f
n
Eventjes terzijde
Tien Millioen Nederlanders
in 1950 en 12.000.000 in
1980.
W. N. NIEUWENHUIS
Hypotheek verkrijgbaar tegen
J. LENSSEN, MAKELAAR
Ook voor
RHENEN
SOEST.
HUIZEN TE KOOP
J. LENSSEN
Loodgieter
Electriciën
VOOR ONZE DAMES.
Van Weedestraat 29 - Telefoon 2169 - Soestdijk
Levensverzekering en Lijfrenten.
Het bevolkingsvraagstuk is een netelig vraag-,
stuk. Het is onjuist om te menen, dat de be
volkingscijfers alleen de statistici aangaan.
In de afgelopen maanden zijn dan ook in tal
rijke persorganen de verschillende aspecten
van het bevolkingsprobleem door mensen van
de meest uiteenlopende vakgebieden onder de
loLipe genomen. Tegelijkertijd treden de gro
te onderlinge verschillen in godsdienstige op
vatting en wereldbeschouwing bij de behan
deling dezer materie pijnlijk aan het licht.
Het is daarom nuttig de cijfers waar het om
gaat zonder al te uitvoerige beschouwingen
te vermelden, opdat een ieder eens rustig de
gelegenheid heeft de getallen, die al deze be
roering hebben verwekt, op zijn gemak te
bestLideren.
Natuurlijk is noch het bevolkingsvraagstuk
van de wereld, noch dat van Nederland een
probleem van vandaag of gisteren. Het ligt
er al veel en veel langer en de „insiders" zijn
zich dit welbewust. De aanleiding dat dit
vraagstuk in ons land thans „herontdekt" is,
komt door het feit dat Nederland dit jaar 10
millioen inwoners zal herbergen.
De bevolking van Nederland is snel gegroeid,
ook dat is niet iets van de laatste jaren. In
1829 was het inwonertal 2.613.000. in het jaar
1899 bedroeg het aantal zielen 5.104.000. Nu
bekend geworden is, dat de bevolking van 1
Januari 1948 tot 1 Januari 1949 is toegeno
men van 9.716.000 tot 9,870.000, waaruit men
mag concluderen, dat vóór 1 Januari 1950
een inwonertal van 10.000.000 bereikt zal zijn,
heeft men de consequenties van deze snelle
bevolkingstoename weer eens onder het oog
gezien.
Sterfte- en geboortecijfers.
Uit de aard der zaak wordt het groter of klei
ner worden van een bevolking beheerst door
de sterfte- en de geboortecijfers.
Het sterftecijfer is in Nederland, in vergelij
king tot andere landen, altijd zeer laag ge
weest. In het jaar 1948 stiervan er in ons
land 72.379 personen, dat komt neer op een
sterftecijfer van 7,4 per 1000 inwoners. Pre
cies honderd jaar geleden, dus in 1948, was
dit getal 31 per 1000 inwoners. Het sterfte
cijfer van 7,4 is het laagste dat ooit in ons
land werd bereikt en het is tevens het laagste
ter wereld.
Alvorens de geboortecijfers aan een nadere
beschouwing te onderwerpen, is het van be
lang een ogenblik stil te staan bij het aantal
gesloten huwelijken. In de vooroorlogse jaren
19361939 werden per jaar gemiddeld 69.179
huwelijken ingeschreven; het huwelijkscijfer
voor die jaren is 8.0 per 1000 inwoners. Kort
na de oorlog is er een sterke stijging: in 1946
werden 107.221 huwelijken voltrokken, het
geen een huwelijkscijfer van 11,4 per 1000
inwoners oplevert. Hierna is een geleidelijke
daling waar te nemen: de aantallen voor 1947
en 1948 zijn resp. 98.689 en 78.680 huwelij
ken. zodat het huwelijkscijfer voor deze ja
ren 10,2 resp. 9,0 per 1000 inwoners bedroeg.
De lijn der geboortecijfers vertoont een ge
lijkvormig beeld. In de periode van 1936
1939 werden per jaar gemiddeld 174.910 kin
deren geboren; het geboortecijfer voor die ja
ren is 20,3 per 1000 inwoners. Het sterfte
cijfer, dat op diezelfde periode betrekking
heeft, is 8,7 per 1000 inwoners, zodat er ook
voor de oorlog in ons land een aanzienlijk
geboorteoverschot was.
In 1946 stijgt het geboortecijfer tot 30,2 per
1000 inwoners, doordat in dat jaar 284.456
kinderen het levenslicht aanschouden. De be
rekende geboortecijfers voor de jaren 1947 en
1948 zijn resp. 27,8 en 25,3 per 1000 inwoners.
De sterfte van kinderen beneden het jaar is
ten allen tijde in alle landen betrekkelijk
hoog geweest. Ook wat zijn zuigelingensterfte
betreft heeft Nederland echter niet in de
laatste plaats door zijn voortreffelijke zuige
lingenzorg en zijn goede hygiënische omstan
digheden een bijzondere plaats in de we
reld ingenomen. Voor 1948 bedroeg dit cijfer
voor ons land 28,5 per 1000 levend gebore
nen, slechts Zweden komt in dit opzicht met
een lager cijfer, daar stierven slechts 25 per
1000 kinderen in het eerste levensjaar.
Een blik in de toekomst.
Wanneer er zich geen zeer bijzondere om
standigheden voordoen, zal deze fantastisch
snelle bevolkingstoename ook verder voort
gang vinden. In zijn praeadvies voor het con
gres over bevolkingsvermeerdering, dat on
langs te Amsterdam is gehouden, berekende
ir Angenot, dat binnen 30 jaren gerekend
moet worden op een inwonertal van 12 mil
lioen.
Het spreekt vanzelf, dat zulk een bevolkings
aanwas moeilijkheden van verschillende aard
met zich meebrengt, vooral op het gebied van
de voedselvoorziening en op dat van de huis
vesting, om slechts twee dadelijk in het oog
springende vraagstukken te noemen.
Ook ruimtelijk zullen zich problemen voor
doen. Nederland behoort immers thans reeds
tot de dichtst bevolkte landen ter wereld. Het
totale grondgebied van 33.000 vierkante kilo
meter is praktisch niet voor uitbreiding vat
baar. Omstreeks 1800 woonden daarop 64
mensen per vierk. km. In 1900 was dit getal
gestegen tot 158 en in 1947 had ons land een
bevolkingsdichtheid van 292 inwoners per
vierk. km. Straks, bij een inwoneraantal van
12 millioen, zullen er gemiddeld 365 mensen
per vierk. km in Nederland wonen.
Hierbij doet zich het merkwaardige feit voor,
dat de bevolking niet gelijkelijk over alle
delen van het land is verspreid. In 1947
woonde in de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht, dat is op 2/9 van de op
pervlakte van het totale Nederlandse grond
gebied, 47,8% van de bevolking. Deze pro
vincies hebben steeds een grotere bevolkings
dichtheid gekend dan de andere delen van
het land, maar waar het geboortecijfer hier
hoger is dan het landsgemiddelde en waar de
trek van het land naar de grote bevolkings
centra ongetwijfeld voortgang zal vinden, is
het te verwachten, dat het zwaartepunt steeds
meer naar dit gebied zal worden verplaatst.
In een provincie als Zeeland bijv. steeg de
bevolking in de laatste 100 jaar van 90 op
147 inwoners per vierk. km, in Zuid-Holland
vond in diezelfde tijd bijna een viervoudiging
van de bevolkingsdichtheid plaats; honderd
jaar geleden woonden er 193 mensen per
vierk. km, thans 788!
Zo kan men voorzien, dat er omstreeks het
jaar 2000, dus over 50 jaar, wanneer Neder
land 13 millioen inwoners zal tellen, in de
provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht de helft of meer dan de helft der be
volking zal wonen; voor Zuid-Holland zou dit
een bevolkingsdichtheid van 1100 mensen per
vierkante kilometer betekenen!
Zo is het niet ten onrechte, dat men spreekt
over het bevolkingsvraagstuk, want er zijn
moeilijkheden te over, die opgelost dienen te
worden.
o^oe GRïeateenG
SNELHEID
BETROUWBAARHEID.
In deze snelle, over alles heenlopende
tijd moet ook de berichtgeving' der kran
ten in een reuze tempo geschieden. Dat
verbeelden de dagbladen zich tenminste.
Heet van de naald moet het nieuws de
krant in en als we in ons avondblad
niet lezen, dat er een paar uur geleden
iets belangrijks is gebeurd, dan deugt
het niet. Opschieten is de boodschap.
Laten we dadelijk erkennen, dat onze
dagbladen van opschieten weten. Een te
lex, die het laatste nieuws doorratelt is
al weer verouderd, sinds een der bla
den een mobilofoon in een auto heeft,
waardoor de verslaggever tot het aller
laatste ogenblik hetgeen hij hoort en
ziet telefonisch kan doorgeven. Zo pro
beren ze tegen de radio op te boksen.
U kent de tele-foto's? Dank zij fotocel,
aan een ingenieus apparaat, is .het moge
lijk zo'n kiek in een .minimum van tijd
over te seinen en al vindt u de afdruk
in de krant nog niet je dat, al zou u
misschien liever de volgende dag, des
noods de volgende week, een .minder
streperige en duidelijke opname zien
ze hébben het toch maar
Twee uur geleden gebokst, de overwin
naar nu reeds ten voeten uit in uw krant
je. Mooi werk niet? We denken er maar
niet aan, dat straks de televisie de krant
ook nog de baas wordt, evenals de radio
thans reeds een knauw is voor een vaak
kostbbaar razend snelle krantenbericht
geving.
Jammer is, dat wie de dingen niet kun
nen publiceren, vóórdat ze zijn ge
beurd. Ofschoon
Heeft u de redevoering gelezen, die te
Genèvc werd gehouden, maardie, o
noodlot, helemaal niet was uitgesproken?
Daar kan mobilofoon noch telefoto te
gen op. Prachtig: een redevoering vooruit.
Smijt hem in de krant vóór een ander
hem heeft. Ja, ja, dat krijg je met al
die haast, de degelijke bezonnenheid
wordt eraan ten offer gebracht.
Ofschoonwe herinneren ons gevallen
van jaren her. Een afscheidsrede van een
prof was te vroeg in de krant gezet. De
studenten volgden de rede met het blad
in de hand.
We weten van een brug, die volgens de
krant haarfijn met toespraken en al
werd geopend, ofschoon de volgende dag
de plechtigheid nog moest gebeuren.
We denken aan een openluchtuitvoering,
die door regenweer werd uitgesteld, doch
niettemin volledig was verslagen.
Tegen die dingen kunnen mobilofoon,
radio en ook later de televisie vast en
zeker niet op.
OPENLUCHTTHEATER SOEST.
Wij zijn deze week eens een kijkje we
zen nemen in ons mooie Openluchtthea
ter. Men was er druk aan het werk om
het geheel weer in goede staat te bren
gen. Aangebrachte vernielingen werden
hersteld. Er wordt gemaaid, geschoffeld
en gewied dat het een lust is. De licht
voorziening werd nagezien en gecontro
leerd en naar wij vernamen komen er
dit jaar drie grote schijnwerpers in
plaats van zoals andere jaren twee. Kos
ten noch moeiten worden gespaard om
het theater van alle daaraan te stellen
eisen te voorzien. Verdrietig is 't voor
het stichtingsbestuur, dat de vernielzucht
speciaal in het openluchttheater wordt
botgevierd. Ondanks vriendelijk verzoek
dit na te laten, beschouwt met het nog
steeds (vooral Zondags) als een bij uit
stek geschikte gelegenheid voor kinder
speelplaats.
Het publiek vergeet, dat het stichtings
bestuur het geheel met prikkeldraad kan
laten afzetten, doch dit zolang mogelijk
wil voorkomen, indien het publiek dan
ook medewerkt het theater als een soort
plantsoen te beschouwen en het .te ont
zien.
Wij geven dan ook graag aan het verzoek
van het bestuur gehoor het publiek nog
maals beleefd te verzoeken alle mede
werking te verlenen om het openlucht
theater in goede staat te houden en dit
geldt ook voor de kleedtent.
Op 16 Juli a.s. heeft de eerste voor
stelling plaats en zullen er grote turn-
demonstraties en wedstrijden van de
Stichtse Turnkring worden gehouden,
welke georganiseerd worden door de
Soester Turnclub.
Op 27 Juli geeft de plaatselijke Gym
nastiekvereniging „Olympia" een demon
stratieavond, terwijl tevens P.V.O- zal
concerteren.
Dinsdag 2 Augustus is er de eerste kin
dervoorstelling, terwijl 's avonds het be
kende „Scapino-ballet" zal optreden.
Dinsdag 9 Augustus komt er een groot
Zwitsers gezelschap de „Union Suisse
Folklorique" met Zwitserse volksdansen,
muziek enz. Het gezelschap, dat geheel in
de nationale Zwitserse klederdracht is ge
kleed, heeft vorig jaar met groot succes
een tournée gemaakt door Engeland en
is daar ook opgetreden voor het Engelse
Koningspaar.
Woensdag 17 Augustus is er weer een
kindervoorstelling, n.1. „Pinokkio", ter
wijl 's avonds het Zuid-Nederlands To
neel een opvoering zal brengen van „De
Getemde Feeks" van Shakespeare.
Zoals u ziet een programma, dat er zijn
mag en hopelijk zal het Soester publiek
de vele moeiten, die het kost om derge
lijke programma's hier te kunnen geven,
waarderen en dit doen blijken door een
druk bezoek aan de voorstellingen.
DIERENBESCHERMING.
Aan het rapport van de inspecteur over
de maand Juni wordt het volgende ont
leend.
Procesverbaal is opgemaakt tegen een
boer, die schapen, welke hij langs de weg
vervoerde, hard en opzettelijk en zonder
doel met een stok tegen de achterpoten
sloeg en schopte.
Ook een voerman, wiens paard oogklep
pen droeg, kreeg een procesverbaal. Niet
alleen was hij in overtreding tegen het
oogkleppenverbod, doch deze oogkleppen
waren bovendien nog slecht aangebracht,
zodat ze drukten tegen de ogen van het
dier en veel pijn veroorzaakten.
Een kettinghond, vastgemaakt aan een
te korte ketting, had tot enige schuil
plaats een ijzeren afdakje; een andere
een ijzeren vat zonder stro; een derde
had in het geheel geen beschutting en
lag in het zand, ook al weer aan een ket
ting korter dan de voorgeschreven mini
mumlengte van li/9 meter. Eén ketting
hond kon worden bevrijd.
Een bedroevende mentaliteit vertoonde
de 18-jarige K., die jonge vogels uit het
nest haalde en van het dak af naar op
straat passerende meisjes wierp.
voor zelfbewoning
en geldbelegging.
Makelaar, v. Weedestr. 29, Soestdijk
R.K. OPENBARE LEESBIBLIOTHEEK-
NIEUWE BOEKEN.
Romans: J. van Arkel Zegwaard, Vrou
wen om Dr. Beijlard A. den Doolaard,
De grote verwildering. R. Franken,
Claudia en David (Vervolg op Claudia).
Havank, De versierde bedstee. E.
van Hemelvonck, Land van belofte.
P- Henion, Marie Chapdelaine. G.
Mulder, Er kraait een haan. J. Nab-
ben, De overspelige vrouw. P. Nea-
goe, Als de zon rijst. R. Overland,
Woestijnratten. L. Zara, De ontgoche-
cheling van een Imperator.
Jeugd: F. Fransen, Puk en Muk en Schob
bejak. Kruseman, Idealisten. |R.
Lenbinck, Evie's happy end in Londen.
E- Perochon, Zo leven de dieren. E.
Stelli, Jolly weet hef.
Studie: W. J. van Balen, Zoeklicht op
Zuid Amerika. Charivariurs, Is dat
goed Nederlands. J. van Kampen, Zei
len voor beginners. Met de heiligen
het jaar rond. Deel 3. Mindszentv,
De Moeder. E. Nicolas, En nu sol
daat. Onderdrukking en Verzet. DL 1.
„ONS GENOEGEN'' GAF EEN
BONTE AVOND.
Mede ter gelegenheid van het twaalf en
een half jarig huwelijksfeest van het Ko
ninklijk Echtpaar gaf de toneelgroep
„Ons Genoegen" Zaterdag een bonte
avond in de zaal van Eemland, welke
goed bezocht was.
In zijn openingswoord riep de voorzit
ter, de heer W. de Langen, in 't bijzonder
welkom toe aan enige officieren uit Soes-
terberg, die de wens te kennen hadden
gegeven deze avond gaarne te willen bij
wonen.
Allereerst bracht de toneelgroep hierna
een huldigingslied ten gehore, waarvan
hef refrein door alle aanwezigen werd
Van Weedestr. 23 - Tel. 2577
KORTE OF LANGE MOUW.
Bij zon en bloemen behoren ook luch
tige fleurige japonnetjes. De stoffenfabri-
kanten proberen steeds met iets nieuws
te komen. In de winkels is hef een bon
te parade van allerlei stoffen .in een gro
te verscheidenheid van dessins. Grote
bloemen hangen naast een dito effen
om, wanneer U zelf niet over voldoende
fantasie of combinatievermogen besc'likt,
te laten zien, hoe mooi een en ander
samen te verwerken is. Er is weer keus,
en zijn weer goedkope en dure stoffen
te krijgen, doch bij de .goedkope stoffen,
prijkt nog maar al te dikwijls een cas-
sabon, als bewijs, dat die .lap verkocht
is. Dit geldt in hoofdzaak voor de grote
steden. Op de kleinere plaatsen kent de
winkelier zijn klanten en ook hun smaak-
Hij zal dus voor een betere verdeling
kunnen zorg dragen. Of u goedkope of
dure stof heeft, doet er voor het model,
dat wij hier afbeelden niet toe, mits het
maar soepel is. Maakt u dit model van
gebloemde stof, dan heeft u geen gar
nering nodig. U kunt dan een wit kraag
je en gekleurde knoopjes gebruiken, doch
nodig is het niet. Er is echter op het
ogenblik een soort linnen in .mooie ef
fen tinten in de handel, dat alleraardigst
met wit of gekleurd zigzagband kan wor
den afgewerkt. Gebruikt U deze stof
b.v. voor dit model, dan .zou dit band op
de rok gestikt kunnen worden op on
geveer 20 c.m. van de rokzoom. Ook
langs kraagje en mouwen staat garnering
leuk. De ceintuur wordt dan in de kleur
van de garnering gekozen.
Oudere dames vinden dit model mis
schien wel aardig, doch geven wellicht de
voorkeur aan een lange mouw. .Die kan
bij dit model zonder bezwaar worden
aangebracht.
Klaar geknipte patronen met een korte
^Ü^Rree.n *an£e mouw kunnen onder no-
4866 in de maten 40, 42, 44, 46, bij
„Het Patronenhuis", Middenweg 200, Am
sterdam-O. worden besteld. Na ontvangst
van de postwissel volgt onmiddellijke
toezending van het gevraagde patroon.
medegezongen.
Een nieuwigheid op deze avond was het
optreden der zingende zusjes, die, jn hun
groen-witte costuumpjes, met de zingende
broertjes een keurig geheel vormden.
Dok de Hawaiian-Romancers lieten zich
van hun beste zijde zien en horen.
De toneelgroep bracht twee éénacters ten
tonele, waarvan inhoud en spel de ene
lachsalvo na de andere deed oplaaien.
De muzikale omlijsting werd verzorgd
door „The Spredero's*'.
Naast de dank, welke aan de leiders
en de medewerkenden werd gebracht,
kregen de dames bloemen aangeboden.
GESLAAGD.
Voor het toelatingsexamen Ambacht
school Hilversum, slaagde Wim Paerel,
leerling der Chr. Nat. School, Driehoeks-
weg 16, Soest.
