuchte verdachte ten zeerste verbaasd. „Dat kan wel zijn", zei de president, „maar dat is nu eenmaal het risico van het hoger beroep!" De uitspraak is bepaald op 25 Juni a.s. 'SANERING IN ZUIVELBEDRIJF. Naar wij vernemen bestaan er plannen om in Soest te komen tof sanering van 't mellkventersbe drijf. Zoals de toestand thans is, vindt op weinig rationele wijze de klant'embedie ning plaats. Het 'gebeurt vaak, dat in één en dezelfde wijk vijf en meer melk- handeliaren komen. Er is een commissie ingesteld, diie de no dige voorbereidingen zal treffen om tot een goedie oplossing te komen. Bij een vereenvoudigd)? regeling kan aam een be paalde melkventer eien wijk worden toe gewezen, met ais gevolg, dat de klanten vlugger worden bediend en de meïkham- deLaar veel tijd len materiaal kan be sparen. Vanzelfsprekend zal een ien ander miet kunnen silagcln, als het publiek hierbij niet de nodige medewierking verlcie|nt. Ook onder de melkhandelaren zal na tuurlijk een grote mate van eensgezind heid noodzakelijk zijn. Mocht deze voorgestelde sanering plaats vindein, dan zal' de nieuwe regeling begin Augustus worden ingevoerd. Van Weedestraat 29 - Soestdijk Verzacht- Geneest ONGEVAL IN SPEELTUIN. Een 17-jarig meisje, bteborenjdiei tot een gezelschap uit Arnhem, -vi[e! in de speel tuin van de heer Wie.stemieijer aan de Birktstraat uit één der schommels, waar door zij een hersenschudding bekwam. Per ziekenauto moi°,st zij naar haar wo ning worden vervoerd. BOSBRANDEN. Zondagmiddag ontstond ee|n bos- en heidebrand op een terrein achter „Zoin-* neglllorcn". Door het snelle ingrijpen der brandweer gingen ditmaal slechts enkele honderden meters bos en heide vcrlorjem. Zondagnacht te ongeveer 1 uur moest de brandweer w,eer uitrukken als gevolg van een door een machinist gemiell'de bos- en heidebrand in de nabijheid van het Berkenlaantje. Dit bleek q?.n loos alarm Ue zijn. Bij dit nachtelijk alarm bleek wie,er eens overduidelijk te paraatheid van onze Vrijwillige Brandweer, want 30 brand- weerliedien offerden hun nachtelijke rust op. DIVERSE OVERTREDINGEN. Procesverbaal werd opgemaakt tegen: twee 20-jarige jongemannen, diie ijsco's wierpen in qen voorbij jijden die taxi; enige jcngcns, dj? voetbalden op de open bare wóg; meerdere autobestuurders we gens overtreding van het inhaalverbod en rijden zonder verlichting of rij- en nummerbewijs, alsmede tegen meerdere wielrijders, die het in de avonduren, zoin.- der verlichting meenden te kunnen stel len. ERNSTIGE AOTOBOTSING. Op de Birktstraat (Lr hoogte van Kamp- lust, waar een gedeelte van de rijweg was opgebroken, had Vrijdag een ernsti ge autobotsïng plaats. Een zeswielige vrachtauto, komende uit de richting Soest, die voorrang had, kwam met een uit d? richting Amers foort komende vrachtauto op het nijet opgebroken gedeelfe van den rijweg in botsing. De uit Amersfoort komende wa gen, die tussen de bomen wierd gedrukt, bekwam ernstige schadje en moest worden weggesleept. Hef verkeer fier plaatse werd tijdelijk ernstig gestagneerd. SCHILDERIJENTENTOONSTELLING CORNELIS KONING. Zaterdagmiddag had in „De Haverkamp" de opening plaats van eein tentoonstel ling van werken vain de Amsterdamse schilder Cornelis Koning. De heer Henk Broer uit Amsterdam heette ds aanwezigen hartelijk welkom. Spreker wees er op, dat rjet moeilijk is het werk van zijn collega en stadsgenoot te kliassificeren en er één of ander -isme aan fe verbinden. D?ze kunstenaar heeft een zo volkomen eigen visie en uitbeel dingsvermogen, dat de z.g. moderne stro mingen langs hem heengaan. Wat oins, jongere collega's uit zijn omgeving, al tijd van bewondering vervult, is dia ont roering in de verbeelding vain elk ob ject en de grote invloed, die van deze bewogenheid op ons uitgaat. Hij ziet het leven niet als bewoner vain de grote stad. Men zou eerder kunnen zeggen, dat hij datgene uitbeieldit, dal nog aan plaats, noch aan tijd gebonden is. Het kind van zes eeuwen geledein is voor VAN EFFEN OF GEBLOEMDE STOF. Het aardige model, dat wij hier afbeel den, kan van alle soorten stof gemaakt worden. De rok heeft een ingezette piooibuun, waarvan de plooien naar hef midden ge vouwen en tot de heup worden iingestikfi. Blouse en rok van het rugpand worden aan één stuk geknipt. Middenachter wordt tegen de stofvouw gelegd, zodat geen naad in de rug komt. Van het voorpand worden blouse sti rok wel aaneen geknipt, doch hier wordt middenvoor tegen de zelfkant van die stof gelegd. Men krijgt dus wel e®n naad, waar de geplooide baan tussen wordt ge zet. Het mouwtje wordt aan de kop in- gerimpeld of in plooitjes gelegd. De naad der mouw komt drie c.M. vóór de zij naad. Onder aan hef mouwtje stikt mem nog enige plooitjes. Hals en mouwtjes stikken we af met een schuin reepje stof. Die zoom aan de onderkant van de rok wordt op de goe de hoogte afgespeld en met een smal zoompje vastgezet. De ceintuur kan van bandfluweel in 'n aardig contrasterende kleur worden ge maakt. Het patroon van dit model is in de ma ten 42, 44 en 46 a f0.95 verkrijgbaar bij ,,Hef Patronenhuis". Middenweg 200, Am sterdam-Oost. Na ontvangst van een postwissel, waarop vermeld: No. 4748, maatwordt het patroon omgaand toegezonden. hem zoals het kind van nu en daardoor bereikt hij in zijn werk iets, dat dichiter bij het eeuwige staat. Zijn werk heeft iefs onstoffelijks en bij ernstige en lang durige beschouwing moet elke bezoeker van deze tentoonstelling hiervan die in vloed ondergaan. Hij hoopte, dat de ex posant zeer vfteji genoegen vain zijn ten toonstelling mocht beleven en verklaarde met deze woordiern de tentoonstelling voor geopend. BINNENBRANDJE. Door hef spelen miet lucifers door bet 3-jarige zoontje, ontstond Vrijdag qeiti binnenbrandje ten huiae vain J. aan de Steenhoffstraat. De bewoners wisten, met hulp der buren, het vuur spoedig te doven, als gevolg waarvan de brandweer nipt handelend behoefde op t|e treden. BAZAR IN ELTHETO. Het Nederl'. Padvindsters Gilde houdt a.s. Zaterdagmiddag en -avond in Elfhe- to een grote bazar tan bate van het werk der afd. Soest. Een schat van fraaie artikelen is bijeen gebracht en verschillende attracties zul len zorgen voor een goede stemming. De opening zal zo "mogelijk geschieden door onze burgemeester. Voor bijzonderheden zie men de adver tentie in dit nummer. DE ELFSTEDENTOCHT. Onze plaatsgenoot, de heer J. A. van ArkctL nam als enige S.oiester met suc- oes deel aan de dezer dagen gehoudlpq 11 steden-wandeltocht. Gedurende 5 dagen werd ook door hem ruim 250 K.M. afgelegd.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1948 | | pagina 2