Déraillement*
Goudkoorts en goudmisère.
België maakt zich zorgen.
IN DE HOEK.
ingezonden stukken.
SOESTER COURANT
Verschijnt iedere Dinsdag en Vrijdag. UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT - SOESTDIJH
Abonn. per kwart, fl.50 - p. post fl.75
25e JAARGANG No- 17. Bureau: Van WeedesJraat 85 - Telefoon 2566 - Giro 126158 DINSDAG 1 MAART 1949.
Tweemaal reeds in veertien dagen
Kwam het op de Birktstraat voor,
Dat een melkauto, bij 't rijden,
't Evenwicht finaal verloor.
Tweemaal liep drieduizend liter
Uit de tank over de weg,
Want de auto was gekanteld,
De bestuurder had dus pech.
Langs de wegkant werd een meertje
Uit de melktank geformeerd
En de mensen, die het zagein,
Hebben vlug geprofiteerd.
Want met emmers, potten, panpielni,
Schepte men de vele melk,
Onder het bekende motto,
Dat dit spul is goed voor elk.
Spoedig was het afgelopen
En de melkvloed was voorbij,
Want er vormde zich een meyr van
Zoete-melkse-modderbrei.
Lcopt de hedendaagse wereld
Ook naar een déraillement?
Loopt het met hetgeen wij horen
Ook niet spoedig op een end?
Als de grote wereldsnejtrsin
Door atomen derailleert,
Is het zeker, dat er ook weer
Fiks van wordt geprofiteerd.
Evenals daar op de Birktstraat
Wordt het dan een modderbad.
Waarbij heel veel gaat verloren
En haast niemand iets aan had.
Stuurlui, wees op je „qjui-vive",
Dat je trein niet derailleert,
Daar jezelf niet maar een ander
Van de rommel profiteert.
Zorg dus, dat je de opstakels
Feilloos sturen zult voorbij,
Want de wereld wordt een poel van
ZURE-MELKSE-MODDERBREI
E. VAN EEDEN.
In het begin van 1946 maakte een kleerma
ker zijn gebruikelijke rondreis langs de ver
schillende boerderijen in de Oranje Vrijstaat
in Zuid-Afrika. Ieder jaar gaat hij enkele
malen met een vrachtauto vol met coupons
en costuums het land door. Maar een van
zijn vaste klanten had weinig contant geld
en bood de kleermaker een stuk land aan in
ruil voor twee pakken. Het schrale droge
land is daar niet veel waard, zodat de kleer
maker een flinke oppervlakte kreeg voor de
costuums, al had hij liever geld ontvangen.
Bijna onmiddellijk daarop werd er echter
goud gevonden in deze omgeving en het ge
volg was, dat de kleermaker enige weken
later zijn toevallig landbezit kon verkopen
voor 2500 pond, wat meer dan 25.000.
is. Geen slechte prijs voor twee costuums!
De goudkoorts greep echter eerst goed om
zich heen, toen op 16 April 1946 rijke goud
vondsten bevestigd werden. De koersen van
de aandelen van bestaande goudmijnen, die
ontginningsrechten op uitgestrekte gebieden
in de Oranje Vrijstaat hebben, vlogen om
hoog; in 48 uur steeg de waarde van de aan
de beurs te Johannesburg genoteerde goud
mijnaandelen met niet minder dan 30 mil-
lioen pond (ruim 300 millioen gulden). In
tussen leveren deze nieuwe goudvelden nog
steeds niet veel op. Dat er veel goud zit is
zeker, maar de goudaders liggen in een zeer
droog gebied, terwijl bovendien de arbeids
krachten schaars zijn. Men moet nu begin
nen met het bouwen van een grote electri-
sche centrale, want zonder stroom is het on
mogelijk op grote schaal goud te winnen.
Tegelijk moet een overvloedige watervoor
ziening tot stand worden gebracht. Zijn deze
werken eenmaal uitgevoerd, dan zal de
goudproductie van Zuid-Afrika belangrijk
groter worden.
Bij de bestaande mijnen zijn de kosten de
laatste jaren snel gestegen, zowel door de
toenemende eisen van de inboorlingen, die
de arbeidskracht voor de mijnen leveren, als
door de noodzaak om bij het dieper worden
van de uitgravingen veel grotere technische
installaties te bouwen. Bovendien zijn de
prijzen van de levensmiddelen de laatste ja
ren sterk gestegen, wat eveneens de lonen
omhoog dreef. Daardoor kunnen de Zuid-
Afrikaanse mijnen niet meer zonder verlies
goud leveren tegen de internationaal vast
gestelde prijs van 35 dollar per Engels ons.
Dit komt hierop neer, dat Amerika, dat bijna
alle goud van de wereldmarkt tot zich trekt,
dit kostbare ruilmiddel te goedkoop krijgt,
terwijl Zuid-Afrika het verlies mag dragen.
Onder protest van het Internationale Mone
taire Fonds zijn de Zuid-Afrikanen nu be
gonnen een kleine partij goud voor indus
trieel gebruik tegen een 10% hogere prijs
te verkopen.
Deze kwestie is voor vrijwel alle landen ter
wereld van grote betekenis, want als de
huidige prijs van het goud niet gehandhaafd
kan worden, zal de prijs van de dollar zich
wijzigen en daarmee zullen alle muntsoor
ten, voor zover zij onder controle staan van
het bovengenoemde fonds, een andere waar
de krijgen. Dan zullen de wisselkoersen
moeten worden herzien, hetgeen weer zijn
terugslag heeft op de internationale handel.
Op het ogenblik zijn deze koersen n.1. nog
vastgelegd volgens de overeenkomst van
Bretton Woods van 1944, doch reeds het
vorige jaar bleek duidelijk, dat de onder
linge waarde zich geheel anders heeft ont
wikkeld, dan men destijds voorzag. Dit is
een van de grote oorzaken van het dollarte
kort in Europa, Vandaar dan ook, dat de
laatste weken voortdurend berichten opdui
ken over een herziening van de muntwaarde,
of zo men wil van devaluatie van allerlei
geldsoorten. Het is zeer goed mogelijk, dat
wanneer deze tot stand komt, de interna
tionale verhoudingen snel zullen verbeteren.
(Van een Antwerpse correspondent)
Wij Belgen zijn het er volkomen mee eens,
dat onze Minister-president Spaak bedankt
heeft voor het voorzitterschap van de Euro
pese Raad, want hij heeft zeker aan ons
eigen land zijn handen wel vol. We zien alles
op het ogenblik hier te lande in mineur.
Sinds 1944 was België op het punt van her
stel de andere landen vooruit, maar de laat
ste maanden is gebleken, dat het hebben
van een voorsprong nadelig kan zijn, want
het is juist deze voorsprong, die nu de moei
lijkheden veroorzaakt. De andere landen
kunnen ons n.1. niet bijhouden en daardoor
loopt de Belgische export totaal vast. Hier
in Antwerpen zitten we met de grootste
moeilijkheden. Groot-Antwerpen is een aan
eenvoeging van gemeenten, die ieder nog
onder hun eigen burgemeester staan, maar
die toch gemeenschappelijk het havengebied
van de Schelde omvatten. In deze streek
hebben wij nu alweer 25.000 werklozen, die
men in lange rijen voor de stempellokalen
kan zien staan. Het grootste aantal van hen
is werkloos door de malaise in het scheep
vaartbedrijf. Het scheepsreparatiebedrijf gaf
enkele maanden geleden nog arbeid aan
11.500 arbeiders, terwijl er thans niet meer
dan 6.400 aan de slag zijn. Dit komt doordat
de reparatiekosten in ons land naar verhou
ding, te hoog zijn. Daarom gaan schepen, die
moeten dokken, liever naar andere havens,
zoals Nederlandse, waar men voordeliger
uit is. Onder de eigenlijke havenarbeiders
zijn 6500 werklozen. Maar dit cijfer is niet
helemaal kenmerkend voor de toestand,
want eigenlijk zitten daar vele honderden
mensen onder, die men min of meer als ge-
pensionneerd kan beschouwen. Men heeft
hier n.1. het erkenningsreglement van de
havenarbeiders en wie eenmaal „erkend" is,
blijft in het beroep, hoe lang hij ook werk
loos rondloopt. In verschillende kringen
meent men dan ook, dat Antwerpen meer
ingeschreven havenarbeiders heeft, dan er
voor dit havengebied nodig zijn. De oudere
arbeiders zoeken bij malaise in de scheep
vaart geen ander werk, maar blijven rustig
op de lijst staan, tot zij 65 jaar worden.
Vandaar dan ook, dat er naar verhouding
veel te veel mannen boven de 50 jaar inge
schreven staan, terwijl er te weinig jonge
krachten bijkomen.
Een ander bedrijf waarin de werkloosheid
groot is, is het diamantvak. Er staan hier
16.000 personen ingeschreven als diamantslij
pers, doch daarvan werken er op het ogen
blik maar 10.000 in het vak, terwijl er 3450
werkloos zijn. Het restant doet dus blijkbaar
tijdelijk ander werk. Men zegt, dat de moei
lijkheden voor een deel veroorzaakt worden,
doordat de ruwe diamant, die notabene in
de Belgische Congo wordt gewonnen, te Lon
den wordt verkocht. Onze diamantairs moe
ten daar de oorspronkelijke Belgische dia
manten weer voor Ponden kopen, wat de
grondstof prijs te hoog maakt. Maar boven
dien begint het beroep zich te verplaatsen.
Wel is de betekenis van Amsterdam als
diamantstad door het verlies van de Joden
sterk verminderd, doch daar staat tegen
over, dat West-Duitsland met het opbouwen
van een diamantindustrie is begonnen, die
reeds 1600 slijpers aan de gang heeft. En
ook in de Ver. Staten en in Palestina is men
begin deze typische Joodse nijverheid op
te bouwen ten koste van Antwerpen en Am
sterdam.
Wij Antwerpenaren schrijven de malaise in
de haven voor een groot deel toe aan de nog
steeds gebrekkige verbinding tussen Ant
werpen en de Rijn. Wat wij nodig hebben
is een kanaal rechtstreeks van Antwerpen
naar de Moerdijk, terwijl men in Nederland
het bestaande kanaal door Zuid-Beveland
voldoende vindt. Dit kanaal is echter zwaar
beschadigd en België kan niet roemen over
de snelheid waarmee het weer in orde ge
bracht wordt. De Antwerpse burgemeesters
hebben zich juist dezer dagen weer eens met
een telegram tot Spaak gericht om de nood
zaak van een betere verbinding met de Rijn
te betogen, maar het zal nog niet zo een
voudig zijn om deze kwestie in Benelux-
geest op te lossen.
Gelukkig heeft België ook wel optimistischer
klanken te laten horen. De ijzer- en staal
industrie is uitstekend van orders voorzien
en heeft, ook in het eigen land, grote wer
ken uit te voeren. Er is een plan opgesteld
tot de bouw van enorme olieopslagplaatsen
en raffinaderijen, voornamelijk in het Ant
werpse havengebied, waarvoor niet minder
dan 100.000 ton staal nodig zal zijn. Daar
voor zal ook een nieuwe haven moeten wor
den gegraven en misschien zelfs een tweede
zeesluis gebouwd, waardoor dan de werk
loosheid weer bestreden kan worden. Als de
malaise in zaken niet verder toeneemt, zal
het België nog wel lukken om een ware eco
nomische crisis te vermijden.
DE PADEN LANGS DE HOOFDWEG.
In Uw blad van 22 Februari werd het
verslag van de gemeenteraad vermield,
waarbij mij bijzonder is opgevallen de
gestekte vraag van Mevr. v. d. Swan, n.1.
of de namen van deganian, die blijven
weigeren om de grond af te staan voor
rijwiel- en wandelpaden iaing® die Stean-
hoffsfraat, niet eens bekiend gemaakt
dienen te worden.
Daarop werd door Weth. Van Zadelhof!
geantwoord, dat zulks niet juist zou zijn.
(Volgens mijn opvatting mïet goed.)
Naar mijn oordeel is de vraag van Mevr.
v. d. Swan voortgekomen uit grote erger
nis ten opzeihte van stijfhoofdige mein-
sen, die het algemeen belang piiet wanskm
te dienen, doch meer schijne|ni te biechten
aan een verwaarloosd stukje grond dam
aan orde en plicht,
Eén ieder rechtschapen mens, die om
zich heen ziet, zal het dadelijk opvallen.-
dat het er langs de Stcenhoffs(traat rom
melig uitziet van z-g.n. „Voortuintjes",
welke over het algemeen een fatale ont
siering zijn.
Scheef staande, geroeste hekjes en dito
groen vermolmde paaltjes, waaraan hier
en daar nog een stuk lat slingert, ook (nog
wel voorzien van slingerende prikkeldra
den, maken nu iniet bepaald ie:p ver
zorgde indruk.
Bovendien (en dat is hoofdzaak) gevaar
lijk voor het verkeer.
Ik dacht dat Soest over een soort schoon
heidscommissie beschikte, wielke op de
een of andere manier verbetering kam
verlangen van deze wantoestanden.
Zie maar eens bij de bushalte richting
Amersfoort, bij de Molenstraat, waar de
wachtende passagiers hun kleding scheu
ren aan een wilde doornstruik met
zwiepende takken. Wordt dat zo maar
getolereerd?
Maar afgezien van schoonheid ein last,
is het toch wel een aantijging om dierge
lijke wantoestanden te doen bestendigen
ten opzichte van het algemeen belang lep
veilig verkeer.
Het mooie tegelpad, dat achter de bo
men reeds werd aangelegd, ziet mien jam
merlijk onderbroken daar waar de rom-
meltuintjes hoogtij vieren, dat toch wiel
een aanklacht moet zijn voor degleW-ini,
dié niet willen medewerken aain veilig
heid, orde en plicht
Zij, die wel hun grond afstonden zijn te
prijzen, omdat wielrijders en wandelaars
zich veilig kunnen steden bij druk auto
verkeer.
Hoewel Mevr. v. d. Swan mij volkomen
onbekend is, sta ik geheel aan haar zij
de met de door haar opgeworpen vraag,
waarmede zij in ieder gieval de aandacht
vestigt op onwillgie ménsen, dlei hef
veilig verkeer in ée weg staan.
Indien ik daartoe de macht had, zou ik
dadelijk overgaan tot radicale onteige
ning, waarmee niet alleen de veiligheid zou
zijn gebaat, maar ook de hoofdweg van
Soest een behoorlijke, geordende indruk
zou krijgen.
Ik vraag mij af, waarom het gemeeiii
tebestuur hiertoe niet reeds lang is over
gegaan. Een ieder zal de overtuiging zijin
toegedaan, dat dit "t enigsie middlel is
om eindelijk eens uit deze moeilijkheden
te komen en het ontstaan van omgeval
len te voorkomen.
U dankend voor de plaatsruimte
teken ik
K. P. VAN INGEN,
Molenstraat 8, Soest.
Geachte Redactie,
Vergunt U mij opname in Uw blad van
een kort protest tegen enkele uitlatingen
van H. Oekman in Uw blad van 25 de
zer-
Je hoort het nog al eens zeggen: „Die
Oekman kan soms aardig uit de hoek
komen'". Je moet dan ook wel een erg
„zure" natuur hebben, om niet ie:|ns in
dé lach te schieten om schim'psidhieutep
op publieke lichamen, gezagsdragers ie-a„
om het aan de kaak stellen van de Jan
Salie-geest, waarmee vtele zaken in ons
land en ook hier worden aangepakt of
niet worden aangepakt, ook al moet men
daarbij vaststellen het vaak me|t de in
houd der critiek niet c;ens te zijn.
Anders wordt de zaak, wanneer dingen
„uit de hoek" komen, die niet alleen de
waarheid geweld aan doen, maar op on
waardige wijze een persoon besmeuren
en aan diens handelingen onedele motie-
tieven toeschrijven.
Wij mogen aannemen, dat de Indonesi
sche kwestie, met alles wat daaraan
vastzit, voor de hr. Ookman een zeer
ernstige zaak is. Er is evenwel reden aam
te nemen, dat dit ook heit geval is voor
de hr. Goedhart. Heeft de hr. Oekman
zich we[ afgevraagd, welke beweegrede
nen deze man kaïn hebban, om in1 de ge
geven omstandigheden aap de regering
éen zo pijnlijk verzoek te doen, om .het
instellen van écp clradlerzoek naar het mi
litaire optreden in Indonesië? Of is hij
geheel onwetend omtrent de viarschrik-
Wilt U wel geloven, dat ik eien paar lin
ken van streek ben geweest door de me
dedeling van onze burgemeester, dat die
flikkerlichten voor onze onbewaakte
overwegen op f 100.000.per .stuk ko
men?
Ik zal nu maar aannemen, dat onze bur
gemeester pier paar bedoelde, want an
ders zou hef helemaal om tie rillen zijn.
f 100.000.is al erg genoeg.
Als ik dat had geweten, zou ik er laerKïjk
nooit om gevraagd hebben. Een rinkel
mensenléven is miel weliswaar meier waard
maar ik had dan toch liever eerst nog
eens naar een andere oplossing gezocht,
want m.i. hadden wij voor dit zeer ci
viele prijsje nog wel wat andiers kunnen
hebben.
Wanneer we die flikktardingem over 20
jaar afschrijven, hebben ze zeker, met
de plaatsingskosten, die ook niet mis
zullen zijn, het onderhoud over die 20
jaar, het stroomverbruik en renteverlies^
een kleine, misschien wel grote 200.000
gulden gekost. Voor die 2 ton hadden
we bewaakte overwegen kunnen hebben,
dié ons f 10.000.per jaar zouden kos
ten.
Ik persoonlijk had er wel voor gevoeld
zo'n bewaakte overweg voor mijn reke
ning te neme(n a f 10.000.per jaar. Ik
heb waarachtig wel slechtere jaren ge
had. ik zou een paar mooie rood-wit
geschilderde bomen laten aanbrengen op
kogellagers, opdat ik niet te vlug mop
zou worden. Ik zou op de 4 hoeken pen
paar knotsen van lampen laten zetiietn,
die je op een paar kifomjeter afstand al
had kunnen zien. Ik had een knus tentje
laten neerzetten meit 'n schrijftafel, eem
paar makkelijke stoelen 'en verwarming
en ieder uur was ik even naar buitep, ge
komen om' m'n bomen open ein dicht te
schuiven en een praatje te maken met
dé wachtenden, als die er waren- Voor
de avonden en de Zondagen, plus de
dagen, dat ik geen zin hadi, zou ik eietpi
hulpje in dienst hebben gielnomepi en waar
ik toch 10 mille per jaar te ver tieren haldb
zou ik een flink salarsis hé talen, laten
we zeggen f 3700.per jaar, dan viel
hij nog net in de verplichte zi,ek tel ver
zekering.
Ik had er een heerlijke overwftg van ge
maakt, compleet met rozenboompjies aan
de kant en een verdekt opgestelde radio
om het wachten te bekor'ien. De eersjet
20 jaar had ik me geen kopzorg behoec
ven te maken en ovier 20 jaar zie(n we
wel weer. Dan zijn misschien de spoor
wegen ook al weer uit de tijd.
Vindt U dat ik zit te bazelen? Och ja,
ik vindt het ook zo erg: flikkerlichten
van 1 ton per stuk.
Wat een baan had daar ingezeten.
H. OEKMAN.
kefijke dingen, die daar vandaag aap de
dag plaats vinden?
Verschillende malen reeds waren ops
daarover geruchten ter ore gekomen,
maar we konden en wijden ze niet ge
loven. Sedert wij de briieven lazen vap
soldaten van het Ned. Ind. leger, zoals
er staan afgedrukt in „Vrij Nederlliand"
van 19 Februari i.1., moeten we 't wpl
geloven. Er gebeuren daar ten hemel
schreiende wandaden.
Alls dan een lid van het Parlement, die
waarschijnlijk nog heel wat meer weet,
er dan toekomt, een onderzoek te vra
gen, dan bedenke die hr. Oekmam, dat
zulks allerminst gedaan wordt om een
smet te werpen op onze militairen. Dep
moet zulk een verzoek gedaan zijn uit
een gevoel' van medeverantwoordelijkheid
en bewogenheid met het tot onzer ieSgep
mensen. Ais de regering vain deze din
gen onkundig is, moet zij gewaarschuwd
worden. Als wij Nederlanders hlet niet
weten, behoort het ons gezegd te wor
den. Wij mogen niet kunnen zeggen:
„Wij hebben het niet gieweten". Ep
verder, en dit zekier niet in de laatste
plaats, de verantwoordelijkheid tegen-
over onze eigen jongie jomggras in Indo
nesië eist van ons ein van onze negering,
dat, als alles zo is, als we thans helaas
genoodzaakt zijn aan te memein, wij 0n
onze regering eten onmiddellijk halt daar
aan toeroepen. In deze daad vain de hr.
Goedhart moeten wij in de eerste plaajtjs
een poging zien, om dat dos! van. c|ns
volk, dat thans in Indonesië eön zware
plicht vervult, te beschermen tegen de
„geestél'iijke" verminkingen, welkle de ge
volgen zijn van lijdelijk toezien of daad
werkelijk meedoen aan daden va|n on
menselijkheid.
Wat zoudt gij doen, heer Oekman,, wan
neer ge wist, gesteld dat ge een zoon ip
dienst had van het NT. leger, waarvan
ge vermoedde, dat hij mledeplichtmg zou
zijn aan dezelfde afschuwwekkende da
den en methoden van „third d|egree", als
wij kennen vap hen, die voor zulke da
den veroordeeld en gehangen zijp?
J. DE VRIES.
