GEEN AARDAPPEL
PANIEK!
Ruslands rijkdom aan
Aluminium.
Plaatselijk nieuws.
Laten wij er op letten!
Kerstspel „De Ster vanBethlehem"
Maatregelen tegen prijsafbraak
in voorbereiding.
De rijke aardappeloogst en daarmee verbon
den daling van de prijzen heeft sommige
landbouwers het hoofd doen verliezen. Zij
bieden tegen iedere prijs aan en veroorzaken
daarmee een verdere afbrokkeling van de
markt. Wij hebben hier weer te doen mei
het oude verschijnsel, dat de boeren, in
plaats van één lijn te trekken, ieder op eigen
gelegenheid gaan verkopen, teneinde voor
de bui binnen te zijn. Maar zij vergeten, dat
zij op die manier juist het losbarsten van de
bui veroorzaken. Het in het wilde verkopen
van aardappelen moet dus, reeds alleen
daarom, ten sterkste worden afgeraden.
Maar bovendien doen zij zichzelf grote
schade door op het ogenblik tegen verlies
gevende prijzen te verkopen. De landbouw
moet als één man op het standpunt staan,
dat de producten niet anders dan tegen lo
nende prijzen verkocht moeten worden.
Wanneer de markt daartoe geen gelegen
heid biedt, dan zal men de regering in ge
breke moeten stellen en dus moeten eisen,
dat zij maatregelen neemt tegen het optre
den van afbraakprijzen.
Wij leven immers niet meer in een geheel
vrije maatschappij, waarbij men de prijs van
de markt heeft te aanvaarden, hoe ongun
stig die ook is.
De thans dreigende aardappel-paniek had
men in Den Haag moeten voorzien en dus
voorkomen. Wanneer de regering onmiddel
lijk toen men wist, dat er een reusachtige
aardappeloogst zou komen, een garantieprijs
had ingesteld, zou de huidige prijsdaling zon
der twijfel niet zijn opgetreden. Waarschijn
lijk heeft de minister gedacht, dat het zo n
vaart niet zou lopen, doch de feiten hebben
inmiddels bewezen, dat de prijzen wel dege
lijk tot ver beneden het aanvaardbare dalen.
Dit behoeft in het geheel niet te betekenen,
dat het overschot, waarvoor wij op het ogen
blik geen bestemming kunnen aangeven, zo
onrustbarend groot is, het betekent alleen,
dat momenteel het aanbod de vraag over
treft. Zonder te ontkennen dat het jaar 1943
overal ter wereld een record aardappeloogst
heeft gegeven, mag men toch niet verkla
ren, dat er een overproductie is. Eerst aan
het eind van de winter zullen wij weten of
er inderdaad grote partijen overblijven.
Ook in Amerika.
De lage aardappelprijzen zijn niet alleen een
Nederlands of een West-Europees verschijn
sel. De Canadezen bijv. bieden op het ogen
blik in de aangrenzende Amerikaanse Sta
ten aardappelen veel goedkoper aan dan in
de Ver. Staten het geval is. Daartegen zijn
heftige protesten gerezen van de zijde van
~xre- Amerikaanse- boeren en men verwacht
thans in Amerika dan ook ingrijpen van de
regering. Waarschijnlijk zal men ongeveer
een zevende deel van de oogst tegen een
minimumprijs uit de markt nemen.
Wij hebben reden om aan te nemen, dat ook
de Nederlandse regering op het punt staat
maatregelen te treffen. Welke die maatre
gelen zijn, is nog niet bekend; in landbouw-
kringen spreekt men over het overnemen
van bepaalde hoeveelheden tegen een ga
rantieprijs, of over hét stellen van een ga
rantie voor het inkuilen van gestoomde aard
appelen. Het Ministerie van Landbouw zoekt
echter naar een geheel andere vorm van in
grijpen, waarover wij ons thans nog niet
kunnen uitlaten. Deze moet tot effect héb
ben, dat de prijs van de aardappel wordt
ondersteund zonder dat men rechtstreeks in
de handel ingrijpt.
Het lijkt ons noodzakelijk reeds thans naar
voren te brengen, dat dit ingrijpen tot ge
volg moet hebben, dat de boeren tegen een
lonende prijs moeten kunnen vei-kopen.
Wanneer er aan het einde van de winter
een restant zou moeten worden opgeruimd,
zullen wij tegen die tijd'wel eens verder
zien, maar op het ogenblik nu de tijd van
de grote consumptie nog komen moet, is er
geen enkel motief om aardappelen beneden
redelijke prijzen op de markt te werpen.
Laat de boeren dus in de eerste plaats zelf
zo verstandig zijn zo min magelijk aan te
bieden.
Toen het Derde Rijk ten onder ging, waren
het de Amerikaanse, legers, die de stad Bit-
terfeld bezetten, maar het waren de Russen,
die na de indeling van Duitsland in zones de
stad onder hun beheer kregen. Daarmee
kwamen ze in het bezit van het grote labo
ratorium voor onderzoek van lichte meta
len, dat door de I. G. Farben in deze stad
was gesticht. Dit laboratorium was een der
Wetenschappelijke instituten, die de winning
van aluminium en daarmee de opbouw van
de luchtmacht in Duitsland, krachtig hadden
bevorderd. De Russen maakten van dit bui
tenkansje een gretig gebruik en sindsdien
weten ook zij uit 3400 kg ruwe bauxiet 1000
kg zuivere aluminium te halen. Bauxiet, het
aluminumrijke mineraal, heeft Rusland in
overvloed, geen enkel land bezit er zulke
enorme voorraden van. Soms ligt zo'n
"bauxietlaag in een onherbergzame streek,
maar dat is voor Rusland geen bezwaar,
want men stuurt er alleen politieke banne
lingen en krijsgevangenen heen. Zo'n streek
is b.v. het gebied van Turinsk in het Noor
den van de Oeral. Het vriest er van Sep
tember tot Mei en als in de korte zomer de
grond ontdooit, bestaat die grond voor het
grootste deel uit moerassen, waar voortdu
rend koortsen heersen. Het sterfte-cijfer van
de gevangenen is dan ook ontstellend hoog,
maar de Russische regering zorgt steeds
voor een overvloed van nieuw mensenmate
riaal. Zo is er meer naar het zuiden in de
Oeral een streek, genaamd Uass, die uitslui
tend bevolkt wordt door 400.000 politieke
gevangenen. In het West-Siberisch Kusnetz
gebied, waar de volledige Elinfabrieken uit
Stiermarken overgebracht zijn, werken
tienduizenden bannelingen achter eindeloze
prikkeldraadversperringen, die slechts on
derbroken worden door wachttorens. In het
gehele Kusnetz-gebied werken meer dan een
millioen politieke gevangenen. Duizend kilo
meter ten oosten van Stalingrad, tussen de
uitlopers van de Oeral en het Aralmeer, ligt
de stad Irgis ten midden van enorme rood
achtige bauxietlagen. De streek is bijna on
bewoonbaar wegens malaria en zwartwater-
koorts, doch in de behoefte aan arbeiders
wordt voortdurend voorzien door nieuwe
deportaties. En zo bouwt Rusland de groot
te aluminiumindustrie van de wereld op, ten
einde een luchtvloot te kunnen bouwen, die
het eventueel tegen Engeland en Amerika
met hun bondgenoten kan uithouden.
Intussen zitten natuurlijk de andere landen
niet stil. Amerika trekt op het ogenblik nog
het meeste bauxiet uit ons Suriname, maar
waarschijnlijk zal ook verder in Zuid-Ame-
rika aluminiumerts gevonden worden, ter
wijl men ook van Centraal-Afrika grote ver
wachtingen heeft.
HEM WACHT NOG IETS
In samenwerking mèt de rijkspolitie te
Groningen werd door dê politie alhier
gearresteerd zekere P. v. d. S*., die» na
uit Duitsland té zijn teruggekeerd, in
onze gemeente was ondergedoken. Hij
wordt verdacht deèl te hebben uitge
maakt van de S.D. cm èen executiep'eLeton.
Hij werd naar Groningen overgebracht.
DENK OM UW ACHTERLICHT.
Niet minder dan 45 wielrijders gingen
op de bon wegens het niet voeren van
een brandend achterlicht. Men' denke er
aan, dat de politie in dit opzicht actief
blijft.
TAFELTENNIS.
De afgelopen week bracht weer verschil
lende successen voor de tafeltennisver
eniging „Soestdijk".
Donderdag bracht het lè team een be
zoek aan Neac 4 tè Amersfoort en wist
met 73 te winnen.
Dezelfde dag speelde Soestdijk 2 tegen
Rivendi 7 en won bovènverwachting met
8—2. Soestdijk 3 en 4 kregen Zaterdag
bezoek van resp. UPPC 8 en Levu 4,
beidon uit Utrecht.
Beide Soesfer teams wisten de bezoiekers
met een 100 nederlaag naar die Dom
stad terug te zenden.
Het programma voer deze week ziet er
als volgt uit;
Maandag 13 Dec- Frans Smulders 1
Soestdijk 1 te Utrecht. Velox 6Soest
dijk 3 te Utrecht.
Donderdag 16 Dec. Noac 4Soèstdijk 2
te Amersfoort-
Zaterdag 18 Dec. Soestdijk 4—Induna 3
te Soestdijk.
KOE GEVONDEN.
Te 2 uur 's nachts trof de politie op de
Steenhoffstraat een koe aan, waarvan de
eigenaar kon worden opgespoord.
NOG STEEDS
ETALAGEVERLICHTING.
Van politiezijde wijst men ons op het
feit, dat veel winkeliers nog steeds hun
etalagevèrlichting laten branden in de
hiervoor verboden uren.
Zij, die er niets voor voelen-om, naast
een bekeuring, zich over enige dagen, zo
wel in woning als winkel, met een kaars
je te moeten behelpen, raden wij aan zich
aan de voorschriften te houden.
KERSTBOUT.
Ten nadele van Van E. werden niet min
der dan 3 konijnen ontvreemd.
OP DE BON.
Een groot aantal automobilisten wérden
weer bekeurd terzake overtreding in-
haalverbod, rijden zonder rijbewijs, rij
den in verboden richting, overtreding par
keerverbod enz.
SOESTERBERG.
RECEPTIE BRANDWEER.
In verband met het 25-jarig bestaan der
Vrijwillige Brandweer werd Zaterdagmid
dag van half 5 tot 6 uur door 't be
stuur in Hotel ,,'t Zwaantje" receptie ge
houden. Vooraf had bij de brandweerga-
rage, ten overstaan van het gemeetitiebe
stuur, door de burgemeester, Mr. S. P.
Baron Benfinck namens de Kon. Ned.
Brandweervereniging, de plechtige uitrei
king van het kruis van verdienste plaats
aan een vijftal leden, die bet corps gedu
rende 25 jaar trouw hébben gediend,
alsmede èen viertal diploma's aan hen,
die 15 jaar of langer lid van het corps
zijn geweest Namens het gemeentebe
stuur kreeg élke brandweerman nog een
herinneringsmedaille.
Er was buitengewoon veel belangstelling
voor deze receptie, wielke door tien schat
van aangeboden bloèmstukken werd op
geluisterd. Onder aanbieding van een
chèque bracht de voorzitter van het hul-
digingscomite uit de burgerij, dokter
Spin ter, in eèn warme toespraak hulde
aan het wakkere corps vooir al het veile en
moeilijke werk, dat het vrijwillig verricht.
Vervolgens bracht de burgemeester dank
aan het jubilerende corps, hierbij de ver
zekering gevend, dat het gemeentebe
stuur steeds achter de brandweer staat.
Ook de oprichter van de brandweer, de
heer J. G. A. Batenburg, genieente-sieicrfe-
taris, sprak met grote waardering over
het corps.
In dé onafgebroken rij van bezoekers
merkten we o.m. op: de heer Kuppers,
referendaris namens de Commissaris der
Koningin in de provincie, vertegenwoor
digers der Vtir. v. Brandweercomman
danten. de Nèd. Ver. van Brandweer
personeel, de Utr. bosbratidvetieniging, de
Utr. Prov. brandweerbond, de branidwe-
ren van Utrecht, Soest, IJsselsfein, Jut-
phaas, Maarssen, Rhenèn, Amerongen,
Bilthoven, De Bilt; de heer Bijleveldj,
commandant brandweer Amersfoort, me
de namens de burgemeester van Amers
foort; Generaal Winkelman; Generaal
Oudendijk', Maj. Versluijs, commandant
Du Mouljnkazerne; Maj. Kièrs, overste
Potharst, Kap. Visser namens overste
Dekker, Kap. v. Guluck; het erelid, de
heer Dréwes, referendaris te Utriecht, tal
van raadsleden én 'n 2-tal wethouders,
de Soestèr politie; de heer Van Noedel,
directeur Gemeente-Werken jen tal van
ambtenaren, afgevaardigden van plaatse
lijke verenigingen en particulieren.
Onder de véle telegrammen en'schrif
telijke felicitaties was o.m. een schrijven
van de commissaris der Koningin, van
oud-burgemeèsfer Des Tombe en van de
garnizoenscommandant, Kol. Tolsma.
De wraak van fle gele vlerk.
„Welterusten paps. welterusten mam. Mag
het licht nog vijf minuutjes blijven bran
den
Mijn man wil protesteren, maar na een blik
van verstandhouding te hebben gewisseld,
zegt hij: „Nu, vijf minuten dan, maar langer
in geen geval."
Merkbaar opgelucht gaan mijn zoon naar
boven, maar niet zodra is de deur achter
hem dicht, of mijn man trekt van leer.
„Waarom laat je die jongen niet onmiddel
lijk het licht uit doen als hij in z'n bed
stapt?"
„Och, als» Henk dat nu niet prettig vindt?
Hij is de laatste tijd verschrikkelijk nerveus
en schrikachtig. Waarom zouden wij hem
plagen? Ik ga straks zelf wel even kijken
of het licht uit is."
„Het is nonsens, dat een flinke en gezonde
jongen van elf jaar niet in het donker zou
durven slapen," vind mijn man. Hij heeft
daar nooit erg in gehad. Wat zijn dat tegen
woordig voor jongens?
Ik doe er het zwijgen toe, maar in mijn hart
moet ik mijn man gelijk geven. De spanning
op het gezicht van Henk, toen hij de toe
stemming vroeg, was echter te groot om er
aan voorbij te gaan. Ik besluit, hem eens
extra te observeren. Die nervositeit moet
toch een oorzaak hebben.
Als ik een kwartier later de slaapkamer van
de jongen binnenkom, kan ik het gevoel, dat
hij onder de dekens schoot toen hij mij hoor
de aankomen, niet van mij afzetten. Ik
schijn mij echter te hebben vergist, want als
ik hem toestop, slaapt hij rustig door.
Midden in de nacht word ik wakker door
een schreeuw, die uit de slaapkamer van
Henk komt. Voor vader en moeder het bed
uit zijn een tweede schreeuw, gevolgd door
een verward gemompel. De jongen is ziek,
schiet door mij heen.
„Het kind heeft een nachtmerrie," zegt mijn
man nuchter en hij schudt Henk wakker, die
dan verwezen om zich heen kijkt.
„Droomde je zo akelig?" vraag ik. En ik pro
beer er achter te komen waar hij over lag
te dromen. Echter zonder resultaat.
„Nu vent, ga maar lekker slapen en droom
wat prettigeL"
De volgende ochtend ontdek ik de oorzaak
van de nachtmerrie. Bij het afhalen van zijn
bed ligt er onder zijn hoofdkussen een
boekje van klein formaat: een beeldroman.
Terwijl ik het boekje doorblader is mij alles
duidelijk: de nachtmerrie en de nervositeit
erbij. Sensatie voor en na: mensen worden
in een afgrond gekegeld of het niets is;
vechtpartijen en moorden volgen elkaar in
een razend snel tempo op. Dat is geen lec
tuur voor een jongen een oud mens wordt
er koud van!
's Middags kom ik te weten, dat Henk het
boekje van een meisje op school heeft ge
kregen en ik besluit er z'n onderwijzer over
te gaan spreken.
„U weet niet half, hoe dit kwaad is ingewor
teld, mevrouw. Elk boekje gaat de hele klas
door. Ontdek ik er een, dan gaat het de
kachel in, maar ze passen wel op, dat ik ze
niet zie."
Om mij te overtuigen laat de onderwijzer
mij een brief zien, die een buurtbewoner
hem ter hand stelde. Deze dame had een bal,
die steeds weer in haar tuin terecht kwam,
afgenomen en kreeg toen de volgende brief:
„Mevrouw, wanneer u vanavond de bal niet
terug geeft, zal de wraak van de gele vlerk
u treffen. De bende van de Gele Vlerk".
De bal was niet terug gegeven en de dame
was ook niet door de wrekende vlerk ge
troffen. Integendeel: de vlerken kregen zélf
hun straf en de bende bestond slechts in het
verhitte brein van enige schooljongens, die
beeldromans hadden verslonden.
Na schooltijd kwam ik toevallig langs een
jongen, die aan een lantaarnpaal was gebon
den, omdat hij „een boekje" een beeldro
man! niet vlug genoeg had doorgegeven.
Zo zou ik nog meer gevallen kunnen vertel
len. Gelukkig gaan ten deze de ogen van de
opvoeders op. Houdt de beeldromans verre
van uw kinderen. Jongenslectuur behoeft
heus niet zoetsappig te zijn. De tijd van Hy-
ronimus van Alphen is helaas? voorbij.
Avontuur behoeft de jeugd in de boeken
niet te worden onthouden. Maar wij mogen
en willen onze kinderen niet te midden van
misdaad en ongezonde sensatie opvoeden.
Het is onze plicht, dit soort lectuur uit te
bannenook uit de dagbladen die wij
lezen!
STAKINGEN SNIJDEN IN EIGEN VLEES
Het rapport over 1947 van de beheerders der
genationaliseerde Franse steenkolenmijnen
geeft een droevig beeld van de financiële
toestand. Hoewel de mijnen aan staatsubsi-
dies bijna 18 milliard franc ontvingen, sloot
de rekening toch met een verlies van bijna
5 milliard. En dat, terwijl de afschrijvingen
totaal onvoldoende waren, zodat noch voor
de normale slijtage, noch voor vernieuwin
gen voldoende reserves gevormd konden
worden.
Het verlies werd veroorzaakt door een pro
ductie-daling van 3 millioen ton tengevolge
van stakingen, die de mijnen op 6 milliard
franc kwamen te staan.
In 1948 werd detoestand aanvankelijk be
langrijk beter, doordat de productie per dag
en per arbeider vrij snel toenam. Men hoop
te dan ook dit jaar de rekening ongeveer in
evenwicht te kunnen brengen, doch de sta
king, die, de communisten in October uit
lokten, heeft wederom een streep door de
rekening gehaald. Op het ogenblik is de to
tale dagproductie nog maar iets meer dan
130.000 ton, terwijl voor de staking dagelijks
170.000 ton aan de oppervlakte werd ge
bracht.
VERRASSINGEN VAN DE
PLANPOLITIEK
Dat regeringsplannen niet "altijd kloppen
met de werkelijkheid, blijkt uit het rapport,
dat onlangs door het Engelse Ministerie van
Arbeid is uitgebracht over de werkgelegen
heid. Voor 1948 had het regerings-plan-bu-
reau voorzien, dat het aantal werklozen van
302.000 op 450.000 zou stijgen. In werkelijk
heid is de toeneming tot nu toe nog geen
15.000 geweest. Verder was voorspeld, dat de
arbeidsgelegenheid met 323.000 betrekkingen
zou dalen, maar dit cijfer bleek in Septem
ber pas 80.000 te bedragen. Dit waren dus
onvoorziene meevallers. Maar daartegenover
stonden ook tegenvallers. Volgens het plan
zouden 286.000 personen de lichte industrieën
in de loop van het jaar moeten verlaten.
Maar inplaats van een daling is er een stijy-
ging met 131.000 mensen geconstateerd.
Daartegenover moesten volgens het plan
127.000 mensen naar de zware industrieën
worden toegevoerd. Dat cijfer heeft men
echter lang niet bereikt; de landbouw kreeg
er 35.000 in plaats van 55.000, de mijnbouw
7000 inplaats van 37.000 en de textiel 31.000
inplaats van 108.000. Men maakt zich in
Engelse regeringskringen daarom ernstig
bezorgd over de berekeningen van het Plan
bureau, die zo weinig met de werkelijkheid
blijken te kloppen. Deze werkelijkheid is, dat
te veel arbeid wordt besteed aan de lichte
industrieën, die betrekkelijk moeilijk te ver
kopen producten opleveren, terwijl de zware
industrieën arbeidskrachten te kort komen.
Het economische leven stoort zich dus hoe
genaamd niet aan de voorspellingen van het
Planbureau. Alleen door dwang zou men de
plannen kunnen uitvoeren, maar dat strookt
weer niet met de eisên der democratie.
TOCH WEER ALUMINIUMPRODUCTIE
IN DUITSLAND
De vervaardiging van aluminium was tot nu
toe in Duitsland verboden, omdat aluminium
de basis-industrie is voor de bouw vari oor
logsvliegtuigen. Dit verbod is voor het Duit
se herstel buitengewoon hinderlijk, omdat
het lichte metaal ook vpor ontelbare vreed
zame aanwendingen onmisbaar is. Van grote
principiële betekenis is het daarom, dat de
aluminiumfabriek te Rheinfelden in Baden-
Baden toestemming heeft gekregen begin
1949 weer met de productie te beginnen. De
fabriek, die een capaciteit heeft van 30.000
ton ruw aluminium per maand, mag voor
lopig maximaal 25.000 ton per maand fabri
ceren. Het gehele vraagstuk van het verbod
van oorlogsindustrieën blijkt in de practijk
onoverkomelijke moeilijkheden op te leveren,
daar vrijwel iedere industrie zowel voor
vredes- als oorlogsdoeleinden gebruikt kan
worden. Wil men iedere kans op oorlogs
productie uitschakelen, dan is herstel van
de welvaart in Duitsland volkomen onmoge
lijk. Van betekenis bij de thans gevallen be
slissing is het wellicht geweest, dat het ka
pitaal van de aluminiumfabriek te Rhein
felden voor een groot deel in Zwitserse han
den is.
door M- Nijhoff; opgevoerd door V.C.J.G
te Amersfoort (Markthallen) op 22 en
23 DECEMBER. Begin 8 u., einde 9.30 u.
Entree f0.50 (pl. bel. inb.).
Woensdag 22 Dec. loopt 'n EXTRA BUS
van Nieuweirhoek om 7.20, Raadhuis
7.25, Garage Tensen 7.30. Buskosten f0.50
retour. Plaatskaarten (tevens voor de
bus) verkrijgbaar bij* Fqrguson, Hartman-
laan 4, alhier.